Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας, και μη

[tyler durden]

Κατα καιρους στα μεσα μαζικης ενημερωσης εμφανιζονται ανθρωποι που δυστυχως δεν βρισκουν θεση μεσα σε αυτο το φτηνο τηλεοπτικο-πνευματικο-κοινωνικο συστριγγλο της φτηνιας που επικρατει στις μερες μας. Αυτοι οι ανθρωποι δεν ανοιγουν το στομα τους συχνα, αλλα οταν το ανοιγουν μας συνδεουν λιγακι με την ανθρωπινη μας υποσταση.

Για οσους "γυροφερνουμε" αυτο το φορουμ, οι ανθρωποι αυτοι θα εχουν το χωρο τους σε αυτο το thread.

 

[tyler durden]

Απάντηση: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας, και μη

ΚΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΑ
Ποιήτρια και νέα Ακαδημαϊκός
«Η άνοιξη έρχεται
μαζί με το τέλος της»
​

Ερώτηση: Κυρία Δημουλά, πως αισθάνεστε από την εκλογή σας στην Ακαδημία;

Απάντηση: Είμαι ακόμα στο προαύλιο αυτής της μεγάλης διακρίσεως και εισπράττω τα κέρδη μου εξ' αυτής, χωρίς να ξέρω τι κεφάλαιο διαθέτω να καταθέσω, αν θα είναι ανάλογο του κέρδους μου.

Ερώτηση: Το γεγονός ότι το έργο σας έχει μεγάλη απήχηση στο κοινό, και ιδιαίτερα στους νέους, σας κάνει να αισθάνεστε δικαιωμένη;

Απάντηση: Δικαιωμένη για ποιο κοινωφελές αποτέλεσμα; Για ποιον αγώνα; Yπερ ποιας ανιδιοτέλειας; Γράφοντας, μιαν ασφάλεια ζωής των δικών μου ανησυχιών πέτυχα μόνο. Η προσπάθειά μου να τεθεί υπό κράτηση το πέρασμα του χρόνου, ήταν και αυτή ευφάνταστη. Kλείνουν φέτος, πενήντα χρόνια καταγγελιών μου εναντίον του χρόνου ως υπεύθυνου για τον τραυματισμό ή και το θάνατο των ημερών μας, που προκαλεί περνώντας με το αθόρυβο, σφοδρά ταχύ μηχανάκι του. Λέξεις μόνο ήταν τα επιβαρυντικά στοιχεία που διέθετα εναντίον του. Mε λέξεις το ενοχοποιούσα αλλά λέξεις πάλι πειστικότερες το αθώωναν. Ότι υπάρχουν αναγνώστες των καταγγελιών μου, αυτό ευχάριστα σημαίνει ότι δεν μονολογώ ευρέως. Aν τώρα ανάμεσά τους υπάρχουν, όπως λέτε, νέοι, είναι κάτι που ιδιαίτερα με θερμαίνει αλλά και με ξαφνιάζει. Πως θυμάμαι ακόμα να μιλώ τη γλώσσα της ηλικίας τους; Mήπως επειδή διαχειμάζω στην θερμή ανάμνηση της νεότητας; Eκτός πια αν ποτέ δε γερνάμε, αν η πάροδος της νεότητας είναι εικονική και το γήρας δεν είναι παρά ένα εσω ζωτικό μοναστήρι, στο οποίο κλείνεται η νεότης για να αποφύγει το μεγάλο πειρασμό της φθοράς της. Tαγμένη πια στη μυστικότητα, διαρκεί.

Ερώτηση: Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο ρόλος της γλώσσας σε έναν κόσμο που κάποιοι θεωρούν "μη ποιητικό"; Το «Λίγο του Κόσμου» μπορεί να αφορά όλο τον κόσμο;

Απάντηση: O ρόλος είναι να αποδίδει εύηχα, με καλλιεπή ορθότητα, με ρυθμική ειλικρίνεια, αυτό ακριβώς το μη ποιητικό μέρος του κόσμου. Όσο για το «Λίγο του Κόσμου» είθε να μην αφορά το σύνολό του, να μην είναι καν πραγματικότης, αλλά προπαγάνδα μιας άπληστης για εξουσία νοσηρότητας.

Ερώτηση: Και ποια η θέση, και κυρίως ποιος ο ρόλος, του ποιητή στο σημερινό περιβάλλον;

Απάντηση: O Λογγίνος κάπου λέει: «Oυ γαρ εις πειθώ αλλ' εις έκστασιν άγει τα προσφυά». Εγώ, αποδίδω στον ποιητή ότι απλώς συμβαίνει. Σε κάθε περιβάλλον.

Ερώτηση: Θεωρείτε ότι είναι υπαρκτός ο κίνδυνος μιας ομογενοποιημένης κουλτούρας στην εποχή της παγκοσμιοποίησης;

Απάντηση: Δεν έχω συλλάβει σχεδόν καθόλου την έννοια αυτή. Διαισθάνομαι μόνο την ανεμπόδιστη εφαρμογή της στο τέλος του κόσμου. Όσο αυτός ανθίσταται, οι άνθρωποι θα περιφρουρούν μετά μανίας την ιδιαιτερότητα των βασάνων τους, επομένως και την ξεχωριστή κουλτούρα τους.

Eρώτηση: Έχετε πει κάπου ότι «ο έρωτας δεν υπάρχει, υπάρχει μόνο η αναζήτησή του». Τι εννοείτε;

Aπάντηση: Έτσι είπα; Δε θυμάμαι πια. Θα εννοούσα πάντως, ότι η άνοιξη έρχεται μαζί με το τέλος της. Η προσδοκία της είναι που κάνει εκθαμβωτική την έλευσή της? τη γευόμαστε μέσα από τα αγαλλιώντα συμπτώματα της προετοιμασίας: ξεμύτισμα αδιόρατο κάποιου πράσινου φύλλου, διόγκωση χυμών, βοή χρωμάτων, δονήσεις μπουμπουκιών, όλ' αυτά που κάνουν το δέντρο των αισθήσεών μας να τραντάζεται, εν αναμονή της ανοίξεως – έρωτας.

Eρώτηση: Μέρος του έργου σας έχει μεταφραστεί στα Γαλλικά, Αγγλικά, Ισπανικά, Σουηδικά, Γερμανικά και Ιταλικά. Πιστεύετε πως το νόημα ενός ποιήματος είναι δυνατόν να αποδοθεί σωστά όταν μεταφραστεί, όσο καλή και αν είναι η απόδοση στην ξένη γλώσσα;

Aπάντηση: Μα εδώ το νόημα ενός ποιήματος αλλάζει -δικαιωματικά ίσως- από αναγνώστη σε αναγνώστη, από την ίδια γλώσσα στην ίδια γλώσσα. Πώς είναι δυνατόν να διασωθεί μεταφραζόμενο; Ωστόσο η ποίηση, έστω και κάπως μεταλλαγμένη, καλό είναι να ανταλλάσσει ανθρωπότητα. Εξ' άλλου, λίγο πολύ, συντοπίτες είναι οι προβληματισμοί.

Eρώτηση: Υπάρχει για εσάς «ένα ποτήρι στο πάνω πάνω ράφι» που δεν το φτάνετε;

Aπάντηση: Ναι, βέβαια υπάρχει ακόμα, αλλά πολύ σκονισμένο.
«Απ' τον Καιρό.
Είν' όλ' αυτά τα πράγματα πολύ παληά
το σκίτσο και το πλοίο, και το απόγευμα».

(Καβάφης)

 

[wanda]

Απάντηση: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας, και μη

Θαυμάζω τους ανθρώπους που μπορούν να χειρίζονται τον λόγο, γραπτό ή προφορικό, με τρόπο τέτοιο που να σου μεταφέρουν εικόνες και συναισθήματα ...

...ίσως γιατί είμαι από αυτούς που πιστεύουν στην δύναμη του λόγου και τα περάσματά του από το μυαλό στην καρδιά.



Ξεχωρίζω αυτό το κομμάτι:


Ερώτηση: Θεωρείτε ότι είναι υπαρκτός ο κίνδυνος μιας ομογενοποιημένης κουλτούρας στην εποχή της παγκοσμιοποίησης;

Απάντηση: Δεν έχω συλλάβει σχεδόν καθόλου την έννοια αυτή. Διαισθάνομαι μόνο την ανεμπόδιστη εφαρμογή της στο τέλος του κόσμου. Όσο αυτός ανθίσταται, οι άνθρωποι θα περιφρουρούν μετά μανίας την ιδιαιτερότητα των βασάνων τους, επομένως και την ξεχωριστή κουλτούρα τους.

 

[tyler durden]

Απάντηση: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας, και μη

εδω http://video.google.com/videoplay?docid=-8945155126703786674# θα την ακουσεις να αποκρυπτογραφει με το δικο της τροπο εννοιες οπως η ζωη, ο ερωτας, ο θανατος, η προδοσια...


[YOUTUBE]Zs4UGzZG_l0[/YOUTUBE]

[YOUTUBE]JW_bHr47sj0[/YOUTUBE]

[YOUTUBE]irQevIBuOhM[/YOUTUBE]

κι ενα ποιημα
[YOUTUBE]DErX0ZVNyvM[/YOUTUBE]

Περπατώ και νυχτώνει.
Αποφασίζω και νυχτώνει.
Όχι,δεν είμαι λυπημένη.

Υπήρξα περίεργη και μελετηρή.
Ξέρω απ'όλα.Λίγο απ'όλα.
Τα ονόματα των λουλουδιών όταν μαραίνονται,
πότε πρασινίζουν οι λέξεις και πότε κρυώνουμε.
Πόσο εύκολα γυρίζει η κλειδαριά των αισθημάτων
μ'ένα οποιοδήποτε κλειδί της λησμονιάς.
Όχι δεν ειμαι λυπημένη.

Πέρασα μέρες με βροχή,
εντάθηκα πίσω απ'αυτό
το συρματόπλεγμα το υδάτινο
υπομονετικά κι απαρατήρητα,
όπως ο πόνος των δέντρων
όταν το ύστατο φύλλο τους φεύγει
κι όπως ο φόβος των γενναίων.
Όχι,δεν είμαι λυπημένη.

Πέρασα από κήπους,στάθηκα σε συντριβάνια και είδα πολλά αγαλματίδια να γελούν
σε αθέατα αίτια χαράς.
Και μικρούς ερωτιδείς,καυχησιάρηδες.
Τα τεντωμένα τόξα τους
βγήκανε μισοφέγγαρο σε νύχτες μου και ρέμβασα.
Είδα πολλά και ωραία όνειρα
και είδα να ξεχνιέμαι.
Όχι,δεν είμαι λυπημένη.

Περπάτησα πολύ στα αισθήματα,
τα δικά μου και των άλλων,
κι έμενε πάντα χώρος ανάμεσα τους
να περάσει ο πλατύς χρόνος.
Πέρασα από ταχυδρομεία και ξαναπέρασα.
Έγραψα γράμματα και ξαναέγραψα
και στο θεό της απαντήσεως προσευχήθηκα άκοπα.
Έλαβα κάρτες σύντομες:
εγκάρδιο αποχαιρετιστήριο από την Πάτρα
και κάτι χαιρετίσματα
απο τον Πύργο της Πίζας που γέρνει.
Όχι,δεν είμαι λυπημένη που γέρνει η μέρα.

