Classic Films - Harakiri

[Andrew]

Classic Films - Harakiri (1962)

"Ο δυτικός κόσμος δεν κατάλαβε ποτέ
γιατί οι Ιάπωνες προτιμούν το θάνατο από την ατίμωση.
Το “Χαρακίρι” δίνει την απάντηση.
Πρόκειται για την ιστορία ενός φεουδάρχη
που δέχτηκε την πρόκληση ενός σαμουράι.
Και οι δυο τους ανακάλυψαν
ότι οι λεπίδες των σπαθιών έχουν δύο κόψεις:
μια για τον εχθρό και μια για την αυτοκτονία.
Η μακροχρόνια ειρήνη στην Ιαπωνία του 17ου αιώνα
ώθησε τους άρχοντες (Σογκούν) να διαλύσουν τις πολεμικές φατρίες, καταδικάζοντας πολλούς σαμουράι σε ανεργία και φτώχεια.
Η μοναδική λύση σε μια τέτοια μίζερη ζωή,
που θα αποκαθιστούσε την τιμή τους,
σύμφωνα με τον αυστηρό κώδικα των σαμουράι,
ήταν η τελετουργική αυτοκτονία, το χαρακίρι.
Μια όμορφη καλοκαιρινή μέρα του 1630,
ένας μεσήλικας «ρόνιν», ο Χανσίρο Τσογκούμο,
καταφθάνει στην κατοικία ενός φεουδάρχη.
Ο Τσογκούμο ζητά να του επιτραπεί
να κάνει χαρακίρι μέσα στο σπίτι,
επειδή είναι πολύ φτωχός
και δεν θέλει πια να ζει μέσα στον εξευτελισμό.
Ο Καγκέγιου, έμπιστος του φεουδάρχη,
δέχεται το Τσογκούμο στο σπίτι
και του αφηγείται την ιστορία ενός νεαρού σαμουράι
που τον είχε πλησιάσει παλαιότερα με το ίδιο αίτημα
– χωρίς όμως να γνωρίζει ότι ο Τσογκούμο
είχε στενή οικογενειακή σχέση με το νεαρό αυτό.
Ο Καγκέγιου, έχοντας τότε θεωρήσει
ότι ο νεαρός σαμουράι ήταν απατεώνας
και ότι το αίτημα του για χαρακίρι ήταν κόλπο γ
ια να αποσπάσει χρήματα από το φεουδάρχη,
πήρε μια απόφαση που θα απέβαινε ολέθρια για πολλούς…

Βραβευμένη στις Κάννες ιαπωνική παραγωγή
που ασκεί κριτική στον απολυταρχισμό της φεουδαρχίας,
μέσα από την ιστορία ενός σαμουράι χωρίς δεσπότη
ο οποίος επιλέγει να κάνει χαρακίρι,
προκειμένου να υψώσει το ανάστημα στην εξουσία.
Η λιτή αφήγηση, τα υπέροχα ασπρόμαυρα πλάνα,
το έντονο τελετουργικό στοιχείο
και η απόλυτη κυριαρχία των ηθοποιών στα εκφραστικά τους μέσα χαρακτηρίζουν αυτό το φιλμ,
που σήμερα θεωρείται κλασικό.
Μια μυθική ταινία του ιαπωνικού σινεμά, γυρισμένη από τον Κομπαγιάσι,
τον έτερο μεγάλο (και μαρξίζοντα) Ιάπωνα σκηνοθέτη,
μετά το τρίο Μιζογκούτσι-Όζου-Κουροσάβα.
Μέσα από μια ιστορία δοσμένη με το λιτό και τελετουργικό ύφος μιας παράστασης καμπούκι,
ο Κομπαγιάσι κάνει μια γνήσια τραγωδία
που απομυθοποιεί ανελέητα τις αξίες της φεουδαρχικής Ιαπωνίας
και όλη τη μυθολογία του κώδικα τιμής των σαμουράι.
"

Directed by Masaki Kobayashi
Produced by Tatsuo Hosoya
Written by Shinobu Hashimoto ,Yasuhiko Takiguchi
Starring:Tatsuya Nakadai ,Rentaro Mikuni ,Shima Iwashita ,Akira Ishihama
Running time:135 min.

