B&W Cdm-1, επισκευή+αναβάθμιση.

[PeterMeni]

Με το γνωστό και πολυσυζητημένο CDM-1 της B&W θα ασχοληθούμε εδώ. Ένα ηχείο που όταν είχε πρωτοπαρουσιαστεί, πριν από 27 χρόνια, είχε αποσπάσει το βραβείο EISA, ως ηχείο της χρονιάς. Αναμφισβήτητα είναι ένας κλασικής ομορφιάς, μαζεμένο σε διαστάσεις ηχείο, που θυμίζει πολύ τον μεγάλο αδερφό, 805.

Αφορμή για την παρουσίαση μου έδωσαν οι πολλές συζητήσεις που έχουν γίνει κατά καιρούς, για το θέμα του Ferrofluid στα tweeters.
Το συγκεκριμένο ηχείο συνηθίζεται να παρουσιάζει αυτό το πρόβλημα μετά την πάροδο μερικών ετών, ή από παρατεταμένη απραξία.
Τα ηχεία αυτά κυκλοφόρησαν σε διάφορες εκδόσεις. Τα συγκεκριμένα είναι η απλή έκδοση του ηχείου. Η διαφοροποίηση των εκδόσεων είχε να κάνει με τα midwoofers, με phaseplug ή άνευ, την σχεδίαση του crossover και την ποιότητα των υλικών.

 

[PeterMeni]

Τι συμβαίνει λοιπόν στα tweeters και οι ιδιοκτήτες παραπονιούνται για <<μουντό ήχο>>;
Για καλύτερη ψύξη και έλεγχο των συντονισμών στα μεγάφωνα υψηλών συχνοτήτων, τοποθετείται μέσα στο διάκενο της μονάδας, δηλαδή στο χώρος εργασίας του πηνίου, ένα μαγνητικό υγρό γνωστό ως ferrofluid.
Αυτό με την πάροδο του χρόνου <<πήζει>>, ή για να το πούμε με όρους φυσικής αυξάνεται το ιξώδες του.
Το αποτέλεσμα είναι να περιορίζει την κίνηση του θόλου και να μην μπορεί η μονάδα να λειτουργήσει όπως σχεδιάστηκε.
Με μειωμένη λοιπόν την διαδρομή του θόλου, το tweeter αδυνατεί να αναπαράξει όλη την χαμηλή του περιοχή, ενώ αναπαράγει τις πολύ υψηλές συχνότητες.
Για να το δούμε και στην πράξη, σαν απόκριση συχνότητας δηλαδή, συμβαίνει το παρακάτω:

Αυτά είναι τα δύο tweeters ενός ζεύγους ηχείων. Παρατηρούμε πως το πορτοκαλί έχει φρακάρει εντελώς και αναπαράγει μόνο συχνότητες κοντά στους 20 KHz, ενώ το πράσινο είναι σε λίγο καλύτερη κατάσταση.
Και στις δύο περιπτώσει το βύθισμα αγγίζει τα 20 db, δηλαδή τεράστια διαφορά στάθμης από το φυσιολογικό.
Το παραπάνω είναι και το χειρότερο σενάριο.

Υπάρχουν και καλύτερες περιπτώσεις, όπου το βύθισμα είναι μικρότερο, γύρω στα 10 db, αλλά και πάλι η διαφορά είναι εμφανής και το άκουσμα <<μουντό>>.

Η διαδικασία είναι γνωστή. Άνοιγμα της μονάδας, καθαρισμός όλου του παλιού υλικού (με υπομονή) και τοποθέτηση φρέσκου ferrofluid.
Μεγάλη προσοχή θέλει στην τοποθέτηση η ποσότητα. Αν βάλουμε πολύ υλικό έχει ως αποτέλεσμα να φρακάρει ο θόλος και να έχει μειωμένη ευαισθησία-στάθμη.

 

[todkos]

Ε ρε αναμνήσεις
Ειχα αλλάξει μόνος μου επιτυχώς το ferrofluid στα se χωρίς να έχω ιδέα

 

[Dimpas]

Αν βγει το παλιό και δεν μπει καινούργιο ferrofluid, πειράζει ???

 

[todkos]

Αν βγει το παλιό και δεν μπει καινούργιο ferrofluid, πειράζει ???

