ΑΝΑΔΡΟΜΗ

[Giota]

ΕΡΩΤΙΚΗ ΠΡΟΒΑ

Ο εκτυφλωτικός κόσμος του Δημήτρη Λάγιου

Μουσική, στίχοι: Δημήτρης Λάγιος
Ερμηνεία : Σαβίνα Γιαννάτου, Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας, Γιώργος Νταλάρας
SONY 1991
Παρά τη λέξη «θάνατο» στον τίτλο, η «Ερωτική Πρόβα» υπήρξε το έργο ζωής του Δημήτρη Λάγιου.
Με τα μεγάλα καστανά μάτια της ψυχής του, είχε φανταστεί αυτό το έργο-που στην αρχή το έλεγε χαμογελώντας «erotic prove thanatic» -σαν την εντελώς ξεχωριστή, την εντελώς δική του πρόταση στο χώρο του μουσικοχορευτικού θεάματος.
Ξεκίνησε να κάνει πραγματικότητα κάτι που ονειρευόταν. Μια μουσική παράσταση με χορό και τραγούδια.
Ξεκίνησε - κάποια στιγμή που κοίταζε από το μεγάλο παράθυρο του σπιτιού του το λόφο του Φιλοπάππου που κρεμόταν απέναντι - να ονειρεύεται, να ταξιδεύει...Μόνο που τα ταξίδια που έκανε με τα μάτια και τα πλήκτρα του πιάνου ο Δημήτρης, τον πήγαιναν ανέκαθεν πολύ μακριά. Ετούτο ' δω, έμελλε να τον φέρει μέχρι την απέναντι όχθη, παρ' όλο που δεν το ήξερε όταν ξεκίνησε να γράφει...
Το πρώτο τραγούδι της συλλογής ήταν το « Μαρία σ' αγαπώ». Τραγούδι αφιερωμένο στη μητέρα του που έιχε χάσει νωρίς.Συνέχισε με ορχηστρικά κομμάτια τα οποία στη συνέχεια συμπληρώθηκαν από διάφορα τραγούδια. Έγραφε, έσβηνε και συμπλήρωνε το έργο από το ' 89 μέχρι και το ' 91.
Η «Ερωτική Πρόβα στο Θάνατο» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό, με τη μορφή μεικτής παράστασης (μουσική - χορός - τραγούδι) από σπουδαίους Ελληνες μουσικούς, το 1970. Ο Δημήτρης, στην πρώτη εκείνη παράσταση, είδε τα στιχάκια του να χορεύουν και τις συνθέσεις του να αφηγούνται τα παράξενα όνειρά του και χαμήλωσε για μια στιγμή τα μάτια.
Δεν ήταν ποτέ και για κανέναν εύκολο να κοιτάζει κατάματα τον εκτυφλωτικό κόσμο του Λάγιου.Γιατί, πλεγμένα ανάμεσα στις λέξεις που σκάλιζε με τα μολύβια του πάνω σε κίτρινα χαρτάκια, βρίσκονταν η μοναξιά, ο έρωτας, το πάθος, η ζωή, πράγματα που λάτρευε, άλλα που τον μάγευαν και όσα τον κυνηγούσαν.
Λίγες μέρες πριν ο θάνατος προλάβει την κυκλοφορία του δίσκου, ο Δημήτρης, μ' ένα σημείωμα που έγραψε στην Αννα Νταλάρα, απάλειψε το «θάνατο» από τον τίτλο του έργου. Η πραγματικότητα δεν ταίριαζε πια με τα όνειρά του,όνειρα που ο Δημήτρης επέμενε μέχρι το τέλος να διατηρεί ζωντανά γύρω του και εντός του.
Η Σαβίνα Γιαννάτου, ο Χάρης και ο Πάνος Κατσιμίχας και ο Γιώργοςε Νταλάρας, έδωσαν ανάσα και ζωή στα τραγούδια του με μεγάλη ευαισθησία και τέχνη. Η «Ερωτική Πρόβα» συνέχισε το ταξίδι, μόνη της πιά, χωρίς το δημιουργό της ο οποίος δεν πρόλαβε καν ν' ακούσει και όλα τα τραγούδια στην τελική τους μορφή. Δεν είχε όμως σημασία πλέον.
Αγάπη, πάθος, θαυμασμός, σεβασμός.... Αυτές οι τέσσερις λέξεις μπορούν ίσως να συνοψίσουν τη σχέση του Δημήτρη με τη μουσική και τη δημιουργία.
Της Πέγκυς Λάγιου

ΠΗΓΗ: 100 Δίσκοι και η ιστορία τους από τον Μελωδία fm 99,2 - ειδική έκδοση,Καθημερινή

www.melodia.gr

 

[Andrew]

Mπραβο Giota. :bravo:
Αξιζει να διαβασει κανεις ολα τα αρθρα της ΑΝΑΔΡΟΜΗΣ
σε ιστορικους δισκους . :cool_4:

ΕΡΩΤΙΚΗ ΠΡΟΒΑ

Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΝΘΗΣ

ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΙ ΚΟΛΥΜΒΗΤΕΣ

ΜΙΚΡΟΑΣΤΙΚΑ

ΟΔΟΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ

ΑΓΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΡΩΤΙΚΟΣ

ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΜΑΧΑΙΡΙΑ

ΘΑΛΑΣΣΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΔΙΑΙΡΕΣΗ

ΖΕΣΤΑ ΠΟΤΑ

Η ΑΤΕΛΕΙΩΤΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΓΚΑΪΦΥΛΙΑ

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ

ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΕΡΧΟΜΕΝΩΝ

ΦΟΒΑΜΑΙ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ

ΧΡΟΝΙΚΟ

ΦΟΡΤΗΓΟ

ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΗΣ ΤΖΟΚΟΝΤΑΣ

ΕΜΠΑΡΓΚΟ

ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ

ΕΓΙΝΕ Η ΑΠΩΛΕΙΑ ΣΥΝΗΘΕΙΑ ΜΑΣ

ΤΕΛΣΟΝ

ΞΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ

Ο ΞΑΝΑΠΕΣ

ΧΑΪΝΗΔΕΣ

Ο ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΣ

ΝΥΧΤΕΡΙΝΗ ΕΚΠΟΜΠΗ

ΤΟ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΜΠΑΛΚΟΝΙ

ΑΧ ΕΡΩΤΑ

ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ

ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΤΑΞΙΑΡΧΙΕΣ

ΧΑΡΑΤΣΙ

ΝΥΝ ΚΑΙ ΑΕΙ

ΦΡΑΓΜΑ

ΠΕΤΡΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ

Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ

ΦΑΤΜΕ

ΦΛΕΡΥ ΝΤΑΝΤΩΝΑΚΗ

ΦΛΟΥ

40 ΧΡΟΝΙΑ ΜΑΡΚΟΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ

ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΟΥ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΜΠΕΤΑΣ

Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥ

Η ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΓΥΦΤΙΑΣ

ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

ΛΙΛΙΠΟΥΠΟΛΗ

ΣΑΜΠΟΤΑΖ

ΤΡΥΠΕΣ

ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΧΑΡΟΥΛΑΣ

 

[Giota]

Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΝΘΗΣ

Μια γυάλινη ηρωίδα του Μεσοπολέμου

Μουσική, στίχοι: Μάνος Χατζιδάκις
Ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη, Βασίλης Λέκκας, Στέλλα Γαδέδη
LYRA 1980

Της ΜΑΡΙΑΣ ΦΑΡΑΝΤΟΥΡΗ
Ήταν τον Μάη του ' 68 που ήλθα για πρώτη φορά σ' επαφή με τη «Μελισσάνθη». Ζούσα αυτοεξόριστη στο Παρίσι και μόλις είχε έρθει και ο Μάνος από την Αμερική. Συναντηθήκαμε και μου έπαιξε στο πιάνο τα τραγούδια.
Πέρασαν αρκετά χρόνια έως ότου ολοκληρωθεί η « Εποχή της Μελισσάνθης» κι έτσι φτάσαμε στα 1980, όπου παρουσιάσαμε το έργο στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά και αμέσως μετά στο Ηράκλειο Κρήτης. Τον ίδιο χρόνο το ηχογραφήσαμε και μέχρι σήμερα ανακαλώ με νοσταλγία και χαρά τη συνεργασία με τον Μάνο και τους εξαίρετους μουσικούς που συμμετείχαν.
Είναι έργο ωριμότητας του Μάνου, βασισμένο σε δικά του ποιήματα, πολυσύνθετο και πολυδιάστατο : μια καντάτα για γυναικεία φωνή, δύο νεανικές ανδρικές φωνές, χορωδίες, μπάντα και μικρή ορχήστρα δωματίου.
Κυρίαρχο όργανο μέσα στα χορωδιακά και σολιστικά μέρη το μπουζούκι, σε συνοδεία ή αυτοσχεδιασμό, να ζωγραφίζει το ψυχογραφικό τοπίο της μεταπολεμικής Ελλάδας. Καθαρά συμβολικές, επίσης, οι παρεμβολές εμβατηρίων και αποσπασμάτων του Εθνικού Υμνου και των Εγκωμίων του Επιταφίου.
Η μουσική του γλώσσα, αλλού κλασική και αλλού μοντέρνα υπηρετεί την ποίηση και το περιεχόμενο, αποδίδοντας με τη λυρική ευαισθησία του Μάνου την ατμόσφαιρα μιας εποχής σκληρής.
Η «Μελισσάνθη», τραγική φιγούρα χαλεπών καιρών, «μια γυάλινη ηρωίδα του Μεσοπολέμου», όπως την χαρακτηρίζει ο Μάνος, ενσαρκώνει τον ρόλο της μητέρας, ερωμένης και αδερφής, ταυτόχρονα.
Όλο το έργο είναι το χρονικό ενός πικρού καιρού και αποτελεί απεικόνιση και αναπαράσταση των πρώτων ημερών της Ελλάδας μετά τη γερμανική κατοχή. Είναι τόσο «συλλογικό» στο ιστορικό του πλαίσιο, όσο και προσωπικό για τον Μάνο, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος δεν ήθελε να δώσει ιστορικές διαστάσεις.
Μνήμες και εικόνες, όμως, που τον σημάδεψαν, ζωντανεύουν στην ποίησή του, σαν το « αίμα που γίνεται βροχή» και τους φίλους που προσπαθούν να σταματήσουν τον χρόνο μέσα σε ένα καπηλειό.
Προσωπικά του βιώματα, αυτοβιογραφικές εικόνες από την γερμανική κατοχή ζωντανεύουν και υποδηλώνουν τα τραύματα όλων των νέων που βίωσαν αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Και δεν είναι τυχαίο που όλα όσα ιστορούνται σ΄αυτό το έργο καταγράφονται από τον Μάνο, είκοσι με είκοσι πέντε χρόνια αργότερα, τόσο ζωηρά σαν να βιώνονται άμεσα.
Ισως επειδή η επταετία '67-'74 ήταν άλλη μια σκοτεινή και δύσκολη εποχή για την Ελλάδα και τους Ελληνες.
Η «Μελισσάνθη» δεν είναι έργο μιας ακρόασης. Κάθε φορά που την ακούει κάποιος του αποκαλύπτεται και κάτι καινούργιο, που δεν έιχε προσέξει πριν. Πλεονεκτεί, δε, ιδιαίτερα σε ζωντανή παράσταση, καθώς ο Μάνος είχε προβλέψει ακόμη και σκηνοθετικές οδηγίες για σκηνικά. Είχα τη χαρά, στα τέλη του 2002, να τραγουδήσω και πάλι τη Μελισσάνθη για δυο βραδιές στο Μέγαρο Μουσικής, σε μια έξοχη παράσταση που σκηνοθέτησε ο Πάνος Παπαδόπουλος.
Και νομίζω πως ήταν και ο Μάνος κάπου εκεί, σε μια γωνιά και παρακολουθούσε ικανοποιημένος...
ΠΗΓΗ: Καθημερινή - Ειδική έκδοση, 100δίσκοι και η ιστορία τους, από τον Μελωδία fm99,2.

