Θεματικά προγράμματα Κλασικής Μουσικής για ακρόαση.

[editor]

Μιλωντας για συγκρισεις φαινεται οτι το BBC Music Magazine
δεν δισταζει καθολου να κανει γκαλοπ για τις 20 καλυτερες συμφωνιες ολων των εποχων.
Το ενδιαφερον ειναι οτι απαντουν 151 διευθυντες ορχηστρας, οι κατα τεκμηριον ειδικοι.
Ο Μπετοβεν δικαιως καταλαμβανει την πρωτη και δευτερη θεση με την 3η (Ηρωικη) και 9η συμφωνια αντιστοιχα.
Συνολικα εχει πεντε συμφωνιες μεσα στις εικοσι!
Την τριτη θεση ο Μοτσαρτ με την συμφωνια Νο 41 και στο βαθος η Νο 40.
Ο Μαλερ στην τεταρτη και πεμπτη με την 9η και 2η αντιστοιχα. Ο Μπερλιοζ στην εβδομη θεση
με την φανταστικη συμφωνια.
Ο Μπρουκνερ τα καταφερνει με την 7η και 8η, ο Σοστακοβιτς με την 5η, ο Μπραμς με ολες του τις συμφωνιες!

https://www.classical-music.com/features/works/20-greatest-symphonies-all-time/

 

[Prince]

Μιλωντας για συγκρισεις φαινεται οτι το BBC Music Magazine
δεν δισταζει καθολου να κανει γκαλοπ για τις 20 καλυτερες συμφωνιες ολων των εποχων.
Το ενδιαφερον ειναι οτι απαντουν 151 διευθυντες ορχηστρας, οι κατα τεκμηριον ειδικοι.
Ο Μπετοβεν δικαιως καταλαμβανει την πρωτη και δευτερη θεση με την 3η (Ηρωικη) και 9η συμφωνια αντιστοιχα.
Συνολικα εχει πεντε συμφωνιες μεσα στις εικοσι!
Την τριτη θεση ο Μοτσαρτ με την συμφωνια Νο 41 και στο βαθος η Νο 40.
Ο Μαλερ στην τεταρτη και πεμπτη με την 9η και 2η αντιστοιχα. Ο Μπερλιοζ στην εβδομη θεση
με την φανταστικη συμφωνια.
Ο Μπρουκνερ τα καταφερνει με την 7η και 8η, ο Σοστακοβιτς με την 5η, ο Μπραμς με ολες του τις συμφωνιες!

https://www.classical-music.com/features/works/20-greatest-symphonies-all-time/

Δυστυχώς, τα Αγγλόφωνα περιοδικά αρέσκονται σε τέτοιου είδους...ασκήσεις επί χάρτου, που ούτε καμία ουσιαστική αξία έχουν και κυρίως δεν αντιπροσωπεύουν την αλήθεια (Το Gramophone επιδίδεται σε ουκ ολίγες τέτοιου είδους "Best of" και "Top 10, 20, 50" ασκήσεις). Το γεγονός ότι 151 μαέστροι συνέβαλαν με τη γνώμη τους (όλοι έχουν όσες θέλουν) στο όλο εγχείρημα περισσότερο επιρρωνύει την δημιουργούμενη σύγχυση.
Και μόνον το γεγονός ότι ο Haydn απουσιάζει από τις "κορυφαίες Συμφωνίες" καταδεικνύει την εκτροπή...Αν κρίνω δε και από τις...ηχογραφήσεις που προβάλλει το περιοδικό ("Recommended recordings"), η σύγχυση λαμβάνει θλιβερές διαστάσεις...
Προσωπικά, μετά από κάμποσες δεκαετίες πολύ ενδελεχούς ενασχόλησης με την Κλασική Μουσική, θα ήμουν τρομερά εφεκτικός να δημιουργήσω οιοδήποτε "Best of" ή (Top 20). Πιστεύω ότι και η Πρώτη Συμφωνία του Beethoven αποτελεί μείζον πνευματικό και ψυχικό απόκτημα για τον προσεκτικό και πιστό ακροατή, ασχέτως της όποιας μεγαλύτερης σημασίας που μπορεί να έχει η 3η ή 9η. Ως επίσης, οι Συμφωνίες του Schumann αποτελούν αινιγματικά αριστουργήματα, που θα ήταν μέγαλη απώλεια για τον ενδιαφερόμενο ακροατή να τις αποφύγει/παρακάμψει ή και παρερμηνεύσει στη βάση ότι δεν ανήκουν στο "Top 20". Εξάλλου, το Πρώτο Κουαρτέτο Εγχόρδων του Beethoven περιέχει μία από τις πλέον κορυφαίες και ομορφότερες αργές κινήσεις της Μουσικής Δωματίου (τουλάχιστον) του συνθέτη. Το Scherzo της 1ης Συμφωνίας του Bruckner είναι ένα πραγματικό αριστούργημα γραφής, έμπνευσης και μουσικής δημιουργίας.
Η πολύ μεγάλη και σημαντική αλήθεια για τη Μουσική αυτή είναι ότι κάθε έργο μπορεί να ανήκει σε κάποιο "Best of" για την μοναδικότητα, την ιδιαιτερότητα και την έμπνευση του δημιουργού του και αποτελεί μέγα προνόμιο του ακροατή να ανακαλύψει μία νέα αξία και, ούτως, να χαρεί μία πρωτόγνωρη ικανοποίηση.