Mια ταινια που αμφισβητει τις παραδοσεις ,
την εξωραϊσμένη εικονα μιας ολοκληρης εποχης
και μια ολοκληρη φιλοσοφια-σταση ζωης .
Χλευαζει την τυπολατρεια ,αποκαθηλωνει τον "κωδικα τιμης"
αντιμετωπιζει (επι)κριτικα την Ιστορια και τον τροπο που αυτη γραφεται.
(Παντα απο τους νικητες ).
Θεατρικη χωρις να ειναι στατικη ,
με φοβερες γωνιες ληψης ,
πλανα σκετη ποιηση ,που
(καποιες φορες μονο με την χρηση του ζουμ και εναν ηχο)
εκφραζουν τον συναισθηματικο κοσμο των ηρωων ,
σκηνες που μεταφερουν την ενταση-δραση στον θεατη ,
με ερμηνειες που σε κανουν να συμπασχεις σ΄αυτο το μεγαλειωδες δραμα εποχης .
Αφηγηση που σε κρατα απο το πρωτο μεχρι το τελευταιο λεπτο,
ιστοριες που μπλεκονται ,ιστοριες μεσα στις ιστοριες ,
διαφορετικες πλευρες της ιδιας ιστοριας .
Της Ιστοριας της Ιαπωνιας ,της Ιστοριας του Ανθρωπου.
Σε φοντο ασπρο -μαυρο.
Ταινια που ειναι must.:cool_4:

 

[Andrew]

Είναι κάποιες ταινίες που όχι μόνο αποτελούν ιστορία, αλλά διδάσκουν και ιστορικές αλήθειες μέσα από τα πλάνα τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το “Seppuku” του Μασάκι Κομπογιάσι με τους Τατσούγια Νακαντάι, Ρεντάρο Μικούνι, Ιτσίρο Νακάγια και Ακίρα Ισιχάμα. Μπορεί τα ονόματα να μη σας λένε πολλά πράγματα –ιδίως στους νεότερους- η ταινία όμως σίγουρα θα σας πει πολλά κι ακόμα περισσότερα θα σας κάνει να σκεφτείτε.

Τον 17ο αιώνα στην Ιαπωνία οι Σαμουράι διαλύονται με διαταγή ενός παντοδύναμου τοπικού ηγέτη. Πολλοί από αυτούς αναγκάζονται να γίνουν «Ρόνιν», Σαμουράι δηλαδή που περιπλανούνται χωρίς αφέντη. Το να γίνεσαι Ρόνιν όμως είναι ένα είδος ξεπεσμού, με αποτέλεσμα πολλοί από αυτούς να οδηγούνται στο τέλος του “Seppuku”, που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει Χαρακίρι (δηλαδή αυτοκτονία με σπαθί που μπήγεται στην κοιλιά) με την απαραίτητη παρουσία όμως αξιωματούχου που στη συνέχεια θα αποκεφαλίσει τον Ρόνιν την ώρα που ψυχορραγεί.

Ο ήρωας της ταινίας, ο φτωχός Ρόνιν Χανσίρο (Τατσούγια Νακαντάι), απευθύνεται στον άρχοντα Ίγι και ζητάει να πεθάνει με Seppuku ύστερα από τη διάλυση της συμμορίας Γκέισου στην οποία ήταν Σαμουράι. Οι αξιωματούχοι όμως που θα έπρεπε να παρευρεθούν στην τελετή απουσιάζουν με άδεια κι έτσι ο Χανσίρο πρέπει να περιμένει να επιστρέψουν, αναπολώντας την ίδια του τη ζωή και κρύβοντας τον πραγματικό σκοπό του για εκδίκηση.

Από τη μία πλευρά, λοιπόν, υπάρχει ένας θρύλος για τη Δύση και ένας κώδικας συμπεριφοράς ξεπερασμένος που αγωνίζεται να «δικαιολογηθεί» μέσα από τους φορείς της παλιάς εποχής. Ο Κομπογιάσι με την καλλιτεχνική του σκηνοθεσία προσφέρει στο κοινό του μία σκληρή και αιματοβαμμένη ιστορία εμπλουτισμένη όμως με υπέροχη φωτογραφία, καλαίσθητη μουσική παραδοσιακών κρουστών ήχων και μοναδικά μονοπλάνα απίστευτης ομορφιάς που συνοδεύονται από το λιτό του ύφος, τις εκπληκτικές χορογραφίες και τη μεγάλη κορύφωσή του που οδηγεί το έργο του σε ένα συνδυασμό τραγικότητας και λυρισμού.

Από την άλλη, η ιστορική πραγματικότητα πηγάζει μέσα από την ίδια την υπόθεση. Στη μεταπολεμική Ιαπωνία της συμφοράς και της παράδοσης στη Δύση, ο κινηματογράφος πρέπει να αντιδράσει. Η αντίδραση έρχεται είτε μέσω της ψυχαγωγίας (μη ξεχνάμε τη δημιουργία του Γκοτζίλα) είτε μέσω της αναφοράς στο τέλος της Φεουδαρχίας και σε μία κοινωνία που έσφαλε και πληρώνει.