Αυτό είχα διαβάσει κάποτε και τελικά αγόρασα μια σύριγγα και το αντικατέστησα

«#Δεδομένου ότι το ferrofluid είναι μέρος του συστήματος μαγνητών του ηχείου, η αφαίρεση μέρους του θα αποδυναμώσει την αποτελεσματική ισχύ του μαγνήτη.
Αυτό πιθανότατα θα προκαλούσε peak στη μεσαία περιοχη και πτώση της απόδοσης στις υψηλές συχνότητες συγχρόνως με αύξηση των πιθανών συντονισμών.
Το όλο νόημα του ferrofluid είναι η απόσβεση των συντονισμών και η δυνατότητα χρήσης ενός μικρότερου μαγνήτη από ό,τι είναι δυνατόν.
Εάν ο κατασκευαστής μπορούσε να εξοικονομήσει χρήματα και να κάνει το tweeter να ακούγεται καλύτερα, χωρίς να προσθέτει ferrofluid, τότε θα το είχε ήδη σκεφτεί.#

 

[PeterMeni]

Αν βγει το παλιό και δεν μπει καινούργιο ferrofluid, πειράζει ???

Όπως έγραψα παραπάνω το ferrofluid εξυπηρετεί δύο σκοπούς.
Ο πρώτος είναι η ψύξη του ευαίσθητου πηνίου της μονάδας των υψηλών. Όταν δεν υπάρχει αυτό το υγρό έρχεται ευκολότερα η υπερθέρμανση της μονάδας, άρα αυξάνεται ο κίνδυνος ζημιάς ή και καταστροφής της. Ιδίως σε αυξημένες στάθμες ακρόασης.

Το δεύτερο που κάνει είναι να ελέγχει τους συντονισμούς του μεγαφώνου. Δηλαδή αποσβένει ταχύτερα την ταλάντωση του θόλου. Μας γλυτώνει έτσι από παρασιτικές συχνότητες, <<βρώμα>>, που σύμφωνα με την σχεδίαση του μεγαφώνου δεν θα έφταναν ποτέ στα αυτιά μας.

 

[Astronaut Jr.]

Μεγάλη προσοχή θέλει στην τοποθέτηση η ποσότητα. Αν βάλουμε πολύ υλικό έχει ως αποτέλεσμα να φρακάρει ο θόλος και να έχει μειωμένη ευαισθησία-στάθμη.

Τί μου θυμίζει, τί μου θυμίζει...

 

[PeterMeni]

Το ηχείο αυτό στην απλή του έκδοση, φέρει το <<κύκλωμα διαχωρισμού>> της φωτογραφίας:

Είναι <<πρώτης τάξης>> στον κλάδο του midwoofer (το μεγάλο πηνίο με πυρήνα εμπρός), και <<τρίτης τάξης>>, δηλαδή πυκνωτής εν σειρά, πηνίο παράλληλα και δεύτερος εν σειρά πυκνωτής, στον κλάδο του tweeter.
Επιπλέον, μια βατική αντίσταση 1 Ωμ πριν τον πρώτο πυκνωτή, μειώνει την στάθμη του tweeter.
Οι δύο πυκνωτές όπως μπορούμε να δούμε είναι χαμηλής ποιότητας bipolar (ηλεκτρολυτκοί). Αυτοί ως γνωστών έχουν περιορισμένη διάρκεια ζωής, που φτάνει τα 18 χρόνια για το μέγιστο της απόδοσης τους.
Από εκεί και πέρα φθίνουν σταδιακά οι επιδόσεις, γιαυτό ίσως και δεν γίνεται αντιληπτό το πρόβλημα.
Υπάρχουν βέβαια και άλλες εκδόσεις του ηχείου με ποιο ψαγμένο crossover και καλύτερα υλικά σε αυτό.

Η συνολική απόκριση του ηχείου φαίνεται παρακάτω και είναι η πορτοκαλί καμπύλη.
Η πράσινη καμπύλη είναι η απόκριση μόνο του midwoofer χωρίς την παρέμβαση του crossover, ενώ η ροζ καμπύλη είναι η απόκριση του, μαζί με το πηνίο του crossover.
Η μέτρηση έγινε στην ευθεία του tweeter, γιαυτό και η στάθμη της περιοχής είναι η υψηλότερη.

Δύο παρατηρήσεις γίνονται άμεσα αντιληπτές και πρέπει, κατά την γνώμη μου πάντα, να διορθωθούν.
Η πρώτη αφορά την στάθμη στις υψηλές συχνότητες, που πιστεύω είναι παραπάνω από ότι θα έπρεπε.
Η δεύτερη έχει να κάνει με την έκταση της απόκρισης του midwoofer των 6,5 ιντσών ψηλά.
Όπως φαίνεται και παραπάνω (ροζ καμπύλη), εισχωρεί σε μεγάλο φάσμα στην περιοχή λειτουργίας του tweeter και επηρεάζει την απόκριση ακόμα και στους 10 KHz. Αιτία γιαυτό είναι η χαμηλή αποκοπή της <<πρώτης τάξης>> του κροσόβερ.
Κάτι τέτοιο βέβαια δεν είναι επιθυμητό, αφού το κάθε μεγάφωνο θα πρέπει να έχει προκαθορισμένη περιοχή λειτουργίας.