 

[editor]

Δικαιολογημένη η ιερή αγανάκτηση.
Αυτή η λίστα δεν έχει μεγαλύτερη αξια
απο ένα καλό τουριστικό οδηγό.
Δεν μπορεί να είναι πλήρης και δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη χαρα
της προσωπικης ανακάλυψης.

Παρα ολα αυτά είναι μια συλλογή από εξαιρετικά συμφωνικά έργα τα οποία ο μέσος ακροατής
κάποια στιγμή
στη ζωή του θα πρεπει ν'ακουσει προσεκτικά.

Η διαπιστωμένη μανία με τις λίστες στο ίντερνετ, είναι μια θλιβερή υπενθύμιση δύο πραγματων:
Της εντελως κλισέ
δημοσιογραφίας από τη μια,
και της διογκουμενης τάσης
προς αποφυγήν οποιουδήποτε
είδους προσωπικής προσπάθειας.

 

[Prince]

Δικαιολογημένη η ιερή αγανάκτηση.
Αυτή η λίστα δεν έχει μεγαλύτερη αξια
απο ένα καλό τουριστικό οδηγό.
Δεν μπορεί να είναι πλήρης και δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη χαρα
της προσωπικης ανακάλυψης.

Παρα ολα αυτά είναι μια συλλογή από εξαιρετικά συμφωνικά έργα τα οποία ο μέσος ακροατής
κάποια στιγμή
στη ζωή του θα πρεπει ν'ακουσει προσεκτικά.

Η διαπιστωμένη μανία με τις λίστες στο ίντερνετ, είναι μια θλιβερή υπενθύμιση δύο πραγματων:
Της εντελως κλισέ
δημοσιογραφίας από τη μια,
και της διογκουμενης τάσης
προς αποφυγήν οποιουδήποτε
είδους προσωπικής προσπάθειας.

Πολύ σωστή η τελευταία παρατήρηση, ενώ ουδόλως διαφωνώ και με τα προηγηθέντα στην ανάρτησή σου, με αρκετή επιφύλαξη για τη δεύτερη παράγραφο. Και μόνον η σειρά "σπουδαιότητας" με πρώτη την 3η του Beethoven κα τελευταία (20η) την 7η του Bruckner δημιουργεί πολύ παραπλανητική κατεύθυνση στον "μέσο ακροατή" να ασχοληθεί, με κάποια συνέπεια και εμβάθυνση, με τα έργα αυτά. Συναφώς να αναφέρω ότι, μεταξύ των άλλων, στις 20 αυτές "κορυφαίες" Συμφωνίες έχει πλήρως παραληφθεί και ο...Schubert! H "Ημιτελής" και η τελευταία του (ολοκληρωμένη), η "Μεγαλή" σε Ντο μείζονα (D.944) είναι ανυπέρβλητα έργα του ρεπερτορίου. Επίσης, η 3η του Mendelssohn...άλλο ένα εξαίσιο αριστούργημα...second to none, που θα έλεγαν οι φίλοι μας οι Εγγλέζοι...Ακόμη και οι Συμφωνίες του Franck ή και του Chausson...
Μία άλλη βασική αλήθεια που σταδιακά ανακάλυψα σε αυτές τις δεκαετίες σοβαρής και συνεπούς ενασχόλησης και σταθερής ακρόασης της Μουσικής αυτής αποτελεί το γεγονός ότι, όσο ανακαλύπτεις ήσσονος μεν αλλά εξαίρετης -και από πλευράς συνθέσεως αλλά και εμπνεύσεως- γραφής έργα, τόσο σου αποκαλύπτεται η θαυμαστή σχέση τους με τα πλεόν αναγνωρισμένα και τεχνικά τουλάχιστον ανώτερα τοιαύτα, με το εκπληκτικό αποτέλεσμα, ως συγκοινωνούντα δοχεία, να οδηγούν τα μεν στα δε και αντιστρόφως!

 

[editor]

Και μόνον η σειρά "σπουδαιότητας" με πρώτη την 3η του Beethoven κα τελευταία (20η) την 7η του Bruckner δημιουργεί πολύ παραπλανητική κατεύθυνση στον "μέσο ακροατή" να ασχοληθεί, με κάποια συνέπεια και εμβάθυνση, με τα έργα αυτά.

