ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ-(2) Τα πιο σύγχρονα

N Kanellopoulos

Επίτιμο Μέλος
Μηνύματα
1.047
Reaction score
77
Η αγγλική λέξη «carol» που χαρακτηρίζει τα τραγούδια αυτής της εποχής φαίνεται να προήλθε από τη Γαλλία και τη λέξη «carole» που σημαίνει χορευτικό τραγούδι. Οι δύο αυτές λέξεις, όπως και οι «chorus» και «chorale», έλκουν την καταγωγή από την αρχαία ελληνική λέξη «χορός». Στην Ευρώπη, υπάρχουν μαρτυρίες πως τέτοια τραγούδια ακούστηκαν από τους ιππότες του Γουλιέλμου του Κατακτητή γύρω στο 1066, όταν άκουσαν γυναίκες να τραγουδούν και να χορεύουν κυκλικούς χορούς, γύρω από φωτιές κατά τη διάρκεια θρησκευτικών γιορταστικών εκδηλώσεων. Οι ιππότες παρατήρησαν ότι τα τραγούδια αυτά λέγονταν προς τα τέλη Δεκεμβρίου, αλλά και την εποχή του Πάσχα.

Τα τραγούδια αυτά εξελίχτηκαν παίρνοντας επιρροές από τους τροβαδούρους του 12ου αι. και τους Ιταλούς lauda τον 13ο αι. Το 1360 βρέθηκε ένα βιβλίο που είχε τον τίτλο Red Book of Ossory, το οποίο περιλάμβανε μια συλλογή ποιημάτων που έμοιαζαν πολύ με τα χριστουγεννιάτικα. Αυτά ήταν προορισμένα για να μελετώνται από τους κληρικούς της εποχής. Μερικά από αυτά, μάλιστα, μπήκαν στη λειτουργία διαφόρων εκκλησιών ως τελετουργικοί ύμνοι σε μεγάλες γιορτές. Πάντως, η πιο παλιά συλλογή με τέτοια τραγούδια εκδόθηκε το 1521!

Η βικτοριανή αναβίωση των Χριστουγέννων οδήγησε -εκτός των άλλων- και στη συγκέντρωση των παραδοσιακών χριστουγεννιάτικων τραγουδιών. Η έκδοση του Oxford Book of Carols το 1928, βοήθησε τα μέγιστα στην αναβίωση αυτών των παλιών τραγουδιών.

Η ομαδική συμμετοχή στα τραγούδια αυτής της περιόδου, δεν μπορεί να πει κανείς πως είναι παλιό φαινόμενο. Φαίνεται πως η συμμετοχή του κοινού σε τέτοια τραγούδια δεν είχε θέση στο υλιστικό περιβάλλον του 18ου αι., αλλά εξελίχτηκε σταδιακά ως ανάγκη των πιστών να μαζεύονται και να τραγουδούν όλοι μαζί. Έτσι όπως εξελίχτηκαν τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια έχουν πλέον μεγαλύτερη συναισθηματική και θρησκευτική φόρτιση από κάθε άλλο είδος θρησκευτικής μουσικής.

Ακολουθεί ένας μικρός κατάλογος τέτοιων τραγουδιών με στοιχεία για την προέλευσή τους, σε χρονολογική σειρά (κατά το δυνατόν):

In Dulci Jubilo: Ένα από τα πιο παλιά τραγούδια αυτής της εποχής. Το 1328 ο γερμανός μοναχός Heinrich Scheidt περιέγραψε ένα όνειρο, κατά το οποίο ενώθηκε με τους Αγγέλους που τραγουδούσαν και χόρευαν αυτό το τραγούδι. Η ενορχήστρωση έγινε στις αρχές του 17ου αι. από το γνωστό συνθέτη Μίχαελ Πρετόριους (1571-1621), και αργότερα συμπληρώθηκε από τον Μπαχ (BWV751).