 

[PeterMeni]

Το ηχείο, σύμφωνα με την ημερομηνία συναρμολόγησης-ελέγχου του crossover του, κατασκευάστηκε το 1997.
Λογικό και επόμενο λοιπόν, μετά από 26 χρόνια, οι ηλεκτρολυτικοί πυκνωτές του να έχουν απολέσει μέρος των ιδιοτήτων τους. Για να έχουμε μια εικόνα, αυτός των 10 μF μετρούσε μόλις 9,38.

Πέραν της υποχρεωτικής τους αντικατάστασης, αποφασίστηκε και η αναβάθμιση της ποιότητας τους.
Με βάση τα χρόνια του ηχείου ζητήθηκε η όποια βελτίωση να γίνει με λογικού κόστους υλικά και γενικά να κρατηθεί χαμηλά το συνολικό κόστος επισκευής και βελτίωσης.
Οι πυκνωτές που μπήκαν είναι βέβαια πλαστικοί, με τον πρώτο ΜΚΡ και τον δεύτερο ΜΚΤ.
Αντικαταστάθηκε και η αντίσταση στο crossover του tweeter με μια μεγαλύτερης τιμής, έτσι ώστε να υπάρχει καλύτερη συχνοτική ισορροπία και να εκλείψει η όποια επιθετικότητα των υψηλών.

Στον κλάδο του midwoofer τώρα, προκειμένου να αποφευχθεί η ανεπιθύμητη συνύπαρξη midwοofer & tweeter σε εκτεταμένο συχνοτικό φάσμα, το 1ης τάξης croosοver έγινε 2ης.
Να πω εδώ πως οι ποιο εξελιγμένες εκδόσεις του ηχείου φέρουν 2ης τάξης κροσόβερ στον κλάδο.
Ο επιπλέον πυκνωτής τοποθετήθηκε στο κάτω μέρος της πλακέτας και στερεώθηκε με κόλλα.
Αυτό έγινε γιατί δεν έχει προβλεφθεί θέση στην πλακέτα για τον επιπλέον πυκνωτή. Από την άλλη οι αποστάτες ανάμεσα στην πλακέτα του crossover και την χούφτα αφήνουν αρκετή απόσταση για κάτι τέτοιο.

Η εικόνα του <<κυκλώματος διαχωρισμού>> πλέον είναι η παρακάτω:

 

[PeterMeni]

Τα ηχητικά χαρακτηριστικά του ηχείου με το βελτιωμένο <<κύκλωμα διαχωρισμού>>, είναι εντελώς διαφορετικά. Παρακάτω βλέπουμε τις αποκρίσεις συχνοτήτων των μονάδων ξεχωριστά, καθώς και το νέο σημείο διασταύρωσης στους 3850 HZ:

Είναι φανερό πιστεύω το πόσο καλύτερα αποκόπτει το midwoofer.

 

[PeterMeni]

Πλέον η απόκριση συχνότητας είναι ένα ωραιότατο <<χαμόγελο>> γύρω από τους 3 KHz:

Οι δύο διαφορετικές καμπύλες στις υψηλές, πράσινη και πορτοκαλί, προκύπτουν από τις δοκιμές που έκανα με διαφορετικές αντιστάσεις μπροστά από το tweeter.
Η πράσινη, που τελικά προτιμήθηκε, είναι με αντίσταση 2,2 Ωμ, ενώ η πορτοκαλί με 2,7 Ωμ.
Μπορεί στη μέτρηση να φαίνεται ελάχιστη, έως αμελητέα, η διαφοροποίηση, δεν είναι όμως καθόλου έτσι κατά την ακρόαση.

 

[PeterMeni]

Κάτι που με απασχόλησε και δεν ήθελα να το αφήσω στην τύχη του, είναι το εξής:
Το ηχείο αυτό βγήκε από το εργοστάσιο φέροντας μια λεπτή σε πάχος και μερικών εκατοστών μήκος αφρώδη στρώση, γύρω από το εσωτερικό χείλος του <<συντονισμένου σωλήνα>>.
Αυτό το υλικό με τον καιρό πολυμερίστηκε και έγινε σκόνη.
Για να βρω την χρησιμότητα του, ή και την <<μη>>, έκανα δοκιμές με διαφορετικού πάχους και μήκους υλικά στο σημείο.

