- Μηνύματα
- 1.047
- Reaction score
- 77
Τη συναυλία της πρωτοχρονιάς του 2007 θα διευθύνει για 4η φορά ο Zubin Mehta (Τζούμπιν Μέτα), ο οποίες διηύθυνε και τις πρωτοχρονιές των ετών 1990, 1995 και 1998.
Από παλαιότερο άρθρο μου στο AVSITE και στο www.classicalmusic.gr σας υπενθυμίζω τα ιστορικά στοιχεία για το "έθιμο" αυτό.
Αναμφίβολα, το πιο γνωστό και μεγάλο μουσικό γεγονός στη Βιέννη είναι η πρωτοχρονιάτικη συναυλία της (Das Neujahrskonzert der Wiener Philharmoniker). Στις 11 Αυγούστου 1929, ο Clemens Krauss διηύθυνε τη Φιλαρμονική της Βιέννης σε μια συναυλία αποκλειστικά με έργα Στράους, στο Σάλτσμπουργκ. Η συναυλία είχε μεγάλη επιτυχία, γι’ αυτό και επαναλαμβανόταν σε ετήσια βάση μέχρι το 1933.
Στη Βιέννη, για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε μια συναυλία αφιερωμένη στην οικογένεια Στράους το 1939, μόνο που δόθηκε στις 31 Δεκεμβρίου εκείνης της χρονιάς, στην αίθουσα Großer Musikverein-Saal, υπό τη διεύθυνση του Κλέμενς Κράους. Έτσι, ξεκίνησε μία παράδοση της ετήσιας πρωτοχρονιάτικης συναυλίας, με ένα παράδοξο: η αρχή έγινε παραμονή της πρωτοχρονιάς!
Η συναυλία αυτή πραγματοποιήθηκε και καθιερώθηκε να δίνεται σε ετήσια βάση. Μέχρι το 1944 η συναυλία δινόταν την παραμονή του νέου έτους, αλλά μετά από ένα χρόνο (και μία ημέρα!) ήταν η πρώτη φορά που πραγματοποιήθηκε πρωτοχρονιά (1.1.1945), υπό τη διεύθυνση του ίδιου αρχιμουσικού. Μάλιστα, ως τότε ήταν γνωστή ως «Συναυλία Γιόχαν Στράους».
Με εξαίρεση δύο πρωτοχρονιές, αυτές των ετών 1946 και 1947 η διεύθυνση της συναυλίας πέρασε στα χέρια του Γιόζεφ Κριπς (Josef Krips) εξαιτίας μιας απαγόρευσης των συμμάχων με βάση την οποία ο Κράους δεν επιτρεπόταν να διευθύνει επί δύο χρόνια. Μάλιστα από την Πρωτοχρονιά του 1946 η μουσική αυτή εκδήλωση μετονομάστηκε σε «Πρωτοχρονιάτικη Συναυλία», τίτλο που διατηρεί μέχρι και σήμερα. Αλλά, από εκεί και πέρα, ο Κράους συνέχισε και πάλι να διευθύνει μέχρι τον αιφνίδιο θάνατό του, το 1954. Ήταν αυτός ο οποίος μετέτρεψε μια συναυλία σε ένα διεθνές και μεγάλο καλλιτεχνικό γεγονός που έκανε τη Βιέννη ακόμη πιο ξακουστή.
Με το θάνατο του Κράους προέκυψε ένα μεγάλο κενό κι ένα πρόβλημα που έπρεπε να λυθεί άμεσα. Η ορχήστρα είχε πολλές συναντήσεις με μεγάλους αρχιμουσικούς της εποχής και δυσκολεύτηκε πολύ να βρει έναν άξιο συνεχιστή του έργου του Κράους, αλλά ταυτοχρόνως έναν μουσικό ο οποίος θα εργαζόταν σύμφωνα με το πνεύμα των Στράους αλλά και της ίδιας της ορχήστρας.
