Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

[Bhutia]

΄΄Παράξενα΄΄ μηνύματα,χιούμορ και διαδικτυακές παρεξηγήσεις...
Το ερώτημα του Milton Babbitt στην έκτη του δεκαετία,παραμένει επίκαιρο όσο ποτέ και ιδανικό ξεκίνημα γιά νέες ξεχωριστές πορείες στο μουσικό τομέα.

Το πλήρες άρθρο και ο αντίλογος βρίσκονται στα παρακάτω λινκ:
http://www.palestrant.com/babbitt.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Milton_Babbitt

http://www.helium.com/items/230394-who-cares-if-you-listen-answering-babbitt-50-years-later
http://www.musdoc.com/Care.html

Ειλικρινά σκέφτομαι και σας ρωτάω,αν είχαν εφαρμοστεί κατά γράμμα οι παραινέσεις του συγγραφέα όχι μόνο στον τομέα της Μουσικής αλλά και γενικότερα,θα ήταν καλύτερη η ζωή μας σήμερα;
Εκ του αποτελέσματος της εξέλιξης πλέον,γίνεται να βγάλουμε συμπεράσματα;

 

[Myrtw]

Ωραίο θέμα με μεγάλη προοπτική συζήτησης.

Διάβασα το άρθρο "Who cares if you listen" καθώς επίσης και τις υπόλοιπες πηγές.

Η αίσθηση που αποκόμισα από το άρθρο είναι η μεγάλη πικρία τού Babbitt για τη μη αναγνώριση/αποδοχή του μουσικού του έργου τουλάχιστον μέχρι την εποχή που έγραψε το συγκεκριμένο κείμενο. Την πικρία του αυτή δυστυχώς την εξέφρασε με πολύ άσχημο(κατά την γνώμη μου) τρόπο στο κείμενό του, το οποίο ξεχειλίζει από αλαζονεία και απαξίωση για όσους δεν τον καταλαβαίνουν με αποτέλεσμα μια έμμεση ψυχολογική επιβολή των απόψεων του στους αναγνώστες.

Εντούτοις, και σε γενικές γραμμές, αυτά που έγραψε τα βρίσκω σωστά με την έννοια "σε όποιους αρέσουμε, για τους άλλους δε θα μπορέσουμε".:137:

Διαφωνώ όμως κάθετα με τη συγγραφή αυτού του κειμένου σε πρώτη φάση, με την έννοια πως όταν κάνουμε κάτι στη ζωή μας, το κάνουμε πρώτα για εμάς (αν δε μας άρεσε τότε θα είχαμε ασχοληθεί με κάτι διαφορετικό) και έπειτα για τους άλλους*. Αν το δημιούργημά μας γίνει αποδεκτό από άλλους (πολλούς ή λίγους) αυτό δε θα πρέπει να μας ενδιαφέρει. Γι αυτό το λόγο βρίσκω κάπως αντιφατική την κατάσταση από την μια την αναφορά "όποιος θέλει ας ακούσει τη μουσική μου" και από την άλλη τη δημιουργία ενός άρθρου κοινοποίησης της γνώμης μου.

*Σε μερικές περιπτώσεις, στη ζωή μας γενικά, το "άλλοι" πρέπει να υπερτερεί του "εγώ" π.χ. πολιτική, ιατρική, παιδεία.

 

[Fedra]

Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

Πολύ ενδιαφέρον θέμα για συζήτηση.
Το άρθρο παρόλα αυτά διαφορετικά θα το εκλάβει κάποιος που είτε δεν ασχολείται με την μουσική ή τη μουσική σαν επιστήμη, είτε με τη σειραϊκή/δωδεκαφθογγική μουσική στην καλύτερη των περιπτώσεων...
Το θέμα θα μπορούσε να είναι ποιος νοιάζεται αν ακούμε και τι ακούμε...όπως επίσης ποιος νοιάζεται για το τι σημαίνει ο όρος ''Μουσική'' και αν η μουσική όπως όλες οι άλλες επιστήμες μπορεί να εξελιχθεί με σκοπό πάντα να δώσει πνευματική τροφή στην ανθρωπότητα ή απλώς να καταγραφεί ως μουσειακό κομμάτι προς τον απλό θαυμασμό ή την αποστροφή.
Θα επανέλθω σύντομα με περισσότερες σκέψεις επί του θέματος γιατί αυτό προϋποθέτει χρόνο...όμως θα ήθελα Bhutia να γίνεις πιο συγκεκριμένος στις ερωτήσεις σου για να μπορούν να απαντήσουν και άλλα μέλη που ίσως στο θέμα μετά την τροπή που θα πάρει η συζήτηση, δείξουν ενδιαφέρον για να απαντήσουν.

Εκ του αποτελέσματος της εξέλιξης πλέον, γίνεται να βγάλουμε συμπεράσματα

Ιδιαίτερα στο παραπάνω που γράφεις....

 

[Bhutia]

Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

Τα διαφορετικά νοήματα του ρήματος ''ακούω'' στην Ελληνική γλώσσα,αποδίδονται με διαφορετικά ρήματα σε άλλες γλώσσες,όπως την Αγγλική(΄΄hear΄΄-΄΄listen΄΄) και τη Γαλλική(΄΄ecouter΄΄-΄΄entendre΄΄).
Οι σύγχρονες δομές της Μουσικής δημιουργίας είναι μονάχα αφορμή και αφετηρία.Κεντρική ιδέα και ζητούμενο του παρόντος θέματος είναι το πόσο διατεθειμένοι είμαστε να προσέξουμε όχι μόνο τα μουσικά αλλά οποιοδήποτε αξιόλογο ΄΄δρώμενο΄΄ έρχεται στο χώρο της αντίληψής μας.
Το άρθρο γράφτηκε το 1958.Στο μεταξύ έχουν καθιερωθεί αρκετές νέες μορφές διαδραστικής ενημέρωσης/ψυχαγωγίας συμπεριλαμβανομένου και του διαδικτύου.Η επιθυμία σου εισάγει βέβαια το ζήτημα της ανταπόκρισης των αναγνωστών...
Όταν γράφω κάτι,το κάνω ακριβώς γιατί ιντριγκάρει εμένα και αυτός είναι ο σκοπός μου,να μ'αρέσει.΄΄Κατά παραγγελία ίντριγκα΄΄ δε μπορώ να κάνω.Εξάλλου έχει αποδειχθεί από το φόρουμ ότι κάποια θέματα που φαίνονται ανούσια,είναι τελικά αυτά που ΄΄συζητιούνται΄΄ πολύ.Εάν είχα το προσόν που μου ζητάς,θα βρισκόμουν κατευθείαν σε πρωινάδικο ή μεσημεριανάδικο.Δυστυχώς τα προσόντα μου σταματούν στο επάγγελμά μου.Αλλά ευτυχώς που υπάρχουν αρκετά άτομα όπως εσύ και μερικοί άλλοι που εκτιμούν είτε με θετικά είτε με αρνητικά σχόλια αυτά που γράφω και γίνονται ωραίες συζητήσεις.
Πόσο επηρεάζει τελικά τη σπουδαιότητα αυτή καθεαυτή ενός θέματος ο αριθμός των απαντήσεων και των θεάσεων;

 

[Myrtw]

Re: Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

... Πόσο επηρεάζει τελικά τη σπουδαιότητα αυτή καθεαυτή ενός θέματος ο αριθμός των απαντήσεων και των θεάσεων;

Κατά την προσωπική μου άποψη η σπουδαιότητα, ενός θέματος δεν κρίνεται και δεν πρέπει να κρίνεται με τον αριθμό των απαντήσεων ή και των θεάσεων.