 

[Giota]

ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΙ ΚΟΛΥΜΒΗΤΕΣ

Κυκλοφόρησε με δανεικά!

Μουσική,στίχοι: Αργύρης Μπακιρτζής
Ερμηνεία: Χειμερινοί Κολυμβητές
LYRA 1981
Την πρώτη πλευρά του πρώτου μας δίσκου την είχαμε γράψει σε διάστημα ενός μηνός περίπου, στις αρχές του 1980, ενώ τη δεύτερη δεν προλάβαμε. Ενδιάμεσα αλλάξαμε κιθαρίστα. Ο Παπάζογλου, στο στούντιο του οποίου ηχογραφούσαμε, δεν είχε κονσόλα κι έτσι καθυστερήσαμε πάνω από έξι μήνες να ολοκληρώσουμε το δίσκο.
Ένα μεσημέρι μας ειδοποίησε ότι βρήκε κονσόλα για μερικές ώρες από μία άλλη ηχογράφηση που είχε τελειώσει πιο γρήγορα. Πήγαμε στο στούντιο και η δεύτερη πλευρά γράφτηκε όλη σε ένα απόγευμα, σε τρεις ώρες !
Το τραγούδι «Το πολλαπλό σου είδωλο» το είχαμε αφήσει τελευταίο, επειδή ήταν αρκετά δύσκολο για τη φωνή μου.
Το παίξαμε μία φορά, δεν μου άρεσε και είπα στον Παπάζογλου να το ξαναγράψουμε. Εκείνος είχε ένα ραντεβού και βιαζόταν. Εξοργίστηκε και μου μίλησε σχετικά άπρεπα. Ενιωσα πολύ άσχημα. Ή έπρεπε να μαλώσω και να μη γίνει ο δίσκος ή να σκύψω το κεφάλι και να το αφήσω να περάσει. Δεν ήξερα τι να κάνω. Οπότε, εκείνη ακριβώς τη στιγμή, η κοπέλα για την οποία είχα γράψει το τραγούδι και με την οποία είχα χαθεί, σαν από μηχανής θεός, κατέβαινε τις σκάλες του στούντιο στο βάθος. Μόλις την είδα, ξεχάστηκα και γράφτηκε η πολύ ωραία, συγκρατημένα δραματική, εκτέλεση του δίσκου.
Ο περιορισμός του χρόνου διαθεσιμότητας της κονσόλας στάθηκε αιτία να τραγουδήσω εγώ στο δίσκο το τραγούδι « Αρζεντίνα» - που δεν μ' αρέσει - και όχι ο Σιδέρης που το τραγουδάει πάντα στις συναυλίες με ιδιαίτερο σουξέ.
Είχε μόλις γυρίσει από διαδήλωση, βραχνιασμένος και δεν μπορούσε να τραγουδήσει.
Ο δίσκος ήταν ανεξάρτητη παραγωγή και για να σταθεί δυνατή η έκδοσή του βοήθησαν πολλοί φίλοι, δανείζοντάς μας διάφορα μικροποσά. Εγώ με περισσή αισιοδοξία παρήγγειλα στο εργοστάσιο δύο χιλιάδες δίσκους και άλλες τόσες κασέτες, ώστε να ξοφλήσουμε γρήγορα τα χρέη μας.
Αυτό κατάλαβα ότι ενόχλησε μερικούς από τους φανατικούς υποστηρικτές των ανεξάρτητων παραγωγών, που διαμαρτυρήθηκαν λέγοντάς μου ότι έπρεπε να παραγγείλω τριακόσιους δίσκους μόνο. Δηλαδή θεωρούσαν αυτονόητο οι ανεξάρτητοι να είναι βυθισμένοι στη μιζέρια και στα χρέη.
Ευτυχώς τους απογοήτευσα, η δεύτερη ανατύπωση ήρθε γρήγορα και απαλλαχθήκαμε από τα χρέη μας σχετικά εύκολα. Το κακό του πρώτου δίσκου είναι ότι στάθηκε αιτία να μας κολλήσει το όνομά του, γιατί μας καλούσαν για συναυλίες, δεν είχαμε επιλέξει όνομα για το συγκρότημα και μας έμεινε το « Χειμερινοί Κολυμβητές».
Το όνομα αυτό με ενοχλεί γιατί είναι προφανής ο συμβολισμός του. Θα προτιμούσα κάποιο άλλο, έχω μάλιστα προτείνει το «Κασμάδες» και τελευταία το « Καθετήρες»

Του Αργύρη Μπακιρτζή


ΠΗΓΗ: 100 Δίσκοι και η ιστορία τους από τον Μελωδία fm 99,2- Ειδική έκδοση, Καθημερινή

 

[Giota]

ΜΙΚΡΟΑΣΤΙΚΑ

Εκτοτε με άφησαν να κάνω του κεφαλιού μου

Μουσική: Λουκιανός Κηλαηδόνης
Στίχοι: Γιάννης Νεγρεπόντης
Columbia 1973
Είναι αρχές του 1971 όταν γνωρίζω τον Γιάννη Νεγρεπόντη μέσω του Λευτέρη Παπαδόπουλου και του Μάνου Λοΐζου.
Ο Γιάννης μόλις έχει γυρίσει από εξορία και λίγες μέρες αφότου γνωριστήκαμε μου είπε ότι έχει κάποιες δουλειές έτοιμες από στίχους και θα ήθελε να τις δω.
Ήταν τα «Μικροαστικά», που στην πρώτη μορφή που μου τα έδωσε ο Γιάννης ήταν 5 ή 6 τραγούδια. Είναι 1971, είναι δικτατορία, τα τραγούδια σαφώς αριστερά.
Αποφασίζω, λοιπόν, να τα μελοποιήσω σαν «άσκηση ύφους». Πάντα μου άρεσε η ιστορία «κύκλος τραγουδιών» αυτό που είχε ξεκινήσει ο Μίκης στις αρχές του '60, κάνοντας τον «Επιτάφιο»...
Μελοποίησα, λοιπόν αυτά τα 5-6 τραγούδια. Εκείνον τον καιρό μαζευόμασταν συχνά τα βράδια στο σπίτι του Λευτέρη Παπαδόπουλου στον Χολαργό και ο καθένας έπαιζε δικά του κομμάτια. Ήταν ο Μάνος Λοΐζος, ο Χρήστος Λεοντής, ερχόταν κι ο Γιαννάκης Γλέζος, ο Λίνος Κόκοτος κ.α.
Επαιξα, λοιπόν, τα τραγούδια στα παιδιά, τους άρεσαν και έτσι, ενώ από τον Γιάννη αυτά τα κομμάτια ήταν γραμμένα πριν από τη δικτατορία, ο Γιάννης ξαναζεστάθηκε και αποφάσισε να συνεχίσει.
Εγραψε καμιά δεκαριά, τα οποία στη συνέχεια μελοποίησα. Αυτά είναι τα «Μικροαστικά» μια δουλειά γραμμένη το 1971.
Το ΄73, το καλοκαίρι, ακούγεται ότι θα γίνει κυβέρνηση Μαρκεζίνη και ότι θα χαλαρώσει κάπως η λογοκρισία, ότι θα επιτραπούν τα τραγούδια του Μίκη κ.λπ.
Τότε αποφασίζουμε και στέλνουμε τα «Μικροαστικά» στη λογοκρισία.
Κάποια τα κόβουν εντελώς, κάποια δεν τα στέλνουμε σίγουροι πως θα κοπούν και σε κάποια μας διορθώνουν μερικές λέξεις, Στον δίσκο μπήκανε αυτά που μπήκανε, περίσσεψαν και κάποια κομμένα.
Τα «Μικροαστικά» δεν είναι απλώς μια δουλειά που αγάπησα και την έκανα με πολλή όρεξη, είναι ο δίσκος που μου άνοιξε ένα δρόμο και στη συνέχεια με οδήγησε και στον «Καουμπόι» και δεν ξέρω πού αλλού. Κι ενώ στη σειρά των δίσκων που έχω βγάλει είναι ο τρίτος, πάρα πολύς κόσμος μου λέει... «σε παρακολουθώ από τότε».
Αυτό που δεν θα ξεχάσω ποτέ είναι ότι τα Μικροαστικά τα πρότεινα στην Columbia, με τότε διευθυντή τον Τάκη Λαμπρόπουλο επανειλημμένως και εκείνος τα απέρριπτε.
Για δικούς του λόγους, πολιτικούς λόγους...δεν τα πίστευε...
Τα «Μικροαστικά» όταν βγήκαν το ' 73, τον Οκτώβρη του ' 73, πήγαν πάρα πολύ καλά και μου άνοιξαν το δρόμο και στις εταιρείες, δηλαδή άρχισαν οι εταιρείες να λένε : άσ' τον αυτόν να κάνει κάτι.
Πάντως δεν ήτανε μέσα στη μόδα. Ήτανε Χούντα, ήτανε Πάριος, ήτανε Κατσαρός... ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς...
Αυτός όμως ο ανορθόδοξος δίσκος έκανε και πολύ καλές πωλήσεις. Έκτοτε με άφησαν να κάνω του κεφαλιού μου.