Από την παρακάτω μέτρηση προκύπτει και η συχνότητα συντονισμού του σωλήνα στους 41,5 Hz.
Με δεδομένο πως η εταιρία, στα χαρακτηριστικά του ηχείου, αναφέρει αποκοπή -6 db, στους 46 Hz, θα μπορούσε-έπρεπε ο συντονισμός να είναι ελαφρώς ψηλότερα, γύρω στους 47 Hz, αλλά ΟΚ.

Η πράσινη καμπύλη είναι η απόκριση του σωλήνα <<γυμνού>> και η πορτοκαλί με ένα λεπτό αφρώδες.
Αυτή ήταν και η καλύτερη περίπτωση τοποθέτησης υλικού. Με οτιδήποτε διαφορετικό, σε υλικό ή διαστάσεις, η μείωση των χαμηλών συχνοτήτων ήταν φυσικά ακόμα μεγαλύτερη.

Σε όλες τις δοκιμές δεν υπήρξε κανένα ουσιαστικό κέρδος ούτε ως προς την απόκριση, αλλά ούτε και από την μείωση του <<παράσιτου>> στους 890 Hz.
Η διαφορά μάλιστα των δύο παραπάνω καταστάσεων είναι της τάξης του 1,52 db στην περιοχή των χαμηλών, που δεν βρίσκω κανένα λόγο να πάει χαμένο.

Οι Άγγλοι βέβαια είναι λίγο παράξενοι στις ηχητικές τους αντιλήψεις, και όχι μόνο. Δεν θα με ξένιζε να είχαν σαν ήχο αναφοράς τους κάποιο ηχείο με 4ιντσο midwoofer.
Μπορεί βέβαια απλά να ήθελαν να μειώσουν την απόκριση συχνότητας σε ένα ηχείο αυτής της κατηγορίας τιμής, προκειμένου να αναδειχθούν τα ακριβότερα ηχεία βάσης τους.

 

[toulou]

Κατά πάσα πιθανότητα, ο λόγος ύπαρξης της αφρώδους στρώσης, είναι η βεβιασμένη μετάπτωση του οριακού στρώματος ροής κοντά στα τοιχώματα του σωλήνα, από στρωτό σε τυρβώδες

Spoiler

(Μπακαλίστικα και περιληπτικά) :
Φαντάσου την ροή σαν πλήθος από κυβάκια που κινούνται παρατεταγμένα σαν στρατιωτάκια κατά την διεύθυνση της ροής.

Στρωτό οριακό στρώμα: τα κυβάκια είναι εν παρατάξει, κολλητά το ένα στο άλλο, χωρίς να κουτρουβαλούν - απλά γλυστρούν ήρεμα κατά μήκος των τοιχωμάτων.

Τυρβώδες οριακό στρώμα: Τα κυβάκια παραμένουν σε παράταξη και κινούνται ομαλά κατά την διεύθυνση της ροής, αλλά κουτρουβαλούν κατά μήκος των τοιχωμάτων.

Επόμενο στάδιο: Αποκόλληση της ροής από τα τοιχώματα και άναρχοι ακατάστατοι έντονοι στρόβιλοι

Ενώ το στρωτό οριακό στρώμα φαινομενικά πλεονεκτεί (μικρότερες αντιστάσεις), εντούτοις το τυρβώδες δυσκολεύει την αποκόλληση από την επιφάνεια, που σημειωτέον συμβαίνει θεαματικά πιο εύκολα οταν αυτή "απομακρύνεται" λόγω σχήματος από την ροή - δηλαδή στα χείλη εκφυγής του σωλήνα.

Με λίγα λόγια, αυτή η πρόσθετη τραχύτητα της αφρώδους στρώσης, καθυστερεί λίγο την αποκόλληση και μειώνει τους στροβιλισμούς στην έξοδο του σωλήνα, με αποτέλεσμα τον χαμηλότερο θόρυβο (ή την δυνατότητα χρήσης μικρότερου σωλήνα για τον ίδιο θόρυβο).

