- Μηνύματα
- 4.543
- Reaction score
- 3.085
Καλησπέρα σε όλους
Αφορμή για το νήμα στάθηκε μια τυχαία επανάληψη ανάγνωσης - μετά από πολλά χρόνια - του "Εγχειριδίου Οδηγιών" του παλιού, αλλά καλού μου τελικού Hafler TransNova 9500 Series.
Εξηγούμαι:
Εδώ και καιρό έχω σκεφτεί να επιλέξω να οδηγούνται τα μπροστινά κύρια ηχεία μου ΔΕ-ΑΡ από τους δυο τελικούς (NAD S200) σε bridged mode, συνδεδεμένους με ένα καλώδιο ανά ηχείο και τελικό, ως monoblocks. Κάποιες δοκιμές που έχω κάνει δεν ήταν κακές, αλλά βέβαια παρέμεναν ως τέτοιες: δοκιμές, δηλαδή. Μεγάλα αποθέματα ισχύος εντάσεων και καθαρού, κρυστάλλινου ήχου ήταν τα αρχικά ακουστά χαρακτηριστικά.
Αλλά κάτι με έτρωγε. Τεχνικά και λειτουργικά. Κάτι δεν μου ταίριαζε, αόριστο μεν, αλλά το αισθανόμουνα. Και κυρίως αφού είχε προηγηθεί οδήγηση των ηχείων με τους ίδιους ενισχυτές, στην προ ανακαίνισης του χώρου περίοδο, όχι γεφυρωμένους, αλλά με δι-ενίσχυση/διπλοκαλωδίωση, δηλαδή κάθε ενισχυτής να αφιερώνει το ένα του κανάλι στα μπάσα και το άλλο στα μεσαία και υψηλά (αφού φυσικά έχουν αφαιρεθεί τα jumpers στις μπόρνες των ηχείων). Και βέβαια, τότε που υπήρχε αυτή η οδήγηση, πάλι υπήρχε η παραπάνω ηχητική εικόνα.
Προχτές, λοιπόν, μεταξύ "τυρού και αχλάδου", και ενώ είχα ήδη ξεθάψει το παραπάνω "Εγχειρίδιο" σε μια προσπάθεια να βάλω μια τάξη στο χώρο για να τον λειτουργήσω επιτέλους (καλά, σαν το γεφύρι της Άρτας έχει πια καταντήσει, δυο χρόνια τον ανακαινίζω πια :120
και να μαζέψω βιβλία, περιοδικά, δίσκους κλπ. λέω: δεν το ξαναδιαβάζω, μιας και έχω πολλά χρόνια να το δω;
Η έκπληξή μου ήταν ότι πράγματι είχα ξεχάσει πώς ήταν και τί γράφει. Βέβαιος ότι: "τί το εξαιρετικό μπορεί τέλος πάντων να γράφει ένα manual για έναν τελικό;", δεν του είχα δώσει και πολλή σημασία. Το άνοιξα και ανακάλυψα ότι:
- Όπως όλα τα σωστά manuals, ξεκινάει κι αυτό με Οδηγίες Ασφαλείας για το χρήστη
- Συνεχίζει με τα Τεχνικά Χαρακτηριστικά του ενισχυτή, πολύ αναλυτικά και με όλη την αλήθεια παρουσιασμένη
- Μετά με οδηγίες για τοποθέτηση και αλλαγή του voltage, ανάλογα με τη χώρα που θα χρησιμοποιηθεί.
- Στη συνέχεια ακολουθεί το κεφάλαιο για τη λειτουργία και τις συνδέσεις.