Ειδικά, ο αριθμός των θεάσων μπορεί να είναι τελείως παραπλανητικός σχετικά με τη σπουδαιότητα ενός θέματος. Μπορεί ο τίτλος να είναι "πιασάρικος" οπότε μπορεί να μπουν πολλοί να το δουν και διαβάζοντας μόνο την πρώτη ή και τη δεύτερη σειρά του κυρίως θέματος να "την κάνουν με ελαφρά πηδηματάκια". Ο αριθμός των θεάσεων ανεβαίνει αλλά στην ουσία μηδέν εις το πηλίκον.

Ο αριθμός των απαντήσεων μπορεί επίσης να μη σχετίζεται με τη σπουδαιότητα του θέματος με την έννοια ότι το θέμα μπορεί να είναι εντελώς πληροφοριακό (οπότε να μην επιδέχεται περισσότερη συζήτηση), ή μπορεί να είναι πολύ εξειδικευμένο και οι αναγνώστες να μην είναι γνώστες του αντικειμένου του θέματος με αποτέλεσμα να μη σχολιάσουν τίποτα.

Εκείνο που πιστεύω εγώ, είναι ότι ο αριθμός των απαντήσεων (πρώτα απ' όλα), μπορούν να θεωρηθούν σαν κριτήριο σπουδαιότητας ενός θέματος μόνο στην περίπτωση που συνεισφέρουν στην διεύρυνσή του. Οι θεάσεις έρχονται σε δεύτερη μοίρα σαν αποτέλεσμα ανάγνωσης ενδιαφέροντων σχολίων.

Επειδή έχω όρεξη σήμερα (δε νυστάζω ακόμη) θα συνεχίσω!:137:

Η σπουδαιότητα ενός θέματος (με την έννοια της σημαντικότητας) εξαρτάται από διάφορους παράγοντες π.χ. την πνευματική καλλιέργεια του αναγνώστη, τη μόρφωσή του, τα ενδιαφέροντά του γενικά, τη ψυχική του κατάσταση την ώρα που το βλέπει ή ακόμη και το ενδιαφέρον του για ένα συγκεκριμένο θέμα μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Για παράδειγμα, θέλει κάποιος να αγοράσει ηχεία. Το πρώτο θέμα που θα ενδιαφερθεί να διαβάσει σε ένα AudioVisual forum θα είναι το αντίστοιχο των ηχείων. Για το συγκεκριμένο αναγνώστη το πιο σημαντικό τη στιγμή εκείνη είναι να βρει πληροφορίες που θα τον βοηθήσουν στην επιλογή της αγοράς του.


Αυτάααα.... Εσύ τι πιστεύεις?

 

[nmtray2]

Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

Εχμ,
περι ορεξεως...

Αμα τα πραγματα ηταν τοσο απλα, δεν θα βλεπαμε και διαφορες στις ερμηνειες ιδιων κομματιων, αφου τις ιδιες νοτες παιζουν.
πχ
[YOUTUBE]jagNyegY3IE[/YOUTUBE]
και
[YOUTUBE]liINwyiFSaQ[/YOUTUBE]

 

[Myrtw]

Τι εννοείς? :121:

Υ.Γ. Έβαλες ωραία μουσική.

 

[nmtray2]

Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

Περι μ'αρεσει/δε μ'αρεσει.

Και στα 2 βιντεο, παιζουν το ιδιο κομματι μονο που ο Kaeppel το παιζει εκπληκτικα ομορφα, και ο 1ος απλα το παιζει...

 

[Myrtw]

Re: Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

Περι μ'αρεσει/δε μ'αρεσει.

Και στα 2 βιντεο, παιζουν το ιδιο κομματι μονο που ο Kaeppel το παιζει εκπληκτικα ομορφα, και ο 1ος απλα το παιζει...

Ε τότε συμφωνούμε όλοι μας!

Περί ορέξεως ουδείς λόγος.:107:

 

[nmtray2]

Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

Μα δεν το εγραψα για αυτα που ελεγες εσυ, αλλα για τον Babbit...

Aς το δουμε απο μια αλλη σκοπια:

(Εχω λογο που εβαλα το συγκεκριμενο κομματι)
Για να παιχτει ενα κομματι, δεν ειναι μια διαδικασια παρτιτουρα/νοτες/διαβασμα/παιξιμο 1000 φορες/αποδοση/τελειωμα...
Στην ουσια πρεπει να ταυτιστεις με τα συναισθηματα που (κατα τη γνωμη σου) αποδιδει το κομματι. Αυτο ειναι η ερμηνεια. Οποτε, ενα κομματι απο ερμηνευτικη σκοπια, εχει ΑΜΕΣΗ σχεση με το μ'αρεσει/δεν μ'αρεσει, ΑΚΟΜΑ και για τον ερμηνευτη.
=> Πολυ περισσοτερο για τον ακροατη.

 

[Bhutia]

Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

Μα δεν το εγραψα για αυτα που ελεγες εσυ, αλλα για τον Babbit...
Aς το δουμε απο μια αλλη σκοπια:
(Εχω λογο που εβαλα το συγκεκριμενο κομματι)
Για να παιχτει ενα κομματι, δεν ειναι μια διαδικασια παρτιτουρα/νοτες/διαβασμα/παιξιμο 1000 φορες/αποδοση/τελειωμα...
Στην ουσια πρεπει να ταυτιστεις με τα συναισθηματα που (κατα τη γνωμη σου) αποδιδει το κομματι. Αυτο ειναι η ερμηνεια. Οποτε, ενα κομματι απο ερμηνευτικη σκοπια, εχει ΑΜΕΣΗ σχεση με το μ'αρεσει/δεν μ'αρεσει, ΑΚΟΜΑ και για τον ερμηνευτη.
=> Πολυ περισσοτερο για τον ακροατη.

Με βάση λοιπόν τα παραπάνω,να υποθέσουμε ότι ως ΄΄δημιουργός΄΄ ενός έργου εκτός του συνθέτη και των εκτελεστών οφείλει να λογίζεται και ο εκάστοτε ακροατής...Οπότε το ίδιο έργο έχει δυνητικά τόσους ΄΄δημιουργούς΄΄ όσους και ακροατές...

 

[Myrtw]

Re: Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

Εχμ,
περι ορεξεως...

Αμα τα πραγματα ηταν τοσο απλα, δεν θα βλεπαμε και διαφορες στις ερμηνειες ιδιων κομματιων, αφου τις ιδιες νοτες παιζουν.

Περι μ'αρεσει/δε μ'αρεσει.

Και στα 2 βιντεο, παιζουν το ιδιο κομματι μονο που ο Kaeppel το παιζει εκπληκτικα ομορφα, και ο 1ος απλα το παιζει...

Μα δεν το εγραψα για αυτα που ελεγες εσυ, αλλα για τον Babbit...

Aς το δουμε απο μια αλλη σκοπια:

(Εχω λογο που εβαλα το συγκεκριμενο κομματι)
Για να παιχτει ενα κομματι, δεν ειναι μια διαδικασια παρτιτουρα/νοτες/διαβασμα/παιξιμο 1000 φορες/αποδοση/τελειωμα...
Στην ουσια πρεπει να ταυτιστεις με τα συναισθηματα που (κατα τη γνωμη σου) αποδιδει το κομματι. Αυτο ειναι η ερμηνεια. Οποτε, ενα κομματι απο ερμηνευτικη σκοπια, εχει ΑΜΕΣΗ σχεση με το μ'αρεσει/δεν μ'αρεσει, ΑΚΟΜΑ και για τον ερμηνευτη.
=> Πολυ περισσοτερο για τον ακροατη.

Μα ο προβληματισμός του Babbitt δεν είναι εάν ένα μουσικό κομμάτι εκτελείται καλύτερα από έναν ερμηνευτή συγκριτικά με κάποιον άλλον.