Αν έχεις όρεξη για πειραματισμούς, δοκίμασε διάφορετικά υλικά σε πολύ μεγάλη ισχύ, με κριτήριο τον θόρυβο του σωλήνα
Αλλά διαφορές δεν προβλέπω να δεις μεταξύ των υλικών - ή "τουμπάρεις" το οριακό στρώμα ή όχι (και με την ελάχιστη δυνατή παρέμβαση, η παραπάνω απλά θα περιορίζει τη ροή).
Διαφορές θα δεις μεταξύ πρόσθετης στρώσης τραχύτητας και μη πρόσθετης στρώσης

 

[PeterMeni]

Κατά πάσα πιθανότητα, ο λόγος ύπαρξης της αφρώδους στρώσης, είναι η βεβιασμένη μετάπτωση του οριακού στρώματος ροής κοντά στα τοιχώματα του σωλήνα, από στρωτό σε τυρβώδες

Spoiler

(Μπακαλίστικα και περιληπτικά) :
Φαντάσου την ροή σαν πλήθος από κυβάκια που κινούνται παρατεταγμένα σαν στρατιωτάκια κατά την διεύθυνση της ροής.

Στρωτό οριακό στρώμα: τα κυβάκια είναι εν παρατάξει, κολλητά το ένα στο άλλο, χωρίς να κουτρουβαλούν - απλά γλυστρούν ήρεμα κατά μήκος των τοιχωμάτων.

Τυρβώδες οριακό στρώμα: Τα κυβάκια παραμένουν σε παράταξη και κινούνται ομαλά κατά την διεύθυνση της ροής, αλλά κουτρουβαλούν κατά μήκος των τοιχωμάτων.

Επόμενο στάδιο: Αποκόλληση της ροής από τα τοιχώματα και άναρχοι ακατάστατοι έντονοι στρόβιλοι

Ενώ το στρωτό οριακό στρώμα φαινομενικά πλεονεκτεί (μικρότερες αντιστάσεις), εντούτοις το τυρβώδες δυσκολεύει την αποκόλληση από την επιφάνεια, που σημειωτέον συμβαίνει θεαματικά πιο εύκολα οταν αυτή "απομακρύνεται" λόγω σχήματος από την ροή - δηλαδή στα χείλη εκφυγής του σωλήνα.

Με λίγα λόγια, αυτή η πρόσθετη τραχύτητα της αφρώδους στρώσης, καθυστερεί λίγο την αποκόλληση και μειώνει τους στροβιλισμούς στην έξοδο του σωλήνα, με αποτέλεσμα τον χαμηλότερο θόρυβο (ή την δυνατότητα χρήσης μικρότερου σωλήνα για τον ίδιο θόρυβο).

Αν έχεις όρεξη για πειραματισμούς, δοκίμασε διάφορετικά υλικά σε πολύ μεγάλη ισχύ, με κριτήριο τον θόρυβο του σωλήνα
Αλλά διαφορές δεν προβλέπω να δεις μεταξύ των υλικών - ή "τουμπάρεις" το οριακό στρώμα ή όχι (και με την ελάχιστη δυνατή παρέμβαση, η παραπάνω απλά θα περιορίζει τη ροή).
Διαφορές θα δεις μεταξύ πρόσθετης στρώσης τραχύτητας και μη πρόσθετης στρώσης

Σωστά και ωραία αυτά που γράφεις αλλά μάλλον δεν πρόσεξες αυτό που έγραψα παραπάνω:

Κάτι που με απασχόλησε και δεν ήθελα να το αφήσω στην τύχη του, είναι το εξής:
Το ηχείο αυτό βγήκε από το εργοστάσιο φέροντας μια λεπτή σε πάχος και μερικών εκατοστών μήκος αφρώδη στρώση, γύρω από το εσωτερικό χείλος του <<συντονισμένου σωλήνα>>.

Το αφρολέξ αυτό βρισκόταν στο μέσα χείλος του σωλήνα και όχι στο έξω.

 

[toulou]

Ναι, το πρόσεξα, και έτσι γίνεται - και επειδή ακριβώς είναι στο μέσα χείλος πιστεύω οτι έχω πέσει μέσα στον σκοπό της λωρίδας αυτής, ιδίως αν ο σωλήνας δεν είναι απόλυτα κυλινδρικός αλλά έχει αυξανόμενη διάμετρο προς την έξοδο. Τριπάρουν με την τραχύτητα το οριακό στρώμα σε τυρβώδες, και έτσι περιορίζουν κάπως το τελικό στάδιο των άναρχων στροβιλισμών (επι πλέον στα υπ' όψιν οτι ακόμα και η είσοδος στον σωλήνα δεν είναι καθόλου στρωτή, με το χείλος κάθε άλλο παρά να συντελεί σε στρωτή ροή)

Πρόκειται για κλασικό κολπάκι στις αεροσύραγγες, κατά τις δοκιμές μοντέλων πτερύγων, αεροσκαφών, αεροτομών, κλπ.
Εν συντομία, για να έχεις ομοιότητα ροής μοντέλου και πραγματικότητας, η ταχύτητα του αέρα δοκιμής, πρέπει να είναι αντιστρόφως ανάλογη της κλίμακας. Πράγμα εντελώς ανέφικτο στην πράξη.
Τι κάνουμε λοιπόν; Τουμπάρουμε με το ζόρι το οριακό στρώμα, με την βοήθεια μικρής τραχύτητας κοντά στο χείλος προσβολής, ώστε να μοιάζει με αυτό του αληθινού αεροσκάφους.