- Ακολουθεί το κεφάλαιο με τίτλο: "Circuit Highlights". Η πρώτη έκπληξη. Αναπτύσσει λεπτομερώς τη φιλοσοφία του σχεδιασμού, τη θεωρία και τις αρχές TransNova (TRANScondactance NOdal Voltage Amplifier), την κατασκευή του κυκλώματος, το πώς συνδέονται τα MOSFETS εξόδου σαν να ήταν λυχνίες, το ότι χρησιμοποιεί 4, χαμηλού θορύβου, High-gm JFET's (high transconductance junction field-effect transistors) στο στάδιο εισόδου σε πλήρως συμμετρική διάταξη κλπ. κλπ. Εδώ, σε μια παράγραφο, διαβάζει ο χρήστης:
"Conversion to Mono Mode is accomplished by driving the negative input (feedback point) of the right channel with the output of the left channel. This causes the right channel to mirror exactly the output of the left channel, but 180 degrees out of phase. This creates twice the voltage swing to be available across the two red output binding posts. This simple method of bridging the amplifier (involving only one resistor) eliminates the costly and sonically degrading invertor circuitry used in other amplifiers."
Θα πει κάποιος: ΟΚ, ρε μεγάλε, πέραν από την αναλυτική παρουσίαση του κυκλώματος, δεν μας έχει πει κάτι εξτραορντιναίρ μέχρι τώρα.
Μη βιάζεστε, πάμε παρακάτω.
Στο ίδιο κεφάλαιο εξηγεί πώς δουλεύει το κύκλωμα Soft Turn On/Off (αλλού το λένε soft start, αλλά δεν είναι παντού το ίδιο) και τελειώνει με την απαρίθμιση των πυκνωτών και άλλων εξαρτημάτων.
- Το επόμενο κεφάλαιο το ονομάζει: "Additional Information". Εδώ, σε μια παράγραφο, που εγώ θεωρώ φυσική συνέχεια της προηγούμενης, που έχω βάλει με έντονους χαρακτήρες, ο χρήστης διαβάζει:
In the Mono Mode, some additional consideration is required when driving low impedances. When a stereo amplifier is converted (bridged) into a single channel mono amplifier, each half of the bridged amplifier "sees" only half of the loudspeaker's load impedance. For example, when driving an 8 ohm load in the Mono Mode, each channel is actually loaded to 4 ohms. Therefore, less advantage than might be expected is gained when attempting to drive 4 ohm loads (2 ohms per channel) in the Mono Mode, because of the reduced power available at extremely low impedances. It is usually better to use a stereo amplifier of higher power rating (rather than two bridged amplifiers of lower power) when driving low impedances. (!! - δικά μου τα θαυμαστικά)
Και το κεφάλαιο συνεχίζει με οδηγίες για τη ρύθμιση της τάσης εισόδου (ανάλογα με την τάση δικτύου), με οδηγίες αλλαγής των ασφαλειών και με οδηγίες πώς ο χρήστης μπορεί να ρυθμίσει το σημείο λειτουργίας της πόλωσης στην έξοδο (bias operating point of output stage), προτείνοντας μάλιστα τί εργαλεία πρέπει να έχεις για να το κάνεις(!!). Οι επόμενες παράγραφοι είναι αφιερωμένες στην αντιμετώπιση βλαβών, στο να εφιστάται η προσοχή του χρήστη να μην δημιουργούνται βρόχοι γείωσης και σε οδηγίες καθαρισμού και συντήρησης.
Ακολουθεί πλήρης λίστα υλικών (Parst List), σχεδιαγράμματα και σχηματικά διαγράμματα, ώστε τελικά το manual να είναι και ένα σχεδόν πλήρες Service Manual (!!).
Με όλα τα παραπάνω διαβασμένα καλά άλλη μια φορά, λέω: ας ρίξω μια επί πλέον ματιά και στο manual των τελικών της NAD (S200). Να σημειωθεί ότι εκτός από το Operating Manual των S200 είχα φροντι'ισει τότε που τους έφερα από το Dubai να πάω στον Νάκα (ήταν αντιπρόσωπος της NAD τότε) και να ζητήσω μια κόπια του Service Manual γι αυτούς. Ανοίγω λοιπόν το μανουάλι της NAD και διαβάζω:
".....
7. BRIDGING ON (MONO) / OFF (STEREO)
This switch “bridges” the two channels together, forming a monophonic amplifier with more than double the output power. To convert to bridged operation, the following procedure should be followed.