Ο Κομπογιάσι με αυτή του την ταινία παρουσιάζει τον προβληματισμό του, φτάνοντας στο μοναδικό συμπέρασμα που θα μπορούσε να φτάσει. Γιατί αν μένει ένα μήνυμα μέσα από το “Seppuku”, είναι αυτό της αλλαγής και των συνεπειών της. Μιας αλλαγής που οδηγεί τον κόσμο σε ένα διαφορετικό δρόμο πληρώνοντας τελικά το τίμημα των συμπεριφορών που στηρίζονται στην παράδοση, συμπεριφορές και κανόνες που είναι δύσκολο να αγνοηθούν από την πραγματικότητα του παρόντος.

Μία ταινία δυνατή, παράξενα όμορφη μέσα στη βιαιότητά της, μία ταινία όμως που σίγουρα απευθύνεται σε ένα συγκεκριμένο είδος κοινού που επιθυμεί τους εναλλακτικούς τρόπους ψυχαγωγία και όχι την εμπορική μαζικότητα.

Βαθμολογία: 9/10

Θεανώ Κανελλίδου

Πηγη:www.cine.gr

Ένα από τα σπουδαιότερα ιαπωνικά φιλμ όλων των εποχών, και ταυτόχρονα το πιο ύπουλα… αντι-ιαπωνικό, καθώς ο μαρξιστής Masaki Kobayashi ανατινάζει «από τα μέσα» την τελετουργία ενός πανάρχαιου θεσμού: το χαρακίρι, η έσχατη λύση των εξαθλιωμένων και απελπισμένων σαμουράι του 17ου αιώνα, είναι και το μοναδικό μέσο πίεσης για τον πρωταγωνιστή στο κατώφλι μιας φεουδαρχικής οικίας. Ωστόσο, το κόλπο του εκβιασμού δεν πιάνει πια και ο σαμουράι αναγκάζεται να κάνει χαρακίρι με το ξύλινο σπαθί του – το ατσαλένιο έχει αναγκαστεί να το πουλήσει. Απομένει, λοιπόν, να απολαύσετε τη συνταρακτική, απόλυτα επαναστατική ανατροπή που επιχειρεί ο αδίστακτος Kobayashi. Ένα φιλμ ψυχρό, ανατριχιαστικό, με την δύναμη και την ακρίβεια μιας ωρολογιακής βόμβας.

Βαθμολογία: 10/10

Κωνσταντίνος Σαμαράς

Πηγη:www.cine.gr

.

 

[Andrew]

Χαρακίρι

ΚΡΙΤΙΚΗ: ΝΙΝΟΣ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗΣ

Seppuku/Harakiri. Ιαπωνία, 1962. Σκηνοθεσία: Μασάκι Κομπαγιάσι. Σενάριο: Σινόμπου Χασιμότο, από μυθ. του Γιασουχίκο Τακιγκούτσι. Ηθοποιοί: Τατσούγια Νακαντάι, Σίμα Ιβασίτα, Ακίρα Ισιχάμα, Γιοσίο Ινάμπα. 135 λεπτά.

Απομυθοποίηση του κώδικα των σαμουράι μέσα από μια αριστουργηματική, που αγγίζει τα όρια της τραγωδίας, ταινία, που προβάλλεται για πρώτη φορά στη χώρα μας.

Από το «Χαρακίρι» του Μασάκι Κομπαγιάσι
Χρειάστηκε να περάσουν 43 χρόνια για να φτάσει σε μας αυτό το «Χαρακίρι» του Μασάκι Κομπαγιάσι, ένα από τα μεγάλα, εικαστικά λαμπρό, γυρισμένο σ' όλη την ομορφιά του μαυρόασπρου σινεμασκόπ, αριστουργήματα του ιαπωνικού κινηματογράφου, από τις πιο συγκλονιστικές αντιμιλιταριστικές ταινίες που μας έδωσε η έβδομη τέχνη.