Πιστεύω επίσης οτι και το αυλάκι κοντα στις άκρες της μπάφλας των ηχείων του Τζωρτζάκη (για το οποίο στο παλιό φόρουμ έλεγε αινιγματικά "υπάρχει λόγος" ) αυτόν τον σκοπό είχε: να προκαλλεί λιγότερη περίθλαση η ακμή, με τον αέρα να ξεκολλά πιο ομαλά από αυτήν.

 

[PeterMeni]

OK μαζί σου. Ας το πάμε λίγο ανάποδα λοιπόν και ας το δούμε στην πράξη...
Αν το αφρώδες υλικό στην άκρη του σωλήνα είχε λόγο ύπαρξης, τι θα έπρεπε να συμβαίνει;
Λόγο της ομαλότερης ροής του ρεύματος του αέρα, θα έπρεπε να εξαλείφει σημαντικό μέρος της <<βρώμας>> που εξέρχεται από αυτόν.
Η παρακάτω είναι όλη η συμπεριφορά του σωλήνα, μέχρι τα όρια του:
(υπόψιν αυτό είναι το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, με ελάχιστου πάχους και λίγων εκατοστών υλικό. Σε κάθε άλλη περίπτωση η απώλεια γύρω από συντονισμό ήταν πολύ μεγαλύτερη)

Θα έπρεπε με δυο λόγια να μειώνει αρκετά db την κορύφωση στους 890 Hz και να επεμβαίνει και παραπάνω. Πράγμα που όπως διαπιστώνεται κάνει σε ελάχιστο βαθμό στους 890 και καθόλου ποιο πάνω. Με δεδομένο την αρκετή μείωση σε ένα σημείο που το ηχείο εξασθενεί σε μεγάλο βαθμό (42 Hz), προσωπικά δεν βλέπω τον λόγο ύπαρξης του αφρώδους.

Παλαιότερα, σε ένα ηχείο της Spendor που είχε ένα λεπτό αφρολέξ σε όλο το μήκος του σωλήνα και αντίστοιχα είχα ψάξει το λόγο, ναι μεν μείωνε ελαφρώς την απόκριση χαμηλά, αλλά κούρευε όλα τα παράσιτα σε μεγάλο βαθμό.

 

[toulou]

Δεν μιλάω για τα φαινόμενα που περιγράφεις, αλλά για το "port chuffing". Αεροδυναμικός θόρυβος έξω από τον σωλήνα, λόγω έντονης τύρβης, ιδίως σε υψηλές στάθμες.
Το "στρογγύλευμα" του χείλους του σωλήνα μειώνει σε μεγάλο βαθμό αυτήν την τύρβη και μαζί της τον θόρυβο, και στο CDM-1 απ' ότι βλέπω το πετυχαίνουν με ξεχωριστό εξάρτημα.
Και πάλι όμως ο αέρας πρέπει να ακολουθήσει όσο πιο στρωτά και για όσο περισσότερο γίνεται αυτήν την αλλαγή διατομής, πράγμα που δεν είναι δεδομένο. Αν η ροή αποκολληθεί από τα τοιχώματα, έπονται χαώδεις στροβιλισμοί και θόρυβος.

Οπως έγραψα, ένα τυρβώδες στρώμα καθυστερεί αυτήν την αποκόλληση, όπως φαίνεται στις περιπτώσεις 4 και 5 της ροής πίσω από τον κύλινδρο, ή το κλασικό παράδειγμα της μπάλας του γκολφ.