O come, O come Emmanuel (Veni, veni Emmanuel): Εκφράζει τις ευχές του λαού του Ισραήλ για την έλευση του Σωτήρα. Το τραγούδι αυτό σώζεται σε ένα χειρόγραφο του 13ου αι. (Εθνική Βιβλιοθήκη, Παρίσι), ενώ τα λόγια που ακούγονται σήμερα είναι του Νιλ (J M Neale), του 1854. Μάλιστα, στη δεκαετία του 1960 βρέθηκε ένα χειρόγραφο με γαλλικά λόγια που πιστεύεται ότι γράφτηκαν σ΄ ένα γαλλικό μοναστήρι.

Good King Wenceslas: Το 1870, ο Τζον Στάινερ βρήκε κάποια τραγούδια του 14ου αι. (ή κατά μία άλλη εκδοχή, του 1582), τα Piae Cantiones, και τα ενορχήστρωσε ξανά. Αναφέρονται στον Βάχλαβ τον Καλό, ο οποίος κυβερνούσε τη Βοημία κατά την περίοδο 922-929. Αργότερα, ο Βάχλαβ έγινε ένας από τους προστάτες άγιους της Τσεχίας. Τα λόγια είναι του Νιλ και δεν βασίζονται σε κάποιο γνωστό ποίημα. Το τραγούδι αυτό, συνήθως, λέγεται την ημέρα του Αγίου Στεφάνου, στις 26 Δεκεμβρίου, και εκθειάζει την αρετή και την ευλογία τού να βοηθά κανείς τους φτωχούς.

The Coventry Carol: Αγγλικό παραδοσιακό τραγούδι του 16ου αι. που περιγράφει τη θλίψη των μανάδων της Βηθλεέμ που έβαζαν τα παιδιά τους για ύπνο, γνωρίζοντας πως πιθανώς την επομένη να σφάζονταν από τον Ηρώδη.
Herod the King in his raging, chargid he hath this day,
his men of might in his own sight, all young children to slay.

While shepherds watched their flocks by night: Είναι ένα τραγούδι των αρχών του 16ου αι. Τη μουσική έγραψε ο Τάι (Christopher Tye, περ. 1505-72), ενώ τα λόγια γράφτηκαν πιθανώς από τον λιμπρετίστα του Πέρσελ, Νάχουμ Τέιτ.

Ding, dong merrily on high: Είναι ένας χορός ρουστίκ, τραγούδι γαλλικής προέλευσης, στο οποίο μπήκαν αγγλικοί στίχοι. Η μουσική γράφτηκε από έναν Γάλλο κληρικό του 16ου αιώνα.

Deck the Hall: Η πλούσια αγγλική, λαϊκή παράδοση δημιούργησε πολλά τέτοια τραγούδια. Αυτό πιθανώς να προέρχεται από την Ουαλία του 16ου αι., ενώ το τραγούδι The First Noel εμφανίστηκε στην Κορνουάλη την ίδια περίπου εποχή.

O Tannenbaum: Το πασίγνωστο γερμανικό λαϊκό τραγούδι πιθανώς να προέρχεται από τον 16ο ή τον 17ο αι. Είναι το τραγούδι που οι αγγλόφωνες χώρες τραγούδησαν ως Oh Christmas Tree, ενώ στην Ελλάδα είναι γνωστό ως Ω Έλατο, ω Έλατο.

Ο little one sweet: Το τραγούδι αυτό περιλαμβάνει ένα χορωδιακό, που είναι δανεισμένο από τον Μπαχ. Στα Γερμανικά τραγουδιέται ως Jesulein Süß.

I saw three ships: Ένα από τα γνωστότερα του είδους που προέρχεται από την Αγγλία και μιλά για τα δώρα που έφεραν οι τρεις Μάγοι στο Θείο Βρέφος.

