Adcom 535 αποκατάσταση (restoration)

[PeterMeni]

Για την ιστορία...
Η συμβίωση με τον εν λόγο ενισχυτή ξεκίνησε σε γνωστό κατάστημα της Πάτρας, γύρω στα 1990.
Προηγήθηκε μία συγκριτική δοκιμή μεταξύ τριών τελικών ενισχυτών, ούτε που θυμάμαι με τι συνοδά.
Οι τελικοί ήταν ένας Carver TFM-15, ένας Arcam Delta290 και ο 535.
Αρχικά αποχώρησε ο TFM-15 και η κόντρα συνεχίστηκε μεταξύ Arcam και Adcom.
Με τον δεύτερο τελικά να επικρατεί λόγο οδήγησης, παρόλο τη θεωρητικά χαμηλότερη ισχύ, 60 αντί 100 watts του Arcam, αλλά και της αρκετά χαμηλότερης τιμής από τον Εγγλέζο.

Η γνωριμία μου με τον 535 είχε προηγηθεί μέσω μιας δοκιμής του περιοδικού <<Ήχος>>, δύο χρόνια νωρίτερα και μπορώ να πω ότι ήταν έρωτας με τη πρώτη ματιά!
Είχε όλα εκείνα τα στοιχεία που μέχρι τότε είχαμε συνηθίσει να αναζητούμε σε μεγάλες και πανάκριβες σχεδιάσεις, με μοναδικό μείον τη χαμηλή ισχύ.
Τακτοποιημένη κατασκευή, τοπολογία Dual Mono με επαρκέστατη χωρητικότητα, καλή ποιότητα συναρμολόγησης και υλικών για την κατηγορία.
Προσωπικά των θεωρώ από τα αδικημένα μηχανάκια της εποχής.

Μετά την απόκτηση του πήρε για 7 περίπου χρόνια, μέχρι το 1996, τη θέση του κύριου ενισχυτή στο σύστημα μου, οδηγώντας κάτι ιδιοκατασκευές μου με μονάδες της Audax.
Έπειτα οδήγησε για λίγο κάποια subwoofer, μέχρι που αποθηκεύτηκε, λόγο ανεπάρκειας να κουνήσει 12ιντσα woofer σε ικανές στάθμες.
Αρκετά χρόνια αργότερα βγήκε από την αποθήκη και ενσωματώθηκε στο μετρητικό μου σύστημα.

Ένα ωραίο απόγευμα λοιπόν πριν 5-6 χρόνια, πηγμένος από τις διαδοχικές μετρήσεις για το στήσιμο ενός κυκλώματος διαχωρισμού σε ηχείο, αντί να ακούσω τον γνώριμο ήχο της σάρωσης του φάσματος, ακούω ένα τσαφ και νέκρα. Ουπς... πατατιά!
Είχα ξεχάσει να συνδέσω τα καλώδια από τις εξόδους του ενισχυτή προς το υπό κατασκευή ηχείο και αυτά ακούμπησαν μεταξύ τους.
Ευτυχώς η μόνο απώλεια ήταν οι ασφάλειες του ενισχυτή, οι οποίες όμως απαιτούν την αφαίρεση του καπακιού για πρόσβαση.

Θα το ανοίξω που θα το ανοίξω, σκέφτηκα, δεν του κάνω και μια αποκατάσταση. Μετά από τόσα χρόνια σίγουρα θα την χρειάζεται, ενώ όλο και κάτι θα βελτιώσουμε παράλληλα.
Από τη σκέψη μέχρι τη πράξη πέρασε βέβαια κάμποσος καιρός αλλά, όπως λένε, <<Κάλλιο αργά παρά ποτέ>>!!!
Εδώ είμαστε λοιπόν να δούμε το τι και το πως και με αρκετές φωτογραφίες.

 

[PeterMeni]

Οι μπόρνες του ενισχυτή ήταν πλαστικές, πολύ μέτριας ποιότητας, ενώ η σύσφιξη γίνονταν τοποθετώντας το καλώδιο στο εσωτερικό τους και περιστρέφοντας το κέλυφος τους κατά μισή στροφή. Δέχονταν δε μόνο γυμνό καλώδιο.
2-3 χρόνια μετά την αγορά του ενισχυτή, όπως ήταν αναμενόμενο, παρουσίασαν πρόβλημα χαλαρότητας.