Βρισκόμαστε στην Ιαπωνία του 17ου αιώνα, όταν με απόφαση ενός παντοδύναμου Σογκούν διαλύονται οι περιφερειακές ομάδες σαμουράι, με αποτέλεσμα πολλοί να βρεθούν χωρίς δουλειά και να περιφέρονται ως άνεργοι σαμουράι, γνωστοί ως Ρόνιν, ώσπου, εξευτελισμένοι, οδηγημένοι στην εξαθλίωση και τη φτώχεια, να οδηγούνται στην αυτοκτονία κάνοντας χαρακίρι -ανοίγοντας δηλαδή την κοιλιά τους με το σπαθί τους από τη μια άκρη ώς την άλλη ενώ ένας βοηθός τούς αποκεφαλίζει. Στις πρώτες σκηνές της ταινίας παρακολουθούμε έναν απ' αυτούς, τον νεαρό Μοτόμε, να φτάνει για βοήθεια στον οίκο του άρχοντα Ιγι, όπου τον αναγκάζουν να κάνει ένα φριχτό χαρακίρι μ' ένα σπαθί από μπαμπού, μια και η φτώχεια τον είχε οδηγήσει στο να πουλήσει τα πραγματικό, μεταλλικό σπαθί του. Σκηνή που τελειώνει με τον Μοτόμε, έχοντας προσπαθήσει απελπισμένα να σκίσει την κοιλιά του, να παρακαλεί άδικα τους αδιάφορους παρόντες να τον σκοτώσουν και να κόβει τελικά τη γλώσσα του πριν τον αποκεφαλίσουν, σε μία από τις πιο ωμές σκηνές που μας έχει δώσει ο κινηματογράφος.

Λίγο αργότερα ένας πιο ηλικιωμένος σαμουράι, ο Χανσίρο, καταφτάνει στον οίκο τον Ιγι, ζητώντας να κάνει χαρακίρι. Μόνο που ζητεί πιο πριν να του επιτρέψουν να τους αφηγηθεί την ιστορία του. Μέσα από διάφορα φλας μπακ μαθαίνουμε πως ο Μοτόμε ήταν γαμπρός του κι η φτώχεια μαζί με την αρρώστια του παιδιού και της γυναίκας του τον οδήγησαν στον άρχοντα Ιγι για βοήθεια, που κατέληξε στο φριχτό θάνατό του.

Ο μαρξιστής Κομπαγιάσι, δημιουργός της εκπληκτικής οκτάωρης τριλογίας «Η ανθρώπινη κατάσταση» (1958-1961), μιας συγκλονιστικής καταγγελίας των ιαπωνικών εγκλημάτων του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, θέλησε εδώ να καυτηριάσει μια συγκεκριμένη κοινωνική τάξη, καταγγέλλοντας έναν απαράδεκτο κώδικα τιμής, τον ίδιο άδειο όπως η άδεια πανοπλία-ιερό είδωλο ενός θεού στο οποίο προσεύχονται οι άρχοντες του οίκου των Ιγι. Αξίζει να αναφέρω πως ο Κομπαγιάσι είναι από τους σπάνιους εκείνους σκηνοθέτες που καταγγέλλουν τον κώδικα τιμής των σαμουράι αντίθετα με άλλους (μαζί και τους Κουροσάβα και Μιζογκούτσι) που τον εξυμνούν.

Ο Κομπαγιάσι αφηγείται την ιστορία με τρόπο τελετουργικό, επιλέγοντας στο πρώτο μέρος πλάνα ακίνητα και μια αργή αφήγηση, προχωρώντας σταδιακά σε σκηνές πιο γρήγορες, που αποκαλύπτουν, ανατρέπουν και απομυθοποιούν πρόσωπα και καταστάσεις, αναλύοντας τους λόγους που οδηγούν τους δύο σαμουράι στο χαρακίρι, χρησιμοποιώντας ενδιάμεσα ξεσπάσματα δράσης, για να καταλήξει στην τελική, εκπληκτική σύγκρουση, που σφραγίζει με τρόπο υπέροχο την επίθεσή του. Επίθεση ενάντια σ' ένα φεουδαρχικό σύστημα και μια φιλοσοφία, εκείνη του κώδικα τιμής των σαμουράι, βασισμένη στο μιλιταριστικό πνεύμα μιας ολόκληρης εποχής. Σε μία από τις καλύτερες σκηνές της ταινίας, ο Χανσίρο, καθισμένος στη μέση της αίθουσας, πετά τις κοτσίδες που έκοψε από τους τρεις σαμουράι, βασικούς υπεύθυνους για το φριχτό θάνατο του Μοτόμε - κόψιμο των κοτσίδων που για ένα σαμουράι θεωρείται ο ύστατος εξευτελισμός. Οι σκηνές της «εξέγερσης» του Χανσίρο, που σκοτώνει αρκετούς από τους σαμουράι του άρχοντα και καταστρέφει το ιερό είδωλο των σαμουράι πριν ο ίδιος κάνει το δικό του θριαμβευτικό χαρακίρι (μια και με το θάνατο των άλλων μελών της οικογένειάς του δεν έχει πια λόγο να ζει), είναι από τις πιο αιματηρές, μαζί και πιο συγκλονιστικές, σκηνές που έχουμε δει στον παγκόσμιο κινηματογράφο, σκηνές που μέχρι σήμερα δεν έχουν ξεπεραστεί.


ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 14/01/2005

Πηγη :www.enet.gr

XΑΡΑΚΙΡΙ
Σινεφίλ, 1962 (Α/Μ), 135΄

Πρόκειται για μια ταινία σταθμό στην ιστορία τόσο του ιαπωνικού όσο και του παγκόσμιου κινηματογράφου, από τον μεγάλο αμφισβητία του ιαπωνικού σινεμά, μαζί με τον Όσιμα, Μασάκι Κομπαγιάσι (αλήθεια θυμάστε την σινεφίλ αναφορά του ονόματός του στους Συνήθεις Υπόπτους. Εδώ έχουμε μία ταινία βαθιά επικριτική απέναντι στους θεσμούς της μεσαιωνικής Ιαπωνίας και μία επίθεση ταυτόχρονα απέναντι στο σύνολο των χρονικών της ιαπωνικής γραμματείας, την οποία ο Κομπαγιάσι την παρουσιάζει ως κατεξοχήν αναληθή και κατευθυνόμενη (το κλείσιμο της ταινίας είναι χαρακτηριστικό και σχεδόν ωμό!). Την ίδια στιγμή η αισθητική της ταινίας κινείται σε πάρα πολύ υψηλά επίπεδα, χρησιμοποιώντας περίτεχνες λήψεις και μοντάζ που πολλοί θα έδιναν πάρα πολλά για να αποκτήσουν την λεπτότητα της αίσθησης που σου αφήνει η εναλλαγή των σεκάνς! Ο Κομπαγιάσι χρησιμοποιεί την φόρμα του ιαπωνικού κλασικού θεάτρου ως ένα επιπλέον στοιχείο για να μας μεταφέρει στην περίοδο εκείνη. Αντιστρέφει όμως τους ρόλους και οι γενναίοι σαμουράι μετατρέπονται σε ένα είδος τυπολατρών υποκριτών οι οποίοι απλώς αναπαράγουν το φαίνεσαι και όχι το είναι ενός κώδικα τιμής που μοιάζει να τηρείται τύποις μόνον την εποχή που εξετάζει ο σκηνοθέτης και αποκλειστικά προς το συμφέρον των ισχυρών.

Ο Τσουγκούμο, ένας Ρονίν (σαμουράι που δεν έχει αφέντη και βαδίζει μόνος, κάτι σαν τον περίφημο Μιγιαμότο Μουσάσι), ζητά απο τον τοπικό άρχοντα να του δώσει την άδεια να αυτοκτονήσει στην αυλή του αρχοντικού του. Στήν παράθεση των λόγων που οδήγησαν σε αυτήν την απόφαση, ο Ρονίν μοιάζει προς μεγάλη έκπληξη και οργή του άρχοντα να εμπαίζει τόσο αυτόν όσο και τους πιο περήφανους πολεμιστές του οίκου του αλλά αυτό με το μεγαλύτερο δυνατό τάκτ. Αυτό που αποκαλύπεται στην συνέχεια οδηγεί σε ένα πραγματικό ξεμπρόστιασμα τη στάση του άρχοντα και των ομοίων του της εποχής, οδηγώντας αυτήν την τραγωδία, με όλη την σημασία του λόγου στην αναπόφευκτα δραματική της κατάληξη συνοδευμένη πάντα από παραδοσιακή μουσική του θεάτρου καμπούκι σε κάθε σημαντική σκηνή ή αλλαγή του τόπου, της διάθεσης και του χρόνου αφήγησης. Ο εσωτερικός ρυθμός της ταινίας άλλοτε επιβραδύνεται και άλλοτε επιταχύνεται, μοιάζοντας με την αναπνοή στο διαλογισμό ενός ξιφομάχου πριν από κάθε μάχη που ούτως ή άλλως το μπουσίντο και το Χαγκακούρε (Ο κώδικας και το βιβλίο των σαμουράι αντίστοιχα) περιγράφουν πως πρέπει να αντιμετωπίζεται πάντα σαν η τελευταία!

Γιάννης Ραουζαίος

Πηγη : www.mic.gr

Aλλες πληροφοριες για την ταινια ΕΔΩ και ΕΔΩ

To trailer ΕΔΩ