Adeste Fideles (O come all ye Faithful): Πολλά αγγλικά τραγούδια δεν προήλθαν από λαϊκές πηγές. Η προέλευση αυτού του τραγουδιού μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν αμφίβολη, αλλά η ανακάλυψη ενός παλιού χειρογράφου το 1946 επιβεβαίωσε ότι αυτό γράφτηκε γύρω στο 1750-70 από τον Γουέιντ (John Francis Wade). Ο Γουέιντ ήταν Άγγλος που ζούσε στη Γαλλία, γεγονός που μας έκανε να πιστέψουμε πως το τραγούδι ήταν γαλλικό. Τα λόγια είχαν γραφτεί από κάποιον Όουκλι (Oakeley). Άλλοι πάλι πίστεψαν πως πιθανώς να προερχόταν από την Πορτογαλία, μιας και στα τέλη του 18ου αι., στην αντίστοιχη πρεσβεία στο Λονδίνο, τραγουδιόταν στα πορτογαλικά.

Είναι πασίγνωστο το Stille Nacht (Silent Night) που τραγουδιέται σε όλες τις γλώσσες του κόσμου (κάποιοι μέτρησαν 180!). Η ιστορία για την προέλευση της παλιάς και υπέροχης αυτής μελωδίας ανατρέχει στην Αυστρία του 1818, στο χωριό Oberndorf της Βαυαρίας, κοντά στο Σάλτσμπουργκ. Ανήμερα τα Χριστούγεννα, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της μικρής εκκλησίας του χωριού, χάλασε ξαφνικά το εκκλησιαστικό όργανο. Σύντομα, με την προτροπή του ιερέα Γιόζεφ Μορ (Joseph Mohr), το εκκλησίασμα συγκεντρώθηκε γύρω από τον οργανίστα Γκρούμπερ (Franz Xaver Gruber), ο οποίος πήρε την κιθάρα του και άρχισε να φτιάχνει μια μελωδία πάνω σε κάποιους πρόχειρους στίχους του ιερέα. Η μελωδία αυτή έμελλε να γίνει παγκοσμίως γνωστή και σύμβολο των ημερών.

Once in Royal David’s City: Δεν πρόκειται για ένα αμιγές τραγούδι εποχής, αλλά για έναν χριστουγεννιάτικο ύμνο τα λόγια του οποίου εκδόθηκαν το 1848 από την ιρλανδή υμνογράφο Αλεξάντερ (C. F. Alexander, 1818-1895), η οποία είχε γράψει πολλά τέτοια έργα. Αρχικά, το τραγούδι εμφανίστηκε σ΄ ένα σύνολο έργων με τίτλο Hymns for Little Children ως ένα είδος κηρύγματος που αφορούσε το σύμβολο της χριστιανικής πίστης, την Παρθένο Μαρία. Η μουσική γράφτηκε από τον άγγλο οργανίστα και συνθέτη Dr. Henry John Gaundlett (1805-1876) και εκδόθηκε ως ξεχωριστό τραγούδι το 1849.

Jingle Bells: Ένα από τα γνωστότερα τραγούδια αυτής της περιόδου γράφτηκε το 1857 από τον James S. Pierpoint (1822-1893) για μια ομάδα σπουδαστών της Βοστόνης.

We three Kings: Ο Τζον Χένρι Χόπκινς (1820-91) ήταν εφημέριος μιας εκκλησίας στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ, ο οποίος έγραψε λόγια και μουσική σ΄ αυτό το γνωστό τραγούδι. Περιλαμβάνεται σ΄ ένα ευρύτερο έργο του με τίτλο Carols, Hymns and Songs που εκδόθηκε το 1865.

O little town of Bethlehem: Τα λόγια του γράφτηκαν από έναν άγγλο κληρικό, τον Phillips Brooks (1835-93), όταν το 1868 επισκέφτηκε τα μέρη που γεννήθηκε ο Χριστός. Τη μουσική του πατρότητα διεκδικούν τρεις συνθέτες: ο Βον-Γουίλιαμς, ο Γουόλφορντ Ντέιβις και κάποιος Μπρουκς.

Star Carol: Τη μουσική έγραψε ο Τζον Ράτερ (Rutter) και τα πρωτότυπα λόγια λένε:
Sing this night, for a boy is born in Bethlehem.
Christ is our Lord, bring your gifts,
hurry to Bethlehem and see the son of Mary!