Mίλησα πολύ.Στους ανθρώπους,
στους φανοστάτες,στις φωτογραφίες.
Και πολύ στις αλυσίδες.
Έμαθα να διαβάζω χέρια
και να χάνω χέρια.
Όχι,δεν είμαι λυπημένη.

Ταξίδεψα μάλιστα.
Πήγα κι από εδώ,πήγα και από εκεί...
Παντού έτοιμος να γεράσει ο κόσμος.
Έχασα κι από εδώ,έχασα κι από κεί.
Κι από την προσοχή μου μέσα έχασα
κι από την απροσεξία μου.
Πήγα και στη θάλασσα.
Μου οφειλόταν ένα πλάτος.Πές πως το πήρα.
Φοβήθηκα τη μοναξιά
και φαντάστηκα ανθρώπους.
Τους είδα να πέφτουν
από το χέρι μιας ήσυχης σκόνης,
που διέτρεχε μιάν ηλιαχτίδα
κι άλλους από τον ήχο μιας καμπάνας ελάχιστης.
Και ηχήθηκα σε κωδωνοκρουσίες
ορθόδοξης ερημιάς.
Όχι,δεν είμαι λυπημένη.

Έπιασα και φωτιά και σιγοκάηκα.
Και δεν μου έλειψε ούτε των φεγγαριών η πείρα.
Η χάση τους πάνω από θάλασσες κι από μάτια,
σκοτεινή,με ακόνισε.
Όχι,δεν είμαι λυπημένη.

Όσο μπόρεσα έφερ'αντίσταση σ'αυτό το ποτάμι
όταν είχε νερό πολύ,να μη με πάρει,
κι όσο ήταν δυνατόν φαντάστηκα νερό
στα ξεροπόταμα
και παρασύρθηκα.

Όχι,δεν είμαι λυπημένη.
Σε σωστή ώρα νυχτώνει.

 

[Fedra]

Απάντηση: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας, και μη

Μπράβο tyler durden πολύ όμορφο θέμα και η Κική Δημουλά είναι μια μεγάλη ποιήτρια!!!!
Νομίζω πως θα το επισκέπτομαι συχνά για να διαβάζω και να ποστάρω μερικούς αγαπημένους ποιητές και όχι μόνο:123:

 

[tyler durden]

Απάντηση: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας, και μη

Ευχαριστω, το συγκεκριμμενο θεμα θα θελα να το κανετε δικο σας για να επιτελεσει το σκοπο του. Η ποιηση ειναι η τρελα μου και δεν ειναι τυχαιο οτι ξεκινησα με την κ. Δημουλα την οποια διαβαζω απο το 1994. Η συμβολη του καθενος σας και η παρουσιαση μιας προσωπικοτητας απο οποιο χωρο και αν προερχεται, ειναι σημαντικη, ετσι για να αφυπνιζομαστε ή εστω να παραμενουμε ξυπνιοι εμεις που "κυκλοφορουμε" εδω μεσα.

 

[Fedra]

Απάντηση: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας, και μη

Έχω κι εγώ τρέλα με την ποίηση και όποιος κάνει κλικ στην υπογραφή μου θα ακούσει ΟΙ ΑΘΑΝΑΤΟΙ-ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ :102:

 

[tyler durden]

Απάντηση: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας, και μη

Κική Δημουλά - Συνεντεύξη
Φτασμένοι είναι μόνο οι νεκροί

στην ΜΙΚΕΛΑ ΧΑΡΤΟΥΛΑΡΗ,
ΤΑ ΝΕΑ, 19-05-2001​

Το καταλαβαίνεις αμέσως.
Υπάρχουν κάποιοι στίχοι που μόνο στην Κική Δημουλά μπορούν να ανήκουν. Για παράδειγμα, η διαπίστωση
«τι αισχροκερδές φάντασμα η απόλαυση»
ή η περιγραφή
«είχε πανσέληνο η αμφιβολία»
ή ο προσδιορισμός
«λίγος ιδρώτας λάθους»
ή η παρομοίωση
«Ο έρωτας μοιάζει / με το χνούδι που φύεται / στο επάνω χείλος του ονείρου κι ύστερα / με του φιλιού την πρόοδο αγκυλώνει»
ή η αποστροφή
«Δεν είναι λέξη ο καιρός. Είναι / ο κακοήθης όγκος της στιγμής»
ή η ερώτηση
«Από πότε έχω να γεννηθώ»
ή η διαμαρτυρία
«Έχω κι εγώ ένα σωρό απωθημένους ουρανούς / μα δε σκοτώνω άστρα».

Δεν πρόκειται για μόδα/είναι παλιά προτίμηση το ψεύτικο, γράφει η Κική Δημουλά στο ποίημα «Αληθινή απάντηση» από την καινούργια της συλλογή «Ήχος Απομακρύνσεων» (Ίκαρος)

Όταν σου μιλάει η Κική Δημουλά, παραξενεύεσαι. Διότι στην καθισιά της, ως «ερασιτέχνης άνθρωπος» όπως λέει, χρησιμοποιεί την ίδια αυτοειρωνεία και τις ίδιες δυνατές εικόνες που πλημμυρίζουν τα γραπτά της. Ετούτη η μειλίχια παρουσία με την καλοπροαίρετη έκφραση και τη νεανική και άτακτη λάμψη στα μάτια, είναι η ίδια που προσωποποιεί τις λέξεις και τα αντικείμενα. Η ίδια που εμπνέεται ποιήματα τόσο από ένα σημείο στίξεως όπως το ερωτηματικό όσο και από τη μετακομιδή των οστών του άνδρα της. Η ίδια που δεν γράφει για «αγαπημένους» αλλά για «επιλαχόντες» και αντί για το «δημιουργός» προτιμά τον χαρακτηρισμό «οικοδόμος». Η Δημουλά είναι που χρησιμοποιεί αιρετικά τη γλώσσα, παντρεύοντας ασύμβατες φαινομενικά λέξεις - κάτι που της έχει κοστίσει τον χαρακτηρισμό της εγκεφαλικής ποιήτριας. Δικός της είναι αυτός ο λόγος ο έμμεσος, ο υπαινικτικός, ο αυτοσαρκαστικός και ειρωνικός και ταυτόχρονα τόσο καίριος για την ψυχοφθόρο καθημερινότητά μας, για τον «έρμαιο ψυχισμό» μας, για το γελοίο που μας απειλεί, για τη ματαιότητα. Έτσι εκφράζει την αγάπη της για τη ζωή και αυτή είναι η εξέγερσή της.

Φέτος η Κική Δημουλά συμπληρώνει μισόν αιώνα στα γράμματα. Με δέκα βιβλία στο ενεργητικό της (που μόλις πριν από λίγες μέρες έγιναν έντεκα), με πωλήσεις πολύ υψηλές για τα δεδομένα της ποίησης, είναι η δημοφιλέστερη και η πλέον βραβευμένη Ελληνίδα ποιήτρια, γνωστή και στο εξωτερικό από τις μεταφράσεις της σε αγγλικά, γαλλικά, σουηδικά, ισπανικά, ιταλικά, γερμανικά και, όπως όλα δείχνουν, μέλος σε λίγο καιρό τής Ακαδημίας Αθηνών. Παρ' ότι όμως όλο και πλησιάζει, αν όχι αγγίζει, την ευρύτατη αναγνώριση, εκείνη προτίμησε να τιτλοφορήσει την καινούργια της συλλογή με 40 ποιήματα που κυκλοφόρησε από τον «Ίκαρο»: «Ήχος Απομακρύνσεων». Άλλη μία ένδειξη της αμφισημίας που τόσο την εκφράζει.

«Απομακρύνομαι από κάτι, σημαίνει και πλησιάζω κάπου», λέει στα ΠΡΟΣΩΠΑ 21ος ΑΙΩΝΑΣ. «Όσο μελαγχολικός κι αν ακούγεται ο τίτλος, ενέχει μια κίνηση. Εγώ δεν πιστεύω ότι αδειάζει μία θέση και μένει κενή. Απομακρύνομαι π.χ. από μία ελπίδα, σημαίνει ότι πλησιάζω τη βεβαιότητα ότι μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς αυτήν. Απομακρύνομαι από τις ανασφάλειές μου, από την εξάρτησή μου από φόβους... Η μία στιγμή απομακρύνεται από την προηγούμενη και εγώ η ίδια απομακρύνομαι από την ηρεμία που μου έδιναν οι δεκαετίες μπροστά μου. Όταν φθάνω στο τέλος του ποιήματος, έχω απομακρυνθεί πολύ από την αρχή του. Κάθε ποίημά μου απηχεί αυτή την απομάκρυνση τόσο από τα αισθητά όσο και από τα μη αισθητά».

Όσο κι αν αυτό ακούγεται βαρύγδουπο. Τα ποιήματα αυτά έχουν πάνω τους το σημάδι της μοίρας. Η Κική Δημουλά τα είχε έτοιμα σχεδόν από το περασμένο καλοκαίρι, όταν τελικά βρήκε την ευκαιρία να τα δώσει για το τελικό ΟΚ στην κόρη της «που έχει κρίση λαμπρή και σκληρή». Έφευγε τότε με την οικογένειά της και τα δύο μικρά εγγόνια της ποιήτριας για μια σύντομη εκδρομή. Επιστρέφοντας όμως, εκεί κοντά στο Ξυλόκαστρο, το αυτοκίνητο μπήκε στο αντίθετο ρεύμα, ντελαπάρισε και όλοι βρέθηκαν στην Εντατική, ζωντανοί σαν από θαύμα. Τα χειρόγραφα σκόρπισαν στους αγρούς ανάμεσα στα παλιοσίδερα και όταν ο κίνδυνος για τους αγαπημένους πέρασε, η Κική Δημουλά έστειλε την ανιψιά της να δει τι απέγιναν. Τα ποιήματα βρέθηκαν ζωντανά κι αυτά, ανάμεσα στα χώματα και στα χορτάρια. Ήθελαν να εκδοθούν.

- Γιατί γκρεμίζονται τα όνειρα κ. Δημουλά;
«Ίσως επειδή δεν υπάρχουν ιδιοκτήτες ονείρων που να τα φροντίζουν και να τα συντηρούν. Περιφερόμενοι άστεγοι τα κατοικούν, συχνά πολλοί μαζί στο ίδιο όνειρο - ετοιμόρροπη κατάσταση. Αφήνω που τα περισσότερα όνειρα είναι χτισμένα επάνω σε μπαζωμένα ρέματα. Έναν μικρό σεισμό να κάνει ο ύπνος κι ένας ισχυρός να προκληθεί από το ρήγμα της αφύπνισης, σωριάστηκαν».

- Και τα αισθήματα, γιατί βρίσκουν όπως λέτε «αλλήθωρη ανταπόκριση»;
«Ακούστε, δεν ξέρω πόσην αδιαμφισβήτητη ευθύτητα είχαν τα βλέμματα που εσείς δεχθήκατε, αλλά εγώ, και τα 2/3 τουλάχιστον της ανθρωπότητας, χρειάστηκε πολλές φορές να πούμε: "Εδώ, εμένα κοίτα, κοίτα με καλά στα μάτια"».