Του Λουκιανού Κηλαηδόνη

ΠΗΓΗ: 100 Δίσκοι και η ιστορία τους από τον Μελωδία fm 99,2- Ειδική έκδοση, Καθημερινή.

 

[Giota]

ΟΔΟΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ

Μόλις τελείωσε η ηχογράφηση, έπεσε η Χούντα !

Μουσική : Γιάννης Σπανός
Στίχοι : Λευτέρης Παπαδόπουλος
Ερμηνεία : Γιάννης Πάριος, Γιάννης Καλατζής, Χαρούλα Αλεξίου
ΜΙΝΟΣ 1974
Η Οδός Αριστοτέλους είναι ο τέταρτος στη σειρά δίσκος που έκανα με τον Γιάννη Σπανό. Ένα συνθέτη που αγαπώ πολύ, ταιριάζουμε κι έχουμε γράψει τραγούδια που, νομίζω, άφησαν εποχή.
Είχαν προηγηθεί οι δίσκοι «Μια Κυριακή «, «Σαββατόβραδο» και «Μέρες αγάπης « που έβγαλαν μεγάλα σουξέ Πες πως μ' αντάμωσες, Μια Κυριακή, Βροχή σαν σήμερα, ο Μπαγλαμάς, κ.α)
Εκείνο τον καιρό (1973) ο Γιάννης έμενε στο πατρικό του σπίτι, στην οδό Μοσχονησίων, ένα μικρό διαμέρισμα πολυκατοικίας, στον πρώτο όροφο, γεμάτο φασαρία.Εκεί τον συναντούσα όποτε έπρεπε να δουλέψουμε.
Κουβεντιάζαμε, πίναμε, ξανακουβεντιάζαμε, ξαναπίναμε και κατά τις 10 το βράδυ έφευγα σχεδόν μεθυσμένος, έχοντας στις τσέπες μου μια - δυο κασέτες με μελωδίες.
Γιατί, πρέπει να πω, τα περισσότερα τραγούδια που έχω γράψει με τον Σπανό είναι πάνω σε μελωδίες: μου έδινε ο συνθέτης τη μουσική κι εγώ «κάρφωνα» στις νότες τους στίχους.
Στην Οδό Αριστοτέλους, όμως, η δουλειά έγινε αλλιώς. Εγραψα πρώτα τους στίχους και ακολούθησε ο Γιάννης με τις μουσικές του. Εξαίρεση τα τραγούδια Γύριζαν τα τρένα, Και, Ηταν μια φορά, Μη με κοιτάς.
Για τραγουδιστές είχαμε συννενοηθεί με τον Μάτσα να χρησιμοποιήσουμε τον Πάριο, τον Καλατζή και την ανερχόμενη τότε Χαρούλα Αλεξίου.
Φυσικά, το γενικό πρόσταγμα στην υπόθεση έπειτα από μας το είχε ο Πάριος, που το όνομά του ήταν ήδη μεγάλο.
Με αυτό το δεδομένο, ο Σπανός θέλησε να του δώσει την Οδός Αριστοτέλους.Εγώ, όμως, είχα αντίρρηση. Πίστευα μεν ότι ο Πάριος θα το ξεσκίσει το τραγούδι, αλλά ήθελα να βοηθήσουμε και την Αλεξίου, που όλα έδειχναν ότι θα εξελιχθεί σε σπουδαία τραγουδίστρια.
Μαζευτήκαμε, τα είπαμε, τσακωθήκαμε, αλλά τελικά, έγινε αυτό που ήθελα.Βοήθησε πολύ, πάντως, και ο Πάριος, που μπροστά στην επιμονή μου, υποχώρησε.
Έτσι, το τραγούδι το είπε η Χαρούλα και χάλασε τον κόσμο. Και μάλιστα η ίδια λέει, έκτοτε, ότι από αυτό το τραγούδι κατάλαβε ότι είναι τραγουδίστρια.
Ο δίσκος άρχισε να γράφεται στις αρχές του ΄73. Δικτατορία.Γι' αυτό και ένα από τα τραγούδια του, παίρνοντας μια μικρή αφορμή από τον Υμνο στην Ελευθερία, τονίζει:
"Μου λες υπομονή να κάνω λίγα χρόνια /θ' ανοίξουν οι ουρανοί, θα 'ρθουν τα χελιδόνια /κι αλκαρτέρει κι ακαρτέρει /η ζωή μας χάθηκε / τα παιδιά γινήκαν γέροι/ κι η χαρά μαράθηκε...»
Μόλις τελείωσε όμως η ηχογράφηση, έπεσε η δικτατορία !(23/7/73)
Την ίδια μέρα, άλλαξα τους στίχους που είχα γράψει για το «Και» - ένα ερωτικό τραγούδι - κι έβγαλα τον ενθουσιασμό μου με ένα κομματι θριάμβου.
Το ίδιο έκανα και με το « Γύριζαν τα τρένα», λίγες μέρες αργότερα. Σημειώνω ότι το «Και» έχει εντυπωσιάσει την Κική Δημουλά, ιδίως για το παράξενο μέτρο του.

Του Λευτέρη Παπαδόπουλου


ΠΗΓΗ: 100 Δίσκοι και η ιστορία τους από τον Μελωδία fm 99,2- Ειδική έκδοση, Καθημερινή.

 

[Giota]

ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ

Προορίζονταν για τον Καζαντζίδη, τα τραγούδησε η Αλεξίου

Μουσική : Απόστολος Καλδάρας
Στίχοι: Πυθαγόρας
Ερμηνεία: Χάρις Αλεξίου, Γιώργος Νταλάρας
ΜΙΝΟS 1972
Του Κώστα Καλδάρα
Ο πρώτος χαρακτηρισμός, η πρώτη ανάγνωση αυτού του LP, θα μπορούσε να είναι το επίθετο ρωμαλέος.
Η Μικρά Ασία ηχογραφήθηκε το 1972. Μόλις είχαν αρχίσει να κυκλοφορούν τα LP.
Ο Απόστολος Καλδάρας είχε αποφασίσει να μη βγάλει σκόρπια τραγούδια σ' αυτόν το δίσκο, γι' αυτό ζήτησε από το φίλο του και στιχουργό Πυθαγόρα να του φέρει κύκλους τραγουδιών, από τους οποίους επέλεξε αυτά που αναφέρονται στην καταστροφή της Σμύρνης, στα γεγονότα που συνέβησαν τότε και γενικότερα στον τρόπο που συμβίωναν οι Έλληνες και Τούρκοι στην Μικρά Ασία.
Το μαγικό μ' αυτόν το δίσκο ήταν ο τρόπος που έρρεε από το στίχο στη μουσική. Πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα να ηχογραφηθεί μέσα σε τρειςμήνες, κάτι που αποτέλεσε μεγάλη έκπληξη.
Στο θέμα της ενορχήστρωσης υπάρχει ένα εξαιρετικό ενδιαφέρον γιατί ο Απόστολος Καλδάρας εισήγαγε νέα μεν, παραδοσιακά δε όργανα. Κανονάκι, ταμπουρά κ.α.
Μουσική, στίχοι, ερμηνεία, ενορχήστρωση δημιούργησαν ένα μοναδικό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, το οποίο στα δύσκολα χρόνια της δικτατορίας μιλούσε στην ψυχή αυτού του λαού για την ειρηνική συνύπαρξη και την αδερφοσύνη των ανθρώπων.
Οι Μικρασιάτες ήταν στην πλειοψηφία τους δημοκρατικοί, προοδευτικοί και ο Απόστολος Καλδάρας αριστερός. Κάθε τι δημοκρατικό εκείνη την εποχή αγκαλιαζόταν από ένα λαό διψασμένο για ελευθερία, που προσπαθούσε καθημερινά να αντισταθεί.
«Λαός εσύ, κι εγώ λαός... ». Πόσω μάλλον όταν είχες κι ένα άρτιο καλλιτεχνικό έργο.
Όταν η Μικρά Ασία κυκλοφόρησε στο ευρύ κοινό δεν είχε ιδιαίτερες πωλήσεις στην αρχή, γρήγορα όμως ο κόσμος τον αγάπησε και τον έκανε χρυσό, κάτι που ήταν αρκετά δύσκολο, αφού ο αριθμός των πωλήσεων που έπρεπε να έχει ένας δίσκος ήταν και πραγματικός και πολύ μεγαλύτερος απ' ό,τι τώρα.
Η Μικρά Ασία είχε τεράστια επιτυχία και στην Αμερική. Ήταν από τους ξένους δίσκους, πρώτος σε πωλήσεις για μεγάλο διάστημα.
Σ' αυτόν τον δίσκο ήταν η πρώτη ουσιαστική εμφάνιση μιας πολύ σημαντικής φωνής του ελληνικού τραγουδιού, της Χαρούλας Αλεξίου.
Αυτό που δεν ήταν ιδιαίτερα γνωστό σχετικά με τη Μικρά Ασία είναι ότι τα τραγούδια ήταν να ερμηνευθούν από τον Στέλιο Καζαντζίδη. Όμως λόγω κάποιων άσχημων συγκυριών δεν ευδοκίμησε αυτή η συνεργασία. Κάθε εμπόδιο για καλό, αφού ο δίσκος στηρίχθηκε από δύο πολύ άξιους ερμηνευτές, τον Γιώργο Νταλάρα και τη Χάρι Αλεξίου.
Η Μικρά Ασία πήρε το δρόμο της στις καρδιές μας κι εκεί παρέμεινε. Δεν θα βρεθεί συναυλία του Γ.Νταλάρα ή της Χ.Αλεξίου όπου το κοινό δεν θα ζητάει με πάθος να ακούσει ένα τραγούδι της Μικράς Ασίας.
Αυτή είναι η μεγαλύτερη επιτυχία για το δημιουργό.