Το άρθρο του δε σχετίζεται με την "ποιότητα"/πιστότητα ερμηνείας ενός κομματιού αλλά με τον προβληματισμό του για τη "μοντέρνα" μουσική συγκριτικά με την "παραδοσιακή" και για το αν στην τελική αξίζει ο συνθέτης της "μοντέρνας" μουσικής να ασχολείται με το αν ο μέσος άνθρωπος θα ενδιαφερθεί να την ακούσει ή όχι.

 

[Fedra]

Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

Από το 1954 η μοντέρνα μουσική κατά τα λεγόμενα του Ξενάκη ''λαχάνιαζε'' (σε σχετικό του άρθρο το οποίο έγινε αιτία για την διαμάχη του με τον Stockhausen,) γιατί η απολύτως αιτιατή πολυπλοκότητα των συνθετικών πράξεων και των έργων προκαλούσε μια ακουστική και ιδεολογική έλλειψη νοήματος.
Το 1955 δε σε ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στο πρώτο τεύχος του Gravesanner Blatter γίνεται λόγος για την κρίση που περνούσε η σειραϊκή μουσική.
Η γραμμική πολυφωνία αυτοκαταστρέφεται με την πολυπλοκότητα των άπιαστων πλέον νοημάτων λόγω μουσικής δομής και μορφολογίας.
Ο ίδιος ο Ξενάκης έδωσε μια λύση σε αυτό το ''πρόβλημα'' που είχε παρουσιαστεί εντάσσοντας πρώτος το τυχαίο στη μουσική κατά προσέγγιση και όχι ο Κέϊτζ όπως πολλοί πιστεύουν γιατί το τυχαίο δεν αυτοσχεδιάζεται αλλά προσεγγίζεται με μαθηματικούς κανόνες και νόμους. Έτσι η στοχαστική μουσική γενικότερα οδήγησε τη μοντέρνα μουσική σε ένα φιλοσοφικό όραμα.
Με λίγα λόγια είχε χαθεί η σειραϊκή αυστηρή αιτιότητα από την πολυπλοκότητα και ήταν αναγκαία η γενικότερη αιτιότητα με μια λογική των πιθανοτήτων που θα εμπεριείχε ως ιδιαίτερη περίπτωση την αυστηρή σειραϊκή αιτιότητα.
Όποιος ενδιαφέρεται για περισσότερες πληροφορίες σχετικα με τον δωδεκαφθογγισμό , ή τη σειραϊκή μουσική μπορεί να αντλήσει πληροφορίες από το διαδίκτιο πολύ σημαντικές για να κατανοήσει τα λεγόμενα του Μπάμπιτ.
http://el.wikipedia.org/wiki/Δωδεκαφθογγισμός
http://el.wikipedia.org/wiki/Ατονικότητα
Δώστε έμφαση στο δεύτερο link που μιλάει για την ''παρακμή'' της ατονικότητας.
Ο Αυστριακός συνθέτης Άρνολντ Σένμπερκ μπορεί να έσπασε το φράγμα του τονικού μουσικού συστήματος το οποίο επικρατούσε μέχρι και το τέλος περίπου του 19ου αιώνα σαν μια τάση εξπρεσιονισμού (από βικιπαίδεια…. Στη μουσική, οι Άρνολντ Σένμπεργκ (Arnold Schoenberg), Άντον Βέμπερν (Anton Webern) και Άλμπαν Μπεργκ (Alban Berg), συνέθεσαν έργα που επίσης χαρακτηρίζονται εξπρεσιονιστικά. Αυτό που διαχωρίζει τα έργα τους, σε σχέση με τη μουσική των σύγχρονών τους, όπως για παράδειγμα του Μωρίς Ραβέλ ή του Ιγκόρ Στραβίνσκι, αποτελεί το γεγονός ότι ξέφυγαν από την παραδοσική τονική σύνθεση προσθέτοντας και μη-τονικά στοιχεία (atonal). Χαρακτηριστική ίσως εξπρεσιονιστική μουσική σύνθεση αποτελεί η όπερα Lulu του Άλμπαν Μπεργκ) με τον δωδεκαφθογγισμό και κατʼεπέκταση τη σειραϊκη μουσική , όμως όλο αυτό το παιχνίδισμα των ήχων κατηγορήθηκε από πολλούς ότι δηλαδή υπήρχε έλλειψη οράματος και ιδεών πριν φυσικά δωθεί κάποια λύση από τον Ξενάκη, τον Κέϊτζ, και αργότερα από τους μινιμαλιστές συνθέτες κλπ.
Έτσι κατά την περίοδο του μεσοπολέμου είχαμε δύο κυρίαρχα μουσικά ρεύματα στη μοντέρνα μουσική. Ο δωδεκαφθογγισμός (σειραϊκή μουσική) με κύριο εκπρόσωπο τον Σένμπεργκ και ο νεοκλασικισμός με κύριο εκπρόσωπο τον Ιγκόρ Στραβίνσκι όπου ο νεοκλασικισμός κρατούσε ακόμη τις παραδόσεις της δυτικής μουσικής τονικότητας.
Στο παρακάτω βίντεο γίνεται μια αναδρομή και αναφορά κατά περιόδους στη μουσική με έμφαση την περίοδο του 20ου αιώνα. Mη δώσετε σημασία στα σχόλια του δημιουργού αυτού του βίντεο παρά μόνο ακούστε με προσοχή τις μουσικές συνθέσεις των διαφόρων συνθετών
..the greatest work of art..ever..'
[youtube]0ZpCV3IFkS4[/youtube]

Ο δωδεκαφθογγισμός λοιπόν θεωρήθηκε υπαίτιος για το χάσμα που δημιουργήθηκε ανάμεσα στη σύγχρονη μουσική δημιουργία και το ευρύ κοινό, ενώ οι συνθέτες που χρησιμοποιούσαν την τεχνική της σειραϊκής μουσικής ένας από αυτούς είναι και ο Μίλτον Μπάμπιτ απέδιδαν την αδιαφορία και την αποστροφή του κοινού προς αυτό το είδος της μουσικής τους σε έλλειψη παιδείας και αδυναμίας κατανόησης της, κάνοντας με αυτό τον τρόπο την μουσική αυτή για τους λίγους τους λεγόμενους ελιτιστές.
Όμως κατά πόσο αυτό ευσταθεί και κατά πόσο ευθύνονται οι συνθέτες , οι διάφοροι μουσικοκριτικοί , ή το ευρύτερο κοινό?
Ο Σαλβαδόρ Νταλί κάποτε μιλώντας για την τέχνη περισσότερο για την ζωγραφική είχε αναφέρει τα εξής:

--Χωρίς κοινό χωρίς παρουσία των θεατών οι θησαυροί της τέχνης δεν θα πληρούσαν τον προορισμό για τον οποίο φτιάχτηκαν. Γιατί ο θεατής είναι τελικά ο τελικός καλλιτέχνης. Η ματιά του , η καρδιά του, και το πνεύμα του –με μεγαλύτερη ή μικρότερη ικανότητα να αντιληφθούν την πρόθεση του δημιουργού- δίνουν ζωή στους θησαυρούς--.

Κάτι ανάλογο ισχύει ακριβώς και για την τέχνη των ήχων για τη μουσική γενικότερα ιδιαίτερα για το μοντέρνο μουσικό θέατρο και μη , γιατί όπως και στη ζωγραφική ξέρεις τι βλέπεις στην προκειμένη περίπτωση βλέπεις και ακούς, αλλά και πάλι μιλώντας μόνο για μουσική χωρίς την συμμετοχή της όρασης , ο ακροατής αν και η μουσική δεν είναι αναπαραστατική τέχνη , παρόλα αυτά μπορεί να γίνει κατανοητή με διάφορους τρόπους που θα αναφέρω πολύ παρακάτω.

