Κατάλογος έργων αγωνιώδους κλασικής μουσικής.

[SteveV]

Μία διόρθωση: Δεν πρότεινα το 15ο Κουαρτέτο του Shostakovich ως "αγωνιώδη μουσική". Αντιθέτως, υπογράμμισα το πως ο συνθέτης κατορθώνει να μεταμορφώσει το αριστουργηματικό αυτό έργο σε μία σημαντική μουσική σύνθεση η οποία ξεπερνά την αρχικώς δημιουργηθείσα εντύπωση του ψυχικού άφατου πόνου.

Διευκρινίζω ότι το String Quartet No. 15 in E-flat minor, Op. 144-Dmitri Shostakovich δεν το προτείνει ο Prince ως "αγωνιώδη μουσική". Tο αφήνω, το βρίσκω κατάλληλο γιά το θέμα.

Μία πόρτα ανοίγει τρίζοντας το βράδυ σε κάποιο απομονωμένο σπίτι. Ένας κάτοικος του σπιτιού το θεωρεί ανατριχιαστικό, το μυαλό του πάει στο κακό καί κλειδώνει, ενώ ένας άλλος σκέφτεται απλώς ότι η πόρτα θέλει λάδωμα καί την λαδώνει. Χωρίς τον ήχο κανείς τους δεν θα αντιδρούσε. Ο ήχος συμβάλλει στον τρόπο που αντιδρούν.

 

[editor]

Προσπαθω να δω πως μπορω να προσεγγισω εποικοδομητικα
αυτο το θεμα, την αξιεπαινη προσπαθεια του Steve να συγκεντρωσει ολα αυτα τα εργα.
Η λιστα ειναι ενδιαφερουσα και θα επιδιωξω ν'ακουσω αυτα που μου ειναι αγνωστα.
Οι περισσοτεροι που ακουμε κλασσικη εδω, δεν ξεκινησαμε με formal σπουδες σε ωδεια
αλλα απο καποιες συγκυριες, στη περιπτωση μου μπορω να θυμηθω τζαζ ροκ διασκευες,
φιλους που επαιζαν καποιο οργανο, κινηματογραφικα θεματα, σκορπια μαθηματα κιθαρας κλπ.
Η για οποιοδηποτε λογο επαφη με την κλασσικη μουσικη, οσο απροβλεπτη και μη συστηματικη,
ειναι κερδος αφηνει κατι σ'οποιον μπορει και ακουει.

Το προβλημα δεν ειναι ουτε οι λιστες ουτε το μπλα μπλα.
Ειναι οι ταμπελες που ειναι παντου,
και αν δεν το ψαξεις πολυ μπορουν να παραμεινουν για παντα.
Η πολυπλοκοτητα της κλασσικης μουσικης δεν μπορει να περιγραφει και να περιοριστει σε ενα μονο συναισθημα.
Μπορει καποιο στοιχειο της να λειτουργησει ως εναυσμα που αρχικα θα μας ελκυσει
αλλα σε διαδοχικες ακροασεις και οσο περναει ο χρονος και εμεις φυσικα ωριμαζουμε ως ακροατες,
ανακαλυπτουμε ολο και περισσοτερο πλουτο.
Αυτη ειναι η μαγεια της.

Υ.Γ. Η συνθεση του Koshkin ειναι πολυ ομορφη ανταξια ενος Allan Poe οταν δεν ερμηνευεται "ευγενικα".

 

[steliosguitar]

παααααμε αλλη μια...

Τα όσα έγραψα είναι γιατί δεν πιστεύω ότι υπάρχουν έργα "αγωνιώδους" (!) κλασικής μουσικής ως τέτοια

ε αυτο λεω , μπορειτε και εσεις να διαβασετε (ξανα) αυτο που σας λεω απο την αρχη, δεν χρειαζεται να βαλετε εδω την γνωμη σας αφου δεν εχετε να προτεινεται κατι ουσιωδες στο νημα.

αφηστε αλλους που ο κροταφικος τους λοβος εκλαμβανει καποιες μουσικες σαν αγωνιωδες, δεν χρειαζεται να σεντονιαζεται τον βιο σας για να μας αποδειξετε οτι οι συνθεσεις δεν εχουν αγωνια.