ΠΗΓΗ: 100 Δίσκοι και η ιστορία τους από τον Μελωδία fm 99,2 - ειδική έκδοση,Καθημερινή

 

[Giota]

ΑΓΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ

Τραγούδι προτρέπον εις εγκλήματα

Μουσική: Δήμος Μούτσης
Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου
Ερμηνεία: Δημήτρης Μητροπάνος, Πετρή Σαλπέα
POLYGRAM 1971
Η ιστορία του δίσκου ξεκινά την τριετία 1968- 1970, όταν ο Μάνος Ελευθερίου γράφει 30 περίπου κείμενα, εμπνευσμένα από την ενασχόλησή του εκείνης της περιόδου, με καρτ ποστάλ, φωτογραφίες, άρθρα και λοιπές πηγές από τη Σμύρνη προ της Μικρασιατικής καταστροφής.
Ο Μάνος Ελευθερίου έδωσε τους στίχους του στον Δήμο Μούτση.
Του τόνισα όμως ότι αυτοί οι στίχοι δεν έιναι η ιστορία της Σμύρνης, αλλά αναφέρονται σε κάτι οριστικά χαμένο σαν τη Σμύρνη, εξηγεί ο στιχουργός.
Ο Δήμος Μούτσης μελοποίησε μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα εννέα από τα κείμενα. Τα τραγούδια πρωτοπαρουσιάστηκαν ζωντανά τον Οκτώβριο του 1971 στο κέντρο «Περικλής» της Πλάκας, το οποίο μετονομάστηκε σε « Φεβρουάριος» ειδικά γι' αυτές τις παραστάσεις. Τα πιο λαϊκά τραγούδια του κύκλου απέδιδε ο Γιάννης Μπογδάνος, ενώ τα πιο λυρικά κομμάτια ερμήνευε η Πετρή Σαλπέα.
Ο Μούτσης κράτησε τη Σαλπέα και για τη δισκογράφηση του υλικού, αναζητούσε όμως ερμηνευτή για τα» αντρικά « κομμάτια του δίσκου.
Δέχτηκα σε ακρόαση πολλούς τραγουδιστές.Δεν έβρισκα όμως αυτό που ήθελα. Τον Δημήτρη Μητροπάνο μου τον πρότειναν από την εταιρεία μου, τη Philips αναφέρει.
Ο Δήμος Μούτσης κάλεσε τον τραγουδιστή για «δοκιμαστικό», ο νεαρός όμως τότε Δημήτρης Μητροπάνος υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία στην Αλεξανδρούπολη. Με μέσο της εταιρείας πήρε ολιγοήμερη άδεια, κατέβηκε στην Αθήνα και παρουσιάστηκε στον Μούτση: «Στεγνή φωνή-σκέτη, χωρίς πολλά τσαλίμια, ό,τι έπρεπε γι' αυτό που ήθελα σ' αυτά τα τραγούδια», τονίζει ο συνθέτης.
Καταφέρνουν να εξασφαλίσουν στον τραγουδιστή νέα άδεια για να ηχογραφήσει. « Στις 20 Δεκεμβρίου του 1971 κατεβαίνω στην Αθήνα και μέσα σε δύο μέρες ηχογραφώ και τα πέντε τραγούδια που λέω στο δίσκο», θυμάται ο Δημήτρης Μητροπάνος.
Ο Άγιος Φεβρουάριος είναι ένας από τους πρώτους δίσκους που γράφονται σε οκτακάναλο - το οποίο μόλις είχε φτάσει στα στούντιο της Κολούμπια.
Η σύγχρονη τεχνολογία ηχογράφησης προσφέρει στον Δήμο Μούτση τη δυνατότητα πειραματισμού. Ο συνθέτης βάζει τον Δημήτρη Μαριολά να παίξει με το μπουζούκι του συνδεδεμένο στον ενισχυτή.
Η ενορχήστρωση του δίσκου προκαλεί αμηχανία στους κριτικούς. Η εφημερίδα Ακρόπολις (1972) επισημαίνει «την επίδραση της σύγχρονης ποπ στον τρόπο έκφρασης του συνθέτη».
Ο δίσκος κυκλοφορεί το 1972 και δεν ξεπερνά σε πωλήσεις τα 2.000 αντίτυπα. Η αποτυχία είναι καθολική, μέχρι που λαμβάνει χώρα η υπόθεση Κοεμτζή και ο συγγραφέας Δημήτρης Ψαθάς, σε κείμενό του στην πρώτη σελίδα των ΝΕΩΝ, αναφέρει το Ο Χάρος βγήκε παγανιά ως τραγούδι προτρέπον εις εγκλήματα.
Ο κόσμος αρχίζει να αναζητεί το συγκεκριμένο τραγούδι και οι πωλήσεις του Αγίου Φεβρουαρίου ανεβαίνουν ραγδαία...

Δ. Μπάκα

ΠΗΓΗ: 100 Δίσκοι και η ιστορία τους από τον Μελωδία fm 99,2 - ειδική έκδοση,Καθημερινή

 

[Giota]

ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ

Ο κόσμος ακούει με τη φαντασία του

Μίκης Θεοδωράκης - Οδυσσέας Ελύτης
Γρηγόρης Μπιθικώτσης,Μάνος Κατράκης, Θόδωρος Δημήτριεφ, Χορωδία Θάλειας Βυζαντίου
Πρώτη κυκλοφορία : 1964 ΕΜΙΑΛ
Μιλώντας για την πρώτη ιστορική ηχογράφηση του έργου, στις αρχές της δεκαετίας του ' 60, είναι σχεδόν απίστευτο πως κατόρθωσε η δύναμη του έργου να υπερκεράσει και τελικά να καλύψει τις τεράστιες τεχνικές ελλείψεις και δυσκολίες που, αν και επηρέασαν αυτήν την πρώτη ηχογράφηση, ξεχάστηκαν με την κυκλοφορία του. Η πρώτη ηχογράφηση έμοιαζε με θρίλερ.
Τα στούντιο της εποχής στο ελάχιστο δεν μπορούσαν να εξυπηρετήσουν χορωδία, συμφωνική ορχήστρα, σολίστες κ.λ.π. και η ηχογράφηση έγινε κλιμακωτά στο στούντιο της Κολούμπια και στο κινηματογραφικό στούντιο Αλφα.
Το αποτέλεσμα της πρώτης φωνοληψίας, και ο ίδιος ο συνθέτης το αναγνωρίζει, είναι κατά 50% κάτω από τις προσδοκίες. Μάλιστα, όταν αυτή ολοκληρώθηκε μετά χιλίων βασάνων, ούτε η εταιρεία ούτε ο ποιητής ήθελαν να κυκλοφορήσει και μόνον ο Μίκης Θεοδωράκης με τον γνωστό ορμητικό του τρόπο επέμενε και τα κατάφερε στο τέλος. Ίσως γιατί ήταν ο μόνος, που από τότε ακόμη είχε την ικανότητα να αντιλαμβάνεται το λαϊκό αισθητήριο.
Το έργο αυτό παίδεψε τον Μίκη περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο.
Μπορεί να το συνέθεσε μέσα σε δύο περίπου χρόνια ('60-'61) όμως για να το ολοκληρώσει χρειάστηκε άλλα τρία χρόνια περίπου.
Η αγωνία του ήταν να συνδυάσει το συμφωνικό στοιχείο, το βυζαντινό (ψάλτες) και την έντεχνη ελληνική μουσική που από τον «Επιτάφιο» ήταν περίπου ο νονός της.
Είναι εκπληκτικό ότι στις συνθήκες εκείνης της εποχής κατάφερε να συνδυάσει και τα τρία αυτά στοιχεία στη σύνθεση και στην τελική εκτέλεση του έργου και να δώσει ένα τόσο απτό δείγμα της μεγαλοφυϊας του.
Το βασικό του επιχείρημα έναντι εκείνων που αρνούνταν την κυκοφορία του δίσκου εξαιτίας των μεγάλων τεχνικών προβλημάτων της ηχογράφησης ήταν μια φράση : Ο κόσμος δεν ακούει με τα αυτιά του, ακούει με την φαντασία του, και να που επαληθεύτηκε.
Ένα ιστορικό ανέκδοτο που διηγείται ο ίδιος ο Θεοδωράκης δείχνει το μέγεθος της δύναμης του έργου στη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο. Ήταν φθινόπωρο του 1964 και βρισκόταν στις Σέρρες για συναυλία. Μπροστά σε ένα κατάστημα δίσκων βλέπει αρκετό κόσμο να περιμένει σχηματίζοντας ουρά. Πλησιάζει και ρωτάει έναν από εκείνους που περίμεναν, ο οποίος μάλιστα φαινόταν αγρότης.
-Τι περιμένεις πατριώτη, στην ουρά να αγοράσεις;
- Με έστειλαν από το χωριό μου στις Σέρεες να αγοράσω το «Αξιον Εστί«, που μάθαμε ότι σήμερα θα έρθει στην πόλη.
Τότε σκέφτηκα, σημειώνει σε ένα κείμενο του ο συνθέτης, άραγε υπάρχει τίποττα πιο σημαντικό να κάνεις στη ζωή σου; Μήπως αυτό είναι η κορυφή;

Δ..Χατζόπουλος

ΠΗΓΗ: 100 Δίσκοι και η ιστορία τους από τον Μελωδία fm 99,2 - ειδική έκδοση,Καθημερινή

 

[Giota]

Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΡΩΤΙΚΟΣ

Όμορφος, εφηβικός και αδιάκοπα ζωντανός

Μουσική : Μάνος Χατζιδάκις
Ποίηση: Ελύτης, Μυρτιώτισσα,Καβάφης, Σαραντάρης, Γκλατσος, Σολωμός, Σαπφώ, Ευριπίδης, Χορτάτζης,Σολομώντας.
Ερμηνεία: Φλέρυ Νταντωνάκη, Δημήτρης Ψαριανός.
Ο Μεγάλος Ερωτικός είναι ένας λαϊκός θεός που ζει στη φαντασία μας απ' τη στιγμή που γεννιόμαστε ίσαμε να πεθάνουμε, όμορφος, εφηβικός και αδιάκοπα ζωντανός.
Ο Μεγάλος Ερωτικός δεν φοράει γραφικά τοπικά ρούχα. Φοράει δικά του που συνθέτουν δύσκολους συνδυασμούς ήχων, ανάλφρων χρωμάτων και ποιητικών ονείρων. Δεν περιέχει μηνύματα που εύκολα τα σβήνουν οι βροχές. Δεν αντιστέκεται.
Από άσματος άρχεσθαι
και επί των μελισμάτων αυτού
και άδετε μετ' εμού.
Η σειρά που ακολουθούν τα ποιήματα αυτά των Ελλήνων ποιητών σχηματίζει έναν αδιάσπαστο κύκλο τραγουδιών, μια λειτουργία για τον Μεγάλο Ερωτικό, κάτι σαν τους εσπερινούς Αγίων σ' ερημοκκλήσια μακρινά με τη συμμετοχή φανταστικών αγγέλων, εραστών, παρθένων και εφήβων. Είναι μια λιτανεία περίεργη,όμως και τόσο φυσική, στη εσωτερική κι απόκρυφη ζωή μας.
Προσπάθησα να δημιουργήσω απλά τραγούδια αλλά όχι κι εύκολα. Γι' αυτό διάλεξα με προσοχή τους τραγουδιστές που θα τα ερμήνευαν.
Και πρώτα η Φλέρυ Νταντωνάκη, με πάθος, σπάνια φωνή κι εσωτερική ένταση και ο Δημήτρης Ψαριανός, απέριττος, νεανικός και γνήσια λαϊκός.Και οι δυο τους τραγουδώντας στον «Μεγάλο Ερωτικό» νομίζω ότι δίνουν μαθήματα ήθους, αλήθειας και μαγείας στο λαϊκό τραγούδι. Με τα τραγούδια αυτά αποτείνομαι στην πιο κρυφή ευαισθησία των νέων ανθρώπων κάθε ηλικίας κι όχι στους εφήμερους και ανεξέλεγκτους ερεθισμούς τους.
Τα τραγούδια αυτά δεν έιναι αισθησιακά. Λειτουργούν πέρα απ' την πράξη, στο βαθύ αίσθημα που χαρακτηρίζει οποιαδήποτε σχέση, κάθε μορφής, αρκεί να περιέχει τις προϋποθέσεις για ανθρώπινη επικοινωνία.
Ο Μεγάλος Ερωτικός είναι μια σειρά από λαϊκά τραγούδια, που γράφτηκαν πρώτ' απ' όλα για να επικοινωνήσω εγώ ο ίδιος με όλα τα ελληνικά πρόσωπα που αγαπώ βαθιά, αυτά που γνώρισα, αυτά που θα γνωρίσω κι αυτά που δεν θα μπορέσω ποτέ μου να γνωρίσω. Κι ακόμη, μες απ' αυτά, να ενωθώ με την ψυχή του τόπου μου σε μια λειτουργία αθάνατη, ερωτική κι ελληνική.
Μάνος Χατζιδάκις, 28 Νοεμβρίου 1972
Ο Μεγάλος Ερωτικός ηχογραφήθηκε στα στούντιο της Κολούμπια από τις 16 Σεπτεμβρίου έως τις 29 Νοεμβρίου του 1972, με ηχολήπτη τον Στέλιο Γιαννακόπο.
Το εξώφυλλο κοσμούσε έργο του ζωγράφου Γιάννη Μόραλη.
Το 1973 ο Παντελής Βούλγαρης κινηματογράφησε τον Μεγάλο Ερωτικό.
ΠΗΓΗ: 100 Δίσκοι και η ιστορία τους - ειδική έκδοση ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ


www.melodia.gr

 

[Giota]

ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΜΑΧΑΙΡΙΑ

Βερολίνο - Αθήνα, 10 τραγούδια δρόμος

Ήταν λίγο πριν από τα Χριστούγεννα του 1994 όταν ο Χάρης κι ο Πάνος Κατσιμίχας κυκλοφορούσαν αυτόν τον δίσκο.Ήδη, αρκετό καιρό πριν από την κυκλοφορία του, οι πληροφορίες από το στούντιο μιλούσαν για δύο τραγούδια που θα έκαναν τη διαφορά στην ελληνική δισκογραφία της εποχής.
Επρόκειτο για το «Του έρωτα» και το «Δωμάτιο», δύο τραγούδια βασισμένα στην ποίηση της Λένας Παππά.
Τώρα με την κάπως ασφαλή απόσταση των δέκα χρόνων μπορούμε να πούμε ότι έχει επιβεβαιωθεί εκείνος ο αρχικός ενθουσιασμός. Πρόκειται για δύο τραγούδια με έντονη ακόμη την παρουσία τους στα ραδιόφωνα.
Και βέβαια δεν έλειψαν από καμία συναυλία του Χάρη και του Πάνου. Στον δίσκο υπήρχε ακόμη το «Bleibtreu Cafe», τραγούδι γραμμένο για το Δυτικό Βερολίνο των μέσων της δεκαετίας του '70, στο οποίο οι δυο τους βρέθηκαν για σπουδές.
Ήταν ένας τρυφερός χώρος σε ένα πλακόστρωτο στενάκι στο κέντρο του πρώην Δυτικού Βερολίνου.
Εκεί συναντιόμασταν επί χρόνια καμμιά δεκαριά φίλοι και φίλες και περνούσαμε παρέα τα απογεύματα μας.
Παίζαμε μπιλιάρδο ( μία στις δύο Βερολινέζες παίζει φοβερό μπιλιάρδο), πίναμε τσάι φρούτων, τρώγαμε μηλόπιτες, καπνίζαμε τσιγάρα Davidoff,φορούσαμε όλοι μαύρα και δεν μιλούσαμε καθόλου γιατί το θεωρούσαμε... πολυ υποτιμητικό για τη νοημοσύνη μας¨,θυμούνται οι ίδιοι.
ΟΔ.ΙΩΑΝΝΟΥ

Πηγή: Καθημερινή - Ειδική έκδοση. 100 Δίσκοι και η ιστορία τους από τον Μελωδία fm99,2

www.melodia.gr

 

[Sambalis]

Εύγε!!!

 

[Giota]

ΘΑΛΑΣΣΟΓΡΑΦΙΕΣ

Με το προχώρα του Μάτσα φτάσαμε στο στοστούντιο

Α' ΘΑΛΑΣΣΟΓΡΑΦΙΕΣ
Μουσική: Μάνος Λοΐζος
Στίχοι:Λευτέρης Παπαδόπουλος
Ερμηνεία:Γιάννης Καλατζής, Γιώργος Νταλάρας, Γιάννης Πάριος,Μαρίζα Κωχ,Μάνος Λοΐζος.
ΜΙΝΟS 1970

Ο Μάνος Λοΐζος ήταν έξοχος συνθέτης.Μελωδικός, γλυκός, τρυφερός - αυτά που ξέρουμε. Ήταν όμως - αντίθετα από μένα, που σκιζόμουνα στη δουλειά - και ολίγον... τεμπέλης!
Για να γράψει ένα τραγούδι, μου έβγαζε την πίστη.Το πήγαινε από 'δω, το έφερνε από 'κει, του βρώμαγε, του μύριζε, το έπαιζε στη γυναίκα του και στους φίλους του, το δοκίμαζε στο στούντιο, το άλλαζε, το διόρθωνε κ.ο.κ.
Το τι τράβηξα για το «Αχ, χελιδόνι μου»,τον «Λιόντα»,το « Μη με ρωτάς«και άλλα δεν λέγεται...
Το 1968, που κυκλοφόρησε ο «Σταθμός», ο Μάνος είχε ετοιμάσει ελάχιστα τραγούδια. Με τις φωνές και τους καβγάδες, όμως, και το «σπρώξε» και «προχώρα» του Μάτσα, καταφέραμε να φτάσουμε στο στούντιο, χρησιμοποιώντας για βοήθεια και μερικά ορχηστρικά...
Το 1969, είχαμε μαζέψει, από δουλειές στον κινηματογράφο,κυρίως,διάφορα τραγούδια και αποφασίσαμε να κάνουμε μια συναυλία στο σινέ Αλόμα, του Χολαργού.
Αυτή τη συναυλία δεν ξέρω πως, την παρακολούθησε και ο μακαρίτης, πολύ καλός ηθοποιός,Ανδρέας Φιλιππίδης.
Ο οποίος είχε ενθουσιασθεί με ένα τραγούδι, που έλεγε: Εκείνος που μας χάθηκε / θ'ανθίσει μες στο χώμα /θα βγει την άλλη άνοιξη /μ' ένα φιλί στο στόμα/ θα βγει την άλλη άνοιξη/ το άλλο καλοκαίρι/ με πράσινο πουκάμισο / κι ένα κλαρί στο χέρι...
Εκείνο τον καιρό, ο συγγραφέας Αλκης Παπάς- πρώτος καιμοναδικός σύζυγος της Ειρήνης Παπά - είχε γράψει ένα θεατρικό έργο με τίτλο «Γη... SOS».
Το έργο - μουσικό - θα ανέβαινε στο θέατρο «Μίνωα» της οδού Πατησίων, από τον Μαρκομιχελάκη(θεατρώνης).
Ο τελευταίος είχε προσλάβει στον θίασο τον Φιλιππίδη, τον Αλέκο Αλεξανδράκη, τη Μάρθα Καραγιάννη,την Ιλια Λιβυκού, τη Λίντα Αλμα κα. Και ποιόν θα φωνάξουμε για τη μουσική ; ρώτησε ο Μαρκομιχελάκης. «Τον Μάνο Λοΐζο» είπε ο Φιλιππίδης.
Άκουσα μερικά τραγούδια του σε μια συναυλία και τρελάθηκα ! Ένα δε κομμάτι, το Εκείνος που χάθηκε, μου πήρε την ψυχή....
Έτσι με τον Μάνο, πήραμε τη δουλειά. Βάλαμε αμέσως κάτω τα τραγούδια της συναυλίας, ζητήσαμε να ' ρθουν στον θίασο και η Αλέκα Μαβίλη με τον Μιχάλη Βιολάρη, για τραγουδιστές και προχωρήσαμε.
Και με αυτό το υλικό, φτιάξαμε τον δίσκο «Θαλασσογραφίες» Στον οποίο - τι πλάκα!- δεν χρησιμοποιήσαμε το «Εκείνος που μας χάθηκε», γιατί εγώ το 'βρισκα μακάβριο - όπως και είναι...και δεν το ήθελα, απ' ουδενί λόγω, πλάι στον Καφενέ, στον Σεβάχ, στο Μήνυμα, στη Γοργόνα, στο Νανούρισμα και στ' άλλα τραγούδια του έργου! Να σημειώσω τέλος, ότι αυτό το κομμάτι, που αγάπησε ο Φιλιππίδης, δεν το βάλαμε ποτέ με τον Μάνο σε δίσκο...
Τα τραγούδια ερμήνευσαν οι Γιάννης Καλατζής,Γιώργος Νταλάρας, Γιάννης Πάριος, Μαρίζα Κώχ, το εξώφυλλο το φιλοτέχνησε η Αργυρώ Καρύμπακα- Νεγρεπόντη και τη φωτογραφία, στο οπισθόφυλλο την τράβηξε ο ζωγράφος Βακιρτζής, στο Κερατσίνι, ένα πρωινό, που ο Νταλάρας παραλίγο να παίξει ξύλο, μπροστά στην πύλη του Ανδριανού, με ένα μόρτη, που πήγε να μας τρακάρει...

Του Λευτέρη Παπαδόπουλου
Πηγή: 100 Δίσκοι και η ιστορία τους από τον Μελωδία 99,2 /Ειδική έκδοση - Καθημερινή

www.melodia.gr

 

[Giota]

ΔΙΑΙΡΕΣΗ

Δι' ευχών ...της εταιρείας!