- «Ν' αντέξεις είναι το ζητούμενο, όχι να καταλάβεις», γράφετε σε ένα από τα καινούργια ποιήματά σας (το «Πάλι σε συγχωρώ»). Μα, δεν είναι ηττοπαθής αυτή η στάση;
«Αν σ' αυτά που λέω, βλέπετε ηττοπάθεια, τότε σημαίνει ότι ηττήθηκε η σαφήνεια του στίχου, το νόημά του. Ν' αντέξουμε, προσπαθούμε, κάθε τι που μας πονάει, παραιτούμενοι από το να το κατανοήσουμε. Επειδή δεν κατανοείται το επώδυνο».

- «Ήχος απομακρύνσεων». Εσείς από τι έχετε απομακρυνθεί σε σχέση με τα όσα καταθέτατε στις προηγούμενες ποιητικές συλλογές σας;
«Απομακρύνθηκα από εκείνη τη "Φρόνηση", την "ψεύτρα", που ξεγέλαγε τον Καβάφη λέγοντάς του: "Αύριο. Έχεις πολύν καιρό"».

- Εγώ σας βλέπω τρυφερή, ανθεκτική, επιεική, καθόλου διεκδικητική. Όμως τα ποιήματά σας βάζουν κι άλλες αποχρώσεις. Τι άνθρωπος είστε;
«Δεν ξέρω. Πάντως είμαι πολύ φιλόξενη σε κάθε ατέλεια και αδυναμία. Παρέχω άσυλο βεβαίως, αλλά όχι και συγγνώμη πάντα».

- Μπορεί ένας ποιητής να είναι και καλός ως ποιητής και ευτυχισμένος ως άνθρωπος;
«Και καλός ποιητής και ευτυχισμένος; Πάει πολύ. Σαν μεγάλη εύνοια το βλέπω...».

- Μια μεγάλη αναγνώριση, όπως για παράδειγμα το Αριστείο της Ακαδημίας Αθηνών, που πρόσφατα σάς δόθηκε, ένα κρατικό ή ένα διεθνές βραβείο, τι σημαίνει για μια ποιήτρια όπως εσείς;
«Σημαίνει ότι ο Θεός είναι πότε πότε και θαυμαστής μου».

Όλη η ζωή είναι μια εκκρεμότης

- «Ή σε αγγίζω Ιησού ή Ανασταίνεσαι διά παντός από κοντά μου». Ένας χαρακτηριστικός στίχος από τη συνομιλία της Κικής Δημουλά με το θείον. Λέτε όλη την αλήθεια στα ποιήματά σας κυρία Δημουλά;
«Όχι, βέβαια. Παίρνουν όση δική μου τους χρειάζεται για να επινοήσουν τη δική τους. Επιδίωξή τους είναι, αυτή η νοθεία να φανεί ως γνησιότης. Αν και: «η αλήθεια μόνο έναντι θανάτου δίδεται» όπως έγραψε στα «Ελεγεία...» ο Ελύτης.

- Είστε ολιγογράφος. Κάτι σπάνιο στην εποχή μας. Πώς αισθάνεστε λοιπόν κάθε φορά που τελειώνει μια δουλειά σας και παίρνει τον δρόμο της έκδοσης;
«Περίπου όπως αισθάνεται απαρηγόρητος κανείς, όταν βίαια σχεδόν, με δική του απόφαση, αποχωρίζεται ένα μακροχρόνια αγαπώμενο πρόσωπο, επειδή διαβλέπει ότι ποτέ δεν θα το κατακτήσει στο βαθμό που ορίζει η ολοκλήρωση».

- Με την ίδια αίσθηση του ανολοκλήρωτου αποχωριστήκατε και τα καινούργια ποιήματά σας;
«Περιέργως, όχι. Νομίζω ότι κοινοποιώ με μεγαλύτερη άνεση την παραίτησή μου από την περαιτέρω προσπάθεια...».

- Ο «Ήχος Απομακρύνσεων» είναι μαύρος και κυνικός. Μήπως είναι η εύκολη συνταγή;
«Προσέξτε: Θεωρώ πως υπάρχει μια προκατάληψη εναντίον της απελπισίας. Ενώ κατ' εμέ η απελπισία είναι μία απεξάρτηση από την ελπίδα. Το λέει και ένας στίχος που μ' αρέσει, του Καρούζου: "Δεν είναι φορτίο για τη χώρα των αγγέλων η απελπισία". "Μαύρος" λοιπόν και "κυνικός" ο "Ήχος..."; Όχι. Ώριμος απλώς να ακουστεί. Ήταν αδύνατον να τον ακούσουμε, όταν η γέννησή μας, μας απομάκρυνε από την ανυπαρξία και πολύ δύσκολο, όταν, θορυβώδης ο χρόνος, μας απομάκρυνε από τη νεότητα.

- Αισιόδοξη λοιπόν, παρά ταύτα;
«Αφού δεν απέκλεισα και την απομάκρυνση της εξάρτησής μου από φόβους και ανασφάλειες».

- Κι όμως, τα περισσότερα καινούργια ποιήματά σας, σαν να τα σκιάζει η αίσθηση της ματαιότητας. Δεν είναι εξεγερμένα.
«Ποιαν άλλη εξέγερση θέλετε εκτός από τη μεγάλη αγάπη που έχω για τη ζωή. Όταν όμως κάποτε δεν θα μπορώ να την νιώθω, δεν θα αποδειχθεί άραγε μάταιο το "εξεγερμένο", μέγεθός της;».

- Πώς μπορεί κανείς να προχωρά μπροστά, όταν νιώθει πως όλα είναι μάταια;
«Ο κόσμος πρόκοψε με ανθρώπους που εν γνώσει της ματαιότητας, για να αντεπεξέλθουν τον πόνο της ματαιότητας, δημιούργησαν. Μπορείς λοιπόν να προχωράς, αρκεί να μη γονατίζεις στη σκέψη της ματαιότητας. Όλη η ζωή μας είναι μια εκκρεμότης; Αφού είμαστε θνητοί. Επειδή είναι προσωρινός ο άνθρωπος, γίνεται ενοχλητικός και διεκδικητικός αντίπαλος. Ενώ, αν μπορούσαν να διαρκούν οι χαρές που νιώθει, θα ήταν πολύ καλύτερος».

- Έτσι σκεφτόσαστε στα νιάτα σας;
«Δεν τα σκεφτόμουν αυτά. Αλλά επειδή ήμουν μελαγχολικό παιδάκι, πρέπει να πέρναγαν αοράτως μέσα μου. Είχα και μια μάνα μελαγχολική και ίσως να απερρόφησα αυτήν την εικόνα της. Ο γιος μου ο Δημήτρης (σ.σ.: έγκυρος μεταφραστής) μου μοιάζει σ' αυτό, η κόρη μου η Έλση σαν να ξέφυγε...».

-«Το ρεζουμέ είναι / πως δε γευτήκαμε παράδεισο κανέναν / μήτε δικής μας παραγωγής φυσικόν / μήτε του άλλου με συντηρητικά», λέτε στο «Οικολογικό» μιλώντας για απώλεια δύο παραδείσων. Ποιος είναι ο δεύτερος;
«Νομίζω, αρμόδιο να απαντήσει είναι το ίδιο το ποίημα, η στιγμή που γράφτηκε, η οποία και έδωσε τις πληροφορίες, καθώς και η υπερβολή που τις επιβεβαίωσε. Υποθέτω πάντως ότι ο δεύτερος παράδεισος είναι το φάντασμα του πρώτου, δηλαδή η άνοιξη, η άνοιξη των αισθημάτων, η άνοιξη της μνήμης, της περιέργειας. Ελάχιστα προφταίνουμε να επωφεληθούμε γιατί χειμωνιάζουν πολύ γρήγορα οι συμπεριφορές, παρά τα συντηρητικά που χρησιμοποιούμε ονειρευόμενοι».

- Και γιατί διαλέξατε τη χλόη να διαμαρτύρεται γι' αυτή τη στέρηση;
«Αγαπώ ιδιαίτερα αυτό το μικρόσωμο πράσινο και θέλησα να του δώσω φωνή. Πέρασε από τα μάτια μου η ματαιωμένη εικόνα της προετοιμασίας της. Είδα αυτή τη λεπτεπίλεπτη πρωτοβουλία της γης, να φυτρώνει και να στρώνεται ως έξοχος μαλακός τάπης επάνω σε όλη τη μεγάλη έκταση της χωματένιας υποσχέσεως που μας δόθηκε, για να κυλιούνται επάνω της χωρίς πόνο, τα ξαφνιασμένα παιχνίδια των πρωτόπλαστων και η εύχαρις αδεξιότης της γνωριμίας τους. Ε!, τον παράδεισο αυτού του συμπλέγματος, δεν πρόλαβε, η χλόη, να τον γευτεί».

- Ομολογείτε ωστόσο κάπου ότι έχετε «απωθημένους ουρανούς». Αν πρόκειται για απωθημένες ματαιώσεις, όπως φαντάζομαι, δεν σας πληγώνει που τις συντηρείτε; Ή είστε τόσο σοφή;
«Πληγώνομαι, σημαίνει, κοντά στα άλλα, αποκτώ γνώσεις. Ε! με λίγη παραπάνω μελέτη της ματαιότητας, ένα Lower σοφίας κουτσά - στραβά το παίρνεις...».

- Γιατί δεν σκέπτεστε να αλλάξετε τον κόσμο;
«Όταν γράφω, ο δικός μου πάντως κόσμος, αλλάζει. Υποθέτω και κάποιου αναγνώστη αλλάζει ο κόσμος, αν τύχει να του αρέσει κάποιο ποίημά μου. Κι αν ακόμα ελπίσω ότι μετά από αιώνες, έστω, κάπου θα συναντηθούν όλες αυτές οι μερικές ευαισθητοποιήσεις για να αλλάξουν συθέμελα ολόκληρο τον κόσμο, προβλέπω αιματοχυσία. Κάθε "δημιουργός" - κακή λέξη, ας πω "οικοδόμος" καλύτερα - θα υπερασπίζεται το δικό του μοντέλο βελτιώσεως. Ποιο θα εγκρίνει ο Θεός απαρνούμενος το δικό του;».

- Μιλάτε για τον Θεό και στα ποιήματά σας συζητάτε με τον Χριστό. Πιστεύετε ότι η μοίρα μας είναι προκαθορισμένη από μία ανώτερη δύναμη. Τον Θεό της Ορθοδοξίας ειδικότερα;
«Είναι και δικά μου ερωτήματα αυτά, που για να τα κατευνάσω, τα συζητώ πότε με τον Θεό, πότε με τον Χριστό, με την ορθόδοξη πάντα ελπίδα ότι δεν είναι προκαθορισμένη ούτε αμετάκλητη η, πράγματι, ανωτέρα δύναμη της σιωπής τους.Εν τω μεταξύ, τηρώ πάντα τα ήθη του ουρανού και τα έθιμα της γης...».

- «Εξεδιώχθη», λέτε σε μια ωραία αντιστροφή, «από τον έρωτα ο παράδεισος» και πολλαπλασιάστηκε η μοναξιά. Είναι τα πράγματα χειρότερα από τότε που αρχίσατε (1950) να γράφετε ποίηση;
«Δεν είναι χειρότερα. Ακαταπολέμητα είναι».

- Πώς συμβιώνετε με τόση πίκρα; Δεν σας δηλητηριάζει;
«Καθόλου. Την παίρνω προσεκτικά, με συστηματικές προκαθορισμένες δόσεις και δρα ως αντίδοτο».