Δεν θεωρεις ότι η 3η του Μπετόβεν είναι ανώτερη συνθετικα από την 7η του Μπρούκνερ;Τι ακριβώς εννοεις..

 

[Prince]

Δεν θεωρεις ότι η 3η του Μπετόβεν είναι ανώτερη συνθετικα από την 7η του Μπρούκνερ;Τι ακριβώς εννοεις..

Είναι εξαιρετικά αδόκιμο να συγκρίνουμε έργα διαφορετικών περιόδων της Μουσικής με σταθερά κριτήρια. Η Τρίτη του Beethoven έχει εξαιρετικές αρετές ως σύνθεση έργου της Κλασικής περιόδου. Αντίστοιχα, η Εβδόμη του Bruckner αποτελεί μία αριστουργηματική σύνθεση της Ρομαντικής τοιαύτης. Ως εκ τούτου, η Τρίτη, σε ζητήματα ενορχήστρωσης, θεματικού υλικού και πιο μεγάλης ανάπτυξης αυτού δεν μπορεί να σταθεί δίπλα στην Εβδόμη του Bruckner. Αντίθετα, ως έμπνευση, φόρμα και δομή η Τρίτη του Beethoven κάνει την Έβδομη του Bruckner να φαίνεται κάπως άνιση...μεταξύ των άλλων...
Το βασικό ζήτημα στην ακρόαση και, στη συνέχεια, εκτίμηση ένος Κλασικού έργου ουδόλως ενδιαφέρει πιο είναι ανώτερο αλλά σε ποιους τομείς της σύνθεσης είναι σπουδαίο και, ως εκ τούτου, ποια μπορεί να είναι η θέση του στην Ιστορία της Μουσικής. Π.χ. στο τομέα της ενορχήστρωσης, δεν θα μπορούσα να μην συμπεριλάβω στους κορυφαίους ενορχηστρωτές τον Rameau, ο οποίος, με τα μέσα της εποχής του, έκανε θαύματα στις συνθέσεις του και ας μην είχε όλα τα μέσα που διέθετε ένας Ravel. Ωσαύτως, και ο Schubert στις δύο τελευταίες του Συμφωνίες, καίτοι και αυτός βασίστηκε στα ορχηστρικά μέσα της Κλασικής περιόδου.
Κοντολογίς, δεν έχει καμία σημασία η προσπάθεια μίας γενικής κατάταξης σπουδαίοτητας έργων της Κλασικής Μουσικής. Αντίθετα, έχει πολύ μεγάλη αξία να αντιληφθεί και κατανοήσει κανείς την αξία κάθε έργου στο χωροχρόνο που πραγματοποιήθηκε και στο τι σημασία μπορεί να αποκτήσει διαχρονικά.

 

[editor]

Κοντολογίς, δεν έχει καμία σημασία η προσπάθεια μίας γενικής κατάταξης σπουδαίοτητας έργων της Κλασικής Μουσικής.

Ας κρατήσουμε αυτό.

 

[Prince]

Ας κρατήσουμε αυτό.

Τουλάχιστον...και μεταξύ άλλων.
Ειρήσθω εν παρόδω, κάποτε, όχι πολλά χρόνια πριν, είχα μία επίπονη συζήτηση με πολύ ενδιαφερόμενους φερέλπιδες μουσικόφιλους ως προς το ποιο είναι το κορυφαίο έργο στον τομέα του Κουαρτέτου Εγχόρδων, καθόσον εγνώριζαν το ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αγάπη που έχω για τη Μουσική Δωματίου. Η απάντησή μου ήταν: "Άπαντα τα Κουαρτέτα του Beethoven, τα Κουαρτέτα τα αφιερωμένα στον Haydn του Mozart, η πλειονότης των Κουαρτέτων του Haydn, τα τρία τελευταία Κουαρτέτα του Schubert" κοκ.
Είχαν προηγηθεί οι θέσεις δύο παρευρισκομένων μουσικών του είδους, όπου ο ένας υποστήριξε ότι το Κουαρτέτο "Ο Θάνατος και η Κόρη" του Schubert είναι το κορυφαίο έργο του ρεπερτορίου και ο έτερος το Κουαρτέτο σε ντο δίεση ελάσσονα, Op. 131, του Beethoven. Το πρόβλημα ήταν ότι αμφότεροι είχαν πολύ μεγάλη δυσκολία να υποστηρίξουν τη θέση τους, καθόσον και τα δύο αυτά έργα είναι όντως ανυπέρβλητα, υψίστης γραφής και υπερβατικής έμπνευσης, αλλά, σε καμία περίπτωση, το ένα δεν "υπερκαλύπτει" το άλλο. Ούτε καν το συμπληρώνει!..Πρόκειται για δύο διαφορετικά κορυφαία αριστουργήματα.
Σε αντίστοιχη συζήτηση για τα Πιάνο Τρίος, εις επαίων υποστήριξε ότι τα δύο Piano Trios του Schubert είναι τα πιο ολοκληρωμένα/πετυχημένα (accomplished) του ρεπερτορίου, με αποτέλεσμα να προκαλέσει ζωηρή συζήτηση για τον ρόλο των δύο τελευταίων Trios του Beethoven, ήτοι του Op. 70, no.1, σε Ρε μείζονα ("The Ghost"), και το γνωστό ως του "Αρχιδουκός", σε σι ύφεση μείζονα, Op. 97. Και κάπου η συζήτηση "χάθηκε", όταν ήλθε στην επιφάνεια ο ρόλος των Τρίο του Mozart, του Haydn του Mendelssohn...