Carol of the Bells: Πολλοί λαοί δημιούργησαν χριστουγεννιάτικα τραγούδια τα οποία δέθηκαν με τη γλώσσα τους. Για παράδειγμα αυτό, που είναι μέχρι σήμερα γνωστό ως Carol of the Bells, δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα παλιό τραγούδι της Ουκρανίας που έγραψε ο Λεόντοβιτς (Mykolo Dmytrovich Leontovich, 1877-1921).

White Christmas: Γράφτηκε από τον γνωστό συνθέτη των μιούζικαλ, Ίρβινγκ Μπέρλιν, το 1942 και ακούστηκε για πρώτη φορά στην ταινία Holiday Inn. Η ταινία παρουσίαζε τους Μπινγκ Κρόσμπυ και Φρεντ Ασταίρ να αγωνίζονται για το ποιος θα τραβήξει την προσοχή της Μάρτζορυ Ρέυνολντς στο Holiday Inn, μια φάρμα της Νέας Αγγλίας την οποία ο Κρόσμπυ μετέτρεψε σε κλαμπ. Τραγουδήθηκε από τον Κρόσμπυ και έκανε τεράστια επιτυχία τόσο για τον ηθοποιό-τραγουδιστή, όσο και για τον συνθέτη. Μέχρι το τέλος της ζωής του Μπέρλιν το 1989, υπολογίστηκε ότι πουλήθηκαν πάνω από 170 εκατομμύρια δίσκοι αυτού του τραγουδιού (τα 25 εκατ. με τον Κρόσμπυ).

Have yourself a merry little Christmas: Κι αυτό το τραγούδι ακούστηκε για πρώτη φορά σε κινηματογραφική ταινία, συγκεκριμένα στην ταινία του 1944 Meet me in St. Louis (MGM). Όλοι θυμούνται την υπέροχη ερμηνεία της Τζούντυ Γκάρλαντ.

The Christmas Song: Όσο κι αν φαίνεται παράξενο, αυτό το χριστουγεννιάτικο τραγούδι γράφτηκε από τον αμερικανό συνθέτη Μελ Τορμέ (Mel Torme) μια πολύ ζεστή ημέρα του Ιουλίου (!) του 1946 στη Νότια Kαλιφόρνια, και μάλιστα μέσα σε λίγα λεπτά. Έκτοτε έκανε μεγάλη επιτυχία, αρχής γενομένης από το Δεκέμβρη της ίδιας χρονιάς, όταν το τραγούδησε ο Nat ‘King’ Cole.


Τα περισσότερα από αυτά περιλαμβάνονται στη συλλογή της χριστουγεννιάτικης προσφοράς
εδώ http://www.avsite.gr/vb/showthread.php?t=43186
 

LM

Μηνύματα
95
Reaction score
4
Να σας ευχαριστήσω για τον πλούτο των παραπάνω πληροφοριών. Πολλά από αυτά τα τραγούδια μας συντροφεύουν αυτές τις μέρες των Χριστουγέννων, χωρίς να ξέρουμε την προέλευση και την ιστορία τους.
 

N Kanellopoulos

Επίτιμο Μέλος
Μηνύματα
1.047
Reaction score
77
Απάντηση: ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ-(2) Τα πιο σύγχρονα

Αγαπητέ LM,
αυτός ήταν ο σκοπός που σας μετέφερα αυτά τα στοιχεία.
Χαίρομαι που βρήκες κάτι ενδιαφέρον.
.
 

lakiss51

"Επαγγελματίας"
Μηνύματα
11.830
Reaction score
2.427
Απάντηση: ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ-(2) Τα πιο σύγχρονα

Να βαλω σαν αρχειο στο ...δανεικο dvd ολην αυτη την αναφορα σου;
 

N Kanellopoulos

Επίτιμο Μέλος
Μηνύματα
1.047
Reaction score
77
Απάντηση: ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ-(2) Τα πιο σύγχρονα

Γιατί όχι! Θα ήταν χρήσιμο.
 



Τελευταια Μηνυματα

Staff online

  • spylab
    Shalom
  • abcd
    Πρώην Διοικητής ο τροπαιοφόρος

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ

Threads
171.314
Μηνύματα
2.858.234
Members
37.893
Νεότερο μέλος
k.dimitriadis
Top