επισης το να ξανααπαντατε για να εχετε "την τελευταια πρωτη" που λεμε κ στο χωριο μου, κατανταει καπως κουραστικο...

ξανα-μανα-φιλικα
στελιος

 

[Decembered]

κινηματογραφικα θεματα

 

[Prince]

Προσπαθω να δω πως μπορω να προσεγγισω εποικοδομητικα
αυτο το θεμα, την αξιεπαινη προσπαθεια του Steve να συγκεντρωσει ολα αυτα τα εργα.
Η λιστα ειναι ενδιαφερουσα και θα επιδιωξω ν'ακουσω αυτα που μου ειναι αγνωστα.
Οι περισσοτεροι που ακουμε κλασσικη εδω, δεν ξεκινησαμε με formal σπουδες σε ωδεια
αλλα απο καποιες συγκυριες, στη περιπτωση μου μπορω να θυμηθω τζαζ ροκ διασκευες,
φιλους που επαιζαν καποιο οργανο, κινηματογραφικα θεματα, σκορπια μαθηματα κιθαρας κλπ.
Η για οποιοδηποτε λογο επαφη με την κλασσικη μουσικη, οσο απροβλεπτη και μη συστηματικη,
ειναι κερδος αφηνει κατι σ'οποιον μπορει και ακουει.

Το προβλημα δεν ειναι ουτε οι λιστες ουτε το μπλα μπλα.
Ειναι οι ταμπελες που ειναι παντου,
και αν δεν το ψαξεις πολυ μπορουν να παραμεινουν για παντα.
Η πολυπλοκοτητα της κλασσικης μουσικης δεν μπορει να περιγραφει και να περιοριστει σε ενα μονο συναισθημα.
Μπορει καποιο στοιχειο της να λειτουργησει ως εναυσμα που αρχικα θα μας ελκυσει
αλλα σε διαδοχικες ακροασεις και οσο περναει ο χρονος και εμεις φυσικα ωριμαζουμε ως ακροατες,
ανακαλυπτουμε ολο και περισσοτερο πλουτο.
Αυτη ειναι η μαγεια της.

Υ.Γ. Η συνθεση του Koshkin ειναι πολυ ομορφη ανταξια ενος Allan Poe οταν δεν ερμηνευεται "ευγενικα".

Η δεύτερη παράγραφός σου είναι πολύ κοντά προς τη σωστή κατέυθυνση. Κατάλογοι, λίστες, ταμπέλες μπορεί να έχουν νόημα για τον κάθε ένα από εμάς, αλλά εάν παγιωθούν, μόνον κακό μπορεί να κάνουν στη Μουσική αυτή και τα θαυμαστά έργα της, καθόσον αποπροσανατολίζουν από την πραγματική αξία αυτών των πολυσχιδών συνθέσεων. Αλλέως πως, χάνεται η πολύπλευρη μαγεία της...

 

[Prince]

παααααμε αλλη μια...




ε αυτο λεω , μπορειτε και εσεις να διαβασετε (ξανα) αυτο που σας λεω απο την αρχη, δεν χρειαζεται να βαλετε εδω την γνωμη σας αφου δεν εχετε να προτεινεται κατι ουσιωδες στο νημα.

αφηστε αλλους που ο κροταφικος τους λοβος εκλαμβανει καποιες μουσικες σαν αγωνιωδες, δεν χρειαζεται να σεντονιαζεται τον βιο σας για να μας αποδειξετε οτι οι συνθεσεις δεν εχουν αγωνια.

επισης το να ξανααπαντατε για να εχετε "την τελευταια πρωτη" που λεμε κ στο χωριο μου, κατανταει καπως κουραστικο...