- Στην Ελλάδα υπάρχει μία σύγχυση σε σχέση με τα καλλιτεχνικά και πνευματικά μεγέθη. Πώς αισθάνεστε σε ένα τοπίο όπου κάθε στιγμή τα πράγματα τείνουν να σας ισοπεδώσουν;
«Ακόμα και στους πιο επιμελημένα ασφαλτοστρωμένους δρόμους κάποιοι ανοιχτοί πόροι, κάποιες μικρορωγμές, διευκολύνουν μερικά αγριόχορτα να φυτρώνουν υπερβαίνοντας την ισοπέδωση».

- Τι θυσιάσατε στην ποίησή σας;
«Ε! όχι και φωτοστέφανο για να καλύψουμε το δάφνινο στεφάνι που ονειρευτήκαμε».



«Από τον επόμενο κόσμο ήρθα, και στον προηγούμενο θα ξαναγυρίσω»

Η Κική Δημουλά ήταν 19 χρόνων όταν πρωτοδημοσιεύτηκαν ποιήματά της. Τα μαλλιά της νιότης της, τα έκοψε στα 35 της...

Η Κική Χρ. Ράδου ήταν 21 χρόνων όταν την Πρωτοχρονιά του 1952 πήρε στα χέρια της την πρώτη έκδοση των ποιημάτων της, που ξεκινούσε με τους εξής στίχους:

«Την ιστορία μου πολύ θα το 'θελα να γράψω / στης περαστικότητας επάνω την ευχέρεια / Να την γράψω με στάχτη, / για να τηρώ, όπως πάντα μου άρεσε, τις αναλογίες...».

Ο αδελφός τής μητέρας της, ο Παναγιώτης Καλαμαριώτης, τα είχε μαζέψει κρυφά και είχε φροντίσει να εκδοθούν. Μέχρι τότε, μόνο δύο ποιήματά της είχαν δημοσιευθεί στη «Νέα Εστία», το 1950. Επειδή όμως ο Πέτρος Χάρης την πρόσεξε και έγραψε μια κριτική για εκείνην στην «Ελευθερία», ο πατέρας της εξαγριώθηκε, καθώς δεν ήθελε το όνομά του να φιγουράρει σε εφημερίδα αριστερών ιδεών. Αυτή η σκιά στη χαρά της, θα μπορούσε να την είχε τραυματίσει θανάσιμα. Όμως, ήταν ήδη αργά. Η Βασιλική Ράδου έπεσε στην αγκαλιά του Άθου Δημουλά, γείτονα και γιου τής διευθύντριας του σχολείου της, νεαρού πολιτικού μηχανικού που της έκανε παλιότερα ιδιαίτερα στα Μαθηματικά...

Παντρεύτηκαν το 1954 και έζησαν μαζί τριάντα ένα χρόνια. Ποιητής εκείνος, αδικημένος ίσως, την παρότρυνε πιστεύοντας απολύτως στο χάρισμά της. Έγινε «η συνισταμένη όλων της των κραδασμών». Κι εκείνη, ενώ στην αρχή λαχταρούσε περισσότερο να ζήσει παρά να γράφει, άρχισε να ξεκλέβει χρόνο από την καθημερινή δουλειά της στην Τράπεζα της Ελλάδος (όπου εργάστηκε 25 χρόνια), από την ανατροφή των παιδιών της, από το νοικοκυριό και από την άγρυπνη παρακολούθηση της πεθεράς της και να τον αφιερώνει στα ποιήματά της. Καθόταν τη νύχτα ή τα χαράματα στο τραπέζι της κουζίνας και όσο δεν έπαιξε με τη ζωή, έπαιζε και πάλευε με τις λέξεις και τα πράγματα που ζωντάνευε.

Παράλληλα, για το περιοδικό τής Τραπέζης που διηύθυνε ο Νάσος Δετζώρτζης έγραφε μικρά διηγήματα που έκαναν τις συναδέλφους της να λειώνουν στο κλάμα.

Στο διάστημα 1952-1963 κυκλοφόρησαν οι τέσσερις πρώτες συλλογές της, ακολούθησε έπειτα μια δεκαετία σιωπής και το 1971, στα 40 της, ξεχώρισε με το «Λίγο του Κόσμου» που της χάρισε το Β' Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Πεζά αφηγήματα δεν ξανάγραψε, «γιατί δεν τα βγάζω πέρα με τη μεγάλη ανάλυση».

Συνέχισε όμως, όλο και πιο απαιτητική, να καλλιεργεί με μια «καλοήθη φιλοδοξία» την τέχνη της Σαπφούς και να σκέπτεται την καθημερινότητα και τη φθορά της. «Γιατί όταν σκέπτεται κανείς την καθημερινότητα, σκέπτεται τη ζωή και την αξία της». Το 1981 κυκλοφόρησε λοιπόν το «Τελευταίο σώμα μου» και το 1988, τρία χρόνια μετά τον θάνατο του άνδρα της (1985), το «Χαίρε ποτέ» που της χάρισε το Α' Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Ήταν ήδη η πιο αναγνωρισμένη και δημοφιλής Ελληνίδα ποιήτρια όταν, το 1994, πήρε το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για την «Εφηβεία της λήθης» και στη συνέχεια... έγινε CD (από την Ηis Μaster's Voice της ΕΜΙ) διαβάζοντας ποιήματά της σε μουσική Θάνου Μικρούτσικου.

Ακολούθησε το best seller της «Ενός λεπτού μαζί» το 1998 και φέτος, λίγο πριν κυκλοφορήσει η καινούργια της συλλογή, το Αριστείο της Ακαδημίας που της ανοίγει τις πόρτες στον οίκο των Αθανάτων.

Η Κική Δημουλά ανάβει το ένα τσιγάρο πίσω από το άλλο και συνεχίζει να σαρκάζει και να αυτοσαρκάζεται. Γνωρίζει την αξία της, αλλά δεν θα το παραδεχθεί ποτέ και ποτέ δεν θα διεκδικήσει την αναγνώρισή της. Διότι κατά έναν τρόπο, όπως γράφει, είναι ξένη σ' αυτόν τον κόσμο. «Από τον επόμενο ήρθα και στον προηγούμενο θα ξαναγυρίσω».

Κριτής μου, η ανησυχία μου

«Ουδέποτε ήτανε παρθένος η φύση των πραγμάτων/για να εισέρχεται ελεύθερος στα βάθη της/ο φόβος» γράφει στο ποίημα με τίτλο «Οικολογικό»

Η Δήμητρα Γαλάνη έβαλε την Δημουλά στο πρόγραμμά της στη «Σφεντόνα» και η Τάνια Τσανακλίδου σε συνεντεύξεις ή δηλώσεις της, δανείζεται συχνά στίχους της. Το σημερινό κοινό την γνωρίζει καλά, όπως δείχνουν οι πωλήσεις των βιβλίων της, που «άνοιξαν» αφότου, το καλοκαίρι του 1998, μεταγράφηκε από την εσωστρεφή και βιβλιοφιλική «Στιγμή» στον πιο εξωστρεφή «Ίκαρο», εκδοτικό οίκο των Νόμπελ. Η συγκεντρωτική έκδοση των «Ποιημάτων» της από τον «Ίκαρο» έχει πουλήσει 15.000 αντίτυπα και το «Ενός λεπτού μαζί», η προτελευταία ως τώρα συλλογή της, άλλα 15.000 σε δυόμισι χρόνια. Αυτό, στην ποίηση λέγεται «μπεστ σέλερ».

Η Κική Δημουλά δεν υπήρξε βέβαια ποτέ παραγνωρισμένο ταλέντο. Από την κριτική του Πέτρου Χάρη μέχρι το «Εγεννήθη ημίν ποιήτρια» του Άρη Δικταίου, όλα δείχνουν ότι οι μυημένοι την είχαν επισημάνει από πολύ νωρίς. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1960 η «δύσκολη» Μέλπω Αξιώτη, γράφοντας από την Ιταλία στον Γιάννη Ρίτσο, σημειώνει: «Αλήθεια, στην "Καινούργια Εποχή" είναι δύο περίφημα ποιήματα της Δημουλά, άγνωστή μου κι από λίγο να μην τα διαβάσω, επειδή την λένε Κική. Σπάνια, στις μέρες μας, η καθαρεύουσα μπόρεσε να αναδείξει με τέτοιο τρόπο το δραματικό στοιχείο μιας σάτιρας». Η ίδια εκτίμηση βρίσκεται και στα κατοπινά γράμματά της, προς την Δημουλά πια - όταν είχε ωριμάσει η ποίησή της - αλλά και στα γράμματα του Ελύτη, παρ' ότι ο δικός του δρόμος ήταν τόσο διαφορετικός από τον δικό της. Τα τελευταία χρόνια όμως, η απήχησή της έχει φθάσει και στο ευρύτερο κοινό των νέων. Ίσως γιατί η ιδιαίτερη φωνή της ταιριάζει καλύτερα στην αποδομητική διάθεση της εποχής... Μαζί, ωστόσο, έχει εμφανιστεί και μια τάση αμφισβήτησής της, που παίρνει σβάρνα όχι μόνο το έργο της αλλά και τις επιλεκτικές συνεντεύξεις της. Κι ας είναι η Δημουλά από τις πλέον διακριτικές παρουσίες στον πνευματικό χώρο. Εκείνη δεν θα μπορούσε φυσικά να απαντήσει παρά μόνο με τα ποιήματά της. Έτσι, σ' ετούτη τη συλλογή, δύο ποιήματα, το «Πάλι σε συγχωρώ» και οι «Αντιγραφές αισιοδοξίας ΙΙ», αναφέρονται σε όσους την επέκριναν για «κόπωση θεμάτων», «απουσία οίστρου», «έλλειψη ανανέωσης», αλλά προχωρούν και πέρα από αυτά, εις βάθος.

Η Κική Δημουλά αντιστρέφει κάθε εύκολη κριτική και απαντά με την ίδια την ποιητική της, ξεκαθαρίζοντας μια για πάντα τι θεωρεί «καινούργιο» και τι «πα...

 

[Fedra]

Απάντηση: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας, και μη

Μπράβο tyler durden που μας έβαλες αυτό το κείμενο!!
Θα το διαβάσω με προσοχή....:444:

 

[tyler durden]

Απάντηση: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας, και μη

Νίκος Δήμου - Στην τετράγωνη νύχτα της φωτογραφίας
Σημειώσεις στα ποιήματα της Κικής Δημουλά​

Αναρωτιόμουν γιατί έχουν γραφτεί τόσο λίγα πράγματα για την ποίηση της Κικής Δημουλά. Οι περισσότεροι (κι εγώ μαζί τους) παρ' όλο τον θαυμασμό μας, έχουμε περιοριστεί σε επιφωνήματα.

Χρειάστηκα αρκετό χρόνο για να καταλάβω τον λόγο. Είναι δύσκολο να γράψεις για την ποίηση της Κικής Δημουλά διότι είναι ποίηση άνευ αντικειμένου.

Κυριολεκτώ. Η ποίηση της Κ.Δ. είναι άνευ αντικειμένου - αφού αντικείμενό της είναι το μηδέν.

Για να είμαι περισσότερο σαφής: όχι ακριβώς το μηδέν (τι να γράψει κανείς γι αυτό) όσο η παρουσία του στη ζωή μας, η σχέση μας με αυτό. Το μοναδικό θέμα της Δημουλά είναι το σταδιακό ή αιφνίδιο πέρασμα από το ον στο μη-ον. Το πέρασμα που ονομάζεται χρόνος, φθορά η θάνατος.