Για το λόγο αυτό αντικαταστάθηκαν με ικανοποιητικής ποιότητας επίχρυσες μπόρνες.
Για να γίνει αυτό κόπηκε ένα αλουμινένιο λαμάκι στο σωστό μέγεθος και επάνω του τοποθετήθηκαν οι καινούριες μπόρνες.
Αυτό τοποθετήθηκε επάνω στο σασί και στερεώθηκε στα ίδια σημεία και με τις ίδιες βίδες που είχε το παλιό σύστημα. Έτσι δεν χρειάστηκε κάποια επέμβαση στο σασί του ενισχυτή.

Επιπλέον, το καλώδιο από την έξοδο του ενισχυτή προς αυτές άλλαξε με επάργυρο Van Den Hull (το γκρι που διακρίνεται) και στερεώθηκε απευθείας στην έξοδο του ενισχυτή, καταργώντας τον επιλογέα ηχείων Α-Β.

Επίσης το πολύ μέτριο καλώδιο σήματος από τα βύσματα RCA στην είσοδο του ενισχυτή αντικαταστάθηκε με ένα ποιοτικό επάργυρο με μόνωση τεφλόν, το οποίο διακρίνεται στην παραπάνω φωτογραφία.

 

[Mr Spock]

- μπράβο καλή δουλειά , έχω σύστημα full-Adcom και είμαι πολύ ευχαριστημένος . . .

. . . adcom gfp 565 + phono , δύο adcom gfp 5400 , σε ορζόντια διενίσχυση και το adcom gcd 750

ΥΓ : έχω διαβάσει ότι η εν λόγω σειρά ( με mosfet ) , ήταν σχεδίαση του Nelson Pass την εποχή που έφευγε από την threshold , για να φτιάξη την δική του εταιρεία , ισχύει κάτι τέτοιο ;



ευχαριστώ

 

[PeterMeni]

- μπράβο καλή δουλειά , έχω σύστημα full-Adcom και είμαι πολύ ευχαριστημένος . . .

. . . adcom gfp 565 + phono , δύο adcom gfp 5400 , σε ορζόντια διενίσχυση και το adcom gcd 750

ΥΓ : έχω διαβάσει ότι η εν λόγω σειρά ( με mosfet ) , ήταν σχεδίαση του Nelson Pass την εποχή που έφευγε από την threshold , για να φτιάξη την δική του εταιρεία , ισχύει κάτι τέτοιο ;



ευχαριστώ

Ο Pass έχει σίγουρα ανακατευτεί σε αρκετές σχεδιάσεις της Adcom όπως και τον εν λόγο 535.
Τα μηχανάκια της Adcom ανήκουν στα πολύ τίμια και κάποια από αυτά είναι εξαιρετικά.
Θα ξεχώριζα το CD σου από τα μηχανήματα σου.

 

[Mr Spock]

Θα ξεχώριζα το CD σου από τα μηχανήματα σου.

- συμφωνεί και εδώ αντιπρόσωπος , αν και παλιό είναι duall mono , 8 x 44.1 upsambling & HDCD

 

[radiofonias]

Μήπως θα μπορούσες να δώσεις πληροφορίες για το καλώδιο εισόδου, χρειάζομαι λιγο και εχω μείνει με το RG 59 εδω και χρόνια σαν επιλογή γρήγορη μεχρι να βρεθεί κατι καλύτερο που ολο αναβάλλω. Αν θες και σε ΠΜ.

 

[PeterMeni]

Ας δούμε αρχικά τις εργασίες που θεωρώ πως πρέπει να γίνουν στον ενισχυτή, ώστε να συνεχίζει να λειτουργεί απροβλημάτιστα αλλά, γιατί όχι, και να γίνει ένα καλύτερο μηχάνημα από ότι ήταν όταν βγήκε από το εργοστάσιο...
Αν ξεχαστεί κάποια εργασία θα την συμπληρώσω στη συνέχεια.

1) Επιλογέας τάσης. Αυτός έχει τρεις επιλογές για 110, 220 και 240 volts. Θεωρώ πλέον καταλληλότερη επιλογή τα 240 Volts. Επειδή επιλογέας σημαίνει και επαφές, καλό είναι να καταργηθεί εντελώς και να κολληθούν σταθερά τα καλώδια που αυτός συνδέει.

