ΑΦΙΕΡΩΜΑ : Yma Sumac

[ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΑΝΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ]

Βλέποντας πως στο θέμα που έχει ανοίξει ο sambalis για το τί θέλετε από την ΜΟΥΣΙΚΗ , ζητάτε μουσικά αφιερώματα , αποφάσισα να "φρεσκάρω" κάποια αφιερώματα που είχε κάνει στο παρελθόν και που αποτελούν καθαρά προσωπικά μου πονήματα.

Ετσι θα αρχίσω με ένα μίνι - αφιέρωμα σε μια "αγνωστη" μεγάλη φωνή την Yma Sumac

 

[ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΑΝΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ]

Πριν από πολλά χρόνια ακούγοντας μια κασσέτα ενός φίλου , άκουσα μια φωνή πραγματικά ... από άλλο πλανήτη.!

Ποια είναι αυτή ? ρωτάω...

Μα δεν ξέρεις την Yma Sumac ? μου απάντησε ..

Όχι δεν την ήξερα και επειδή πιστέυω ότι και αρκετοί δεν την ξέρουν αποφάσισα να γράψω λίγα λόγια για αυτο το πραγματικό διαμάντι!

Την Yma Sumac !

Η Yma Sumak γεννήθηκε στο Inchocan του Περού κάπου μεταξύ 1921 και 1927 με πιθανότερη ημερομηνία την 10/9/1924.

Το πραγματικό της όνομα ήταν Zoila Emperatriz Chavarri del Castillo. Το χωριό της βρίσκεται κάπου στα ύψη των Ανδεων.

Σύμφωνα με τον μύθο είναι απόγονος της Βασιλικής οικογένειας των Ίνκας , μια Ίνκας πριγκίπισσα δηλαδή γόνος μιας Ινδιάνας μητέρας και
ενός Ινδιάνο-Ισπανού πατέρα.
Από΄την ηλικία των 12 ετών όπως αναφέρουν διάφορες πηγές τραγουδούσε δε σε όλες τις θρησκευτικές γιορτές και φεστιβάλ.

Λόγω της Ινκα καταγωγής της αλλά και της ασύλληπτης φωνής της , την θεωρούσαν ιερό πρόσωπο και την αποκαλούσαν Intypa Wawan ,
κόρη του ήλιου.

 

[ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΑΝΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ]

Την ανακάλυψε ένας κυνηγός ταλέντων το 1942 και την έπεισε να "κατέβει" από τα υψίπεδα στην Λίμα. Εκεί έγινε μέλος της Compania Peruana de Arte
ένα μουσικό σχήμα με 50 τραγουδίστριες. Την ίδια χρονιά παντρεύεται με τον Moises Vivanco αρχηγό του μουσικού σχήματος , με τον οποίο χώρισε , ξαναπαντρεύτηκε και ξαναχώρησε.!!

Το 1950 και ενώ είχε οργώσει την Ν. Αμερική μαζί με τον Vivanco , υπογράφει συμβόλαιο στην Capitol Records και ταυτόχρονα ξεκινάει και η διεθνής καριέρα της. Η πρώτη της κυκλοφορία ήταν το 10" Voice of Xtabay. To 1951 κάνει το ντεμπούτο της στο Bradway με το μιούζικαλ Flahooney , στο οποίο έλεγε 3 τραγούδια.

Η καριέρα της είχε ήδη πάρει την ανιούσα και ολόκληρη η Αμερική είχε την ευκαιρία να την δει ζωντανά στις ασταμάτητες περιοδείες της.
Ανάμεσα σε αυτές τραγούδησε και στα διάσημα Hollywood Bowl και Carnegie Hall.
To 1954 κάνει την εμφάνιση της στον κινηματογράφο με την ταινία Secret Of The Incas πλάι στον Charlton Heston.
Κυκλοφορεί αρκετούς δίσκους με την Capitol μέχρι to 1959. Όλες αυτές οι ηχογραφήσεις είναι διαθέσιμες σήμερα σε CD.
To 1961 ξεκινάει μια περιοδεία στην Σοβιετική Ένωση η οποία θα κρατήσει 6 μήνες! , με sold-out εμφανίσεις.
Εκείνη την περίοδο τραγούδησε και στο Βουκουρέστι . Ένα show που έμελλε να είναι το μοναδικό ζωντανό ηχογράφημα από την Yma.