Μερικές φορές η Δ. αντιστρέφει το θέμα της: πρόκειται τότε για το πέρασμα από το μη-ον στο ον, δηλαδή την μνήμη. (Όταν θυμάσαι ανακαλείς μη-ον, κάτι που δεν υπάρχει πια). Τις περισσότερες φορές η μνήμη έχει την μορφή φωτογραφίας.

'Ον και μη ον. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε συνώνυμα γι αυτό το ολέθριο ζευγάρι. Ζωή - θάνατος. Παρουσία - απουσία. Κάτι - τίποτα.

Το τίποτα, το κενό, το μηδέν είναι, βέβαια, ο κυρίαρχος πόλος. Κερδίζει πάντοτε στο τέλος. Καμιά φορά και με βρώμικο, φτηνό τρόπο:


Για σας θα κάνω μια καλύτερη τιμή
είπε το Τίποτα στο Κάτι
και κείνο, το ηλίθιο, τόχαψε.


Το όν, η παρουσία, η ζωή, εμφανίζονται σαν παγίδα ή απάτη. "...άλλος ένας απατημένος από την διάρκειά του" έγραψε η Κ.Δ. μετά τον θάνατο του ποιητή Παπαδίτσα. 'Ο,τι άλλωστε υπάρχει, το Κάτι, είναι φενάκη. Απλό σκηνικό του Τίποτα. Η Δημουλά κάθε φορά αποκαλύπτει το Μαύρο πίσω από την σκηνογραφία. Κι ο χρόνος συνεχώς της κλέβει ό,τι νόμισε πραγματικό:



Αχ! η χήρα στιγμή, κάθε τόσο!


Στο κενό, ανάμεσα όν και μη όν. Από μια ποιήτρια που δεν πατάει ούτε στο ένα ούτε στο άλλο. Ισορροπεί ανάμεσά τους, επάνω σε ένα τεντωμένο σκοινί, που είναι η γλώσσα. Κι όπως οι σχοινοβάτες την ράβδο, η Δημουλά χρησιμοποιεί τις λέξεις για να κρατιέται όρθια στο τεντωμένο σκοινί. Ακροβατεί, τινάζει λέξεις στον αέρα, τις γυρίζει ανάποδα, πολλές μαζί, (το κοινό κρατάει την ανάσα του) και τις πιάνει την τελευταία στιγμή.

Η Δημουλά κάνει πράγματα με την γλώσσα που κανείς Έλληνας ποιητής δεν τόλμησε. Αλλάζει τα μέρη του λόγου, κάνει τα επίθετα ρήματα, τα ουσιαστικά επιρρήματα. Αναρχική των λέξεων, παίρνει εκδίκηση από την γλώσσα για κάθε απουσία, κάθε μοναξιά, κάθε φόβο της ζωής. Τρομοκρατημένη από την ύπαρξη, η Δημουλά τρομοκρατεί την γλώσσα. Άλλωστε, μόνο μια τέτοια διάλεκτος μπορεί να εκφράσει το μηδέν.

Ποίηση εκ του μη όντος. Πώς να γράψεις γι αυτήν; Όταν το μόνο που φαίνεται (φόντο σκοτάδι) είναι οι ακροβασίες των λέξεων. Πάντα εν κινήσει, ταυτόχρονα σε θέσεις πολλαπλές όπως στις στροβοσκοπικές φωτογραφίες;

Πώς να περιγράψεις πυροτεχνήματα - όταν το θέμα σου δεν είναι η λάμψη, αλλά το πίσω σκότος. Πώς να μιλήσεις για το σκοτάδι; Τι είναι το σκοτάδι; Μη φως; Αρκεί αυτός ο ορισμός;

Εκεί ακριβώς βρίσκεται το επίτευγμα της Κικής Δημουλά. Μιλάει για το σκοτάδι, το μη ον, το μηδέν, πράγματα που δεν λέγονται - κι όμως τα λέει. Ενώ οι περισσότεροι ποιητές, όταν πάνε να ασχοληθούν με το αφηρημένο συντρίβονται, η Δημουλά μπορεί και κάνει φιλοσοφική ποίηση, τόσο χειροπιαστή όσο ένας σβώλος χώμα και τόσο μεταφυσική όσο η αποφατική θεολογία.

Πρόκειται για ένα άλλο είδος ποίησης. Θα την ονόμαζα μετα-ποίηση και με τις δύο σημασίες του μετά. Αν η ποίηση οριοθετεί έναν κόσμο, αυτή καλύπτει δύο, ταυτόχρονα, μεταποιώντας τις λέξεις. Στα ελληνικά γράμματα δεν έχουμε άλλο τέτοιο δείγμα. Στα ξένα, το πιο κοντινό που μπορώ να σκεφθώ είναι οι Άγγλοι "μεταφυσικοί ποιητές" του 17ου αιώνα. Αυτοί που "έβλεπαν το κρανίο κάτω από το δέρμα" όπως έγραψε ο Eliot στους "Ψιθύρους Αθανασίας".

Υπάρχουν στίχοι της Κ. Δ. που θα μπορούσαν να έχουν γραφεί από τον Donne, τον Herbert, ή τον Marvell. Που συνδέουν απρόοπτα το συγκεκριμένο με το υπερβατικό, το αισθητό με το επέκεινα:


Νοτιάς. Πονούν θανάσιμα τα κόκαλα.
Εννοώ εκείνες τις ατομικές μας κρεμάστρες
να ταξιδεύει ατσαλάκωτο το σχήμα μας
πλασιέ εδώ εκεί της διάρκειάς μας.


Το ποίημα επιγράφεται "Αναλαμπές Ανυπαρξίας" και τελειώνει:


Γι αυτούς τους πόνους λένε πως υπάρχει
μια πολύ θαυματουργή
σκόνη που γινόμαστε.


Στην ποίηση της Δημουλά πορσελάνινα μπιμπελό μπορούν να σημάνουν Αποκάλυψη:


πάλλονται δάκρυα, τρίζουν τζάμια
αλλόφρονα οστά αγάλλονται, σπάζουν.


Το γκροτέσκο συγκατοικεί με το τρυφερό, ο εφιάλτης με το ροζ kitsch, ο τρόμος με το κατάμαυρο χιούμορ.

Υπάρχει, στο λεξικό των λογοτεχνικών όρων του Cuddon, ένας ορισμός για τους "μεταφυσικούς" ποιητές που περιγράφει ακριβέστατα την ποίηση της Δημουλά. Τον μεταφράζω: "καθηλωτικές και πρωτότυπες εικόνες και μεταφορές (που δείχνουν μιαν ενασχόληση με τις αναλογίες μακρόκοσμου και μικρόκοσμου), οξύνοια, εφευρετικότητα, δεξιοτεχνική χρήση της κοινής γλώσσας, [] κλίση προς το παράδοξο και το σοφιστικό επιχείρημα, άμεσος τρόπος, καυστικό χιούμορ, έντονη αίσθηση θνητότητας, και μια διακεκριμένη ικανότητα για ελλειπτική σκέψη και λακωνικά συμπυκνωμένη έκφραση".

Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά ανήκουν τόσο πολύ στη Δημουλά, που σχεδόν δεν χρειάζονται συμπλήρωση. Ίσως μόνο μεγαλύτερη έμφαση στην "αίσθηση θνητότητας". Ωστόσο και στους μεταφυσικούς ήταν το κυρίαρχο συναίσθημα, (ας θυμηθούν όσοι ξέρουν τους δυσμετάφραστους στίχους του Eliot για τους Webster και Donne).

Οι μεταφυσικοί ποιητές είναι οι πρόγονοι (κι ας μην τους γνωρίζει) της Κ.Δ. ενώ η μεγάλη Αμερικανίδα Emily Dickinson είναι η πνευματική της αδελφή. Περίεργο - όταν το μηδέν θέλει να μιλήσει διαλέγει τώρα πια γυναίκες. Ίσως είναι πιο θαρραλέες από τους άνδρες.

Υπάρχει ένα ποίημα της Δημουλά που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί προγραμματική δήλωση. Σε αυτό αναφέρονται τα τέσσερα θέματα της ποίησής της: ο έρωτας (δηλαδή το ον), ο φόβος (του μη όντος) η μνήμη (το μη ον γίνεται ον) και η νύχτα (το ον γίνεται μη ον).



Ο ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Ο έρωτας,
όνομα ουσιαστικόν,
πολύ ουσιαστικόν,
ενικού αριθμού,
γένους ούτε θηλυκού ούτε αρσενικού,
γένους ανυπεράσπιστου.
Πληθυντικός αριθμός
οι ανυπεράσπιστοι έρωτες.

Ο φόβος,
όνομα ουσιαστικόν
στην αρχή ενικός αριθμός
και μετά πληθυντικός
οι φόβοι.
Οι φόβοι
για όλα από δω και πέρα.

Η μνήμη,
κύριο όνομα των θλίψεων,
ενικού αριθμού
μόνον ενικού αριθμού
και άκλιτη.
Η μνήμη, η μνήμη, η μνήμη.



Η νύχτα,
Όνομα ουσιαστικόν,
Γένους θηλυκού,
Ενικός αριθμός.
Πληθυντικός αριθμός
Οι νύχτες.
Οι νύχτες από δω και πέρα.



"Οι νύχτες από εδώ και πέρα". Από το "Λίγο του Κόσμου" και πέρα, αυτό είναι το μόνο θέμα της Κικής Δημουλα. Αφού δεν γίνεται το θαύμα και το όνειρο:


Δεν ήρθε κι ένα απόγευμα
που να μη γίνει βράδυ
και όνειρο σημαίνει
να έρθει κι ένα απόγευμα
που να μη γίνει βράδυ,


Ο χρόνος δεν σταματά. Το βράδυ έρχεται πάντα: "οι νύχτες από εδώ και πέρα". Το ποίημα τελειώνει:


Φύλαγέ μου, Θεέ μου, τουλάχιστον
όσα έχουν πεθάνει.


Η μνήμη από εδώ και πέρα. Το σύμβολό της: η φωτογραφία.

*

Η φωτογραφία είναι από τα κύρια θέματα της Κ.Δ. Και πως θα γινόταν αλλιώς; Κάθε φωτογραφία, και η πιο ταπεινή, είναι η παρουσία μιας απουσίας. Και η ποίηση της Δημουλά, ως ποίηση του μη όντος, όλο γύρω στην απουσία τριγυρίζει. Τα "όσα έχουν πεθάνει" μπορεί να μην υπάρχουν όλα σε φωτογραφία - αλλά όσα υπάρχουν σε φωτογραφία, έχουν σίγουρα πεθάνει. Η στιγμή πεθαίνει στο στιγμιότυπο.


Άντε, σε συγχωρώ, στιγμή που ήμουν.


Η φωτογραφία είναι παγωμένο παρελθόν. Σύμβολο μνήμης - παραπάνω: η ίδια η μνήμη τυπωμένη στο χαρτί. Ήδη σε μία από τις παλιότερες συλλογές της, πριν ακόμα διαμορφώσει το τελείως προσωπικό της ύφος, η ποιήτρια γράφει:


από τα πέρατα μιας νοσταλγίας
παίρνω ειδήσεις σου:
κατάντησες θαμών
κάποιας παλιάς φωτογραφίας σου
διαπρέποντας στην χάρτινη έντασή της.