 

[Prince]

Αν και οι συγκρίσεις σε θέματα τέχνης
είναι συχνά αδοκιμες
Ο Μπετόβεν είναι τεράστιο μέγεθος!

Ευχαριστούμε για την παρουσίαση
και το γεγονός ότι κρατάς την κατηγορία ζωντανή..

Ως προς την τελευταία αυτή παράγραφό σου, νομίζω ταιρίαζει να αναφέρω μία παλαιόθεν ρήση του αείμνηστου δικού μας πιανίστα Άρη Γαρουφαλή, που μου την υπενθύμισε ο εξαίρετος μαθητής του και λαμπρός σολιστ Τίτος Γουβέλης στη χθεσινή εκπομπή "λόγω τέχνης" στη vouli tv: "Το να παίζουμε Κλασική Μουσική στην Ελλάδα είναι σαν να προσπαθούμε να πουλήσουμε κτένες σε φαλακρούς"!
Ευτυχώς, δεν ήμουν ποτέ φαλακρός...
Και ευτυχώς υπάρχουν και κάποιοι ακόμα...ώστε να κρατάμε κάτι από τη Μουσική αυτή ζωντανή.
Υ.Γ.: Συναφώς ευρίσκω εαυτόν υποχρεωμένο να αναφέρω ότι, καθόσον τυγχάνει να γνωρίζω αρκετά καλά τον ενλόγω πιανίστα, ο Τίτος Γουβέλης είναι από αυτούς τους εξαίρετους υπηρέτες της Μουσικής αυτής στη χώρα μας και πράττει ό,τι του είναι εφικτόν, ώστε να κρατήσει αλλά και να προωθήσει τη Μουσική αυτή έστω και σε μία προφανή μειοψηφία...

 

[editor]

-Το μεγάλο θεμα της σύγκρισης και οι προεκτάσεις του είναι τόσο βαθειά ριζωμένο στην κουλτούρα της Δυσης ώστε να αποτελεί πλέον πρόβλημα.

-Βέβαια μια ενδιαφερουσα συζήτηση με επιχειρήματα παραμένει πάντα μια από τις λεπτότερες των απολαύσεων..

-Κλείνοντας με το θέμα της συμμετοχής, για κάποιο περιεργο λόγο είμαι πεπεισμένος ότι τις συζητήσεις εδώ παρακολουθούν αξιόλογα ευφυιή άτομα με γνώσεις,
η περιφημη σιωπηλη πλειοψηφία,
τα οποία αρνούνται να τις εκθέσουν, και ταυτόχρονα να εκτεθούν, συμμετέχοντας.

 

[Prince]

-Το μεγάλο θεμα της σύγκρισης και οι προεκτάσεις του είναι τόσο βαθειά ριζωμένο στην κουλτούρα της Δυσης ώστε να αποτελεί πλέον πρόβλημα.

-Βέβαια μια ενδιαφερουσα συζήτηση με επιχειρήματα παραμένει πάντα μια από τις λεπτότερες των απολαύσεων..

-Κλείνοντας με το θέμα της συμμετοχής, για κάποιο περιεργο λόγο είμαι πεπεισμένος ότι τις συζητήσεις εδώ παρακολουθούν αξιόλογα ευφυιή άτομα με γνώσεις,
η περιφημη σιωπηλη πλειοψηφία,
τα οποία αρνούνται να τις εκθέσουν, και ταυτόχρονα να εκτεθούν, συμμετέχοντας.

Ευχαριστώ για την αισόδοξη αυτή ανάρτησή σου, από την οποία συνυπογράφω τις δύο πρώτες παραγράφους και ευελπιστώ να ισχύει η τελευταία, καθόσον όσοι τυχόν παρακολουθούν τις συζητήσεις στα νήματα της Κλασικής Μουσικής συνήθως είναι άτομα αξιόλογα και ευφυή.
Παρά το γεγονός ότι η "σιωπηλή πλειοψηφία" δύναται να είναι και "περίφημη", θα ήταν πλεόν σημαντικό και ενδιαφέρον για εαυτούς και αλλήλους εάν οι ανήκοντες στην εν λόγω πλειοψηφία τολμούσαν την..."έκθεσή" τους στις σχετικές συζητήσεις.