ξανα-μανα-φιλικα
στελιος

Συγνώμη αλλά οι αναρτήσεις μου είναι ουσιώδης συνεισφορά στο νήμα, άσχετα εάν δεν το βλέπετε ως τέτοια.
Ίσως για να διευκολύνω την "αναζήτηση" τέτοιων έργων ως αυτούς που υπαγορεύει το νήμα, παραθέτω το tip...Πάνω από τα μίσα έργα του γνωστού ρεπερτορίου μπορεί -εν δυνάμει- να θεωρηθούν ως "αγωνιώδη" και τα σχετικά, ενώ σχεδόν όλοι οι συνθέτες έχουν συνθέσει έργα που μπορεί να τα χαρακτηρίσει τις ως "τέτοια".
Ο υποτιθέμενος κατάλογος μπορεί να θεωρηθεί ως απέραντος, εάν αυτό έχει κάποια σημασία.
Υ.Γ.: Further tip: π.χ. Αναζητήστε μερικά από τα έργα του Mozart σε ελάσσονα κλίμακα, ιδίως εκείνο σε ντο ελάσσονα (όχι μόνον το γνωστό Κοντσέρτο για Πιάνο).

Διευκρινίζω ότι το String Quartet No. 15 in E-flat minor, Op. 144-Dmitri Shostakovich δεν το προτείνει ο Prince ως "αγωνιώδη μουσική". Tο αφήνω, το βρίσκω κατάλληλο γιά το θέμα.

Μία πόρτα ανοίγει τρίζοντας το βράδυ σε κάποιο απομονωμένο σπίτι. Ένας κάτοικος του σπιτιού το θεωρεί ανατριχιαστικό, το μυαλό του πάει στο κακό καί κλειδώνει, ενώ ένας άλλος σκέφτεται απλώς ότι η πόρτα θέλει λάδωμα καί την λαδώνει. Χωρίς τον ήχο κανείς τους δεν θα αντιδρούσε. Ο ήχος συμβάλλει στον τρόπο που αντιδρούν.

Σχεδόν όλο το έργο του Shostakovich θα το βρεις "κατάλληλο για το θέμα". Δοκίμασε και το 13ο Κουαρτέτο Εγχόρδων ή τη Συμφωνία του "Λένινγκραντ" κοκ.

 

[SteveV]

Φαίνεται ότι ο Shostakovich προκρίνεται μέχρι στιγμής σαν ο τρομακτικότερος. Γιατί άραγε; Τα βιώματα εκεί που ζούσε τότε; Μία ανάλυση που διάβασα που βρήκα στο ιντερνετ καί την μεταφράζω, λέει γιά το "The String Quartet No. 15 in E-flat minor, Op. 144"

Το Κουαρτέτο εγχόρδων αρ. 15 σε μι ύφεση ελάσσονα, έργο 144, είναι επίσης μία από τις πιό ζοφερές καί βαθιά εσωστρεφείς δημιουργίες του συνθέτη.
"Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ακραία πολιτική πίεση καί η κατασταλτική καλλιτεχνική λογοκρισία στην οποία υποβλήθηκε ο Shostakovich καί η μουσική του έβλαψαν σοβαρά την ήδη εύθραυστη υγεία του κατά την τελευταία δεκαετία περίπου της ζωής του. Πολλά από τα ύστερα έργα του, που δημιουργήθηκαν την περίοδο μεταξύ 1966 και 1975, γράφτηκαν σε διάφορα νοσοκομεία και σανατόρια, αν καί το αν τοποθετήθηκε σε αυτά ως ασθενής ή ως κρατούμενος είναι μερικές φορές αμφισβητήσιμο. Το Κουαρτέτο εγχόρδων αρ. 15 γράφτηκε κατά τη διάρκεια μιας παραμονής δύο εβδομάδων σε ένα αναρρωτήριο της Μόσχας".

Τα έργα της κλασικής μουσικής έχουν συνήθως μεγάλη διάρκεια. Δεν είναι προφανές ότι ένα έργο διάρκειας π.χ. 25 λεπτών θα πρέπει να είναι πολυσχιδές; Δεν είναι δυνατόν από το πρώτο μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο να υπάρχει ακριβώς η ίδια ένταση στο συναίσθημα. Πρέπει να σε βάλει στην πρίζα, μετά να σε χαλαρώσει λίγο πριν ξανανεβάσει την ένταση. Αλλιώς θα ήταν κουραστικό καί βαρετό.

Αν ας πούμε έφτιαχνα έναν νέο κατάλογο με έργα κλασικής μουσικής με τίτλο "Κατάλογος έργων πολυσχιδούς κλασικής μουσικής" ο κατάλογος αυτός θα είχε μόνο μία εγγραφή.