Ο γρίφος τελικά λύθηκε με τη συμφωνία που συνήψε η ορχήστρα με τον Βίλι Μποσκόφσκι, ο οποίος στάθηκε επάξια μπροστά της στις Πρωτοχρονιάτικες συναυλίες, διευθύνοντας επί 25 ολόκληρα χρόνια, από το 1955 έως και το 1979!
Ήταν τόσο σημαντική η παρουσία του, ώστε η αποχώρησή του για λόγους υγείας το 1979 σήμανε το τέλος μιας εποχής. Ήταν ο άνθρωπος που κατόρθωσε μέσα από τις ερμηνείες του να θυμίσει την παλιά, καλή, αυτοκρατορική Βιέννη. Επί εποχής Μποσκόφσκι, μάλιστα, καθιερώθηκε μια πρόβα τζενεράλε την 30ή Δεκεμβρίου, στην οποία είχαν δικαίωμα να παραστούν μόνον οι αξιωματικοί του στρατού!
Όπως φαίνεται και στον πίνακα που ακολουθεί, η ετήσια εναλλαγή των αρχιμουσικών ξεκίνησε το 1979, όταν ο Μποσκόφσκι δήλωσε ότι δεν μπορούσε να συνεχίσει. Η παράδοση συνεχίστηκε με τον διεθνούς φήμης μαέστρο Λόριν Μάαζελ, ο οποίος στάθηκε στο πόντιουμ από το 1980 μέχρι και το 1986. Από κει και πέρα, μεγάλοι μαέστροι στάθηκαν σ’ αυτό το πόντιουμ εναλλακτικά, αρχής γενομένης με τον Κάραγιαν την Πρωτοχρονιά του 1987. Από τότε, και κάθε χρόνο την Πρωτοχρονιά, η χρυσοποίκιλτη αίθουσα του Musikverein (Goldener-Saal) είναι γεμάτη λουλούδια, προσφορά των ανθοπωλών του Σαν Ρέμο της Ιταλίας.
Τέλος, οι τηλεοπτικές αναμεταδόσεις των συναυλιών αυτών σηματοδότησαν μια νέα εποχή, καθώς και την παγκόσμια αναγνώριση της ορχήστρας, του αρχιμουσικού και της πόλης. Για πολλά χρόνια τώρα, κάθε Πρωτοχρονιά η ΕΤ-1, κατά παράδοση, μεταδίδει τη συναυλία από την αίθουσα του Musikverein με τη Φιλαρμονική της Βιέννης. Από το 1997, τα κανάλια ZDF, ORF και Eurovision μεταδίδουν τη συναυλία αυτή με ευρυγώνιο σύστημα εικόνας 16:9 (Widescreen), ενώ από πολύ νωρίτερα είχε αρχίσει να μεταδίδεται στερεοφωνικά. Βέβαια, εμείς ακόμη παρακολουθούμε τη συναυλία από την ΕΤ-1, το μεσημέρι κάθε πρωτοχρονιάς, με μονοφωνικό ήχο, σε κάδρο 4:3.
Τα τελευταία χρόνια υπολογίζεται ότι την παρακολουθούν απευθείας περίπου ένα δισεκατομμύριο τηλεθεατές, σε 47 χώρες του κόσμου. Με την ταχύτατη εξέλιξη της τεχνολογίας, το CD της κάθε συναυλίας κυκλοφορεί πλέον στα δισκοπωλεία μετά από 5 ημέρες (!), όπως και το σχετικό DVD (με ήχο Dolby Digital 5.1).
Στο τέλος κάθε πρωτοχρονιάτικης συναυλίας παίζονται διάφορα bis (encore), αλλά κατ’ έθιμο τα δύο τελευταία bis είναι πάντα ο Ωραίος Γαλάζιος Δούναβης και το Εμβατήριο του Ραντέτσκι, κατά τη διάρκεια του οποίου το κοινό χειροκροτεί ρυθμικά σε συγκεκριμένα μέρη του μαρς, όπου ο εκάστοτε μαέστρος στρέφεται προς το κοινό και το παρακινεί γι’ αυτό. Το Εμβατήριο του Ραντέτσκι δεν παίχτηκε για μία και μοναδική φορά, την πρωτοχρονιά του 2005, ως ένδειξη μνήμης στα θύματα του τσουνάμι στη ΝΑ Ασία.