2) Καθαρισμός των ασφαλειοθηκών και αντικατάσταση των ασφαλειών με καινούριες

3) Αντικατάσταση του σταθερού καλωδίου ρεύματος με πρίζα IEC (θα το αφήσω για το τέλος αναλόγως την όρεξη για τρύπημα).

4) Αντικατάσταση της γέφυρας ανόρθωσης με μεγαλύτερη και καλύτερη. Η υπάρχουσα είναι μόλις 5 ampere. Προσθήκη πυκνωτών 47 nF παράλληλα με τις διόδους της γέφυρας.

5) Αντικατάσταση κυρίων πυκνωτών. Αυτοί έχουν χωρητικότητα 6.800 μF και αναγράφουν ADCOM. Εύκολα στη θέση τους χωράνε 10.000 μF.

6) Προσθήκη πλαστικών πυκνωτών μερικών μF, παράλληλα με τους μεγάλους, για μικρότερη αντίσταση του τροφοδοτικού στις υψηλές συχνότητες.

Πλακέτα κυκλώματος:

7) Αντικατάσταση όλων των ηλεκτρολυτικών στη κύρια πλακέτα. Βασικά έχει δύο το κάθε κανάλι που και οι δύο επηρεάζουν το σήμα, οπότε ότι καλύτερο μπαίνει, αναλόγως τη χωρητικότητα.

8) Προσθήκη επιπλέον χωρητικότητας επάνω στη πλακέτα και πριν τις ασφάλειες

9) Ρύθμιση ρεύματος ηρεμίας και ταύτιση των δύο καναλιών.

10) Αντικατάσταση θερμοαγώγιμης σιλικόνης με νέα.

11) Καθαρισμός επαφών και μηχανήματος.

12) Φρεσκάρισμα κολλήσεων στα σημεία ισχύος

Ναι μεν αλλά...
Οι ασφάλειες στη τροφοδοσία του κάθε καναλιού βρίσκονται μεταξύ τροφοδοτικού και κυκλώματος.
Θέση καθόλου καλή για την αβίαστη παροχή ρεύματος από τη μία, αλλά από την άλλη ασφαλής.
Ιδίως εξ αιτίας του γεγονότος ότι ο ενισχυτής δεν έχει κανένα κύκλωμα προστασίας.
Αν και έπρεπε να παρακαμφθούν, αποφάσισα να μείνουν ως έχουν.
Τα μεγάφωνα κοστίζουν.

Επιπλέον σκέφτομαι το εξής...
Η πλακέτα είναι ακριβώς ίδια με του μεγαλύτερου μοντέλο 545 με τα 100 watt στο κανάλι, αντί των 80 (πραγματικών) του 535.
Έτσι υπάρχουν θέσεις επάνω της για τα δύο επιπλέον τρανζίστορ ανά κανάλι και των αντιστάσεων εκπομπού, αρκεί να τρυπηθεί η ψύχτρα.
Αυτά, σε συνδυασμό με το ισχυρότερο τροφοδοτικό θα αυξήσουν την ικανότητα παροχής ρεύματος του ενισχυτή. Ναι μεν τα θεωρητικά watt θα παραμείνουν σχεδόν τα ίδια αλλά ουσιαστικά θα οδηγεί ακόμα καλύτερα τα δυσκολότερα φορτία.
Ίδωμεν...

 

[PeterMeni]

Προχώρησε λίγο η αποκατάσταση οπότε ας δούμε δύο φωτογραφίες.
Αρχικά καταργήθηκε ο επιλογέας τάσης (παρέμεινε στο σασί για να μην υπάρχουν τρύπες) και τα καλώδια προς τους μετασχηματιστές κολλήθηκαν απευθείας επάνω στην ασφάλεια.

Με λίγο κόπο, λόγο μεγέθους,δύο γέφυρες της Vishay των 25 Amp πήραν τη θέση των εργοστασιακών των 5 Amp.

 

[tanto]

Προσωπικά των θεωρώ από τα αδικημένα μηχανάκια της εποχής.