1) Όλα τα έργα της κλασικής μουσικής είναι πολυσχιδή. (Τι ενδιαφέρον! Θα αποφεύγαμε καί τις ταμπέλες)

Πρέπει να υπάρχουν ταμπέλες γιά να περιγράφουμε κάτι καί γιά να ξέρουμε γιά τι πράγμα μιλάμε. Πινακίδες βάζουμε παντού, στα κρασιά, στους δρόμους, στους ανθρώπους, στά προϊόντα. Είναι απαραίτητες γιά να μπορέσουμε να περιγράψουμε κάτι, δεν γίνεται διαφορετικά. Λες αν τα χαρακτηρίσουμε εδώ σαν α ή β ή γ, να παγιωθούν ως "μόνο τέτοια";

 

[steliosguitar]

ηδη εχουν βαλει ταμπελες πριν απο εμας οι ιδιοι οι συνθετες, βαζοντας τιτλο στο κομματι.

 

[Prince]

Φαίνεται ότι ο Shostakovich προκρίνεται μέχρι στιγμής σαν ο τρομακτικότερος. Γιατί άραγε; Τα βιώματα εκεί που ζούσε τότε; Μία ανάλυση που διάβασα που βρήκα στο ιντερνετ καί την μεταφράζω, λέει γιά το "The String Quartet No. 15 in E-flat minor, Op. 144"

Το Κουαρτέτο εγχόρδων αρ. 15 σε μι ύφεση ελάσσονα, έργο 144, είναι επίσης μία από τις πιό ζοφερές καί βαθιά εσωστρεφείς δημιουργίες του συνθέτη.
"Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ακραία πολιτική πίεση καί η κατασταλτική καλλιτεχνική λογοκρισία στην οποία υποβλήθηκε ο Shostakovich καί η μουσική του έβλαψαν σοβαρά την ήδη εύθραυστη υγεία του κατά την τελευταία δεκαετία περίπου της ζωής του. Πολλά από τα ύστερα έργα του, που δημιουργήθηκαν την περίοδο μεταξύ 1966 και 1975, γράφτηκαν σε διάφορα νοσοκομεία και σανατόρια, αν καί το αν τοποθετήθηκε σε αυτά ως ασθενής ή ως κρατούμενος είναι μερικές φορές αμφισβητήσιμο. Το Κουαρτέτο εγχόρδων αρ. 15 γράφτηκε κατά τη διάρκεια μιας παραμονής δύο εβδομάδων σε ένα αναρρωτήριο της Μόσχας".

Τα έργα της κλασικής μουσικής έχουν συνήθως μεγάλη διάρκεια. Δεν είναι προφανές ότι ένα έργο διάρκειας π.χ. 25 λεπτών θα πρέπει να είναι πολυσχιδές; Δεν είναι δυνατόν από το πρώτο μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο να υπάρχει ακριβώς η ίδια ένταση στο συναίσθημα. Πρέπει να σε βάλει στην πρίζα, μετά να σε χαλαρώσει λίγο πριν ξανανεβάσει την ένταση. Αλλιώς θα ήταν κουραστικό καί βαρετό.

Αν ας πούμε έφτιαχνα έναν νέο κατάλογο με έργα κλασικής μουσικής με τίτλο "Κατάλογος έργων πολυσχιδούς κλασικής μουσικής" ο κατάλογος αυτός θα είχε μόνο μία εγγραφή.

1) Όλα τα έργα της κλασικής μουσικής είναι πολυσχιδή. (Τι ενδιαφέρον! Θα αποφεύγαμε καί τις ταμπέλες)

Πρέπει να υπάρχουν ταμπέλες γιά να περιγράφουμε κάτι καί γιά να ξέρουμε γιά τι πράγμα μιλάμε. Πινακίδες βάζουμε παντού, στα κρασιά, στους δρόμους, στους ανθρώπους, στά προϊόντα. Είναι απαραίτητες γιά να μπορέσουμε να περιγράψουμε κάτι, δεν γίνεται διαφορετικά. Λες αν τα χαρακτηρίσουμε εδώ σαν α ή β ή γ, να παγιωθούν ως "μόνο τέτοια";