Από παλαιότερο άρθρο μου στο AVSITE και στο www.classicalmusic.gr σας υπενθυμίζω τα ιστορικά στοιχεία για το "έθιμο" αυτό.
Αναμφίβολα, το πιο γνωστό και μεγάλο μουσικό γεγονός στη Βιέννη είναι η πρωτοχρονιάτικη συναυλία της (Das Neujahrskonzert der Wiener Philharmoniker). Στις 11 Αυγούστου 1929, ο Clemens Krauss διηύθυνε τη Φιλαρμονική της Βιέννης σε μια συναυλία αποκλειστικά με έργα Στράους, στο Σάλτσμπουργκ. Η συναυλία είχε μεγάλη επιτυχία, γι’ αυτό και επαναλαμβανόταν σε ετήσια βάση μέχρι το 1933.
Στη Βιέννη, για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε μια συναυλία αφιερωμένη στην οικογένεια Στράους το 1939, μόνο που δόθηκε στις 31 Δεκεμβρίου εκείνης της χρονιάς, στην αίθουσα Großer Musikverein-Saal, υπό τη διεύθυνση του Κλέμενς Κράους. Έτσι, ξεκίνησε μία παράδοση της ετήσιας πρωτοχρονιάτικης συναυλίας, με ένα παράδοξο: η αρχή έγινε παραμονή της πρωτοχρονιάς!
Η συναυλία αυτή πραγματοποιήθηκε και καθιερώθηκε να δίνεται σε ετήσια βάση. Μέχρι το 1944 η συναυλία δινόταν την παραμονή του νέου έτους, αλλά μετά από ένα χρόνο (και μία ημέρα!) ήταν η πρώτη φορά που πραγματοποιήθηκε πρωτοχρονιά (1.1.1945), υπό τη διεύθυνση του ίδιου αρχιμουσικού. Μάλιστα, ως τότε ήταν γνωστή ως «Συναυλία Γιόχαν Στράους».
Με εξαίρεση δύο πρωτοχρονιές, αυτές των ετών 1946 και 1947 η διεύθυνση της συναυλίας πέρασε στα χέρια του Γιόζεφ Κριπς (Josef Krips) εξαιτίας μιας απαγόρευσης των συμμάχων με βάση την οποία ο Κράους δεν επιτρεπόταν να διευθύνει επί δύο χρόνια. Μάλιστα από την Πρωτοχρονιά του 1946 η μουσική αυτή εκδήλωση μετονομάστηκε σε «Πρωτοχρονιάτικη Συναυλία», τίτλο που διατηρεί μέχρι και σήμερα. Αλλά, από εκεί και πέρα, ο Κράους συνέχισε και πάλι να διευθύνει μέχρι τον αιφνίδιο θάνατό του, το 1954. Ήταν αυτός ο οποίος μετέτρεψε μια συναυλία σε ένα διεθνές και μεγάλο καλλιτεχνικό γεγονός που έκανε τη Βιέννη ακόμη πιο ξακουστή.
Με το θάνατο του Κράους προέκυψε ένα μεγάλο κενό κι ένα πρόβλημα που έπρεπε να λυθεί άμεσα. Η ορχήστρα είχε πολλές συναντήσεις με μεγάλους αρχιμουσικούς της εποχής και δυσκολεύτηκε πολύ να βρει έναν άξιο συνεχιστή του έργου του Κράους, αλλά ταυτοχρόνως έναν μουσικό ο οποίος θα εργαζόταν σύμφωνα με το πνεύμα των Στράους αλλά και της ίδιας της ορχήστρας.
Ο γρίφος τελικά λύθηκε με τη συμφωνία που συνήψε η ορχήστρα με τον Βίλι Μποσκόφσκι, ο οποίος στάθηκε επάξια μπροστά της στις Πρωτοχρονιάτικες συναυλίες, διευθύνοντας επί 25 ολόκληρα χρόνια, από το 1955 έως και το 1979!