Κατά πόσο εκείνη την περίοδο της μοντέρνας μουσικής οι σειραϊστές συνθέτες ήταν διατεθειμένοι να εξηγήσουν στο κοινό την σπουδαιότητα των έργων τους ακόμα και στο μη μυημένο κοινό που δεν είχε βασικές μουσικές γνώσεις πόσο μάλλον γνώσεις εξειδικευμένες πάνω στην ατονάλ μουσική?
Υπήρχαν άξιοι κριτικοί μουσικής από την στιγμή που η σειραϊκή μουσική ήταν κάτι το καινούργιο και αναπτύχθηκε σταδιακά και έφτασε στο ζενίθ της μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και με ποιο κριτήριο?
Μήπως το κοινό που προερχόταν από τα δύσκολα χρόνια του πολέμου και δεν μιλώ για τους γνώστες αλλά για τον απλό λαό ήθελε μόνο μουσική για διασκέδαση και όχι μουσική που θα τον έβαζε σε βαθύτερες σκέψεις? Ίσως και αυτό να συνέβη
Μήπως η σειραϊκή αλλά ακόμα και η στοχαστική μουσική μπορεί να είχαν πάρει τις διαστάσεις επιστημονικής μελέτης , να ήταν πρωτότυπες , αλλά καθόλου προσιτές ή αδιάφορες για τις ανάγκες του τότε μεταπολεμικού ανερχόμενου αναπτυξιακά κόσμου?
Τα ερωτήματα είναι πάρα πολλά που δεν ίσχυαν μόνο τότε αλλά ισχύουν μέχρι και τις μέρες μας που το πρόβλημα έχει εστιαστεί στην χαοτική μουσική των μαζών με τις διάφορες επιρροές που για πολλούς δεν είναι ριζοσπαστική αλλά μια από τα ίδια ή καθόλου ποιοτική…σε αντίθεση με την ανάπτηξη των μέσων μαζικής επικοινωνίας ή αναπαραγωγής ή παραγωγής του ήχου.
Σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει πως ο κάθε συνθέτης της τότε μοντέρνας μουσικής θα έπρεπε να βάλει στα ντουλάπια τις συνθέσεις του εφόσον το περιεχόμενό τους είχε κάποια μουσική λογική στη διαδοχή των ήχων βάσει μιας μουσικής οργάνωσης στις ηχητικές διαδοχές ακόμα και το αντίθετο γιατί η μουσική πολυφωνία και ποικιλομορφία δεν πρέπει να φιμώνεται.
Προκειμένου να κατανοήσει ο ακροατής ένα μουσικό έργο θα πρέπει να κατέχει μουσικές έννοιες όπως αυτές της τονικής, της μετατροπίας, έννοιες ρυθμικών χαρακτηριστικών κλπ, για να κατανοήσει ας πούμε μια κλασική, νεοκλασική , μοντέρνα σύνθεση και πόσες από αυτές τις έννοιες υπάρχουν ας πούμε σε κάποιες φράσεις οχτάμετρου.
Αν αυτό προϋποθέτει την κατανόηση ενός μουσικού έργου τότε ελάχιστοι και μόνο οι πολύ μυημένοι θα μπορούσαν να καταλάβουν μουσική και να την αξιολογήσουν κατά το δοκούν.
Όμως η ανίχνευση και μόνο αυτών των εννοιών ως αρχές και κανόνες που συγκροτούν τα μουσικά έργα των διαφόρων ιστορικών περιόδων υπερβαίνει τις δυνατότητες των απλών ακροατών γιατί αποτελεί μεγάλο εγχείρημα κατανόησης, καθώς επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε τις αντιπαραθέσεις και αμφιγνωμίες των ίδιων των συνθετών της εκάστοτε εποχής, που ενώ είχαν τις απαιτούμενες γνώσεις δεν τους εμπόδισαν να έχουν διαφορετική αντίληψη ως προς την εξέλιξη της μουσικής μεταξύ τους.

Αν σκεφτούμε πως η μουσικοθεωριτική ακρόαση ενός έργου απαιτεί υπερπροσπάθεια και εξειδικευμένες γνώσεις , τότε γινόμαστε υπερβολικά αυστηροί για τους ακροατές που δεν διαθέτουν τέτοιο μουσικό οπλοστάσιο αλλά προσεγγίζουν την κατανόηση της μουσικής με το να ανταποκρίνονται θετικά η αρνητικά στις ηχητικές διαδοχές που προκύπτουν κατά την διάρκεια της ακρόασης.

Ας υποθέσουμε πως κάποιος ακροατής ακούει ατονική μουσική την κατανοεί αλλά από αισθητικής πλευράς τον αφήνει αδιάφορο μπορούμε αυτή του την αδιαφορία να του την καταλογίσουμε? Φυσικά όχι
Άλλο η αισθητική εμπειρία και άλλο η αισθητική ποιότητα μιας σύνθεσης όσο συναφή κι αν είναι μεταξύ τους.
Στην αισθητική εμπειρία μπορεί ο ακροατής να ακούσει μια σύνθεση με πολλές ταυτόχρονα ηχητικές δομές που θα τον κάνουν να την χαρακτηρίσει σύμφωνα με τη δική του αισθητική αν η ποιότητά της είναι υψηλή ή όχι βάσει διαφόρων υποκειμενικών κριτηρίων όπως για παράδειγμα , μελωδίας , ρυθμού, διακυμάνσεις τονικότητας, μελωδικής γραμμής, βάσει της κλασικής τονικότητας μείζον / ελλάσον αρμονικό σύστημα, ή τροπικό σύστημα.
Δεν μου αρέσει ……μου αρέσει…..αλλά τι απάντηση μπορεί να δοθεί στο ερώτημα γιατί μου αρέσει ή γιατί δεν μου αρέσει πράγμα για το οποίο έχουν γίνει άπειρες συζητήσεις?
Μια πρώτη απάντηση κατά τη γνώμη μου είναι πως αν δεν γνωρίζω ή αναγνωρίζω κάποιες μουσικές αλληλουχίες, κάποια μουσικά συμβάντα που να μπορώ να τα περιγράψω σε κάποιο έργο πως μπορεί να γίνει κατανοητό άρα μη αρεστό ή αρεστό?
Μήπως η μουσική στον 20ο αιώνα αναπτύχθηκε ταχύτερα από την επιστήμη του μελετά τον εγκέφαλο μας και πως αντιδρά στη μουσική?
Διαβάστε το παρακάτω κείμενο το οποίο έχει μεγάλο ενδιαφέρον σχετικά με τις μελέτες που έγιναν την τελευταία δεκαετία και φαίνεται ότι η επίδραση της μουσικής, κυρίως μέσω του ρυθμού, αφορά ενστικτώδεις λειτουργίες που σχετίζονται με το οντολογικά αρχέγονο κομμάτι του ανθρώπινου εγκεφάλου και που ίσως να είναι και ο λόγος που οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν την απάντηση στην ερώτηση γιατί μου αρέσει η μουσική ή όχι…..
Αντιγράφω…
Εγκέφαλος και μουσική

Εικόνα τομογραφίας ποζιτρονίου (ΡΕΤ scan) εγκεφάλου κατά τη διάρκεια μουσικής ακρόασης α) ευχάριστων (σύμφωνων) συνηχήσεων (αριστερά) και β) δυσάρεστων (διάφωνων) συνηχήσεων (δεξιά). Εμφανής είναι η διαφορά στην ενεργοποίηση εγκεφαλικών κέντρων