και ομως ηταν απο τους πιο αξιολογους μικρους τελικους......

http://www.tonepublications.com/old-school/ten-best-buys-in-vintage-audio/

(η δευτερη συσκευη στο παραπανω αρθρο)

 

[PeterMeni]

και ομως ηταν απο τους πιο αξιολογους μικρους τελικους......

http://www.tonepublications.com/old-school/ten-best-buys-in-vintage-audio/

(η δευτερη συσκευη στο παραπανω αρθρο)

Η παραπάνω λίστα αναφέρεται σε καλές αγορές μεταχειρισμένων πλέον.
Με τα 80 κάτι watt, και όχι τα ονομαστικά 60, που αποδίδει είναι σίγουρα μια άριστη αγορά ακόμα και σήμερα, βάση του τιμήματος του.

Οι λόγοι που τον χαρακτηρίζω ως <<αδικημένο>> είναι δύο και αναφέρονται στο τότε.
Δεν πούλησε και δεν αξιολογήθηκε όπως του άξιζε.
Του έλλειπαν τα <<εντυπωσιακά>> χαρακτηριστικά, υψηλή ισχύς και όγκος κατασκευής, αλλά ουσιαστικά διέθετε την ουσία ενός μηχανήματος υψηλής πιστότητας.

 

[PeterMeni]

Οι πυκνωτές εξομάλυνσης ήταν χωρητικότητας 6800 μF 63 V, στους 105 βαθμούς παρακαλώ, ενώ φέραν το λογότυπο της Adcom. Φαίνονται στην παραπάνω φωτογραφία με τις γέφυρες.
Αντικαταστάθηκαν από Rubycon 10000 μF στα 63 Volts, επίσης στους 105.
Για να γίνει αυτό έπρεπε να ανοιχτούν στη πλακέτα νέες τρύπες στήριξης για τα ποδαράκια των πυκνωτών.

 

[PeterMeni]

Και επιτέλους η αποκατάσταση του Adcom 535 έλαβε τέλος!
Δυο λόγια για τις αλλαγές που έγιναν επάνω στη πλακέτα του τελικού...

Αυτή περιέχει τρεις πυκνωτές ανά κανάλι.
Οι δύο είναι παραλληλισμένοι και βρίσκονται στην ανάδραση, ένας των 47μF ηλεκτρολυτικός και ένας 1μF πλαστικός, ενώ ο τρίτος στη σύζευξη του σταδίου οδήγησης, χωρητικότητας 4,7μF, ηλεκτρολυτικός.
Και οι τρεις όπως καταλαβαίνουμε είναι σημαντικοί για την απόδοση του μηχανήματος.
Το μηχάνημα έχει ένα πολύ ελαφρύ roll-off στις πολλοί χαμηλές συχνότητες.
Λόγο του ότι δεν είναι τέρας οδήγησης διατήρησα την χωρητικότητα των 47μF στην ανάδραση, που ευθύνεται κυρίως γιαυτό, αλλά ο καινούριος πυκνωτής διαθέτει πολύ χαμηλή εσωτερική αντίσταση ESR, πράγμα σημαντικό για την απόδοση του.
Επίσης ο 4,7 μF ηλεκτρολυτικός αντικαταστάθηκε με Wima MKT των 6,8 μF.

Για την καλύτερη επάρκεια σε αποθήκη ρεύματος, όσο το δυνατόν πλησίον του τελικού σταδίου, προστέθηκαν δύο πυκνωτές αμέσως πριν τις ασφάλειες, επάνω στις πλακέτες.
Αυτοί είναι χωρητικότητας 2200 μF της Nichicon.

Έγινε η σχετική τακτοποίηση και δέσιμο των καλωδιώσεων και ιδού το καινούριο εσωτερικό.

 

[PeterMeni]

Τελικά δεν κρατήθηκα και το σταθερό καλώδιο ρεύματος που είχε η συσκευή πήρε πόδι.
Τη θέση του πήρε ένας συνήθης ρευματολήπτης, δίνοντας τη δυνατότητα χρήσης ποιοτικότερου καλωδίου ρεύματος, χωρίς Αμερικανο-Ευρωπαϊκό μετατροπέα.
Αρχικά η πίσω πλευρά του τελικού ήταν έτσι:

Για να γίνει η μετατροπή αυτή αφαίρεσα, εκτός του καλωδίου βέβαια, τις δύο υποδοχές για την τροφοδοσία άλλων συσκευών, που βρίσκονταν στο δεξί, όπως φαίνεται, τμήμα της συσκευής.
Κόπηκε το μεταξύ τους τμήμα λαμαρίνας και έτσι δημιουργήθηκε χώρος για τον ρευματολήπτη.
Η τελική εικόνα της πίσω πλευράς του ενισχυτή είναι πλέον αυτή:

 

[PeterMeni]

Μια τελευταία παρατήρηση για να ολοκληρωθεί το παρών θέμα...
Παρατήρησα, πως στη πλακέτα του δεξιού καναλιού υπήρχε ένα καλώδιο λιγότερο.
Με λίγο ψάξιμο βρήκα πως αυτό ήταν της γείωσης του κυκλώματος και αναρωτήθηκα γιατί να συμβαίνει αυτό, παρόλο που υπήρχε σωστή γείωση στο κύκλωμα.