 

[Prince]

Καθόσον είναι Σαββατοκύριακο και έχω κάμποσο χρόνο, παραθέτω ορισμένες ερμηνείες για τα έργα που αναφέρθηκαν σην ανάρτησή μου #94, ως είχα υποσχεθεί. Σημειωτέον ότι, δεδομένου ότι υπάρχουν δεκάδες και- για ορισμένα εξ αυτών- εκατοντάδες παραγωγές των έργων αυτών, οι ερμηνείες που παραθέτω είναι εντελώς ενδεικτικές και προσωπικής επιλογής. Σε ορισμένες περιπτώσεις παραθέτω μερικές λιγότερο γνωστές αλλά, εν τούτοις, εξαίρετες παραγωγές. Δεδομένου ότι οι ερμηνείες με όργανα εποχής έχουν παγιωθεί, αναφέρω και μία τοιαύτη επιλογή σχεδόν για κάθε έργο:
- Piano Sonata in A flat Major, Op. 26. (Fortepiano): Paul Badura-Skoda (Arcana).
(Piano): Martin Roscoe (Deux-Elles).
- Piano Sonata in A flat major, Op. 110. (Fortepiano): Trudeliese Leonhardt (Musica Omnia).
(Piano): Kim Sunwook (Accentus).
- Violin Sonata in c minor, Op. 30, no.2. (Όργανα Εποχής): Maude Gratton, Baptiste Lopez (Mirare).
(Σύγχρονα όργανα): Clara-Jung Kang, Kim Sunwook (Accentus).
- Piano Trio in E flat major, Op. 1, no. 1. (Όργανα Εποχής): The London Fortepiano Trio (Hyperion).
(Συγχρονα όργανα): The Gryphon Trio (Analekta).
- Piano Trio in E flat major, Op. 70, no. 2. (Όργανα εποχής): I. Faust, J.G. Queyras, Al. Melnikov (H.M.).
(Σύγχρονα όργανα): Van Baerle Trio (Challenge, SACD).
- String Quartet in E flat major, Op. 74 - Ebene Quartet (Erato).
- " " " " " , Op. 127- Ebene Quartet (Erato).
- Septet, Op. 20. The Sharoun Ensemble (Tudor, SACD).
Philharmonisches Oktett Berlin (Exton, SACD).
- Piano Concerto no. 1, in C major, Op. 15. (Όργανα Εποχής): Ronald Brautigam - Kölner Akademie -
Al. Willems (BIS, SACD).
(Συχρονα όργανα): C. Zimermann - LSO - Rattle (DG και σε Blu-ray audio).
- Symphony no.5 in c minor, Op. 67. (Όργανα Εποχής): Le Concert des Nations - Jordi Savall (Alia Vox, SACD ).
(Σύγχρονα όργανα): V.P.O. - C. Kleiber (DG και σε SACD).
(Audiophile): Osaka P.O. - Takashi Asahina (Exton, SACD) ή/και Pittsburgh S.O. - M. Honeck
(Reference Recordings, SACD).
Οι ανωτέρω παραγωγές μπορεί να σας φανούν, σε κάποιο βαθμό, χρήσιμες. Πάντως, τα έργα του Beethoven απαιτούν μελέτη σε βάθος και σε βάθος χρόνου. Οπότε, θα ήταν ευχής έργον να ακούσετε και μελετήσετε όσες περισσότερες ερμηνείες μπορείτε να εντοπίσετε ή/και να αποκτήσετε.
Καλές ακροάσεις!

 

[editor]

Ο νομπελιστας συγγραφεας Τομας Μαν στο μυθιστορημα του "Το μαγικο βουνο"
εχοντας αποκλεισει τον αναγνωστη στο περιβαλλον ενος πολυτελους σανατοριου στις Ελβετικες Αλπεις
τον φερνει αντιμετωπο, τον ωθει να συνειδητοποιησει την αναποδραστη αληθεια.
Οπως ακριβως και στη ζωη, η ζοφερη σκια του θανατου διατρεχει το ογκωδες μυθιστορημα
απο την αρχη μεχρι το τελος ως λαιτμοτιβ.