Οι συντονισμοί τώρα που μέτρησες και η ακατάστατη συμπεριφορά που αρχίζει κάπου στα 500Hz και μετά μεγενθύνεται, είναι διαφορετικό φαινόμενο, και δεν ξέρω τι είναι.
Μπορεί να είναι συντονισμοί στο κουτί που επηρεάζουν την διέγερση του σωλήνα. Αυτούς πράγματι δεν θα τους έκοβε η λεπτή λωρίδα στο τοίχωμα στην είσοδο του σωλήνα.
Μπορεί να είναι ανώτερης τάξης συντονισμοί μέσα στον ίδιο τον σωλήνα, που πάλι δεν θα τους έκοβε η λεπτή λωρίδα στην είσοδο, θα χρειαζόταν λύση α-λα Spendor όπως λες, ή παραγέμισμα όλου του σωλήνα - με απώλειες βέβαια στη στάθμη.

Το οτι η λωρίδα περιορίζεται σε μικρή περιοχή στην αρχή του σωλήνα, είναι βασικός λόγος που υποθέτω οτι έχει να κάνει με τριπάρισμα του οριακού στρώματος:
Η μετάπτωση μιας εφαπτομενικής σε οποιαδήποτε επιφάνεια στρωτής ροής σε κατάσταση στροβιλώδη, χαρακτηρίζεται από τρία στάδια: Το στρωτό, το μεταβατικό όπου το οριακό στρώμα μεταπίπτει σε τυρβώδες, αρχικά εφαπτομενικά και σταδιακά σε όλο και μεγαλύτερο πάχος, και τέλος την "αποκόλληση" της ροής από την επιφάνεια, με έντονους άναρχους στροβιλισμούς (στην περίπτωσή μας αυτό θα μπορούσε να συμβεί με τις κατάλληλες συνθήκες και πριν την έξοδο του σωλήνα BR ). Σε κυρτή δε επιφάνεια, η αποκόλληση έρχεται θεαματικά πιο γρήγορα.
Την αποκόλληση βέβαια, δεν την θέλουμε με τίποτα. Το εκ πρώτης όψεως παράδοξο είναι οτι αν με λίγη τραχύτητα μετατρέψεις νωρίς το οριακό στρώμα σε τυρβώδες, την καθυστερείς. Χρειάζεται όμως τόση-όση τραχύτητα (έχει μελετηθεί το πόσο). Παραπάνω έχεις μειούμενο, και αν το παρακάνεις αντίστροφο αποτέλεσμα.

Αν τώρα θέλουμε να μετρήσουμε / επαληθεύσουμε την υπόθεση πως σκοπός της λωρίδας είναι ο περιορισμός του port chuffing, χρειάζεται προσοχή στα εξής:
Οι μετρήσεις πρέπει βέβαια να γίνουν σε πολύ μεγάλες στάθμες - ταχύτητες αέρα.
Δεν πρέπει να γίνουν κολλητά στο στόμιο εξόδου, αλλά αρκετά μακρυά από αυτό (θα'λεγα ένα μέτρο+ ) : ο θόρυβος κυρίως ωφείλεται σε μεγάλη τυρβώδη περιοχή που έπεται της εξόδου του σωλήνα και λιγότερο σε μικροστροβίλους στο χείλος εξόδου.
Χρειάζεται μεγάλο χρονικό παράθυρο - το φαινόμενο είναι εντονότατα χαώδες και χωρικά αλλά ΚΑΙ χρονικά, ακόμα και αν η διέγερση είναι χρονικά σταθερότατη.

 

[toulou]

΄.
Βέβαια αντί για όλα τα παραπάνω, μπορεί απλά με την λωρίδα στην είσοδο να ήθελαν να κόψουν τίποτα παράσιτα από τις ακμές στο χείλος εισόδου του σωλήνα (που δεν πρέπει να είναι στρογγυλεμένες, κρίνοντας από το πρόσθετο χείλος εξόδου - που κι'αυτό δεν είναι όσο καμπυλωτό θα'πρεπε), ακόμα και στροβιλισμό που θα μεγεθύνονταν μετά την έξοδο. Ομως και εγώ νομίζω οτι αυτό θα φαινόταν στις μετρήσεις σου χωρίς την λωρίδα.
Μπορεί και απλά να κότσαραν την λωρίδα χωρίς μελέτη ("καλό κάνει, κακό δεν κάνει"), αν και το -1,5dB ακριβώς πάνω και γύρω από την συχνότητα συντονισμού του σωλήνα... κακό κάνει

Παρεπιπτόντως η KEF (νομίζω) έχει κάνει μία μάλον πρόσφατη ενδιαφέρουσα μελέτη με σωλήνες BR διαφόρων γεωμετριών, αλλά δεν θυμάμαι που την πήρε το μάτι μου να βάλω λινκ.

Τέλος, αν θέλεις να ψαχτείς με τα παραπάνω, άρχισε αναζητήσεις για αριθμούς Reynolds, "separation buble", "laminar transition" , και δεν συμμαζεύεται.
Στα πρόχειρα σου βρήκα αυτό:

What is boundary layer tripping?