Από την 16η εβδομάδα της κύησης το έμβρυο μπορεί να αντιδρά σε εξωγενείς ήχους. Η ακοή είναι η πρώτη αίσθηση πού αναπτύσσεται και η τελευταία που εξαφανίζεται στη διάρκεια της ζωής μας. Τα έμβρυα αντιλαμβάνονται με επάρκεια την αναπνοή της μητέρας, τις κινήσεις και τη φωνή της όταν μιλάει ή τραγουδάει. Επίσης οι παλμικοί ήχοι της ροής του αίματος στην ομφαλική αρτηρία μπορούν να γίνονται αντιληπτοί από το έμβρυο κατά τη διάρκεια της ενδομήτριας ζωής και για ηχητικές συχνότητες μικρότερες των 500 χερτς τα επίπεδα έντασης του ήχου κυμαίνονται μεταξύ 70-80 ντεσιμπέλ. To έμβρυο ακούει τον ρυθμικό ήχο της καρδιάς της μητέρας περίπου 26 εκατομμύρια φορές. Η αντίληψη του ρυθμού αυτού ασκεί ένα είδος προστασίας στον άνθρωπο και συνδέεται με την ασφάλεια που παρέχει το μητρικό περιβάλλον.Είναι δε πολύ μεγάλης σημασίας για τη ζωή και την ανάπτυξή μας.
Μια σημαντική διαδικασία εκμάθησης ήχων λαμβάνει χώρα μέσα στη μήτρα και η μεταβίβαση ήχων και ρυθμών από τη μητέρα στο έμβρυο δίνει απαραίτητες πληροφορίες για την ανάπτυξη του εγκεφαλικού ιστού του εμβρύου. Σύμφωνα με τις πρόσφατες μελέτες της ομάδας του ψυχολόγου Ριγκέτι, το νεογνό μπορεί να διακρίνει ενδομήτριους ήχους της δικής του μητέρας σε σχέση με ήχους άλλης μητέρας και επίσης να αντιδρά στις μεταβολές του καρδιακού παλμού και των κινήσεων. Μία ανάλυση σε 212 ερευνητικές μελέτες που αφορούσαν δίδυμα άτομα έδειξε ότι οι κοινές ακουστικές εμπειρίες της ενδομήτριας ζωής εξηγούν κατά περίπου 20% την υψηλή συσχέτιση μεταξύ του δείκτη νοημοσύνης των διδύμων που μεγαλώνουν ξεχωριστά. Eτσι, φαίνεται ότι οι ακουστικές εμπειρίες του εμβρύου αποτελούν το κυριότερο ερέθισμα για την ανάπτυξη του εγκεφαλικού φλοιού.
Οι μελέτες του αμερικανού αναισθησιολόγου Φρεντ Σβαρτς στη μονάδα εντατικής παρακολούθησης νεογνών και πρόωρων βρεφών του νοσοκομείου Πιέντμοντ στην Ατλάντα των ΗΠΑ έδειξαν ότι νανουρίσματα με τη φωνή της μητέρας ή μουσικοί ήχοι που προσομοιάζουν με ήχους του εμβρυϊκού περιβάλλοντος βοηθούν στην ταχύτερη απόκτηση βάρους, την ταχύτερη ανάπτυξη της περιμέτρου της κεφαλής και τη γρηγορότερη έξοδο από τη μονάδα εντατικής θεραπείας πρόωρων νεογνών σε σχέση με νεογνά που δεν εκτίθενται σε αυτούς τους ήχους. Στο πλαίσιο της εργασίας του γιατρού Σβαρτς τοποθετούνται ειδικά μικρά ηχεία στις βρεφοκοιτίδες, τα οποία μεταδίδουν σε 24ωρη βάση μουσική ειδικά επιλεγμένη για το σκοπό αυτόν μέσω κεντρικού συστήματος αναμετάδοσης. Σημαντικές μελέτες έδειξαν ότι οι ήχοι που προαναφέρθηκαν αλλά και το νανούρισμα με τη φωνή της μητέρας μπορεί να μειώνει τους καρδιακούς παλμούς, να αυξάνει τον κορεσμό του αρτηριακού αίματος σε οξυγόνο και να βοηθάει στην ταχύτερη απόκτηση βάρους στα πρόωρα βρέφη.
Φαίνεται ότι η επίδραση της μουσικής, κυρίως μέσω του ρυθμού, αφορά ενστικτώδεις λειτουργίες που σχετίζονται με το οντολογικά αρχέγονο κομμάτι του ανθρώπινου εγκεφάλου. Νευροανατομικές παρατηρήσεις έδειξαν ότι οι κοχλιακοί πυρήνες, σημαντικός σταθμός στη διαδρομή του ακουστικού νεύρου στο επίπεδο γέφυρας-στελέχους του εγκεφάλου, γειτνιάζουν με σημαντικούς αυτόνομους πυρήνες που αποτελούν κέντρα ρύθμισης αναπνοής και κυκλοφορίας. Πιθανώς λοιπόν, με τον μηχανισμό φαινομένου συντονισμού δηλαδή παράλληλης διέγερσης γειτονικών νευρώνων, εξηγείται η αύξηση της συχνότητας της αναπνοής και του καρδιακού παλμού κατά την ακρόαση μιας γρήγορης μουσικής αγωγής και, αντίθετα, η ελάττωση της καρδιακής και της αναπνευστικής συχνότητας κατά την ακρόαση μιας αργής μουσικής αγωγής. Αυτή η πρωταρχική επίδραση της μουσικής μέσω του ρυθμού συμβαίνει χωρίς τον έλεγχο της συνείδησης και αφορά όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από φυλή και καταγωγή, είναι δηλαδή διαχρονικό και διαπολιτισμικό χαρακτηριστικό. Σε ένα δεύτερο επίπεδο η κατανόηση της διαδοχής των τόνων και της μουσικής αρχιτεκτονικής απαιτεί τη συμμετοχή υψηλής εξειδίκευσης ανώτερων κέντρων στο επίπεδο του εγκεφαλικού φλοιού, όπου εδώ η λειτουργία αυτή είναι συνειδητή (δηλαδή στο σημείο αυτό χρησιμοποιείται η «ακουστική παιδεία» που ο καθένας έχει αποκτήσει).
Με βάση την παραπάνω επιστημονική εξήγηση φαίνεται να ευσταθεί απόλυτα ο όρος «νιώσε τον ρυθμό» (γνωστό και αγγλιστί ως feel the beat), διότι όλοι οι άνθρωποι μπορούν να νιώσουν τον ρυθμό, αντίθετα δεν μοιάζει να υπάρχει ενιαία λογική στον όρο π.χ. νιώσε τη μελωδία, διότι λόγω διαφορετικής παιδείας η αντίληψη της μελωδικής-αρμονικής γραμμής διαφέρει από άτομο σε άτομο. Αποκαλυπτική έρευνα που έγινε στο τμήμα Γνωστικών Νευροεπιστημών του Πανεπιστημίου ΜακΓκιλ στο Μόντρεαλ του Καναδά, με τη βοήθεια τομογραφίας δέσμης ποζιτρονίου, έδειξε ότι γλωσσικά και μουσικά ερεθίσματα μπορεί να ακολουθούν διαφορετικές οδούς νευρωνικής αγωγής στον ανθρώπινο εγκέφαλο, έτσι ώστε έπειτα από σοβαρά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια πολλοί ασθενείς διατηρούν την ικανότητα να αντιλαμβάνονται μουσικά κομμάτια και να τραγουδούν, ενώ έχουν χάσει την ικανότητα του λόγου: δηλαδή μπορεί να παρουσιασθεί αφασία αλλά όχι αμουσία. Επίσης, με τη βοήθεια της σύγχρονης απεικονιστικής τεχνολογίας έχουν αποκρυπτογραφηθεί εγκεφαλικές περιοχές που σχετίζονται με το αίσθημα ευχάριστο-δυσάρεστο κατά την ακρόαση μουσικής και οι σχέσεις τους με την ακρόαση σύμφωνων-διάφωνων μουσικών διαστημάτων.
http://www.artmag.gr/art-articles/media-keyhole/183-music-as-medicine