Ενα οιονει θεματικο προγραμμα απο τα εργα μιας συλογης cd για τον γερμανο μαεστρο Χερμπερτ Κεγκελ.
Τρια πολυ διαφορετικα εργα που τα συνδεει η προσπαθεια της μουσικης
να εκφρασει, να διαχειριστει το βαθυ πενθος και την παραλογη απωλεια σε συλλογικο και προσωπικο επιπεδο.
Το ειχα σκοπο απο καιρο αλλα τωρα ισως διαβαστει κατω απο αλλο φως (η μηπως σκοταδι)

1. “My subject is War, and the pity of War.
The Poetry is in the pity. All a poet can do today is to warn.”
Wilfred Owen

WAR REQUIEM - Μπενζαμιν Μπριττεν
Περιτεχνη συνθεση μεγαλης κλιμακας που συνδιαζει την αντιπολεμικη ποιηση του Γουιλφρεντ Οουεν
με την τυπικη θρησκευτικη ακολουθια και γι'αυτο χρησιμοποιει τρεις διακριτες ομαδες εκτελεστων
Ορχηστρα δωματιου που συνοδευει εναν τενορο και εναν βαρυτονο για την μελοποιημενη ποιηση
Μεγαλη ορχηστρα, χορωδια και σοπρανο για την λατινικη τυπικη ακολουθια
Χορωδια αγοριων με συνοδεια οργανου, οι αγγελικες φωνες απο το υπερπεραν.
Επιβλητικη συνθεση, εντυπωσιακη το λιγοτερο, που αναλογως
μπορει να εξελιχθει σε συγκινητικη, τρομαχτικη, ερεβωδη.
Ο βαρυτονος Ν. Φ. Ντισκαου που συμετειχε στην φορτισμενη πρωτη ζωντανη εκτελεση
αναφερει στην αυτοβιογραφια του "Οταν τελειωσε ημουν ενα ρακος, δεν ειχα που να κρυψω το προσωπο μου."


2. 'Now I am become Death, the destroyer of worlds'.
Robert Oppenheimer

Θρηνος για τα θυματα της Χιροσιμα - Κριστοφ Πεντερετσκι.
Ο τιτλος δοθηκε απο τον συνθετη σε μεταγενεστερο χρονο αλλα αντικατοπτριζει απολυτα την ατμοσφαιρα
του εργου των οχτωμιση λεπτων για 52 εγχορδα που παιζονται με καινοφανη τροπο
για να δωσουν συνδιασμους ηχητικων κλαστερς, αισθηση κρουστων ακομα και αλεατορικων στοιχειων.
Το χαος και η παραλογη, απολυτη καταστροφη του πολεμου, ο καθαρος τρομος και η απελπισια
ειναι διαχυτα σε αυτη την συνθεση.
Τιποτα δεν φαινεται οτι μπορει να διασωθει.

3 ."To the memory of an angel"

Κονσερτο για βιολι - Αλμπαν Μπεργκ
Αφιερωμενο στην κορη της Αλμα Μαλερ, Μανον Γκροπιους που πεθανε δεκαοχτω χρονων απο πολιομυελιτιδα.
Συνδιαζει σειραικα και τονικα στοιχεια με μεγαλη επιτυχια σε ενα ομορφο, "προσιτο" στον ακροατη αποτελεσμα.
Η θλιψη ειναι συγκρατημενη, το πενθος βουβο, υποδοριο θα ελεγε κανεις.
Αλλα εδω παλι συμβαινει κατι θαυμαστο. Η απελπισια δεν διαρκει. Η απωλεια δεν ειναι το τελος.
Σε σημεια αχνοφαινεται η ελπιδα, η ομορφια. Η ισορροπια αποκαθισταται.
Η ζωη δεν μπορει παρα να συνεχιστει αναξαρτητως του τι εχει προηγηθει.

Ο Αλμπαν Μπεργκ πεθανε λιγους μηνες αφοτου τελειωσε το κονσερτο για βιολι,
απο σηψαιμια που του προκαλεσε το τσιμπημα ενος εντομου. Ηταν Χριστουγεννα του 1935.

Ο Χερμπερτ Κεγκελ γεννηθηκε στη Δρεσδη που μετα το τελος του πολεμου ενταχθηκε στην Α.Γερμανια.
Ηταν μαθητης του Καρλ Μπεμ και του Μπορις Μπλαχερ.
Ηταν για πολλα χρονια μαεστρος στην Ορχηστρα της Ραδιοφωνιας της Λειψιας και την Φιλαρμονικη της Δρεσδης.
Οι ερμηνειες του Κεγκελ σε ενα ευρυτατο ρεπερτοριο διακρινονται απο μια αυστηροτητα, ειναι συγκρατημενες,
χωρις εντυπωσιασμους, ελαφρως σκοτεινες αλλα ταυτοχρονα ρυθμικα ακριβεις, μουσικα διαφανες
και ακρως ικανοποιητικες.

Τον Νοεμβριο του 1990 περιπου ενα μηνα μετα την επισημη επανενωση της Γερμανιας ο Χερμπερτ Κεγκελ αυτοκτονησε σε ηλικια 70 ετων.