1. Switch Off the POWER.
NOTE: In the bridged mode the loudspeaker’s impedance is effectively halved as “seen” by the amplifier. An 8 ohm load looks like 4 ohms, a 4 ohm load looks like 2 ohms, and a pair of 4 ohm speakers operated in parallel will resemble a 1 ohm load. Driving paralleled low-impedance speakers to high levels will cause the amplifier to overheat and shut down, or may cause internal fuses to blow in order to protect the amplifier. In bridged mode you must connect only ONE loudspeaker per channel whose nominal impedance is 8 ohms or higher.
2. Disconnect any signal cables from the input jacks. Decide whether this amplifier will be driving the left or right speaker. Connect the corresponding (left or right) signal cable from your preamplifier to one of the L input jacks of this amplifier....."
κλπ. κλπ.
Συμπεράσματα:
1) Αν θέλετε να οδηγήσετε ηχείο σε μεγάλες ισχείς και έχετε σκοπό να χρησιμοποιήσετε στερεοφωνικό τελικό, είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσετε τον τελικό σε διάταξη διενίσχυσης παρά γεφυρωμένο. Αν φυσικά το ηχείο το επιτρέπει (διπλές μπόρνες). Αν δεν το επιτρέπει, βεβαιωθείτε ότι η ελάχιστη ωμική του αντίσταση (εμπέδηση) είναι τόση ώστε να μην "βραχυκυκλώσετε" τα στάδια εξόδου του τελικού. Αλλιώς ΜΗΝ το κάνετε.
2) Ένα manual πρέπει να γράφεται σωστά. Σημεία σαν αυτό πρέπει να είναι σαφή και επεξηγηματικά και να προειδοποιούν τον χρήστη για τους κινδύνους.
3) Ποτέ μην ξεκινάτε συνδέσεις και λειτουργίες συσκευών πριν διαβάσετε καλά τα εγχειρίδια.
4) Μακάρι όλοι οι κατασκευαστές να έφτιαχναν manuals σαν αυτά της - τότε - Hafler, που ο μακαρίτης David Hafler ήταν ο ιθύνων νους της.
Το τελευταίο είναι αποκλειστικά δικό μου συμπέρασμα. Αν κάποιος συμφωνεί με αυτό, να σηκώσει το χέρι του. :602:
Καλό βράδυ.
-
Αφορμή για το νήμα στάθηκε μια τυχαία επανάληψη ανάγνωσης - μετά από πολλά χρόνια - του "Εγχειριδίου Οδηγιών" του παλιού, αλλά καλού μου τελικού Hafler TransNova 9500 Series.
Εξηγούμαι:
Εδώ και καιρό έχω σκεφτεί να επιλέξω να οδηγούνται τα μπροστινά κύρια ηχεία μου ΔΕ-ΑΡ από τους δυο τελικούς (NAD S200) σε bridged mode, συνδεδεμένους με ένα καλώδιο ανά ηχείο και τελικό, ως monoblocks. Κάποιες δοκιμές που έχω κάνει δεν ήταν κακές, αλλά βέβαια παρέμεναν ως τέτοιες: δοκιμές, δηλαδή. Μεγάλα αποθέματα ισχύος εντάσεων και καθαρού, κρυστάλλινου ήχου ήταν τα αρχικά ακουστά χαρακτηριστικά.
Αλλά κάτι με έτρωγε. Τεχνικά και λειτουργικά. Κάτι δεν μου ταίριαζε, αόριστο μεν, αλλά το αισθανόμουνα. Και κυρίως αφού είχε προηγηθεί οδήγηση των ηχείων με τους ίδιους ενισχυτές, στην προ ανακαίνισης του χώρου περίοδο, όχι γεφυρωμένους, αλλά με δι-ενίσχυση/διπλοκαλωδίωση, δηλαδή κάθε ενισχυτής να αφιερώνει το ένα του κανάλι στα μπάσα και το άλλο στα μεσαία και υψηλά (αφού φυσικά έχουν αφαιρεθεί τα jumpers στις μπόρνες των ηχείων). Και βέβαια, τότε που υπήρχε αυτή η οδήγηση, πάλι υπήρχε η παραπάνω ηχητική εικόνα.