Βάσει των τελευταίων αυτών μελετών δεν είναι τυχαίο πως την εποχή της μοντέρνας μουσικής το κοινό προτιμούσε περισσότερο τη μουσική των Στραβίνσκι , Κλωντ Ντεμπυσύ κλπ...ενώ οι υπόλοιποι συνθέτες όπως Σκοκχάουζεν Σένμπερκ Ξενάκης κλπ..ήταν δυσνόητοι για το ευρύ κοινό που σε καμιά περίπτωση δεν μπορούμε να πούμε πως η μουσική αξία των ατονάλ συνθέσεων είναι κακής ποιότητας ή την διακρίνει μια φτώχια τουναντίον μάλιστα, επειδή απλά δεν την κατανοούμαι άρα την απορρίπτουμε.
Επίσης κατά τη γνώμη μου δεν θα έπρεπε να απασχολεί τον κάθε συνθέτη που έγραφε μοντέρνα μουσική αν γίνει άμεσα κατανοητή στο ευρύ κοινό που δεν γνωρίζει από μουσική και να συνεχίζει να γράφει τη μουσική που αντλούσε από την έμπνευσή του.Εξάλλου κάθε μουσικό ρεύμα είχε και έχει το κοινό του ακόμα και σήμερα.

Βέβαια ούτε περίεργη είναι η εμφάνιση της μεταμοντέρνας μουσικής που αρχίζει με τους μινιμαλιστές συνθέτες και μετά έχουμε στο παιχνίδι της μουσικής τη ροκ μουσική την τζαζ και πάει λέγοντας μέχρι την εποχή που οι υπολογιστές μπήκαν για τα καλά στη μουσική βιομηχανία..

Η μοντέρνα μουσική της ατονικότητας ήταν και θα είναι τράπεζα δανεισμού για την μεταμοντέρνα μουσική του σήμερα και θα είναι πόλος έλξης για τους ακροατές που αγαπούν την πλοκή των ήχων και πρακτικά και θεωρητικά ως γνήσιοι εραστές αυτών πέρα από κάθε δομή και φόρμα.

 

[Snow Whitty]

Re: Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν συνεννοηθούμε.....

Mα εμεις ενδιαφερομαστε εαν θα συννενοηθειτε εσεις, σ ενα θεμα που εχει τιτλο "Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)" ,για ν αποφανθουμε αναφορικα και σε συμφωνια με την ερωτηση του μελους που ανοιξε το τοπικ:

Εκ του αποτελέσματος της εξέλιξης πλέον,γίνεται να βγάλουμε συμπεράσματα;

Βεβαιοτατα!:606:

 

[Fedra]

Απάντηση: Re: Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν συνεννοηθούμε.....

Mα εμεις ενδιαφερομαστε εαν θα συννενοηθειτε εσεις, σ ενα θεμα που εχει τιτλο "Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)" ,για ν αποφανθουμε αναφορικα και σε συμφωνια με την ερωτηση του μελους που ανοιξε το τοπικ:




Βεβαιοτατα!:606:

Χριστίνα διάβασες τα links? Διάβασες και τις υπόλοιπες μήπως απαντήσεις των μελών? Ή μήπως μόνο τις 3 τελευταίες?

 

[Snow Whitty]

Χριστίνα διάβασες τα links? Διάβασες και τις υπόλοιπες μήπως απαντήσεις των μελών? Ή μήπως μόνο τις 3 τελευταίες?

Παντα διαβαζω τα παντα ολα που μ ενδιαφερουν και πολλες φορες τα μελεταω κιολας.

Καποια αλλη στιγμη θα επανελθω.

Συγχαρητηρια σου αξιζουν παντως για τον κοπο,τον χρονο και το Εngagement σου!:112:

 

[Fedra]

Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

Μπράβο Χριστίνα που διαβάζεις! & σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.

 

[Snow Whitty]

Re: Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

Μπράβο Χριστίνα που διαβάζεις! & σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.

Μα δεν το ειπα για να παρω βραβειο Fedra.:116:

Για μενα το κανω.:126:

 

[Bhutia]

Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

Ας ξεκινήσουμε μ'ένα...αγγλόφωνο λινκ της Wiki γιά τη μουσική που βάδισε πέρα από το επίμαχο αγγλόφωνο άρθρο του... Μίλτου:

http://en.wikipedia.org/wiki/Postmodern_music

 

[Bhutia]

Απάντηση: Ποιός νοιάζεται εάν "ακούμε"; (Θέμα 1667)

Βέβαια δεν θα ήταν καθόλου άσχημο τα μέλη που βάζουν τα links τουλάχιστον να μας έλεγαν την άποψή τους τεκμηριωμένη ή μηέτσι.. για να δούμε πως σκέπτονται.....τελικά....στις ερωτήσεις που κάνουν ακόμα και για τους λίγους που θα μπορούσαν να παρακολουθήσουν τα links που βάζουν.....ιδίως όταν πρόκειται για τη μουσική και η συζήτηση μπορεί ίσως να πάρει :121: και μια φιλοσοφική τροπή.......Τουλάχιστον αυτό θα ήθελα εγώ…..