 

[Abessalom]

Σήμερα αποφάσισα να δημιουργήσω ένα θεματικό πρόγραμμα μόνον με έργα Beethoven και μόνον από πολύ πρόσφατες εκδόσεις (ή επανεκδόσεις σε πλέον προηγμένη ηχητικά μορφή) σε CD/SACD/Blu ray.
- Ας ξεκινήσουμε με μια μάλλον παραγνωρισμένη Σονάτα για Πιάνο, εκείνη στη σπάνια κλίμακα (ακόμη και για τον μέγιστο αυτόν συνθέτη) μι ελάσσονα, Op. 90. Μια ασυνήθιστη για τον συνθέτη, μάλλον εσωστρεφής και λίαν αισθαντική, Σονάτα, σε δύο κινήσεις (η δεύτερη στην τονική μείζονα), χωρίς τις γνωστές ενδείξεις ως προς το tempo (Allegro etc.) αλλά ως προς τα εκφραστικά μέσα που πρέπει ο ερμηνευτής να χρησιμοποιήσει. Η πρόσφατη πολύ ενδιαφέρουσα (έως αιρετική) ερμηνεία του Τσέχου brilliant maverick Josef Bulva, σε RCA, είναι άξια επενδύσεως (το πρόγραμμά του έχει εξίσου ενδιαφέροντα έργα του Scriabin & Martinu).
- Συνεχίζουμε με μια Σονάτα για Βιολί και Πιάνο, στη σχετική μείζονα της προηγούμενης Σονάτας για Πιάνο, ήτοι εκείνη σε Σολ μέιζονα, Op. 96 (η αργή κίνηση είναι στην Μι ύφεση μείζονα, κατά την προσφιλή πρακτική του συνθέτη), στην εξαιρετική επανέκδοση της DG, σε Blu-ray format, της πολύ σπουδαίας κλασικής ερμηνείας των Wolfgang Schneiderhan & Carl Seemann. Μια σημαντική Σονάτα για Βιολί και Πιάνο, που επισκιάσθηκε από τη φήμη της μέγιστης προηγούμενής της (της γνωστής ως "Kreutzer"), σε μια μοναδική ερμηνεία, σε απιστευτά ρεαλιστική επανέκδοση (ηχογράφηση του 1959!).
- Στη συνέχεια, ακολουθεί το επίσης κάπως παραγνωρισμένο Τρίο για Πιάνο Op. 70, no.2, σε Μι ύφεση μείζονα.
Πρόκειται για ένα θαυμάσιο έργο, που το επισκίασε το φημισμένο "διδυμό" του, ήτοι το Op. 70, no.1 (γνωστό ως το Τρίο των "Φαντασμάτων"). Η πλέον πρόσφατη και λίαν ενδιαφέρουσα ερμηνεία μας έρχεται από το Beethoven Trio Bonn, σε μια θαυμάσια παραγωγή της Γερμανικής Avi-musik.
- Στο χώρο των Κουαρτέτων για Έγχορδα μας έρχεται η μεγάλη αποκάλυψη που ακούει στο όνομα Quatuor Ebene, στην πλήρη έκδοση όλων των Κουαρτέτων από την μεγάλη παγκόσμια περιοδεία τους, υπό την ονομασία "Beethoven Around the World". Στην πράξη πρόκειται για Live ηχογραφήσεις από επτά μεγάλες πόλεις γύρω από την υδρόγειο (Βιέννη, Φιλαδέλφια, Τόκυο, Σάο Πάολο, Μελβούρνη, Ναιρόμπι και Παρίσι), όπου ερμηνεύονται τα 16 Κουαρτέτα του συνθέτη. Ό, τι και να γραφεί εδώ θα είναι πολύ λίγο. Θα αρκεσθώ να τονίσω ότι πρόκειται για την πιο ενδιαφέρουσα, από κάθε άποψη, ερμηνεία των σημαντικότερων έργων του μέγιστου αυτού συνθέτη, τουλάχιστον από τις πλέον πρόσφατες, σε μία υποοδειγματική παραγωγή της Erato, σε demonstration quality ηχογράφηση. Για την παρούσα θεματική ακρόαση, επιλέγω το Κουαρτέτο Op. 18, no. 3, σε Ρε μείζονα (η αργή κίνηση είναι στην Σι ύφεση μείζονα). Πρόκειται για το πρώτο Κουαρτέτο που συνέθεσε ο συνθέτης χρονολογικά και ένα θαυμάσιο δείγμα του πως δημιουργικά και εμπνευσμένα εξελίσσεται η επίδραση του στυλ γραφής του μεγάλου δάσκαλου Haydn.
- Προχωρωντας στο χώρο των Κοντσέρτων, η Γερμανική Genuin μας προσφέρει μια πολύ ενδιαφέρουσα, σχεδόν νεωτεριστική, ερμηνεία του περίφημου Κοντσέρτου για Βιολί σε Ρε μείζονα, Op. 61, με τη νεαρή βιολονίστρια Yvonne Smeulers και την Brandenburgisches Staatsorchester Frankfurt υπό τον Peter Kuhn.
- Για να καταλήξουμε στο νέο κύκλο των Συμφωνιών του συνθέτη με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Malmo υπό τον Robert Trevino, σε μια εντυπωσιακή παραγωγή της Φινλανδικής Ondine, σε SACD format. Δεν ξεπερνά τις καλλίτερες SACD παραγωγές (εκείνη του αείμνηστου Takashi Asahina με την Osaka Philharmonic Orchestra, στην Ιαπωνική Exton, παραμένει μακράν το σημείο αναφοράς, τόσο ως προς την ερμηνεία και την παραγωγή), αλλά είναι ανταγωνιστική ανάμεσα στις άλλες σύγχρονες (Nelsons, de Vriend etc.). Και εδώ επιλέγω τη Δεύτερη Συμφωνία, (και πάλι) σε Ρε μείζονα, Op. 36, ένα έργο με πολύ θετική ενέργεια και ενθουσιώδη χαρακτήρα, που συνήθως η κλίμακα αυτή μας προσφέρει, ειδικά στα χέρια ένος τέτοιου συνθέτη.
Beethoven around the forum...perhaps?
Καλή Κυριακή!..
Υμέτερος.