Στην πολύ ενδιαφέρουσα ανάρτησή σου αυτή, επίτρεψέ μου να παρατηρήσω και σημειώσω τα εξής:
- O Shostakovich ήταν ένας πολύ ευαίσθητος, εσωστρεφής και ήπιος άνθρωπος, που, όμως, έζησε σε πολύ δύσκολες και αντίξοες συνθήκες τόσο στο εσωτερικό της χώρας του όσο και σε σχέση με τις τρομερές συνέπειες του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Σχεδόν καθ' όλη τη διάρκεια της δημιουργικής ζωής του έγραφε έργα πρωτίστως ζοφερά, σε ελάσσονες ή/και "εξωτικές" και δύσβατες κλίμακες (όπως το 15ο Κουαρτέτο Εγχόρδων), καταφεύγοντας συχνά σε μία συνθετική γραφή πολύ απαιτητική για τους ερμηνευτές, τόσο ως προς την δεξιότητα όσο και ως προς την ερμηνεία. Ειδικά ο Β'ΠΠ τον σημάδεψε καθοριστικά. Σχεδόν όλα τα βασικά έργα γύρω από την περιόδο εκείνη είναι άκρως δραματικά, προκλητικά και λίαν απαιτητικά για την ακρόασή τους.
Ένα σπουδαίο παράδειγμα είναι και το 1ο Κοντσέρτο για Βιολί σε λα ελάσσονα, Op. 77, γραμμένο μεταξύ 1947-1948. Στο αρχικό Nocturne κυριαρχεί μία λανθάνουσα αισθαντική απαισιοδοξία που ξεσπά στο δαιμονικό Scherzo, επαναλαμβάνοντας την ίδια διαδικασία στις επόμενες δύο κινήσεις αλλά, αυτή τη φορά, με μία μεγαλειώδη Passacaglia που καταλήγει σε ένα "διαβολικό" Burlesque.
- Τα έργα της Κλασικής Μουσικής μπορεί να είναι κάποιας σημαντικής, ενίοτε και μεγάλης διάρκειας, αλλά υπάρχει και ένας ικανός αριθμός έργων που είναι μινιατούρες, μικρής διάρκειας τραγούδια, απλές κινήσεις σε Σονάτες, Συμφωνίες κλπ. (της απλής φόρμας ΑΒΑ). Ως εκ τούτου, δεν είναι απαραιτήτως όλα ή η συντριπτική πλειοψηφία τους "πολυσχιδή" ή περίπλοκα. Σίγουρα, όμως, δεν είναι μονοσήμαντα. Τα δε κατά τεκμήριο "πολυσχιδή" είναι, ως εικός, πολυσήμαντα.
Συνεπώς, ένας δυνητικός κατάλογος, εάν θα ήταν για κάποιους απαραίτητος, θα μπορούσε να ήταν των έργων της Κλασικής Μουσικής σε σχέση με τον βαθμό του πόσο πολυσχιδή είναι. Πράγμα που θα οδηγούσε σε άλλο δυνητικό εκτροχιασμό ουσιαστικής προσέγγισης των σχετικών έργων.
- Οι "ταμπέλες" είναι χρήσιμες για να κατευθύνουν τη σκέψη και την προσέγγιση μας, δεν "περιγράφουν" το τι είναι το έργο στο σύνολό του. Με το να βάλουμε μία -ούτως ή άλλως- υποκειμενική ταμπέλα "αγωνιώδες έργο" στο 15ο Κουαρτέτο του Shostakovich, του αφαιρούμε μία σειρά από άλλα σημαντικά χαρακτηριστικά. Όπως είχε πει ένας σοφός λόγιος στα Πανεπιστημιακά μου έτη, ο ορισμός είναι περιορισμός. Το να ορίσουμε ένα υλικό πράγμα μπορεί να έχει νόημα. Το να ορίσουμε έννοιες, που οι ίδιοι τις θεωρούμε "αφηρημένες" "πολύσημες", "πολύπλευρες" κλπ. απλά περιορίζουμε, κατ' αρχάς, την πραγματική τους σημασία...(και όχι μόνον).