Προχτές, λοιπόν, μεταξύ "τυρού και αχλάδου", και ενώ είχα ήδη ξεθάψει το παραπάνω "Εγχειρίδιο" σε μια προσπάθεια να βάλω μια τάξη στο χώρο για να τον λειτουργήσω επιτέλους (καλά, σαν το γεφύρι της Άρτας έχει πια καταντήσει, δυο χρόνια τον ανακαινίζω πια :120
και να μαζέψω βιβλία, περιοδικά, δίσκους κλπ. λέω: δεν το ξαναδιαβάζω, μιας και έχω πολλά χρόνια να το δω;Η έκπληξή μου ήταν ότι πράγματι είχα ξεχάσει πώς ήταν και τί γράφει. Βέβαιος ότι: "τί το εξαιρετικό μπορεί τέλος πάντων να γράφει ένα manual για έναν τελικό;", δεν του είχα δώσει και πολλή σημασία. Το άνοιξα και ανακάλυψα ότι:
- Όπως όλα τα σωστά manuals, ξεκινάει κι αυτό με Οδηγίες Ασφαλείας για το χρήστη
- Συνεχίζει με τα Τεχνικά Χαρακτηριστικά του ενισχυτή, πολύ αναλυτικά και με όλη την αλήθεια παρουσιασμένη
- Μετά με οδηγίες για τοποθέτηση και αλλαγή του voltage, ανάλογα με τη χώρα που θα χρησιμοποιηθεί.
- Στη συνέχεια ακολουθεί το κεφάλαιο για τη λειτουργία και τις συνδέσεις.
- Ακολουθεί το κεφάλαιο με τίτλο: "Circuit Highlights". Η πρώτη έκπληξη. Αναπτύσσει λεπτομερώς τη φιλοσοφία του σχεδιασμού, τη θεωρία και τις αρχές TransNova (TRANScondactance NOdal Voltage Amplifier), την κατασκευή του κυκλώματος, το πώς συνδέονται τα MOSFETS εξόδου σαν να ήταν λυχνίες, το ότι χρησιμοποιεί 4, χαμηλού θορύβου, High-gm JFET's (high transconductance junction field-effect transistors) στο στάδιο εισόδου σε πλήρως συμμετρική διάταξη κλπ. κλπ. Εδώ, σε μια παράγραφο, διαβάζει ο χρήστης:
"Conversion to Mono Mode is accomplished by driving the negative input (feedback point) of the right channel with the output of the left channel. This causes the right channel to mirror exactly the output of the left channel, but 180 degrees out of phase. This creates twice the voltage swing to be available across the two red output binding posts. This simple method of bridging the amplifier (involving only one resistor) eliminates the costly and sonically degrading invertor circuitry used in other amplifiers."
Θα πει κάποιος: ΟΚ, ρε μεγάλε, πέραν από την αναλυτική παρουσίαση του κυκλώματος, δεν μας έχει πει κάτι εξτραορντιναίρ μέχρι τώρα.
Μη βιάζεστε, πάμε παρακάτω.
Στο ίδιο κεφάλαιο εξηγεί πώς δουλεύει το κύκλωμα Soft Turn On/Off (αλλού το λένε soft start, αλλά δεν είναι παντού το ίδιο) και τελειώνει με την απαρίθμιση των πυκνωτών και άλλων εξαρτημάτων.
- Το επόμενο κεφάλαιο το ονομάζει: "Additional Information". Εδώ, σε μια παράγραφο, που εγώ θεωρώ φυσική συνέχεια της προηγούμενης, που έχω βάλει με έντονους χαρακτήρες, ο χρήστης διαβάζει:
In the Mono Mode, some additional consideration is required when driving low impedances. When a stereo amplifier is converted (bridged) into a single channel mono amplifier, each half of the bridged amplifier "sees" only half of the loudspeaker's load impedance. For example, when driving an 8 ohm load in the Mono Mode, each channel is actually loaded to 4 ohms. Therefore, less advantage than might be expected is gained when attempting to drive 4 ohm loads (2 ohms per channel) in the Mono Mode, because of the reduced power available at extremely low impedances. It is usually better to use a stereo amplifier of higher power rating (rather than two bridged amplifiers of lower power) when driving low impedances. (!! - δικά μου τα θαυμαστικά)
Και το κεφάλαιο συνεχίζει με οδηγίες για τη ρύθμιση της τάσης εισόδου (ανάλογα με την τάση δικτύου), με οδηγίες αλλαγής των ασφαλειών και με οδηγίες πώς ο χρήστης μπορεί να ρυθμίσει το σημείο λειτουργίας της πόλωσης στην έξοδο (bias operating point of output stage), προτείνοντας μάλιστα τί εργαλεία πρέπει να έχεις για να το κάνεις(!!). Οι επόμενες παράγραφοι είναι αφιερωμένες στην αντιμετώπιση βλαβών, στο να εφιστάται η προσοχή του χρήστη να μην δημιουργούνται βρόχοι γείωσης και σε οδηγίες καθαρισμού και συντήρησης.