Αυτή η χάρτινη ένταση στα επόμενα βιβλία, θα πάρει διαστάσεις τραγικές. Γιατί μπορεί να έλεγαν οι παλιοί φωτογράφοι "απαθανατίζω", ωστόσο ξέρουμε όλοι τι είναι μια χάρτινη αθανασία. Και η Δημουλά έγραφε στο "Λίγο του Κόσμου", πολύ πριν την σκεπάσει η μεγάλη απουσία:


Κι είναι το χέρι σου μόνο
στην τετράγωνη νύχτα της φωτογραφίας.


Ο έρωτας, ο φόβος, η μνήμη, η νύχτα ("από δω και πέρα"), σε δύο στίχους. Είκοσι χρόνια μετά, η ώριμη (στον πόνο) ποιήτρια μιλάει για το Τίποτα. Σε ένα από τα αριστουργήματα (δεν φοβάμαι τη λέξη) της Δημουλά, το πρώτο ποίημα από την συλλογή "Χαίρε Ποτέ", πρωταγωνιστεί μια φωτογραφημένη απουσία:



ΑΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ

Θεέ μου τι δεν μας περιμένει ακόμα.

Κάθομαι εδώ και κάθομαι
Βρέχει χωρίς να βρέχει
όπως όταν σκιά
μας επιστρέφει σώμα.

Κάθομαι εδώ και κάθομαι.
Εγώ εδώ, απέναντι η καρδιά μου
και πιο μακριά
η κουρασμένη σχέση μου μαζί της.
Έτσι για να φαινόμαστε πολλοί
κάθε που μας μετράει το άδειο.

Φυσάει άδειο δωμάτιο.
Πιάνομαι γερά από τον τρόπο μου
που έχω να σαρώνομαι.

Νέα σου δεν έχω.
Η φωτογραφία σου στάσιμη.
Κοιτάζεις σαν ερχόμενος
χαμογελάς σαν όχι.
Άνθη αποξηραμένα στο πλάι
σου επαναλαμβάνουν ασταμάτητα
το άκρατο όνομά τους semprevives
semprevives - αιώνιες, αιώνιες
μην τύχει και ξεχάσεις τι δεν είσαι.

Με ρωτάει ο καιρός
από πού θέλω να περάσει
που ακριβώς τονίζομαι
στο γέρνω ή στο γερνώ.
Αστειότητες
Κανένα τέλος δεν γνωρίζει ορθογραφία.

Νέα σου δεν έχω.
Η φωτογραφία σου στάσιμη.
Όπως βρέχει χωρίς να βρέχει.

………………………………….

Στα ποιήματα της Κ.Δ. οι φωτογραφίες δεν είναι πάντα "στάσιμες". Συνήθως ζούνε μια ζωή δική τους, αυτόνομη. Σαν φυτά, έχουν ανάγκη από την φροντίδα των ανθρώπων. Ένα ποίημα απουσίας κλείνει με τους στίχους:

Τουλάχιστον
ν' αλλάζεις πότε-πότε το νερό στις φωτογραφίες μου

Δέκα χρόνια πριν έγραφε:

Ποτίζεις, φαίνεται, συχνά τους τοίχους με ρέμβη
Κι ευδοκιμούν εδώ-εκεί φωτογραφίες.

Είναι το νερό της μνήμης, αντίδοτο του νερού της Άρνας, του νερού της λησμονιάς.

Άλλες φορές (στο ποίημα "Ανάσκελος Χρόνος") η φωτογραφία γίνεται μαγικό alter ego, είδωλο που υποκαθιστά το πρόσωπο:


τετράπαχο γρασίδι στα συρτάρια μου
ρηχή μαλακωσιά σαν του βελούδου
και του πατημένου όρκου
και ρίχνει κάτι ξάπλες
μα κάτι ξάπλες η φωτογραφία σου.


Οι αναφορές στην φωτογραφία είναι περισσότερες στο πρώτο και το τρίτο από τα βιβλία της "ώριμης" Δημουλά. Μόνο τρεις εντόπισα στο "Τελευταίο Σώμα μου" ενώ έξι στο "Λίγο του Κόσμου" και επτά στο "Χαίρε Ποτέ". Μάλιστα, στα βιβλία αυτά υπάρχουν ολόκληρα ποιήματα με θέμα την φωτογραφία, ενώ στο "Σώμα" οι αναφορές είναι παρενθετικές (αλλά καίριες, σε στίχους καταληκτικούς).

Φυσικό. Τα δύο αυτά βιβλία είναι καθαρά ελεγειακά, με περισσότερη έμφαση στη μνήμη. Ιδιαίτερα στο "Χαίρε Ποτέ", βιβλίο μεγάλου αποχαιρετισμού, η φωτογραφία μοιάζει να είναι ένα από τα ελάχιστα σωσίβια στον ωκεανό του Τίποτα.


ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΟ

Σκορπίζουν
των δακρύων οι μεγάλες συγκεντρώσεις.
Μνήμη και παρόν
ψάχνουν να κρυφτούν από τη διαύγεια τους.
Αραιά και που καμιά τουφεκιά
πότε από κείνο το ευκρινές
χαράκωμα ή λύπη πότε από αμυδρότερο.
Στρατηγική να δείξει τάχα
ότι έρχονται ενισχύσεις. Ας παραδοθεί.

Έχει σχεδόν επικρατήσει ή φωτογραφία σου.
Εξαπλώθηκε όπου βρήκε άμαχη επιφάνεια
αποδεκατισμένη αίσθηση πρόθυμη για γαλήνη.
Ανεμίζει στων βλεμμάτων τα υψώματα
όχι σαν έθιμο αδρανές μελαγχολικό
μα ως γενναίος συκοφάντης της απώλειας σου.
Μέρα τη μέρα πείθει πώς τίποτα δεν άλλαξε
Ότι ήσουν πάντα έτσι, από χαρτί
εκ γενετής φωτογραφία σε συνάντησα
ανέκαθεν πώς έτσι σ' αγαπούσα γυρολόγα
από εικόνα σε απεικόνιση
κι από απεικόνιση σε εικόνα σου αρκέστηκα.

Μνήμη και παρόν πρέπει να κρυφτούν
από τη διαύγεια τους.
Αραιά και που καμιά τουφεκιά αμυδρή
μαρτυρία υπέρ σου ή λύπη
ας παραδοθεί.
Ό μόνος αξιόπιστος μάρτυρας ότι ζήσαμε
είναι ή απουσία μας.


Η ποιήτρια ζει σε ένα κενό που για μόνη του διακόσμηση έχει τα αναμνηστικά του τότε:


Ηδονοβλεψίες οι φωτογραφίες σου τριγύρω
ανώτατοι υπάλληλοι σε ανθηρή εταιρία τοίχων


Και έχει ήδη διδαχθεί να διαλέγεται με την απουσία:


Μίλησα πολύ. Στους ανθρώπους,
στους φανοστάτες, στις φωτογραφίες...


Έγραφε το 1971. Ωστόσο δεκαεπτά χρόνια, μια μοναξιά και τρεις συλλογές αργότερα, έχεις την εντύπωση πως μιλάει πια μόνο με τις φωτογραφίες:


Μου φαίνονται απόψε πιο γκρίζα τα μαλλιά σου
μπερδεμένη καθώς τα χτενίζω με σκέψεις.

Τι έπαθες; Σε γέρασε η πολλή φωτογραφία
ή μη σου είπε τίποτα εναντίον μου
η φαρμακόγλωσσα ενοχή μου.


Υπάρχουν δύο ποιήματα ομόλογα, σαν αντικριστά, το ένα στο "Λίγο του Κόσμου" το άλλο στο "Χαίρε Ποτέ". Και τα δύο έχουν ένα κοινό θέμα - την αμφισβήτηση της φωτογραφικής ειλικρίνειας. Εδώ γίνεται αμφίβολη η αλήθεια της μνήμης - γιατί όχι και η αλήθεια του όντος. Η φωτογραφία αποκτά δική της θέληση, γνώση, ακόμα και προφητικές ιδιότητες. Δεν είναι πια παθητική απεικόνιση του παρελθόντος - είναι ενεργητική παρέμβαση στο παρόν και το μέλλον. Χαρακτηριστικά το πρώτο από τα δύο ποιήματα φέρει τον τίτλο "Μοντάζ" - αναφέρεται δηλαδή στην τεχνική εκείνη που αλλοιώνει την εικόνα, με την οποία ο φωτογράφος παρεμβαίνει στην πραγματικότητα. Το δεύτερο πάλι ονομάζεται "Passe-partout" λέξη που σημαίνει το πλαίσιο της φωτογραφίας - αλλά και το αντικλείδι. Στο πρώτο ποίημα η ποιήτρια αναρωτιέται:


Υπήρχε από την αρχή τιμόνι
ή έκανε μοντάζ ο φωτογράφο
κι απόκτησε τιμόνι
το ακυβέρνητο
όπως βρέθηκαν οι αγρότες οι παππούδες μας
στα κάδρα
με γραβάτα;


Όμως, στο δεύτερο ποίημα η απορία παίρνει διάσταση απειλής:



PASSE-PARTOUT

Ανοίγω τα παράθυρα της φωτογραφίας
ν' αεριστεί. Έμεινε καιρό κλεισμένη
όπως πολλά εξοχικά παρελθόντα.

Είσαι στο μπαλκόνι. Με την καλή παλιά σου
στάση· όρθιος· φοράς την έγχρωμη επίγεια
εφαρμοστή στολή των επιπέδων: μια κεραμιδένια
στέγη το φουσκωτό μπουφάν του πεύκου,
μπαλωμένο μ' ενδιάμεση θάλασσα
στα μέρη που σκίστηκαν τα κλαδιά
παίζοντας με δυνατούς ανέμους.
Είναι σε παλίρροια τα περιβόλια
Έχουν ανέβει ως τα τηλεγραφόξυλα
και κρέμονται λεμόνια στα καλώδια
άγουρα εορταστικά γλομπάκια.

Κάνεις υποστολή ηλίου.
Ανεβάζεις την τέντα συνθλίβοντας
πάνινα λουλούδια. Ανυπόμονος περιστρέφεις
την κίνηση σα να 'ναι ο ίσκιος το δυσεύρετο.

Ως εδώ λογικά συμπεριφέρεται ή φωτογραφία.
Ώσπου εμφανίζομαι εγώ, παρανοϊκά νεόφερτη
στην εικόνα σαν με πλαστικήν αφαίρεση.

Ενώ ήμουν μαζί σου εξ αρχής
κοινοκτήμων της παλίρροιας και των περιβολιών
λίγο πιο πίσω από σένα καθισμένη
σ' ένα πολύ αναπαυτικό pliant μειδίαμα μου
μοιάζει τώρα
σαν μόλις να προστέθηκα στη φωτογραφία.
Με σημερινό το πρόσωπο μου, μαύρο βλέμμα
μακρύ σέρνεται ή ουρά του χάμω στο μπαλκόνι
λες πώς κάλεσε εμένα το επίσημο σκοτάδι.
Τείνομαι άπνους σα να θέλω
να σε απομακρύνω από την τέντα
μη σου πέσει κι άλλο
νταμάρι ίσκιου απάνω σου.
Αρκετά ανήλιος έγινες.