Η τεχνολογική εξέλιξη κατά τη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα,παρείχε δυνατότητα άμεσης επέμβασης και αναδιαμόρφωσης στην αρχική ηχογράφηση με αποτέλεσμα την απόδοση μουσικών έργων τα οποία στην πραγματικότητα δεν είχαν προϋπάρξει ώστε να καταγραφούν υπό τη συγκεκριμένη ακριβώς μορφή.Κατά συνέπεια η τεχνική της ηχογράφησης μπορούσε πιά ν'αντιμετωπισθεί και ως αυτόνομο μέσον καλλιτεχνικής δημιουργίας.Μπορεί μέχρι και τη δεκαετία του 1950 η αναπαραγόμενη μουσική –“σοβαρή” ή pop- να παρουσιαζόταν ως απλή καταγραφή μιας ερμηνείας,όμως ήδη τα μικρόφωνα και τα ηχοσυστήματα υψηλής πιστότητας είχαν αρχίσει να βελτιώνουν τον τρόπο με τον οποίο γινόταν τούτη αντιληπτή από τον εκάστοτε ακροατή.Παράλληλα,η μαγνητοταινία έγινε το μέσο μιας νέας διαδικασίας γιά την επεξεργασία της μουσικής.
Στο θέμα της Musique Concrete έχουν ήδη αναφερθεί οι πρωτεργάτες αυτής της διαδικασίας,του Edgard Varese συμπεριλαμβανομένου...Το 1948 ο Pierre Schaeffer χρησιμοποιούσε μαγνητοταινίες για να “συνθέσει” κομμάτια.Στα τέλη της δεκαετίας του 50,με την έλευση του ιδιώματος rock ‘n’ roll αλλά και του θρυλικού παραγωγού Phil Spector στην pop,κυριαρχεί όλο και περισσότερο η χρήση των μέσων αποθήκευσης ως φορείς καλλιτεχνικής δημιουργίας.Ταυτόχρονα στο χώρο της ΄΄κλασικής΄΄ μουσικής,ο Glenn Gould αποφασίζει να τερματίσει την σταδιοδρομία του σαν εκτελεστής για να ασχοληθεί με στουντιακούς πειραματισμούς ως προς τις ηχογραφήσεις.
Με τις studio ηχογραφήσεις των Beatles η χρήση πολυκάναλων ηχογραφήσεων έγινε θεσμός που άλλαξε ριζικά την pop μουσική.Tο rock και το hip hop επεκτείνουν μεταγενέστερα αυτή τη διαδικασία,χρησιμοποιώντας πολύπλοκες τεχνικές διάστρωμάτωσης και μίξης ξεχωριστών καναλιών.
Η ραγδαία άνθηση των σύγχρονων μουσικών ιδιωμάτων μαζί με την πρόοδο στα μέσα μετάδοσης επέβαλλε αναπόφευκτα στη μουσική τη δυνατότητα να γίνονται τα έργα της καταναλωτικό κτήμα μεγάλου πλήθους ακροατών.
Για τους μοντερνιστές συνθέτες κάτι τέτοιο δεν ήταν κατ'ανάγκη επιθυμητό.Το δικό τους ΄΄κοινό΄΄ προσελκυόταν από την αποκαλούμενη “σοβαρή” μουσική,έναν καλλιτεχνικό χώρο όπου οι ιδέες μπορούσαν να παρουσιασθούν ως μουσικοί σχηματισμοί,σε πλήρη αντίθεση με τη “λαϊκή” μουσική,η οποία αντιμετωπιζόταν ως ΄΄υποδεέστερη΄΄.
Η μεταμοντέρνα μουσική-όπως και η αντίστοιχη φιλοσοφία- θέτει τον προβληματισμό κατά πόσο η ιεραρχία του “ανωτέρου” και του “κατωτέρου” στον πολιτισμό είναι ορθή ή απλά ζήτημα κατοχής μέσω ΄΄δήλωσης΄΄ ("Είσαι ό,τι δηλώνεις").
Η βασική ιδέα ορισμού της μουσικής έχει αναπόφευκτα μεταβληθεί.Η ιδέα της “μουσικής για τη μουσική” ολοένα και περιχαρακώνεται.Σημείο αναφοράς δεν είναι πιά η τεχνική αλλά η ουσία,ο σκληρός πυρήνας της μουσικής.Τα μουσικά έργα έχουν σημείο αναφοράς άλλα μουσικά έργα,όχι λόγω δικαιώματος,αλλά λόγω υποχρέωσης.Πρόκειται γιά ένα σημείο διαφοροποίησης από τον μοντερνισμό,ο οποίος θεωρούσε ως βασικό αντικείμενο της τέχνης την καθαρότητα των στοιχείων της τεχνικής.Εντός αυτού του περιθωρίου κυριαρχούν τ'αυτοσχέδια μέσα που πλάθουν διαρκώς την καθημερινότητά μας και φυσικά τα πανταχού παρόντα ΜΜΕ.
Η μεταμοντέρνα τέχνη παίζει το ρόλο της μέσα στην καταναλωτική κοινωνία και τα προϊόντα της, ενώ ο μοντερνισμός προσπαθούσε να εκφράσει τα συναισθήματά του για την “αλήθεια” του σύμπαντος στην πιο στοιχειώδη μορφή του.
Οι τεχνικές ηχογράφησης και μίξης(και μεταγενέστερα η δυνατότητα για sampling) αντλούν έμπνευση από αυτή την ιδέα.Καθημερινοί ήχοι,αποσπάσματα από άλλες ηχογραφήσεις,θόρυβοι του περιβάλλοντος,ομιλίες,“σαμπλαρισμένοι” ήχοι,προάγονται σε πρωταγωνιστικά στοιχεία.
Πρωτοπόρους μπορούμε να συναντήσουμε τόσο στον κόσμο της κλασικής μουσικής –π.χ.ο John Cage (οι όπερες “Europeras”) ή ο Olivier Messiaen (συνθέσεις με “τραγούδια πουλιών”) - όσο και από τη ΄΄σύγχρονη΄΄ πλευρά: “Abbey Road”-Beatles,“Meddle”-Pink Floyd και το τζαμαϊκανό dub του Lee “Scratch” Perry.
Στα τέλη της δεκαετίας του 50 και κατά τη δεκαετία του 60,άρχισαν να διαμορφώνονται νέα μουσικά ιδιώματα με μεταμοντέρνες και pop επιρροές,ενώ διάφορα ήδη υπάρχοντα άρχισαν παράλληλα να οικειοποιούνται μεταμοντέρνα στοιχεία.
Η τζαζ,το rhythm’n’blues και το πρώιμο rock’ n’ roll(το οποίο θεωρείται από τον Henry Sullivan ως ρέκβιεμ για τη μοντέρνα εποχή),ξεκίνησαν τη διαμόρφωσή τους όχι μόνο χάρη στη νέα τεχνολογία αλλά και σ'ένα θεμελιωδώς διαφορετικό τρόπο παραγωγής ηχογραφήσεων.Αντί να χορηγήσουν έναν ομοιογενή τρισδιάστατο ήχο που ν'αποπειράται με τη σειρά του να αποδώσει την εμπειρία της ζωντανά παιζόμενης μουσικής, οι ηχογραφήσεις κατά κανόνα ρίχνουν τον ΄΄προβολέα΄΄ στα φωνητικά,κατασκευάζοντας με τους υπόλοιπους ήχους έναν εικονικό ΄΄καταρράκτη΄΄ πίσω από το βασικό κανάλι.
Από τα μέσα της δεκαετίας του 60,αυτός ο “τοίχος ήχου”(sound wall),αποτελούσε πλέον “σταθερή αξία” για την πλειοψηφία των ραδιοφωνικών σταθμών.Η ολική ενσωμάτωση τεχνικών studio μίξης,ηλεκτρονικών και πολυκάναλης διάστρωμάτωσης θα οδηγούσε στην ηγεμονία του ΄΄ροκ΄΄ ιδιώματος.Η ποπ μουσική με τη σειρά της αντικαθιστά τον ΄΄τραχύ΄΄ ήχο της ηλεκτρικής κιθάρας για χάρη synthesizer,ακουστικών οργάνων και πιό ήπιων(΄΄φιλικών΄΄ στο αυτί) rhythm sections.
Στα μεγάλα αστικά κέντρα,το dance ιδίωμα και οι DJ στα πάρτυ δημιουργούσαν μία εναλλακτική οδό στη μεταμοντέρνα πορεία της μουσικής με το να βάζουν δίσκους σε πικάπ,να ελέγχουν με το χέρι την ταχύτητά τους και χρησιμοποιώντας κονσόλες μίξης σαν μουσικα όργανα να προσθέτουν αντήχηση ή άλλα εφφέ.Αποδίδοντας συχνά ποιητική πρόζα στο μικρόφωνο,αξιοποιούσαν τα χορευτικά κομμάτια σα καμβά για τον δικό τους μήνυμα,καταλήγοντας νομοτελειακά στην rap μουσική και στο hip hop.