Ήταν τόσο σημαντική η παρουσία του, ώστε η αποχώρησή του για λόγους υγείας το 1979 σήμανε το τέλος μιας εποχής. Ήταν ο άνθρωπος που κατόρθωσε μέσα από τις ερμηνείες του να θυμίσει την παλιά, καλή, αυτοκρατορική Βιέννη. Επί εποχής Μποσκόφσκι, μάλιστα, καθιερώθηκε μια πρόβα τζενεράλε την 30ή Δεκεμβρίου, στην οποία είχαν δικαίωμα να παραστούν μόνον οι αξιωματικοί του στρατού!
Όπως φαίνεται και στον πίνακα που ακολουθεί, η ετήσια εναλλαγή των αρχιμουσικών ξεκίνησε το 1979, όταν ο Μποσκόφσκι δήλωσε ότι δεν μπορούσε να συνεχίσει. Η παράδοση συνεχίστηκε με τον διεθνούς φήμης μαέστρο Λόριν Μάαζελ, ο οποίος στάθηκε στο πόντιουμ από το 1980 μέχρι και το 1986. Από κει και πέρα, μεγάλοι μαέστροι στάθηκαν σ’ αυτό το πόντιουμ εναλλακτικά, αρχής γενομένης με τον Κάραγιαν την Πρωτοχρονιά του 1987. Από τότε, και κάθε χρόνο την Πρωτοχρονιά, η χρυσοποίκιλτη αίθουσα του Musikverein (Goldener-Saal) είναι γεμάτη λουλούδια, προσφορά των ανθοπωλών του Σαν Ρέμο της Ιταλίας.
Τέλος, οι τηλεοπτικές αναμεταδόσεις των συναυλιών αυτών σηματοδότησαν μια νέα εποχή, καθώς και την παγκόσμια αναγνώριση της ορχήστρας, του αρχιμουσικού και της πόλης. Για πολλά χρόνια τώρα, κάθε Πρωτοχρονιά η ΕΤ-1, κατά παράδοση, μεταδίδει τη συναυλία από την αίθουσα του Musikverein με τη Φιλαρμονική της Βιέννης. Από το 1997, τα κανάλια ZDF, ORF και Eurovision μεταδίδουν τη συναυλία αυτή με ευρυγώνιο σύστημα εικόνας 16:9 (Widescreen), ενώ από πολύ νωρίτερα είχε αρχίσει να μεταδίδεται στερεοφωνικά. Βέβαια, εμείς ακόμη παρακολουθούμε τη συναυλία από την ΕΤ-1, το μεσημέρι κάθε πρωτοχρονιάς, με μονοφωνικό ήχο, σε κάδρο 4:3.
Τα τελευταία χρόνια υπολογίζεται ότι την παρακολουθούν απευθείας περίπου ένα δισεκατομμύριο τηλεθεατές, σε 47 χώρες του κόσμου. Με την ταχύτατη εξέλιξη της τεχνολογίας, το CD της κάθε συναυλίας κυκλοφορεί πλέον στα δισκοπωλεία μετά από 5 ημέρες (!), όπως και το σχετικό DVD (με ήχο Dolby Digital 5.1).
Στο τέλος κάθε πρωτοχρονιάτικης συναυλίας παίζονται διάφορα bis (encore), αλλά κατ’ έθιμο τα δύο τελευταία bis είναι πάντα ο Ωραίος Γαλάζιος Δούναβης και το Εμβατήριο του Ραντέτσκι, κατά τη διάρκεια του οποίου το κοινό χειροκροτεί ρυθμικά σε συγκεκριμένα μέρη του μαρς, όπου ο εκάστοτε μαέστρος στρέφεται προς το κοινό και το παρακινεί γι’ αυτό. Το Εμβατήριο του Ραντέτσκι δεν παίχτηκε για μία και μοναδική φορά, την πρωτοχρονιά του 2005, ως ένδειξη μνήμης στα θύματα του τσουνάμι στη ΝΑ Ασία.