Κάποια στιγμή στα μέσα της δεκαετίας του 60 και ενώ η πορεία της ήταν σαφώς καθοδική , ως προς την αποδοχή της από το κοινό , αποφασίζει να αποσυρθεί.

 

[ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΑΝΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ]

Λέγετε ότι συνέχισε τις live εμφανίσεις της , που όμως ήταν αυτό που λέμε unofficial και χωρίς ανακοίνωση


Το 1970 ξαφνικά κυκλοφορεί το άλμπουμ Miracles το οποίο έχει σαφή Rock προσανατολισμό και διαφέρει από όσα είχε ηχογραφήσει ως τότε.
Μετά από αυτή την κυκλοφορία συνέχισε τις εμφανίσεις της κυρίως στο Περού και στην Νέα Υόρκη , μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 80.
Τον Μάρτιο του 1990 ξαναδοκιμάζει στο σανίδι , συμμετέχοντας στην παράσταση "Follies" στο Long Beach της California.
Το 1996 δίνει κάποια κοντσέρτα στο San Francisco και Μόντρεαλ στα πλαίσια του Διεθνούς φεστιβάλ Jazz που έγινε εκεί.

Οι πληροφορίες λένε ότι σήμερα ζει στο Los Angeles και ηχογραφεί νέο CD με άγνωστη όμως ημερομηνία κυκλοφορίας.


Όσοι είχατε την υπομονή να διαβάσετε ως εδώ , ίσως να αναρωτηθείτε γιατί δεν αναφέρθηκα καθόλου στην φωνής της.
Πιστεύω ότι και να γράψει κανείς δεν μπορεί να την περιγράψει. Μόνο η αυτήκοη μαρτυρία είναι ικανή να δώσει την πλήρη περιγραφή αυτού του θείου χαρίσματος.

Τεχνικά να πω μόνο πως έχει μετρηθεί στις 4,5 οκτάβες έκταση , ενώ κάποιες πηγές την αναφέρουν ως 5.
Η φωνή αυτή , μια από τις σπανιότερες στον κόσμο , της έχει δημιουργήσει φυσικά προβλήματα ρεπερτορίου στο παρελθόν , καθώς κανείς δεν γράφει τραγούδια για τέτοιο εύρος φωνής. Αυτός είναι και ο κυριότερος λόγος που η Yma έχει πεί λίγα "δυτικά" τραγούδια σε αντίθεση με τα παραδοσιακά Περουβιανά.

Φυσικά και δεν μπορώ να σας δώσω πλήρη δισκογραφία , γιατί πρέπει να είναι τεράστια , γι'αυτό περιοριστείτε στις συλλογές που κυκλοφορούν και είναι τουλάχιστον αντιπροσωπευτικές.


Να τελειώσουμε με μια ακόμη φήμη για την κόρη του Ηλιου , την πιο περίεργη φήμη!

Σύμφωνα με αυτή το πραγματικό της όνομα ήταν Αmy Camus από το Brooklin και ήταν απλά μια νοικοκυρά!!!!

Αν μετά από αυτά , δεν δημιουργήθηκε η περιέργεια να ακούσετε αυτή την φωνή σε όσους δεν την ξέρουν , .....έχω αποτύχει παταγωδώς κατά την συγγραφή του μίνι αφιερώματος.!

 

[ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΑΝΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ]

Albums

1950 Voice of the Xtabay
1956 Voice of the Xtabay (UK)
2003 Voice of the Xtabay (Italy)
1951 Flahooley / Original Broadway Cast
1952 Legend of the Sun Virgin
1953 Inca Taqui
1956 Inca Taqui (Japan)
2000 Inca Taqui (Italy)
1954 Mambo!
1957 Legend of the Jivaro
1959 Fuego del Ande
1961 Live in Concert 1961
1972 Miracles
1998 Yma Rocks!