Πώς ενημερώθηκε ή φωτογραφία.
Χρόνος αληθινός σε χρόνο χάρτινο πώς μπήκε.
Με ποιαν οικειότητα ή οδύνη
μίλησε στην απάθεια των αψύχων.
Άραγε τι βαθύτερο να είναι αυτά τα άψυχα.
Μήπως τίποτα ζωές προηγούμενες εμψύχων
πού με την πρώτη επώδυνη ευκαιρία
υποτροπιάζουν;


Η εκ των υστέρων "προφητεία" της φωτογραφίας, δίνει όσο τίποτα δυνατή, την έννοια της μοίρας. Το πεπρωμένο πρωθύστερα γραμμένο στην εικόνα. Το διαβάζεις μετά και νιώθεις ρίγος, "έλεον και φόβον".

Φτάσαμε σε καίριο σημείο. Η ένταση ανάμεσα στο ον και το μη ον είναι η μόνιμη πηγή του τραγικού. Στην τραγωδία συγκρούονται ο Ήρως και η Μοίρα - μάσκες για το ον και το μηδέν. Ο κόσμος της Δημουλά είναι κατ' εξοχήν τραγικός, με τον αρχαίο τρόπο αλλά με το σημερινό ύφος της τραγωδίας. 'Έχει την σύγκρουση, χωρίς το ηρωικό μέγεθος. Γιατί αυτό που συγκρούεται δεν είναι πια ο ήρωας με το κενό - είναι το κενό με το κενό. Οι σύγχρονοι τραγικοί ήρωες είναι άδειοι, κλόουν ή ζογκλέρ λέξεων.

Βλέπω αυτόν τον κόσμο της Δημουλά, σαν μια άδεια σκηνή, σκοτεινή. Στην μαύρη κουρτίνα του φόντου, μισοφαίνονται καρφιτσωμένες φωτογραφίες. Είναι το πιο ζωντανό πράγμα σε αυτόν τον πεθαμένο κόσμο. Μέσα στο απόλυτο κενό, με φόντο τη νύχτα, εικόνες συνοδεύουν την σιωπή των λέξεων. (Ναι, η Δημουλά κατόρθωσε κι αυτό: οι λέξεις να μην ηχούν. Να πέφτουν στην μοναξιά, σαν τσόχα σε βελούδο. Μόνον ο Μπέκετ έχει δώσει τόση σιγή στον λόγο).

Τελική απόδειξη για όσα γράφω θα είναι δύο ποιήματα. (Απόδειξη για κάθε λόγο γύρω στην ποίηση, είναι μόνον η ποίηση). Δύο "φωτογραφικά" ποιήματα, το ένα από το "Λίγο του Κόσμου", το άλλο από το "Χαίρε Ποτέ". Δεν θέλω - ούτε χρειάζεται να τα σχολιάσω. Είναι άλλωστε τόσο γνωστά, σε όσους αγαπούν την ποίηση. Θα τα ξαναβρούν, όπως αγαπημένη μουσική του Schubert.

Από το "Λίγο του Κόσμου":


ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ 1948:

Κρατώ λουλούδι μάλλον.
Παράξενο.
Φαίνεται από την ζωή μου
πέρασε κήπος κάποτε.

Στο άλλο χέρι
κρατώ πέτρα.
Με χάρη και έπαρση.
Υπόνοια καμιά
ότι προειδοποιούμαι για αλλοιώσεις,
προγεύομαι άμυνες.
Φαίνεται από την ζωή μου
πέρασε άγνοια κάποτε.

Χαμογελώ.
Η καμπύλη του χαμόγελου,
το κοίλο αυτής της διαθέσεως,
μοιάζει με τόξο καλά τεντωμένο,
έτοιμο.
Φαίνεται από την ζωή μου
πέρασε στόχος κάποτε.
Και προδιάθεση νίκης.

Το βλέμμα βυθισμένο
στο προπατορικό αμάρτημα:
τον απαγορευμένο καρπό
της προσδοκίας γεύεται.
Φαίνεται από την ζωή μου
πέρασε πίστη κάποτε.

Η σκιά μου παιχνίδι του ήλιου μόνο.
Φοράει στολή δισταγμού.
Δεν έχει ακόμα προφθάσει να είναι
σύντροφός μου ή καταδότης.
Φαίνεται από την ζωή μου
πέρασε επάρκεια κάποτε.

Συ δεν φαίνεσαι.

Όμως για να υπάρχει γκρεμός στο τοπίο
για να έχω σταθεί στην άκρη του
κρατώντας λουλούδι
και χαμογελώντας,
θα πει πως όπου να’ ναι έρχεσαι.
Φαίνεται από την ζωή μου
ζωή πέρασε κάποτε.


Από το "Χαίρε Ποτέ", το


ΚΟΝΙΑΚ ΜΗΔΕΝ ΑΣΤΕΡΩΝ


Χαμένα πάνε τα λόγια των δακρύων.
Όταν μιλάει η αταξία η τάξη να σωπαίνει
- έχει μεγάλη πείρα ο χαμός.
Τώρα πρέπει να σταθούμε στο πλευρό
του ανώφελου.
Σιγὰ-σιγά να ξαναβρεί το λέγειν της η μνήμη
να δίνει ωραίες συνταγές μακροζωίας
σε ό,τι έχει πεθάνει.

Ας σταθούμε στο πλευρό ετούτης της μικρής
φωτογραφίας
που είναι ακόμα στον ανθό του μέλλοντός της:
νέοι ανώφελα λιγάκι αγκαλιασμένοι
ενώπιον ανωνύμως ευθυμούσης παραλίας.
Ναύπλιο Εύβοια Σκόπελος;
Θα πεις
και που δεν ήταν τότε θάλασσα.

 

[Snow Whitty]

Δημήτρης Λιαντίνης - Η ετυμολογία της λέξης "άνθρωπος"


[reliops=Ξ�Ξ·ΞΌΞ�Ο�Ο�Ξ·Ο� Ξ�ΞΉΞ±Ξ½Ο�Ξ―Ξ½Ξ·Ο� - Ξ� Ξ΅Ο�Ο�μολογία Ο�Ξ·Ο� Ξ»Ξ*ΞΎΞ·Ο� "άνθΟ�Ο�Ο�ΞΏΟ�"][youtube]B2mOsJ1OQbI[/youtube][/reliops]

Δημήτρης Λιαντίνης - Υπάρχει μετά θάνατον ζωή;


[reliops=Ξ�Ξ·ΞΌΞ�Ο�Ο�Ξ·Ο� Ξ�ΞΉΞ±Ξ½Ο�Ξ―Ξ½Ξ·Ο� - Ξ₯Ο�Ξ¬Ο�Ο�Ρι ΞΌΞ΅Ο�Ξ¬ θάναΟ�ΞΏΞ½ ΞΆΟ�Ξ�;][youtube]NYzNwnyVoII[/youtube][/reliops]

Δημήτρης Λιαντίνης: Έρωτας και Θάνατος

http://www.youtube.com/watch?v=H03XnylhTt4






Δημήτρης Λιαντίνης: "Έζησα έρημος και ισχυρός"

[reliops=Ξ�Ξ·ΞΌΞ�Ο�Ο�Ξ·Ο� Ξ�ΞΉΞ±Ξ½Ο�Ξ―Ξ½Ξ·Ο�: "Ξ�ΞΆΞ·Ο�Ξ± Ξ*Ο�Ξ·ΞΌΞΏΟ� ΞΊΞ±ΞΉ ΞΉΟ�Ο�Ο�Ο�Ο�Ο�"][youtube]P5ld8_2nHqw[/youtube][/reliops]

 

[tyler durden]

Απάντηση: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας, και μη

Μπράβο tyler durden που μας έβαλες αυτό το κείμενο!!
Θα το διαβάσω με προσοχή....:444:

προσπαθω να βρω και λινκ για τηλεοπτικες συνεντευξεις που εκει ειναι πιο αμεση και εχεις και την εκφραση του προσωπου της που απανταει σε ενα μεγαλο μερος

 

[tyler durden]

Απάντηση: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας, και μη

μπραβο Χριστινα, να γνωρισει ο κοσμος αυτον τον παρεξηγημενο συναδελφο και την αμφιλεγομενη του προσωπικοτητα

 

[Snow Whitty]

Κική Δημουλά - Aτιτλο ποίημα


"....περιεχει ελπιδα..."

Κικη Δημουλα -Σας άφησα μήνυμα

[reliops=Σα� ά�η�α μ�ν�μα][youtube]DHtYrkpSdTI[/youtube][/reliops]

Spoiler

ΣΑΣ ΑΦΗΣΑ ΜΗΝΥΜΑ ------> "Tι...ξεφορτιστηκε η αποσταση;"

Ἐμπρὸς ἐμπρὸς μὲ ἀκοῦτε; Ἐμπρὸς
ἀπὸ μακριὰ τηλεφωνῶ. Δὲν ἀκούγομαι?

τί, ξεφορτίστηκε ἡ ἀπόσταση;
Ἀπὸ κινητὸ διάστημα μιλᾶτε;
Νὰ ξαναπατήσω τὸ μηδέν; Κι ἄλλο;
Μὲ ἀκοῦτε τώρα;
Ναὶ μου δίνετε σᾶς παρακαλῶ τὴ μαμά μου;
Τί ἀριθμὸ πῆρα; Τὸν οὐρανὸ
αὐτὸν μοῦ ἔχουν δώσει. Δὲν εἶναι κεῖ;
Μπορῶ νὰ τῆς οὐρλιάξω ἕνα μήνυμα;


Εἶναι μεγάλη ἀνάγκη πεῖτε της
εἶδα στὸν ὕπνο μου ὅτι πέθανε κι ἐγὼ
μικρὸ παιδὶ κατουρημένο γοερὰ
μούσκεμα ὁ φόβος ὡς ἀπάνω
κι ἀκόμα νὰ στεγνώσει.
Νὰ ῾ρθεῖ νὰ τὸν ἀλλάξει.
Ἂν δὲν μπορέσει, τῆς λέτε ἀκόμα ὅτι
ὡρίμασε ἐκείνη ἡ παλιὰ φοβέρα της
πὼς θὰ μὲ φάει ὁ γέρος ἂν δὲν τελειώσω
τὸ φαγητό μου.
Ὡρίμασε ἔγινα γεῦμα γήρατος.
Ὄχι σὲ ταβερνάκι ὀνείρου.
Σὲ κάποιο λαϊκὸ μαγέρικο ποὺ ἄνοιξε
ὁ καθρέφτης.

Απο τα πιο ανατριχιαστικα,συγκινητικα ποιηματα ever,για μενα....

 

[tyler durden]

Απάντηση: Re: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας, και μη

Κική Δημουλά - Aτιτλο ποίημα


"....περιεχει ελπιδα..."

Κικη Δημουλα -Σας άφησα μήνυμα

[reliops=Σα� ά�η�α μ�ν�μα][youtube]DHtYrkpSdTI[/youtube][/reliops]

Spoiler

ΣΑΣ ΑΦΗΣΑ ΜΗΝΥΜΑ ------> "Tι...ξεφορτιστηκε η αποσταση;"

Ἐμπρὸς ἐμπρὸς μὲ ἀκοῦτε; Ἐμπρὸς
ἀπὸ μακριὰ τηλεφωνῶ. Δὲν ἀκούγομαι?