 

[Prince]

ηδη εχουν βαλει ταμπελες πριν απο εμας οι ιδιοι οι συνθετες, βαζοντας τιτλο στο κομματι.

Η πλειονότητα των έργων απλά φέρει την ένδειξη της φόρμας (Σονάτα, Πιάνο Τρίο, Κουαρτέτο Εγχόρδων, Συμφωνία κλπ.) και την κλίμακα, όπου δει. Οι τίτλοι, τις όσες φορές οι συνθέτες έχουν θέσει (π.χ. "η Φανταστική" του Berlioz ή η "Θάλασσα" του Debussy) αποτελούν μία βοηθητική περιγραφή του πως οι εν λόγω συνθέτες αντιλαμβάνονται τα συγκεκριμένα έργα τους, χωρίς ουδόλως να περιορίζουν τον κάθε ακροατή να "δει" πολύ πιο πέρα από την όποια περιγραφή του συνθέτη.

 

[steliosguitar]

ε, κατι θα ξερουν οι συνθετες, για τον όποιο τιτλο βαζουν στα παιδια τους...


γενικά οτιδήποτε οστινατο, πασακαλια, θεμα και παραλλαγες, προκαλει περισσοτερη αγωνια, γιατι εκ φυσεως σ' αυτες τις φορμες υπαρχει μια διαρκής κινηση και εξελιξη. Αν εξαρχης το κομματι είναι σκοτεινο και λιγο νευρικο, με αυτη τη φορμα θα το κανει να φαινεται λιγο αγωνιωδες

πχ αυτο το οστινατο απο τα συνεχομενα ρε, εχει μια πιο εσωτερικη αγωνια
εδω με τον εξαιρετικο μαρσίν ντιλά
José M. Sánchez-Verdu - Kitab 1 - YouTube

(εμενα η αγωνια μου ειναι στο 4'20'' - 4'-30'', μη και τυχον σπασει η υπεροχη κιθαρα του...)

 

[Prince]

ε, κατι θα ξερουν οι συνθετες, για τον όποιο τιτλο βαζουν στα παιδια τους...


γενικά οτιδήποτε οστινατο, πασακαλια, θεμα και παραλλαγες, προκαλει περισσοτερη αγωνια, γιατι εκ φυσεως σ' αυτες τις φορμες υπαρχει μια διαρκής κινηση και εξελιξη. Αν εξαρχης το κομματι είναι σκοτεινο και λιγο νευρικο, με αυτη τη φορμα θα το κανει να φαινεται λιγο αγωνιωδες

πχ αυτο το οστινατο απο τα συνεχομενα ρε, εχει μια πιο εσωτερικη αγωνια
εδω με τον εξαιρετικο μαρσίν ντιλά
José M. Sánchez-Verdu - Kitab 1 - YouTube

(εμενα η αγωνια μου ειναι στο 4'20'' - 4'-30'', μη και τυχον σπασει η υπεροχη κιθαρα του...)

Οι "τίτλοι" πασακάλια, θεμα και παραλαγές, φούγκα κλπ. δηλώνουν τη φόρμα του έργου, όχι, όμως, και την συναισθηματική/αισθαντική σημασία του έργου. Για μένα η φούγκα, από τη φύση της, προυποθέτει μία ένταση στη γραφή, την ανάπτυξή της και τη δομή της, που ενέχει μία αναπόφευκτη ένταση, που, από μουσικής και μόνο απόψεως, καθίσταται..."αγωνιώδης" μέχρι την κατάληξή της (π.χ. η πρώτη κίνηση από το Κουαρτέτο Εγχόρδων σε ντο διέση μείζονα, Op.131 του Beethoven). Οι Παραλαγές μπορεί να είναι και ευχάριστες, διασκεδαστικές ακόμη και εύθυμες (π.χ. ικανός αριθμός από αυτές των Haydn, Mozart, Beethoven, Schubert).
Αντιστοίχως, υπάρχουν δραματικά Lieder, εκπληκτικής έντασης (όπως το ήδη αναφερθέν Der Doppelgänger του Schubert), δραματικές Σπουδές (η "Revolutionary", Op. 10, no.12, του Chopin) ή πολύ έντονα Πρελούδια (το Op. 28, no.24, σε ρε ελάσσονα) κοκ.