Βασίλης Παπακωνσταντίνου
Μουσική:Γιάννης Ζουγανέλης, Βασίλης Παπακωνσταντίνου,Chris de Burgh κ.α.
Στίχοι:Λίνα Νικολακοπούλου, Θανάσης Παπακωνσταντίνου, Ανδρέας Τσιλιφώνης κ.α.

ΜΙΝΟΣ 1984

Η Διαίρεση είναι στην ουσία η φυσική συνέχεια του « Φοβάμαι». Πολυσυλλεκτικός δίσκος κι αυτός, με αρκετά διαφορετικά τραγούδια μεταξύ τους αλλά σε ένα ενιαίο κλίμα.
Μετά την επιτυχία του «Φοβάμαι», η εταιρεία δεν είχε καμία αντίρρηση για τις επιλογές μου.Έτσι για πρώτη φορά συνεργάζομαι με τη Λίνα Νικολακοπούλου.Γράφει στίχους στο «Δεν υπάρχω», στο «Για σένα» και στο « Πριν το τέλος», τραγούδια που και σήμερα ακούγονται αρκετά.
Εγώ εδώ τολμώ να παρουσιαστώ για πρώτη φορά ως τραγουδοποιός, γράφοντας τη μουσική για τρία τραγούδια. Στο «Για σένα» αλλά και στον «Μαύρο γάτο» και στον «Λεγεωνάριο», με τα οποία βγαίνει για πρώτη φορά στη δισκογραφία ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου.
Επίσης, για πρώτη φορά εμφανίζεται και ο Ανδρέας Τσιλιφώνης με την «Μπαλάντα για τον Γιάννη Κ» και το «Ασε με να κάνω λάθος», που γράφτηκε για την ταινία «Η πόλη ποτέ δεν κοιμάται».
Υπάρχει ακόμη και το διφορούμενο «Μπρος γκρεμός και πίσω γκόμενες» στο οποίο εγώ έγραψα τους στίχους και ο Αλέξης Παπαδημητρίου τη μουσική, αλλά και το «Ελα να με βρεις» του Γιάννη Ζουγανέλη και της Δώρας Σιτζάνη.
Όπως και να'χει, αυτά τα 20 τραγούδια, τα 11 του «Φοβάμαι» και τα 9 της «Διαίρεσης» έγιναν με την ίδια αγάπη και τον ίδιο ενθουσιασμό.

Του Βασίλη Παπακωνσταντίνου

ΠΗΓΗ: 100 Δίσκοι και η ιστορία τους από τον Μελωδία fm 99,2- Ειδική έκδοση, Καθημερινή.

www.melodia.gr

 

[Giota]

ΖΕΣΤΑ ΠΟΤΑ

Η αρχή στη μεγάλη των τραγουδοποιών σχολή!

Μουσική,στίχοι, ερμηνεία: Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας
ΕΜΙ 1985
Δεκαοχτώ χρόνια μετά, μπορούμε πια με ασφάλεια να μιλάμε για ένα δίσκο - ορόσημο.
Μια σταθερή αναφορά για το ελληνικό τραγούδι, όπως αυτό διαμορφώθηκε τις δεκαετίες του ' 80 και του ' 90.
Κι όμως αποδεικνύεται για μια ακόμη φορά πως οι δίσκοι που σηματοδότησαν εξελίξεις, σημάδεψαν μικρές ή μεγάλες ανατροπές, δεν βρήκαν ανοιχτό τον δρόμο μπροστά τους, τουλάχιστον όσον αφορά τα κέντρα αποφάσεων της δισκογραφίας.Αυτό είναι κάτι που εξηγείται σχετικά εύκολα. Δεν είναι πάντα αναγνωρίσιμο το καινούργιο και το καθαρό. Τις πιο πολλές φορές δεν φωνάζει. Όταν όμως ανοίξει ο δρόμος, έρχεται η αποδοχή του κόσμου που αποδεικνύει πως ήταν έτοιμος από καιρό..
Ο Χάρης με τον Πάνο άρχισαν να φτιάχνουν τα πρώτα τους τραγούδια από τα χρόνια που ήταν φοιτητές στην Πάντειο.Ύστερα, έφυγαν για μεταπτυχιακά στο Δυτικό Βερολίνο, όπου ο Χάρης έμεινε λίγο παραπάνω.
Εκεί έγραψε ένα τραγούδι, το Μια βραδιά στο Λούκι , με το οποίο ο Πάνος συμμετείχε και βραβεύθηκε στους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού που οργάνωσε ο Μάνος Χατζιδάκις στην Κέρκυρα, στις αρχές της δεκαετίας του ' 80.Μεσολάβησαν αρκετά χρόνια, όμως μέχρι να κυκλοφορήσουν τα «Ζεστά ποτά». Γύριζαν με μια μια κασέτα στα χέρια, από εταιρεία σε εταιρεία και εισέπραξαν αρκετές αρνητικές απαντήσεις - τουλάχιστον απ' όσους έμπαιναν στον κόπο να απαντήσουν - μέχρι που τους άκουσε ο Μανώλης Ρασούλης.Μπήκαν στο στούντιο κι έχοντας σημαντικούς αρωγούς τον Γιάννη Σπάθα και τον Νίκο Αντύπα στις ενορχηστρώσεις ηχογράφησαν δέκα τραγούδια, γραμμένα από το 1977 ( Ο Φάνης) μέχρι το 1984.
Η αλήθεια είναι πως η δύναμη αυτού του δίσκου δεν έγινε άμεσα αντιληπτή και τα πρώτα αντανακλαστικά του κόσμου εστίασαν στο «Ρίτα, Ριτάκι». Το τραγούδι αυτό έγινε το αγαπημένο των ραδιοφώνων και οι πρώτες αναφορές στον Πάνο και τον Χάρη μιλούσαν για «δύο δίδυμους με παράξενο επώνυμο, που είχαν πολύ πλάκα»...Λίγο αργότερα και αφού ο δίσκος είχε ξεπεράσει σε πωλήσεις τις εκατό χιλιάδες, άρχισαν να έρχονται τα καλά μαντάτα...Ο Φάνης, το Υπόγειο,το Για ένα κομμάτι ψωμί, οι Προσωπικές οπτασίες και κυρίως το Γέλα πουλί μου ήταν τραγούδια που άνοιξαν το δρόμο για τη μεγάλη των τραγουδοποιών σχολή.
Ο Χάρης και ο Πάνος Κατσιμίχας, εκτός από τις μελωδίες τους, ανανέωσαν και σε ορισμένα σημεία απενοχοποίησαν, τον Λόγο στο ελληνικό τραγούδι, γράφοντας λόγια πηγαίας ευαισθησίας αλλά κι ενός «ορυκτού» θυμού.Ξαναθυμήθηκαν τον Λόγο των ποιητών - κάτι σύνηθες στο ελληνικό τραγούδι στη δεκαετία του '70- μελοποιώντας ποιήματα όχι ιδιαίτερα γνωστών ποιητών, με γνώμονα, δηλαδή, την ταύτιση του αισθήματος και όχι την «εμπορικότητά τους».

Οδ.Ιωάννου.

Πηγή: Καθημερινή - Ειδική έκδοση. 100 Δίσκοι και η ιστορία τους από τον Μελωδία fm99,2


www.melodia.gr

 

[Giota]

Η ΑΤΕΛΕΙΩΤΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΓΚΑΪΦΥΛΙΑ

Τ΄άρβυλα στο εξώφυλλο από μόνα τους μια ιστορία...
Μουσική:Θανάσης Γκαϊφύλιας
Στίχοι: Κ.Καρυωτάκης,Γ.Σουρής,Μ.Ελευθερίου,Γ.Κακουλίδης
ΜΙΝΟΣ 1975

Πέρασα από τη ΜINOS και είδα τις στοίβες με τους δίσκους στο πάτωμα. Μόλις είχαν έρθει από το εργοστάσιο. Πήρα ένα αντίτυπο και χάζευα το εξώφυλλο με ανάμεικτα συναισθήματα. Μου άρεσε. Τα άρβυλα από μόνα τους μια ιστορία. Σκονισμένα, σκεβρωμένα, άθλια. Θαρρείς και τα φορούσε ο Γιάννης Αγιάννης όταν το΄σκασε από το κάτεργο. Η σκιά του Ιαβέρη έλειπε.
Το καλάμι στο κάτω μέρος ήταν μια χαρούμενη νότα.Καλή η ιδέα του μακετίστα. Δεν μπορώ να θυμηθώ ποιός ήταν. Το όνομά του δεν αναφέρεται και δυστυχώς δεν είναι το μόνο που λείπει.

Στο οπισθόφυλλο, μια φωτογραφία με την βασική τετράδα, δηλαδή τον Γιώργο Μαγκλάρα, τον Πέτρο Πρωτόπαπα, τον Θανάση Μπίκο και την αφεντιά μου. Τα ονόματά τους, όμως, πουθενά δεν έιναι γραμμένα.
Ούτε του Θανάση Πολυκανδριώτη, του Ανδρέα Τσεκούρα, του Τάσου Διακογιώργη, του Χρήστου Σφέτσα, του Θανάση Αραπίδη, του Στέλιου Καρύδα, του Κωστίκα, του Καριοφύλλη Δοϊτσίδη, του Κυριάκου Κωστούλα, του Γιώργου Λαβράνου, του Νίκου Βασιλά. Καμιά αναφορά.
Και να σκεφτεί κανείς πως αυτά τα ονόματα είναι η «προίκα» του δίσκου. Το μόνο που υπάρχει είναι ένα ευχαριστήριο στη Μαρίζα Κωχ για τη συμμετοχή της στο τραγούδι Εκδρομή. Καμιά αναφορά όμως στη Νατάσα Γερασιμίδου που συμμετέχει. Κομμένος και ο παραγωγός Αχιλλέας Θεοφίλου.
Από την παρέα μας πιο πολύ πικράθηκε ο Θανάσης Μπίκος και με το δίκιο του. Γιατί σ΄αυτόν τον δίσκο, περισσότερο απ' όλους μας είχε καταθέσει ταλέντο, ιδέες, τέχνη και πάνω απ' όλα ψυχή. Οι πολλές και καλές συμμετοχές είχαν ως αποτέλεσμα τα πλούσια και ποικίλα ηχοχρώματα. Ο δίσκος όμως, ήταν υπόθεση της τετράδας. Παίζαμε καιρό πριν τα τραγούδια σε συναυλίες.
Έτσι πριν ξεκινήσει η ηχογράφηση, τα δουλέψαμε όλοι μαζί από την αρχή και ο καθένας πρότεινε όργανα, ήχους, θέματα, ιδέες για εισαγωγές, που τα δοκιμάζαμε, τα δεχόμασταν ή τα απορρίπταμε. Δουλεύαμε με τη λογική της μπάντας.Ο Μπίκος ήταν ο βράχος, όπου πάνω του χτίζαμε τα κομμάτια, αφού έπαιζε μπάσο, ακουστική και ηλεκτρική κιθάρα. Ολοκληρωμένος μουσικός.
Ο Πρωτόπαπας είχε κλασική παιδεία (και εξέλιξη). Στόλιζε τα κομμάτια με αέρινους αυτοσχεδιασμούς.
Ο Μαγκλάρας συνδύαζε στη δοξαριά του τον Ρόντι και τον Κόρο. Μουσικός με ταυτότητα.
Με τον Γιώργο μοιάζαμε πολύ. Στον δρόμο μας σταματούσαν τα κορίτσια και του έλεγαν, «κύριε Γκαϊφύλια ένα αυτόγραφο»."Βεβαίως» έλεγε ο Γιώργος σοβαρός και το έδινε.
Ο Αχιλλέας που ήταν υπεύθυνος για την παραγωγή, δεν μας χάλασε κανένα χατήρι. Έδειχνε να το απολαμβάνει. Στις «Κιθάρες των νερών», μάλιστα, τραγουδάει με τη Νατάσα κι εμένα στο χορωδιακό μέρος. Τρεις φωνές που τις γράψαμε εφτά φορές και έτσι γλιτώσαμε τη μεγάλη χορωδία. Ακόμα και τώρα μου λέει..."Είδες, ρε μπαγάσα, τι ωραίο δίσκο κάναμε;"