Singles

1943 Amor indio / La Benita
1943 A ti solita te quiero / El picaflor
1943 Carnaval indio / Mi vida y la tuya
1943 Carnaval indio / Te quiero
1943 Cholitas puneñas
1943 Cholo traicionero / Payande
1943 Mashiringa / La sirena
1943 Melgar / Andina
1943 Pariwana
1943 Te quiero
1943 Un amor / Qué lindos ojos
1943 Vírgenes del Sol / Waraka Tusuy
1943 Waraka Tusuy / Cholo traicionero
1943 Waraka Tusuy / El picaflor
1943 Wifalitay / Un amor
1950 Amor indio / Un amor
1950 A ti solita te quiero / La Benita
1950 Dance of the Moon Festival (Choladas) / Earthquake (Tumpa)
1950 Dance of the Moon Festival (Choladas) / Virgin of the Sun God (Taita Inty)
1950 El picaflor / Carnaval indio
1950 High Andes (Ataypura) / Monkeys (Monos)
1950 La sirena / Pariwana
1950 Pariwana / Carnaval indio
1950 Qué lindos ojos / Vírgenes del Sol
1950 Te quiero / Cholitas puneñas
1950 Vírgenes del Sol / Choladas
1950 Virgin of the Sun God / Lure of the Unknown Love
1951 Birds / Najala's Lament
1952 Babalu / Wimoweh
1952 Suray Surita / Lamento
1952 Virgin of the Sun God / Dance of the Moon Festival
1952 Zana / No es vida
1961 Ataipura / Montana mama (Live)
1961 Chuncho / Fuego sobre Los Andes (Live)
1961 Cueca chilena / Marinera (Live)
1961 Hori Canastitai / Goomba Boomba (Live)
1972 Medicine Man / Remember
1991 Mambo Confusion (12" single)
1999 Electro Lounge (12" single)



Compilations

1952 Alma inca
1952 Canta el alma de los incas (As Imma Sumack)
1955 Voice of the Xtabay ...and other Exotic Delights
1957 Canta el alma de los incas: La voz de oro
1962 Amor indio
1965 Zpívá Yma Sumac / Yma Sumac Sings (Czechoslovaquia)
1971 The Very Best of Yma Sumac: Dance of the Moon Festival
1982 Con plumas
1987 The Spell Of Yma Sumac (1950-1960)
1991 The Spell of Yma Sumac (CD)
1991 Préférences Vol. 1 (France)
1991 Préférences Vol. 2 (France)
1996 Sampler Exotica
1999 Shou Condor
2000 The Ultimate Yma Sumac Collection
2002 Exotic Sounds of Yma Sumac

 

[Sambalis]

Εξαιρετική δουλειά Διονύση για μία εξαιρετική φωνή του αιώνα!
http://www.dutchdivas.net/sound/ram-files/yma_sumac.ram ένα δείγμα φωνής!!

 

[loukitsa Λαμπρου]

Διαβάζοντας πρίν λίγες μέρες ξανά αυτό το αφιέρωμα,μου δημιουργήθηκε η περιέργεια και η θέληση να γνωρίσω αυτή τη φωνή.Ήλπιζα ότι ό μόνος που ίσως θα είχε κάποια δείγματα θα ήταν ο Διονύσης,και δεν έπεσα έξω.
Προχθές έλαβα ένα cd σε mp3,με τραγούδια τις Yma.Δεν μπορώ να περιγράψω τι μπορεί να κάνει με τη φωνή της αυτή η γυναίκα.Φοβερούς λαρυγγισμούς,θεϊκή φωνή,απίστευτες αλλαγές.Από τη φωνή ενός νέγρου της ρέγγε ως τρομερά ανεβάσματα.Αρχικά πίστεψα ότι τη συνόδευε κάποιος τραγουδιστής.
Μετά την ακρόαση της Yma,για το μόνο που στεναχωριόμουν ήταν το ότι δεν είχα ένα πολύ καλό μηχάνημα για να ακούσω όλη την έκταση και τον όγκο της φωνής της.
Διονύση σε ευχαριστώ για αυτή την εμπειρία