I came across the term "Boundary layer tripping" but I can't really underastand it. After searching on internet I cannot find any video or an image explaining that concept. Could you please explain...

aviation.stackexchange.com

και αυτό:

Flow separation (boundary layer separation) - tec-science

In the case of a boundary layer separation (flow separation), the flow can no longer follow the profile of the body around which it flows and separates turbulently from it.

www.tec-science.com

και αν θες να το κάψεις αυτό:

Turbulent boundary layer trailing-edge noise: Theory, computation, experiment, and application

When the pressure fluctuations caused by turbulence vorticity in the boundary layer are scattered by a sharp trailing edge, acoustic energy is generat…

www.sciencedirect.com

Spoiler

Πρόσεξε μην αλλάξεις χόμπυ, καραδοκεί εθισμός

 

[PeterMeni]

Αν και οι δύο καταστάσεις, αεροδυναμική πτερύγων ή και μπαλάκι γκολφ, έχουν πολλές ομοιότητες, έχουν και πολλές διαφορές με ότι μας αφορά στα ηχεία και συγκεκριμένα στους συντονισμένους σωλήνες.
Στο μπαλάκια του γκολφ και στις πτέρυγες το ζητούμενο είναι η μείωση της οπισθέλκουσας. Αυτό εξασφαλίζει υψηλότερες ταχύτητες με δεδομένη την ισχύ, κινητήρων ή πέταγμα, και κατά συνέπεια και εξοικονόμηση καυσίμων ή μήκος πετάγματος στο μπαλάκι.
Μόνη περίπτωση που ξεφεύγει είναι η ανάστροφη ώση κατά την προσγείωση αλλά πάμε αλλού.
Η πτέρυγα λοιπόν ή το μπαλάκι του γκολφ ταξιδεύουν εντός του αέρα κατά μία κατεύθυνση.
Στις πτέρυγες και με δεδομένη την επιθυμητή άνωση, παίζουμε με τα χείλη προσφυγής και εκφυγής και το σχήμα τους. Στο δε μπαλάκι του γκολφ εκμεταλλευόμαστε τα βαθουλώματα του για να λειτουργήσει το ρεύμα αέρος υπέρ μας, δίνοντας ώθηση.

Σε έναν <σωλήνα συντονισμένο>> έχουμε ταλάντωση του αέρα που περικλείει. Στην συγκεκριμένη περίπτωση για παράδειγμα, 42 φορές το δευτερόλεπτο ο αέρας βγαίνει από τον σωλήνα και 42 μπαίνει εντός του.
Δηλαδή έχουμε κίνηση και προς τις δύο κατευθύνσεις. Γιαυτό ότι συμβαίνει στο ένα χείλος καλό είναι να συμβαίνει και στο άλλο.
Κατά τον υπολογισμό του σωλήνα, υπάρχει ένας συντελεστής που ονομάζεται k και έχει να κάνει με την καμπυλότητα του σωλήνα στην έξοδο.
Μάλιστα αν υπάρχει καμπυλότητα και στην είσοδο και στην έξοδο τα δεδομένα αλλάζουν, όπως αλλάζουν και όταν το εσωτερικό χείλος <<βλέπει>> μεγαλύτερη επιφάνεια. Επιτυγχάνεται αυτό με την προσθήκη ενός κομματιού ξύλου γύρω από τον σωλήνα.
Τον συνδυασμό αυτών τον καταστάσεων είναι αδύνατον να τον προβλέψει οποιοδήποτε θεωρητικό σύστημα
υπολογισμού. Για παράδειγμα, και αναλόγως την καμπυλότητα, δεν μπορείς να ξέρεις ποιο είναι το ουσιαστικό μήκος του σωλήνα. Από που δηλαδή ξεκινάς να μετράς και που τελειώνεις.
Γιαυτό και η μόνη λύση είναι η μέτρηση και η σύγκριση δεδομένων. Τα προγράμματα υπολογισμού καμπινών και σωλήνων συνήθως βγάζουν μεγαλύτερους τους σωλήνες, χαμηλότερη συχνότητα δηλαδή, ενώ στο πραγματικό κόσμο πρέπει να μειώσεις ελαφρώς το μήκος, για σωστή συμπεριφορά.

 

[SOCO]

Καλά μην σκατε και πολυ σαμπ δε θα βάλετε;
Πέτρο το από 1ης σε 2ης πόσο επηρέασε τη φάση; Εχεις τελική μέτρηση;