Αν και έχει περάσει καιρός απο το ποστ, ας αφήσω το tidal link της παραπάνω πολύ ωραίας λίστας, με μόνη αλλαγή στη 2η Συμφωνία, που δεν βρήκα την εκτέλεση του Trevino οπότε τη θέση έλαβε ως σίγουρο χαρτί ο Harnoncourt (Warner)

https://tidal.com/playlist/91c55bc3-76d6-48f5-b687-73b9dbde1371

 

[Prince]

Αν και έχει περάσει καιρός απο το ποστ, ας αφήσω το tidal link της παραπάνω πολύ ωραίας λίστας, με μόνη αλλαγή στη 2η Συμφωνία, που δεν βρήκα την εκτέλεση του Trevino οπότε τη θέση έλαβε ως σίγουρο χαρτί ο Harnoncourt (Warner)

https://tidal.com/playlist/91c55bc3-76d6-48f5-b687-73b9dbde1371

Οι ερμηνείες που παρέθεσα είναι απλώς ένα κάποιο "σημείο εκκίνησης" για την ακρόαση και τη γνωριμία (για όσους δεν τα έχουν ακόμη γνωρίσει) των έργων αυτών. Υπάρχουν πλείστες άλλες για μεγαλύτερη εμβάθυνση...
Ειδικά, για τη 2η Συμφωνία, ανέφερα την ερμηνεία του Trevino ως, εκείνη τη στιγμή, την πλέον ενδιαφέρουσα και πρόσφατη. Από εκεί και πέρα...χρόνο και όρεξη να έχει κανείς να ψάχνει και να μελετά μία πραγματική πληθώρα σπουδαίων ερμηνειών και παραγωγών.

 

[Abessalom]

Φυσικά, στις συμφωνίες, και μόνο τους πλήρεις κύκλους να λάβουμε υπόψη και όχι τις πρακτικά άπειρες ηχογραφήσεις μεμονωμένων συμφωνιών, υπάρχει υλικό για μήνες ολόκληρους ακροάσεων.

Μια άλλη ανάγνωση του ars longa vita brevis, από την απέναντι μεριά, του ακροατή.

 

[Prince]

Φυσικά, στις συμφωνίες, και μόνο τους πλήρεις κύκλους να λάβουμε υπόψη και όχι τις πρακτικά άπειρες ηχογραφήσεις μεμονωμένων συμφωνιών, υπάρχει υλικό για μήνες ολόκληρους ακροάσεων.

Μια άλλη ανάγνωση του ars longa vita brevis, από την απέναντι μεριά, του ακροατή.

Ως προς την εμβάθυνση των Συμφωνιών (και όχι μόνον...), το (υπάρχον και κάθε μελλοντικό) "υλικό" θα χρειασθεί μία ζωή ολόκληρη ακροάσεων. Ο Karajan, όταν αποφάσισε να ηχογραφήσει τον τρίτο κατά σειρά κύκλο των Συμφωνιών, φέρεται να δήλωσε ως δικαιολογητική βάση της (τότε) νέας του ηχογράφησης ότι..."μετά από εκατοντάδες φορές ερμηνείας των Συμφωνιών αυτών, τώρα αρχίζω να τις κατανοώ"!..