 

[Γιώργος(MAC)Αναμουρλίδης]

Μετά απο αυτό που έγραψε η loukitsa, "Μετά την ακρόαση της Yma,για το μόνο που στεναχωριόμουν ήταν το ότι δεν είχα ένα πολύ καλό μηχάνημα για να ακούσω όλη την έκταση και τον όγκο της φωνής της." ,καταλαβαίνετε λοιπόν,γιατί σε πολλούς απο εμάς μας αρέσει το Hi End...

Eκτός απο την πλάκα πάντως,η φωνή της είναι όπως έγραψε και ο Διονύσης,απο άλλο πλανήτη.
Σε κάθε της τραγούδι,πιστεύεις ότι είναι τουλάχιστον δύο οι ερμηνευτές.
Πέντε οκτάβες είναι αυτές.

Οταν το πρωτοβάλαμε και το ακούσαμε απο ένα φορητό και μετά απο υπολογιστή,το αποτέλεσμα ήταν κουραστικό,όμως όταν έπαιξε στο κανονικό μου σύστημά,τα κομμάτια ακούγονταν όπως έπρεπε να ακουστούν,μεγαλειώδη.
Εκεί είναι η μεγάλες διαφορές που χάνεται η μαγεία ενός κομματιού, ή κάποια απο αυτά,γίνονται σε σύντομο χρονικό διάστημα κουραστικά.

Ευχαριστώ και εγώ τον Διονύση με την σειρά μου,για την delivery παράδοση.

Ομως,την επόμενη φορά υποσχέθηκε,ότι θα έρθει στην προπόνηση μαζί...

 

[zoglair]

Εδώ αναφέρεται ότι η Mariah Carey έχει το παγκόσμιο ρεκόρ Guinness με 7 οκτάβες!!!

Έψαξα στο site τους αλλά δεν μπόρεσα να το εξακριβώσω.

Πάντως, είναι γεγονός ότι την πρώτη φορά που άκουσα την Yma Sumac νόμιζα ότι ήταν άνδρας!

Και για να πάρετε μια γεύση του τι σημαίνει έκταση φωνής, η Μαρία Κάλλας είχε "μόλις" 3.2 οκτάβες!

 

[Γιώργος(MAC)Αναμουρλίδης]

Η Marian Karey,δεν νομίζω να μπορεί να συναγωνιστεί την Yma,ούτε την Κάλλας.
Ισως να εννοούν ότι μπορεί να φτάσει ψηλά,μέχρι την έβδομη οκτάβα,παραβλέποντας τις πιό χαμηλές. :|

 

[ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΑΝΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ]

Η Yma Sumak είναι πραγματικά μια "φωνή" που πρέπει να ακούσεις για να την πιστεψεις!!

Εχοντας πρωτοακούσει το Gopher σε μια κασσέτα πριν από πολλά χρονια, πραγματικά μαγεύτικα!

Λαμβάνοντας υπ'όψιν όμως οτι η εν λόγω κυρία "έδρασε" κυρίως τις δεκαετιες 50 - 60 - 70 και ότι το είδος της μουσικής δεν είναι αυτο που λέμε commercial , καταλαβαίνουμε τους λόγους που δεν είναι πολύ γνωστή.
Πραγματικά δυσκολευτικα πολύ να συγκεντρώσω 12 cd's από την Sumak......

Χαρούλα , Γιώργο χαιρομαι πολύ που σας άρεσε!!

 

[Maria Pentagiotissa]

Μια και μιλάμε για οκτάβες, off-topic βέβαια, αλλά θυμάται κανείς τη Lene Lovich;

 

[spylab]

Tωρα ανακαλυψα πια ειναι η μαγικη φωνη στο Ataypura (High Andes)
απο το OST Big Lebowski 8)


Lene Lovich Lucky Number