Στο ΄΄κλασικό στρατόπεδο΄΄,αμέσως μετά τον Β΄ΠΠ το μοντερνιστικό εγχείρημα της ατονικότητας που είχε πρωτύτερα ξεκινήσει από τον Arnold Schoenberg οδηγήθηκε στη λογική του κατάληξη,τον απόλυτο σειραϊσμό του Pierre Boulez και του Karlheinz Stockhausen.Αντιδρώντας στη δημιουργία μουσικής με βάση μαθηματικά αξιώματα, συνθέτες όπως ο Boulez, ο Stockhausen, ο Cage, εισάγουν το στοιχείο του τυχαίου στη μουσική,υλοποιώντας τον αλεατορισμό ο οποίος άρχισε να κλονίζει βασικές έννοιες,όπως η διάκριση συνθέτη-ακροατηρίου,εκτελεστών-περιβάλλοντος,τάσεις καθαρά μεταμοντέρνες.
Ταυτόχρονα,μοντερνιστές συνθέτες όπως ο Varese,δημιουργούν με ηλεκτρονικά όργανα,synthesizers και βρόγχους μαγνητοταινίας(tape loops) –αυτό που σήμερα λέμε sampling.Υπήρξε επιπλέον ενδιαφέρον για μουσικές “μη-δυτικές”.Ο Gyorgy Ligeti εισάγει στα έργα του στοιχεία από τραγούδια των Πυγμαίων,ενώ ο Messiaen πειραματίζεται με ανατολικές μουσικές τεχνοτροπίες.
Για την κλασική μουσική,ο μινιμαλισμός θεωρείται το πρωταρχικό μεταμοντέρνο ιδίωμα ως αντίδραση στη ΄΄δυσνόητη΄΄ μουσική των μοντέρνων συνθετών.Από τους πρώτους μινιμαλιστές συνθέτες,ο La Monte Young(μαθητής του Schoenberg) ενσωματώνει σειραϊκές επιρροές στα μίνιμαλ έργα του.Ο Terry Riley επηρεάζεται από τις συνεχείς επαναλήψεις μοτίβων στην ινδική και τη ροκ μουσική.Ήταν ο μινιμαλισμός και οι σχετικές με αυτόν τάσεις στη μεταμοντέρνα μουσική που δημιούργησαν το υπόβαθρο για την επανένωση λαϊκής και «σοβαρής» μουσικής.
Γύρω στο 1970,avant garde ροκ και ποπ μουσικοί,όπως οι Suicide ή οι Throbbing Gristle, στρέφονται προς τις ηλεκτρονικές ενορχηστρώσεις,τη χρήση ανατολικών ρυθμών ή οργάνων (με πρότυπα τους Beatles που χρησιμοποίησαν sitar) και την επαναλαμβανόμενη μουσική, με εμμονή που θυμίζει τον βόμβο των μπάσων μιας πίπιζας,παρόμοια σε στυλ με τον μινιμαλισμό.Τέτοια ήταν η μουσική των Velvet Underground ή των Kraftwerk.
Οι βρόγχοι της μαγνητοταινίας προοιωνίζουν το sampling (στην techno και την house μουσική) και το scratching (στο hip-hop).
Επιπρόσθετα,η ΄΄σαρδόνια΄΄ cut and paste προσέγγιση στα ύστερα έργα του Stockhausen -τα οποία συνδυάζουν στοιχεία ΄΄ανωτέρου΄΄ και ΄΄κατωτέρου΄΄ επιπέδου τέχνης- υπήρξε βασική επιρροή αρκετών ποπ και ροκ συνθετών, όπως ο Frank Zappa ή οι Residents.
Η μεταμοντέρνα τζαζ υπήρξε επίσης βασική επιρροή για τη σύγχρονη ποπ και ροκ μουσική.Απαρχή ήταν η ανανέωση που επέφερε στο ιδίωμα ο Charlie Parker και δεύτερη–γι ακόμα μια φορά- ο Schoenberg,όχι τόσο με τον σειραϊσμό όσο με την ατονική μουσική του πριν από τον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο-όπου κάθε μορφή τονικότητας είχε εγκαταλειφθεί.Η συγχώνευση των δύο επιρροών οδήγησε στην εγκαθίδρυση της free jazz στις αρχές του 60 από τον Ornette Coleman και τον Eric Dolphy- που υπήρξαν κύρια πηγή έμπνευσης για μουσικούς του ’60 και του ’70 όπως ο John Coltrane,ο Albert Ayler ή ο Sun Ra.Η free jazz άσκησε τη δική της επιρροή σε ροκ μουσικούς όπως τον Captain Beefheart και (με εντελώς διαφορετικό τρόπο) το Lou Reed –ο οποίος αργότερα θα συνεργασθεί με τον Don Cherry, παλιό συνεργάτη του Coleman- ή οι Stooges του Iggy Pop.Στη συνέχεια αυτοί οι καλλιτέχνες θα επηρεάσουν τη γενιά του πανκ τις δεκαετίες των 70ς και 80ς.
Ο Miles Davis στο ρόλο του αέναου υποκινητή νεωτεριστικών στυλ,μεταπηδά από το ΄΄Τρίτο Κύμα΄΄ συγχώνευσης της τζαζ με την κλασική μουσική(ηχογραφήσεις με τον Gil Evans τέλη των 50s) στη free jazz στα 60ς και αφού ενσωματώσει στη μουσική του στοιχεία από τη μουσική σχολή του Darmstadt μαζί με funk και rock από τους Sly Stone Jimi Hendrix αντίστοιχα,εισάγει δυναμικά τη τζαζ στην ηλεκτρική της εποχή.Το αξεπέραστο μουσικό του έργο στη δεκαετία του 70 θα ασκήσει τεράστια επιρροή στη σύγχρονη ροκ και τζαζ,ενώ απόηχοι αυτού ακούγονται σε πληθώρα σύγχρονων μουσικών στυλ.
Η σύγχρονη μουσική δημιουργία αξιολογείται κυρίως ως εμπορεύσιμο αγαθό ή ''πολιτιστικό'' προϊόν (και όχι ως μορφή η οποία–όπως την είχαν εξιδανικεύσει οι μοντερνιστές συνθέτες κατά το άρθρο του Babbitt- θα ήταν αυθύπαρκτη οντότητα λειτουργώντας γιά τον εαυτό της).
Έχοντας την άνεση να είναι εμπορεύσιμη από δισκογραφικές εταιρίες-διαδίκτυο και να πλασάρεται από το σταρσίστεμ,έχει σαν βάση όχι τη μουσική αυτή καθεαυτή,αλλά την πολιτιστική εικόνα που περιβάλλει σα ΄΄μεταφυσική΄΄ αχλύ την εκάστοτε μουσική έκφραση.Εικόνα που αντηχεί κι ενισχύεται μέσα από ταινίες,βίντεο,ΜΜΕ.
Όμως όπως η ρητορική τέχνη του ΄΄Χρυσού Αιώνα΄΄ εξέπεσε στη δημαγωγία,έτσι και το στυλ της καταναλώσιμης μουσικής καθορίστηκε από τους όρους της ίδιας της κατανάλωσης εκπίπτοντας στην ανάγκη γιά διαρκή εντυπωσιασμό σε πείσμα της απουσίας νεωτερισμών.Τέρπει χωρίς ν'ανοίγει πόρτες σε κάτι διαφορετικό(που θεωρείται ΄΄μη φιλικό΄΄ προς το χρήστη).Επαναλαμβάνει με άψογες τεχνικά ερμηνείες κάτι που μας είναι οικείο και που περιμένουμε με υποσυνείδητη αγωνία ν’ ακούσουμε ώστε να ΄΄εντυπωσιαστούμε΄΄. Δημιουργείται από ένα σύνολο παραγωγών και χρηστών τραγουδιού για ν'ανταποκριθεί σε κάποιες τάσεις που το ίδιο σύνολο τις περισσότερες φορές εντοπίζει μ'επιστημονικές μεθόδους και καλλιεργεί εντός της αγοράς.
Κάποιοι στοχαστές πάλι θεωρούν τα μεταμοντέρνα μουσικά στυλ ως παρηκμασμένα μοντέρνα.Για τον Adorno,οι μουσικές τάσεις μετά τον σειραϊσμό,δεν είναι παρά "μοντερνισμός του σωρού".
Για άλλους, ο μεταμοντερνισμός είναι η κατηγορηματική αντίδραση στην ανάδυση μιας κοινωνίας μαζικής παραγωγής και κατανάλωσης.Συνδέεται με την ανάγκη δημιουργίας συνεκτικότητας και αισθητικών αξιών από τα μορφώματα και τα τεχνουργήματα αυτής της κοινωνίας.
Από τη μιά πλευρά επομένως,έχουμε την ξεπερασμένη από την εξέλιξη των μέσων εξιδανίκευση της μουσικής κατά το Babbitt και από την άλλη την πλαστική εξιδανίκευση της τυποποίησης και των "Good Manufacturing Procedures" κατά τα γούστα του ευρέως καταναλωτικού ΄΄κοινού΄΄...