Ο ενισχυτής, πολύ ορθά σχεδιασμένος, σχηματίζει αστέρα γείωσης επάνω στον ουδέτερο των πυκνωτών τροφοδοσίας.
Εκεί καταλήγουν όλες οι επί μέρους γειώσεις και είναι δίπλα στις μπόρνες εξόδου.
Όπως φαίνεται στη παρακάτω φωτογραφία, υπάρχει μια μικρή πλακέτα, επάνω στην οποία είναι στερεωμένα τα βύσματα RCA της εισόδου.

Σε αυτήν οι γειώσεις δεξιού και αριστερού καναλιού είναι κοινές.
Για να αποφύγουν λοιπόν οι μηχανικοί το λεγόμενο βρόγχο γείωσης (ground loop) μεταξύ της πλακέτας του κυκλώματος και του κοινού σημείου, δεν χρησιμοποίησαν το καλώδιο στο ένα κανάλι, αφού θα γειώνει μέσω του καλωδίου εισόδου και του αριστερού καναλιού στο κοινό σημείο.

Με τον τρόπο αυτό όμως η διαδρομή της γείωσης για το δεξί κανάλι μεγάλωνε υπερβολικά και ενδεχομένως να δημιουργούσε δυναμικό.
Η διαδρομή ήταν η εξής: καλώδιο εισόδου δεξιού καναλιού, πλακέτα των RCA, καλώδιο εισόδου αριστερού καναλιού, πλακέτα, καλώδιο γείωσης αριστερού καναλιού.

Για να αποφύγω τη μεγάλη διαδρομή πρόσθεσα στην δεξιά πλακέτα το καλώδιο που έλλειπε, αλλά για αποφυγή του βρόγχου διαχώρισα, με ένα mini drill, το κοινό σημείο γείωσης επάνω στην πλακετίτσα εισόδου.

Πριν το κλείσιμο του σασί έγιναν δύο ακόμα ενέργειες.
Μπήκε νέα θερμοαγώγιμη σιλικόνη στα τρανζίστορ εξόδου και ρυθμίστηκε το ρεύμα ηρεμίας, ελαφρώς παραπάνω από τα 23 mA του κατασκευαστή.

Με όλα τα παραπάνω τολμώ να πω πως ο ήχος του ενισχυτή είναι μια ευχάριστη έκπληξη!

 

[sportteo]

ωραία το περιποιήθηκες ΄μερακλίδικο' μερεμέτι μπράβο! Παραλίγο πριν 7-8 χρόνια να αγόραζα κι γω τελικό adcom αλλά δεν μπορούσα να 'ακούσω 'ποιος από τους 555 se ή 5802 ήταν καλύτερος , έτσι τα παράτησα δυστυχώς....

 

[Mr Spock]

ωραία το περιποιήθηκες ΄μερακλίδικο' μερεμέτι μπράβο! Παραλίγο πριν 7-8 χρόνια να αγόραζα κι γω τελικό adcom αλλά δεν μπορούσα να 'ακούσω 'ποιος από τους 555 se ή 5802 ήταν καλύτερος , έτσι τα παράτησα δυστυχώς....

- ο 555 ήταν με διπολικά τρανζίστορ , πολύ δυνατός αλλά λίγο ξερός

- η σειρά 5000 ήταν με mosfet , λιγότερα γκάζια αλλά ποιό μουσικός

. . . έχω και τους δύο

 

[TGD]

Αναρωτιέμαι αν ήταν ο δικός μου... Τον είχα δώσει μαζί με τον προεντισχυτή GTP-400 για ανταλλαγή στην Πάτρα όταν βγήκε ο Copand CSA-14. Το 1993 αν θυμάμαι καλά.

 

[PeterMeni]

Αγοράστηκε από κατάστημα της Πάτρας το 1990.