Του ΘΑΝΑΣΗ ΓΚΑΪΦΥΛΙΑ

ΠΗΓΗ: 100 Δίσκοι και η ιστορία τους από τον Μελωδία fm 99,2- Ειδική έκδοση, Καθημερινή.


www.melodia.gr

 

[Giota]

ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ

Με τον λίβα και τις μουσικές των κυμάτων
Μουσική:Μάνος Χατζιδάκις
Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Ερμηνεία: Γιώργος Ρωμανός
ΕΜΙ -1966

Έφτασαν στο ξενοδοχείο «Βαλκάνια» τρεις κοπέλες απ' τη Θήβα και τη Λιβαδειά.Μια βαλίτσα κρατούσαν κι ένα μπουκέτο λουλούδια των αγρών. Ζήτησαν ένα τρίκλινο και να μην τις ξυπνήσει κανείς.Κι έπεσαν και κοιμήθηκαν κι έιδαν ένα όνειρο ότι έφτιαξαν μια καλύβα στην άμμο με τον λίβα και τις μουσικές των κυμάτων. Είχαν πουλήσει τους καρπούς που δίνει η γη όταν γεννάει και ήταν ψόφιες από την κούραση.Και την άλλη μέρα το πρωί, σαν ήπιαν καφέ με παξιμάδι -όπως μνημόσυνο μιας Κυριακής που πέρασε μέσα απ' τον ήλιο-βγήκαν στη γειτονιά που πουλούν μπαχαρικά, τσάι, φασκόμηλο, λιβιάνα και έφτασαν στη βιτρίνα που είχαν δει το περιοδικό.
Τα κόκκινα τακούνια ήταν εκεί όπως στη φωτογραφία. Μπήκαν, τα πρόβαραν και αγόρασαν το ίδιο χρώμα και οι τρεις.Περπάτησαν στο λούνα παρκ. Είδαν το γύρο του θανάτου, την αίθουσα του τρόμου και ό,τι είχε καταργήσει ο χρόνος. Κάποιο παιδί τους ζήτησε να τις ξεναγήσει στην πόλη. Κι αυτές το προσπέρασαν γελώντας. Είδαν την Ακρόπολη ή τον Λευκό Πύργο, όπως στα καρτ ποστάλ, μες σε ομίχλη το Θησείο και σαν γύρισαν στο ξενοδοχείο είχαν φτάσει όλοι οι ένοικοι του. Οι βαλίτσες τους ήταν στη ρεσεψιόν, στην υποδοχή του κι ο ξενοδόχος προσπαθούσε να τους τακτοποιήσει.
Από αριστερά κάθονταν : ο Ροβινσώνας Κρούσος, είχε έρθει με τσάρτερ κι έφευγε την επομένη για τις Κυκλάδες, ο Ιρλανδός κι ο Ιουδαίος- είχε προστεθεί κι ένας Παλαιστίνιος ή Αφγανός ή Μεξικανός ή Αργεντινός ή Σουδανός ή Αιθίοπας ή Ιρανός ή Ιρακινός.
Στις αποσκευές τους, δύο πεθαμένα περιστέρια. Που ήταν η νύφη κι ο γαμπρός. Ο Ορέστης μ΄ένα φίλο του που ήταν ντισκ τζόκεϊ στη Χαλκίδα. ένα κορίτσι αλαφροΐσκιωτο, ίδιο αερικό, ντυμένο στα λευκά, μ΄ένα πουλί με κίτρινο ράμφος στο κλουβί.
Ο Τζώνυ ο μπόγιας, με τον Γιάννη το φονιά παιδί μιας Πατρινιάς. Ένας ευαίσθητος ληστής που παίζει φυσαρμόνικα και διαβάζει Νίτσε. Οι διωγμένοι εφημεριδοπώληδες του υπόγειου ηλεκτρικού στην Ομόνοια, φορώντας στολές αγγαρείας της τελευταίας ώρας. Ο κιθαριστής των φλαμέγκος. Η Σωτηρία Μπέλλου. Ο Στέλιος Καζαντζίδης. Η Ρόζα Εσκενάζυ.Ο χορευτήςτου Σαιντ Ιλαίρ. Η Λέσχη των Μοναχικών Καρδιών του λοχία Πέπερ. Ο μόνιμος πιανίστας του ξενοδοχείου Τάσος Καρακατσάνης.Έφτασε κι ο Νίκος Γκάτσος πάνω σε άσπρο άλογο κι ο Μάνος Χατζιδάκις σε κλειστή άμαξα του Έντγκαρ Αλαν Πόε. Ο ξενοδόχος του Βαλκάνια, βλέποντας πως σ΄αυτήν τη μυθολογία δεν λείπει κανείς, ζήτησε απ' τον φωτογράφο ν' αρχίσει.

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΡΟΝΑ.

Πηγή: Ειδική έκδοση Καθημερινή -100 Δίσκοι και η ιστορία τους, από τον Μελωδία FM 99,2.


www.melodia.gr

 

[Giota]

ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ

Εξ αριστερών τα βέλη...

Μίκης Θεοδωράκης - Γιάννης Ρίτσος
Πρώτη ηχογράφηση: Αύγουστος 1960 ΕΜΙ
Μάνος Χατζιδάκις - Νάνα Μούσχουρη
Δεύτερη ηχογράφηση: Σεπτέμβριος 1960
Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Κάιτη Θύμη, Μανώλης Χιώτης
Τρίτη ηχογράφηση: 1963
Μίκης Θεοδωράκης - Μαίρη Λίντα - Μανώλης Χιώτης Και ορχήστρα εγχόρδων

Τον «Επιτάφιο» ο Μίκης Θεοδωράκης τον συνέθεσε στο Παρίσι το 1958.Ο Γιάννης Ρίτσος κατοικούσε στην Αθήνα και μετά την επιστροφή του από την εξορία άρχισε να επανεκδίδει τα βιβλία του.
Κάθε καινούργια έκδοση την έστελνε στο Παρίσι στον συνθέτη και ανάμεσά τους, του έστειλε και τον «Επιτάφιο» με την αφιέρωση «το βιβλίο τούτο κάηκε από τον Μεταξά στα 1938 κάτω από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός»
Είναι καταπληκτικό αυτό που σημειώνει ο Μίκης Θεοδωράκης : τον «Επιτάφιο» - το μεγαλύτερο μέρος του -τον μελοποίησε περιμένοντας τη γυναίκα του μέσα στο αυτοκίνητο, να ολοκληρώσει τα ψώνια της σε ένα παρισινό σούπερ μάρκετ. Είχε μαζί του το βιβλίο και μελοποιούσε τους στίχους, σημειώνοντας με μολύβι στα περιθώρια.Το βράδυ εκείνο, σε μια φιλική συντροφιά που μαζεύτηκε σπίτι του, έπαιξε για πρώτη φορά κομμάτια από το έργο για να δει τις αντιδράσεις των προσκεκλημένων του.
Όταν ολοκλήρωσε τη μελοποίηση και τις αντιγραφές, έστειλε από ένα αντίτυπο στην Αθήνα στον Μάνο Χατζιδάκι, στον Γιάννη Ρίτσο και σ΄ένα φίλο του, τον Βύρωνα Σάμιο. Οι δύο πρώτες ηχογραφήσεις του έργου έγιναν σχεδόν ταυτοχρόνως και ο συνθέτης ήταν παρών και στις δύο, αφού ήδη είχε έρθει στην Αθήνα.
Στον πρώτο χρόνο κυκλοφορίας του έργου, στις δύο εκδόσεις του, υπήρχαν ποικίλες αντιδράσεις. Βεβαίως τα βέλη συγκέντρωσε κυρίως η «λαϊκή» έκδοση με τον Μπιθικώτση, η οποία θεωρήθηκε ιεροσυλία.
Μάλιστα, μία ομάδα αριστερών διανοούμενων οργάνωσε συγκέντρωση τον Δεκέμβριο του 1960 για να καταδικάσει το έργο. Αντίστοιχη ήταν και η αντίδραση της Αριστεράς ακόμη και από την εξορία όπου βρίσκονταν πολλά στελέχη της.
Εκτός όμως από τις αντιδράσεις αυτές, υπήρξαν και οι επίσημες αντιδράσεις της κυβέρνησης που απαγόρευσε τη μετάδοση των τραγουδιών από το ΕΙΡ.
Ηταν η πρώτη από τις άπειρες απαγορεύσεις που γνώρισε η μουσική του Θεοδωράκη από εκεί και πέρα και με βάση κάθε φορά τις πολιτικές συνθήκες που επικρατούσαν στη χώρα.
Τον Μάρτη του 1961, ο Σύλλογος Φοιτητών της Νομικής οργάνωσε την πρώτη συναυλία παρουσίασης του έργου στο ΝΕΟ ΘΕΑΤΡΟ Πατησίων με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση ως ερμηνευτή.
Η αντίδραση της δεξιάς κυβέρνησης ήταν αναμενόμενη, η αντίδραση της ηγεσίας της Αριστεράς ήταν αυτή που ξένισε και έφερε τον νεαρό τότε Θεοδωράκη για πρώτη φορά σε αντιπαράθεση με τον επίσημο πολιτικό χώρο όπου ανήκε.