Ακολουθεί πλήρης λίστα υλικών (Parst List), σχεδιαγράμματα και σχηματικά διαγράμματα, ώστε τελικά το manual να είναι και ένα σχεδόν πλήρες Service Manual (!!).
Με όλα τα παραπάνω διαβασμένα καλά άλλη μια φορά, λέω: ας ρίξω μια επί πλέον ματιά και στο manual των τελικών της NAD (S200). Να σημειωθεί ότι εκτός από το Operating Manual των S200 είχα φροντι'ισει τότε που τους έφερα από το Dubai να πάω στον Νάκα (ήταν αντιπρόσωπος της NAD τότε) και να ζητήσω μια κόπια του Service Manual γι αυτούς. Ανοίγω λοιπόν το μανουάλι της NAD και διαβάζω:
".....
7. BRIDGING ON (MONO) / OFF (STEREO)
This switch “bridges” the two channels together, forming a monophonic amplifier with more than double the output power. To convert to bridged operation, the following procedure should be followed.
1. Switch Off the POWER.
NOTE: In the bridged mode the loudspeaker’s impedance is effectively halved as “seen” by the amplifier. An 8 ohm load looks like 4 ohms, a 4 ohm load looks like 2 ohms, and a pair of 4 ohm speakers operated in parallel will resemble a 1 ohm load. Driving paralleled low-impedance speakers to high levels will cause the amplifier to overheat and shut down, or may cause internal fuses to blow in order to protect the amplifier. In bridged mode you must connect only ONE loudspeaker per channel whose nominal impedance is 8 ohms or higher.
2. Disconnect any signal cables from the input jacks. Decide whether this amplifier will be driving the left or right speaker. Connect the corresponding (left or right) signal cable from your preamplifier to one of the L input jacks of this amplifier....."
κλπ. κλπ.
Συμπεράσματα:
1) Αν θέλετε να οδηγήσετε ηχείο σε μεγάλες ισχείς και έχετε σκοπό να χρησιμοποιήσετε στερεοφωνικό τελικό, είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσετε τον τελικό σε διάταξη διενίσχυσης παρά γεφυρωμένο. Αν φυσικά το ηχείο το επιτρέπει (διπλές μπόρνες). Αν δεν το επιτρέπει, βεβαιωθείτε ότι η ελάχιστη ωμική του αντίσταση (εμπέδηση) είναι τόση ώστε να μην "βραχυκυκλώσετε" τα στάδια εξόδου του τελικού. Αλλιώς ΜΗΝ το κάνετε.
2) Ένα manual πρέπει να γράφεται σωστά. Σημεία σαν αυτό πρέπει να είναι σαφή και επεξηγηματικά και να προειδοποιούν τον χρήστη για τους κινδύνους.
3) Ποτέ μην ξεκινάτε συνδέσεις και λειτουργίες συσκευών πριν διαβάσετε καλά τα εγχειρίδια.
4) Μακάρι όλοι οι κατασκευαστές να έφτιαχναν manuals σαν αυτά της - τότε - Hafler, που ο μακαρίτης David Hafler ήταν ο ιθύνων νους της.
Το τελευταίο είναι αποκλειστικά δικό μου συμπέρασμα. Αν κάποιος συμφωνεί με αυτό, να σηκώσει το χέρι του. :602:
Καλό βράδυ.
-