τί, ξεφορτίστηκε ἡ ἀπόσταση;
Ἀπὸ κινητὸ διάστημα μιλᾶτε;
Νὰ ξαναπατήσω τὸ μηδέν; Κι ἄλλο;
Μὲ ἀκοῦτε τώρα;
Ναὶ μου δίνετε σᾶς παρακαλῶ τὴ μαμά μου;
Τί ἀριθμὸ πῆρα; Τὸν οὐρανὸ
αὐτὸν μοῦ ἔχουν δώσει. Δὲν εἶναι κεῖ;
Μπορῶ νὰ τῆς οὐρλιάξω ἕνα μήνυμα;


Εἶναι μεγάλη ἀνάγκη πεῖτε της
εἶδα στὸν ὕπνο μου ὅτι πέθανε κι ἐγὼ
μικρὸ παιδὶ κατουρημένο γοερὰ
μούσκεμα ὁ φόβος ὡς ἀπάνω
κι ἀκόμα νὰ στεγνώσει.
Νὰ ῾ρθεῖ νὰ τὸν ἀλλάξει.
Ἂν δὲν μπορέσει, τῆς λέτε ἀκόμα ὅτι
ὡρίμασε ἐκείνη ἡ παλιὰ φοβέρα της
πὼς θὰ μὲ φάει ὁ γέρος ἂν δὲν τελειώσω
τὸ φαγητό μου.
Ὡρίμασε ἔγινα γεῦμα γήρατος.
Ὄχι σὲ ταβερνάκι ὀνείρου.
Σὲ κάποιο λαϊκὸ μαγέρικο ποὺ ἄνοιξε
ὁ καθρέφτης.

Απο τα πιο ανατριχιαστικα,συγκινητικα ποιηματα ever,για μενα....

η Κ. Δημουλα, ψηλαφιζει με τροπο διακριτικο αλλα δεικτικο τα σωψυχα μας, με εναν τροπο που δεν μας αφηνει περιθωριο να εθελοτυφλουμε.

 

[Snow Whitty]

Κορνηλιος Καστοριαδης

Κορνήλιος Καστοριάδης


Τέσσερεις λέξεις: Φαντασία, Φαντασιακό, Δημιουργία, Αυτονομία.


Φαντασία
Ποιο είναι το ίδιον του ανθρώπου; Τι είναι αυτό που μας διαφοροποιεί από τα ζώα; Επαναλαμβάνουν, εδώ και αιώνες, ότι είναι ο ορθός λόγος. Αρκεί όμως να προσέξουμε τη συμπεριφορά των άλλων γύρω μας αλλά και τη δική μας, για να αντιληφθούμε ότι αυτό δεν αληθεύει. Οι ατομικές και οι συλλογικές συμπεριφορές πολύ συχνά είναι παράλογες. Τα ζώα είναι πιο (λογικά» από εμάς δεν σκοντάφτουν, δεν τρώνε δηλητηριώδη μανιτάρια, κάνουν αυτό που πρέπει, για να συντηρηθούν και να αναπαραχθούν.
Ποιο είναι το ίδιον του ανθρώπου; Είναι το πάθος και οι επιθυμίες; Ναι, πράγματι. (Τα ζώα από ό,τι μπορούμε να ξέρουμε δεν έχουν πάθη ούτε πραγματικές επιθυμίες’ τα ζώα έχουν ένστικτα.) Τι όμως συνιστά την ιδιαιτερότητα του πάθους και των επιθυμκόν; Εί¬ναι ακριβώς το γεγονός ότι το πάθος και οι επιθυμίες -ο έρωτας, η δόξα, το κάλλος, η εξουσία, ο πλούτος-δεν είναι «φυσικά» αλλά φαντασιακά αντικείμενα. Η φαντασία, λοιπόν, είναι το ίδιον του ανθρώπου. Η φαντασία μάς διαφοροποιεί από τα ζώα.
Η φαντασία, ακόμη και εάν κλείσουμε τα μάτια και τα αυτιά, δεν αναχαιτίζεται. Υπάρχει πάντα μια εσωτερική ροή από εικόνες, ιδέες, αναμνήσεις, επιθυμίες, αισθήματα. Μια ροή που δεν μπορούμε να σταματήσουμε. Δεν μπορούμε καν να την ελέγξουμε, τουλάχιστον όχι πάντα. Κάποιες φορές το κατορθώνουμε, λίγο ώς πολύ, προκειμένου να σκεφτούμε λογικά και συστηματικά. Αλλά ακόμη και σ’ αυτές τις περιπτώσεις, αναπάντεχες αναμνήσεις και επιθυμίες διακόπτουν τον στοχασμό μας. Η φαντασία μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο στην παραφροσύνη, στη διαστροφή, στην τε-ρατωδία αλλά, επίσης, στην αυταπάρνηση και σε κάθε μεγαλειώδη δημιουργία.
Χάρη στη φαντασία το ένστικτο έπαψε να είναι ο μοναδικός ρυθμιστής της συμπεριφοράς μας. Χάρη στη φαντασία μπορούμε να δημιουργούμε. Χάρη σ’ αυτήν
δημιουργήσαμε την τέχνη, την επιστήμη, τη φιλοσοφία. Η φαντασία δεν γνωρίζει όρια και κανόνες, ούτε ηθικούς και λογικούς νόμους. Πάντως, εάν είχαμε αφεθεί χωρίς περιορισμούς στη φαντασία, ασφαλώς δεν θα είχαμε επιβιώσει ως είδος.
0 άνθρωπος επιβίωσε ως είδος, επειδή δημιούργησε κοινότητες, κοινωνίες, θεσμούς, κανόνες που οριοθετούν και περιορίζουν τη φαντασία, αλλά και που συχνά επίσης την καταπνίγουν.

 

[Snow Whitty]

Η συνέντευξη δόθηκε στον Pascale Egre 1993;.


Π.Ε.-Αυτή η καθαρά πολιτική συνιστώσα ενός προτάγματος ριζικής αλλαγής περιλαμβάνει επίσης τις σχέσεις Βορά-Νότου;

Φυσικά, είναι ένας εφιάλτης το να βλέπεις καλοταϊσμένους ανθρώπους να κοιτάζουν τους Σομαλούς ετοιμοθάνατους απʼ την πείνα και έπειτα να γυρίζουν ξανά στον ποδοσφαιρικό τους αγώνα. Αλλά είναι επίσης, από τη ρεαλιστικότερη σκοπιά, μια τρομερά βραχυπρόθεσμη στάση. Οι άνθρωποι κλείνουν τα μάτια τους και αφήνουν αυτούς τους ανθρώπους να συνεχίζουν να λιμοκτονούν. Αλλά μακροπρόθεσμα, αυτοί δεν θα αφήσουν τους εαυτούς τους να συνεχίσουν να πεθαίνουν της πείνας. Η λαθραία μετανάστευση αυξάνεται καθώς οι δημογραφικές πιέσεις μεγαλώνουν, και αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι δεν έχουμε δει τίποτα ακόμη. Οι Τσικάνος περνάνε τα σύνορα Μεξικού-Αμερικής ουσιαστικά χωρίς κανένα εμπόδιο, και σύντομα δεν θα είναι μόνο οι Μεξικάνοι. Σήμερα, στην περίπτωση της Ευρώπης, διέρχονται, μεταξύ άλλων περιοχών από τα στενά του Γιβραλτάρ. Και αυτοί δεν είναι Μαροκινοί: είναι άνθρωποι που έρχονται από όλες τις γωνίες της Αφρικής, ακόμη και από την Αιθιοπία ή την ακτή του Ελεφαντοστού, οι οποίοι υπομένουν αφάνταστες ταλαιπωρίες ούτως ώστε να φτάσουν στη Ταγγέρη και να καταφέρουν να πληρώσουν τους λαθρέμπορους. Όμως αύριο, δεν θα υπάρχει πλέον Γιβραλτάρ. Υπάρχουν ίσως 40,000 χιλιόμετρα Μεσογειακής ακτής, αυτό που ο Γουίνστον Τσόρτσιλ αποκάλεσε «η αχίλλειος πτέρνα της Ευρώπης». Ήδη, φυγάδες από το Ιράκ περνάνε μέσα από τη Τουρκία και λαθραία εισέρχονται στην Ελλάδα. Ύστερα, υπάρχει όλο το Ανατολικό σύνορο των Δώδεκα. Θα υψώσουν πάλι ένα νέο Τείχος του Βερολίνου 3.000 ή 4.000 χιλιόμετρα μακρύ με σκοπό να εμποδίσει τους πεινασμένους Ανατολικούς από το να εισέλθουν στο πλούσιο ήμισυ της Ευρώπης; Γνωρίζουμε ότι μια τεράστια οικονομική και κοινωνική ανισορροπία υπάρχει μεταξύ της πλούσιας Δύσης και του υπόλοιπου κόσμου. Αυτή η ανισορροπία δεν ελαττώνεται: αυξάνεται. Το μόνο πράγμα που η «πολιτισμένη» Δύση εξάγει σε αυτές τις χώρες, αντί για πολιτισμό, είναι πραξικοπηματικές τεχνικές, όπλα και τηλεοράσεις που επιδεικνύουν καταναλωτικά πρότυπα τα οποία είναι ανέφικτα γιʼ αυτούς τους φτωχούς πληθυσμούς. Αυτή η ανισορροπία δεν θα κατορθώσει να συνεχιστεί, εκτός αν η Ευρώπη γίνει ένα αστυνομοκρατούμενο φρούριο.

 

[tyler durden]

Απάντηση: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας, και μη

Κ. Δημουλα "Στα ακρα"

http://www.greektube.org/content/view/49472/2/

 

[Snow Whitty]

Re: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας--Οδυσσεας Ελυτης

Οδυσσεας Ελυτης

Ερωτηση: Ζητειται η γνωμη σας,κυριε Ελυτη,η εντελως ανεπιφυλακτη και αδεσμευτη,επανω σε ο,τι θεωρειτε ως την πιο κεφαλαιωδη κακοδαιμονια του τοπου.Από τί κυρίως πάσχουμε και τι πρωτίστως μας λείπει;Ποιά θα ονομάζατε 'πρωτη μαστιγα'της νεοελληνικης ζωης;

Απαντηση:Απο τι πασχομε κυριως;θα σας το πω αμεσως:Απο μια μόνιμο,πλήρη,και κακοήθη...

Οδυσσέας Ελύτης είναι το φιλολογικό ψευδώνυμο του Οδυσσέα Αλεπουδέλη. Το Ελύτης το έπλασε ο ίδιος. Όπως είπε σε μία συνέντευξη του, την εποχή που το επέλεξε η συλλαβή "ελ" ήταν η αγαπημένη του. Του θύμιζε την Ελλάδα, την ελευθερία, μία Ελένη που αγαπούσε τότε. Το γράμμα "υ" το επέλεξε επειδή πίστευε ότι ήταν το πιο ελληνικό γράμμα και την κατάληξη "της" επειδή ήθελε μία κατάληξη που να παραπέμπει σε αρχαιοελληνικό όνομα.

 

[Snow Whitty]

Re: Συνεντευξεις πνευματικων προσωπικοτητων της χωρας.Οδυσσεας Ελυτης

Διαμαρτυρια για το Αδικο:

Ετσι δημιουργηθηκε το Άξιον εστί...


[reliops=Ελυτης Οδυσσεας - Συνεντευξη][youtube]uIq8z-Nt-NU[/youtube][/reliops]