Δ.Χατζόπουλος

Πηγή: Ειδική έκδοση Καθημερινή -100 Δίσκοι και η ιστορία τους, από τον Μελωδία FM 99,2.


www.melodia.gr

 

[Giota]

ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΕΡΧΟΜΕΝΩΝ

Τα έβγαζαν για το prestige της εταιρείας και μετά τα έθαβαν
Μουσική: Νίκος Μαμαγκάκης
Στίχοι: Γιώργος Ιωάννου
Ερμηνεία: Ελευθερία Αρβανιτάκη, Δημήτρης Κοντογιάννης, Δημήτρης Ψαριανός.
LYRA 1982

Το Κέντρο Διερχομένων δεν κρύβει καμία ξεχωριστή ιστορία πίσω του.Δεν υπήρξαν κόντρες μεταξύ των δημιουργών και των ερμηνευτών, δεν γέλσασαν ή δεν έκλαψαν πολύ στο στούντιο, δεν υπήρξαν ίντριγκες, πισώπλατα μαχαιρώματα, έρωτες ή ακόμα και παραμύθια που να προστεθούν στη μυθολογία του δίσκου.Απ΄ότι φαίνεται, υπάρχουν και γοητευτικοί δίσκοι, που δεν κρύβουν καμιά άλλη γοητευτική ιστορία, πέρα από αυτήν της δημιουργίας τους.
Αν θέλουμε να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, στο Κέντρο Διερχομένων η αρχή είναι οι στίχοι του Γιώργου Ιωάννου.Το Κέντρο Διερχομένων ξεκίνησε όταν ζήτησα από τον Γιώργο Ιωάννου να μου δώσει στίχους του.Βέβαια, τον ταλαιπώρησα πολύ.Άλλαζα πράγματα, του ζήταγα διαρκώς αλλά κι εκείνος ήταν πάντα πρόθυμος και συνεργάσιμος,ξεκινά την αφήγησή του ο Νίκος Μαμαγκάκης και συνεχίζει:
"Μουσικά ακολούθησα το δρόμο του λαϊκού μας τραγουδιού, γιατί εγώ το λαϊκό τραγούδι το βίωσα.Ο Χιώτης, ο Τσιτσάνης, ο Καπλάνης, ο Παπαϊωάννου ήταν φίλοι.Εναρμόνισα, όμως, τα απλά λαϊκά τραγούδια με έναν τρόπο πιο σύνθετο,όχι πιο έντεχνο, απλά πιο σύνθετο.
Στο δίσκο τραγουδούν ο Γρηγόρης Ψαριανός, ο Δημήτρης Κοντογιάννης και η Ελευθερία Αρβανιτάκη, η οποία εκείνο τον καιρό(1982) τραγουδάει ακόμα με την Οπισθοδρομική κομπανία.
Η Λύρα μου έστειλε τότε διάφορες τραγουδίστριες μεταξύ των οποίων και την Ελευθερία, με την οποία δουλέψαμε πολύ και πριν αλλά και αφού μπήκαμε στο στούντιο. Πρέπει να πω, όμως, ότι έδειξε φοβερή επιμέλεια και υπομονή, όπως κι εγώ, γιατί είχα πιστέψει στο ηχόχρωμά της.
Το τοπίο στη δισκογραφία, αν κρίνουμε από την περιγραφή του Νίκου Μαμαγκάκη, μάλλον δεν διαφέρει ιδιαίτερα από το σημερινό:
Οι καιροί τότε ήταν δύσκολοι.Οι εταιρείες ήταν πολύ σφικτές και επιφυλακτικές απέναντι σε τέτοιες δουλειές.Ο Πατσιφάς, βέβαια, μου είχε δώσει μια ελευθερία, αλλά το να δουλέψεις ένα τέτοιο πράγμα την εποχή εκείνη ήταν ιδιαίτερα δύσκολο.Το έβγαζαν βέβαια για το prestige της εταιρείας και μετά το έθαβαν.Κοίταζαν να προωθήσουν τον άλφα λαϊκό τραγουδιστή
Το Κέντρο Διερχομένων πρόκειται σύντομα να επανακυκλοφορήσει με καινούργια ενορχήστρωση, που θα ακολουθεί, όμως,πιστά την ατμόσφαιρα της πρώτης έκδοσης και νέους ερμηνευτές. Και που ξέρετε, αυτή τη φορά μπορεί να γεννηθεί μαζί του και μια παράλληλη, γοητευτική ιστορία, πέρα από αυτήν της ίδιας της δημιουργίας του.

Χ.Παπαμιχάλης.

Πηγή: Καθημερινή - Ειδική έκδοση. 100 Δίσκοι και η ιστορία τους από τον Μελωδία fm99,2


www.melodia.gr

 

[Giota]

ΦΟΒΑΜΑΙ

Τραγούδια στην εποχή του Σ΄αγαπάω μ΄ακούς

Μουσική:M.Λοΐζος,Λ.Παπαδόπουλος,Γ.Ζουγανέλης.Γ.Γλέζος.
Στίχοι:Π.Μάτεσις,Σταχτοπούλου,Μ.Ρασούλης,Γ.Οικονομέας.
Ερμηνεία: Βασίλης Παπακωνσταντίνου.
ΜΙΝΟS 1982

Το «Φοβάμαι» ήταν ο πρώτος μου πολυσυλλεκτικός δίσκος. Αυτός που καθόρισε τη μετέπειτα πορεία μου, που άνοιξε δρόμο για όλα τα πράγματα που έκανα από ΄κει και πέρα. Ήταν ο δεύτερος προσωπικός μου δίσκος, με όλα τα τραγούδια επιλεγμένα από μένα.Πήρε βέβαια τον τίτλο του από το ομώνυμο κομμάτι: Φοβάμαι όλα αυτά που θα γίνουν για μένα χωρίς εμένα του Ανδρέα Πανταζή, που ασφαλώς είχε να κάνει με την κοινωνικοπολιτική κατάσταση της εποχής, παραμένει όμως εξαιρετικά επίκαιρο και σήμερα..
Για πρώτη φορά, λοιπόν, εκεί καταθέτω τους στόχους μου.Δείχνω τον δρόμο που θέλω να διαλέξω και ακολουθώ και αργότερα. Έχουμε λοιπόν εδώ μελωδίες ενορχηστρωμένες με μια πολύ σύγχρονη αντίληψη για την εποχή και ένα πολύ μοντέρνο ήχο.Γι΄αυτό επιλέχθηκε και ο Κώστας Γανωσέλης για την ενορχήστρωση. Έχουμε, όμως και μια ιδιαίτερη ματιά στον στίχο.Από τον Παύλο Μάτεση κατ΄αρχάς που γράφει τον «Κουρσάρο».
Σ΄αυτόν τον δίσκο έχουμε και μια άλλη ιδιαιτερότητα : είναι ένας λαϊκός δίσκος με την έννοια της απήχησης. Είναι και προχωρημένος για την εποχή του.Φανταστείτε ότι ο δίσκος που πουλούσε ανάλογα την εποχή εκείνη είναι το « Σ΄αγαπάω, μ΄ακούς» του φίλτατου Γιώργου Σαλαμπάση!
Ένα άλλο χαρακτηριστικό είναι πως όταν πρότεινα τα τραγούδια στην εταιρεία, οι υπέυθυνοι στάθηκαν ιδιαίτερα επιφυλακτικοί.Πίστευαν πως ένας τραγουδιστής 25 χρόνων με τις δικές μου δυνατότητες θα καταστρεφόταν μ΄ένα τέτοιο δίσκο.Ο Αχιλλέας Θεοφίλου, όμως, ο παραγωγός της δουλειάς, τα υποστήριξε πάρα πολύ, τους έπεισε και το αποτέλεσμα ήταν να μου ζητήσουν να τους προτείνω κι άλλους τραγουδιστές σαν εμένα. Στην πορεία τους σύστησα τον Νικόλα τον Άσιμο.
Εν πάση περιπτώσει, τα τραγούδια του δίσκου το καθένα χωριστά είναι από μόνα τους πολύ δυνατά.Η «Πρώτη Μαΐου» είναι γραμμένη από τον Λοΐζο για τον Μάη του ΄68.
Το «Θα φύγεις Μοναχή»... είναι ένα απεγνωσμένο ερωτικό τραγούδι, το «Τσιφτετέλι Αυτόνομων» και ο «Τρελός» με τη μουσική του Ζουγανέλη συνδυάζουν κάτι παραδοσιακό και σύγχρονο συνάμα, το « Χαράματα Ομόνοια«, την τρυφερότητα του Λοΐζου...η «Στέλλα» με τους στίχους του Τ.Οικονομέα είναι τραγούδια που στέκουν και σήμερα...κι εγώ σου λέω Στέλλα, στην αγκαλιά μου έλα... το παίζω πάντα στις συναυλίες μου.
Ο Σεμπάστιαν στη διασκευή του Σάκη του Μπουλά...Πολλοί μου λένε ότι το προτιμούν με τη δική μου τη φωνή:συνέβη μάλιστα κατά τη διάρκεια της ηχογράφησης να φορτιστώ αρκετά και έτσι βγήκε αυθόρμητα αυτός ο λυγμός !Την «Πρέβεζα» του Καρυωτάκη την άκουσα πρώτη φορά με τον Θανάση Γκαϊφύλια και είπα πως δεν πρέπει να λείπει απ΄αυτόν τον δίσκο.Έτσι κι αλλιώς αγαπώ πολύ την ποίηση και καταφεύγω πολύ συχνά εκεί. Ψάχνω σε βιβλιοπωλεία άγνωστα ονόματα και λυπάμαι πολύ που μένυν στο ράφι.Γι΄αυτό αν θέλετε, στο εξώφυλλο του δίσκου υπάρχει ο λόγος του Καρυωτάκη.
Δεν θα μπορούσα, πάντως, να ξεχωρίσω κάποιο απ΄όλα. Τα θεωρώ ένα προς ένα εξίσου σημαντικά.

Του Βασίλη Παπακωνσταντίνου.

Πηγή: Ειδική έκδοση:100 Δίσκοι και η ιστορία τους - Καθημερινή

www.melodia.gr