Ακουστικη χωρου, συστηματα ισοσταθμισης, μπας μανατζμεντ, παθητικη φροντιδα

[Ν.Κ.]

Αρχικα θα μπορουσε να αναρωτηθει κανεις εαν θα ειχε νοημα η ακουστικη φροντιδα ενος χωρου και επιπλεον σε ποιο βαθμο.Την απαντηση μπορει κανεις να την λαβει παρακολουθοντας το παρακατω βιντεο.

Απο την στιγμη που η φροντιδα ενος τυπικου χωρου ακροασης καθισταται ως εναν βαθμο επιβεβλημενη εξαιτιας τοσο της αδυναμιας του εγκεφαλου να αντισταθμισει ολα τα προβληματα αλλα και του βαθμου δυσκολιας να εκτιμησει σωστα τον προσλαμβανομενο ηχο θα μπορουσε να αναρωτηθει κανεις εαν θα επαρκουσε για μια εξομαλυνση των προβληματων η χρηση ενος εκουαλαιζερ ή και ενος συστηματος ισοσταθμισης γνωστο ως και room correction software που χρησιμοποιουνται κατα κορον για την <<διορθωση>> του χωρου και την επιτευξη μιας αποδεκτης και επιθυμητης καμπυλης.



Μια ολοκληρωμενη απαντηση διδεται στο παρακατω κειμενο το οποιο βεβαια απευθυνεται σε επαγγελματιες

Raumakustik: Das Studio, der Eierkarton, die Absorber und Architektur

Für jeden Hobby-Recordisten und alle, die es mindestens etwas enthusiastischer betreiben, stellt sich irgendwann Fragen nach der richtigen Position der Monitore, Absorber bzw. Diffusor, Bassfallen oder gar für die Architektur ganzer Regien und Aufnahmeräumen. Ob du nun nach einfachen und...

www.soundandrecording.de

Στην πραγματικοτητα μπορουν κατα την εξομαλυνση να εμφανιστουν φαινομενα τα οποια οδηγουν σε ανεπιθυμητη <<νοθευση>> της αποκρισης των ηχειων και σε μια επιδεινωση του ηχου της εγκαταστασης. Ωστόσο, αυτά τα φαινόμενα οφείλονται συνήθως σε μια απρόσεκτη προσέγγιση ή σε καθαρά μετρητικη τεχνικη ισοσταθμιση χωρίς επαρκή εξέταση της υπάρχουσας ακουστικής και της προκύπτουσας ακουστικής εντυπωσης.

H ηλεκτροακουστική εξισορρόπηση είναι ένα επαρκές μέσο σε εναν μεγαλο αριθμο περιπτώσεων για την επίτευξη σημαντικής βελτίωσης σε μια δεδομενη μη ιδανική κατάσταση ακρόασης με σχετικά μικρή προσπάθεια ή για την πραγματοποίηση τελικών βελτιωσεων σε μια ήδη σχεδόν ιδανική κατάσταση ακρόασης, οπου μια επιπλεον βελτιωση θα μπορουσε να επιτευχθει μόνο με ασύγκριτα μεγαλύτερη προσπάθεια.

Πρώτα απ 'όλα, η βελτιστοποίηση ενός συστήματος θα πρέπει φυσικά να πραγματοποιειται πάντα μέσω του στοχευμένου σχεδιασμού της γεωμετρίας του δωματίου και μέσω του σχεδιασμού της ακουστικής με τη βοήθεια απορροφητικών και διαχυτικων διαταξεων.

Και επιπλεον: Η ιδανική θέση των ηχειων θα πρέπει να καθορίζεται από μετρήσεις και τεστ ακρόασης.

Ωστόσο, συχνά απλά δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί επαρκής φασματική ισορροπία με ευκολο τροπο και φροντιδα ή υπάρχουν βυθίσεις και κορυφές που δεν σημαίνει τίποτα άλλο από το ότι διαφορετικές συχνότητες μεταδίδονται με διαφορετική ένταση.

Τώρα, φυσικά, πρέπει πρώτα να διευκρινιστεί η μορφη που θα επρεπε να εχει η καμπυλη στην ιδανική περίπτωση. Κατ 'αρχήν, η απάντηση είναι απλή: ανεξάρτητη από τη συχνότητα, δηλαδή "επίπεδη". Αυτό σημαίνει ότι όλες οι συχνότητες μεταδίδονται με την ίδια ενταση από την πηγη στο σημείο ακρόασης.

Το παραπανω γραφημα δειχνει την μορφη μιας ιδανικης καμπυλης και τις διαφορες αποκλισεις στο φασμα με βαση το προτυπο EBU Tech. 3276. Σε καθε περιπτωση η καμπυλη που προκυπτει βασει μετρησεων αποκλινει απο την ιδανικη καμπυλη.

Οι παραμορφωσεις αυτες εχουν διαφορετικες αιτιες. Οι στενες βυθισεις προκαλουνται συχνα απο το φαινομενο comb filter. Το φαινομενο αυτο δημιουργειται οταν αμεσος και ανακλωμενος ηχος διανυουν διαφορετικες αποστασεις με αποτελεσμα μια μετατοπιση στην φαση. (Ετσι δημιουργουνται βυθισεις και κορυφες στο φασμα των οποιων η θεση εξαρταται απο την αποσταση και την χρονικη διαφορα. Η πρώτη ακύρωση εμφανιζεται όταν η διαφορά d μεταξύ των αποστάσεων που καλύπτονται από τα δύο κύματα αντιστοιχεί σε μισό μήκος κύματος και τα δύο ηχητικά κύματα φτάνουν με αντιθετη φαση.)

Το παραπανω γραφημα αποικονιζει το φαινομενο αυτο που προκαλειται απο μια μεμονωμενη ανακλαση. Δεδομένου ότι η μετατόπιση φάσης μεταξύ των δύο ηχητικών κυμάτων εξαρτάται από τη διαφορά απόστασης μεταξύ των δύο κυμάτων, η θέση του comb filter στο φάσμα εξαρτάται τον χωρο.

Στις χαμηλες συχνοτητες η συναρτηση μεταφοράς καθορίζεται από τη φυσική κατανομή συχνοτήτων του δωματίου, η οποία δίνεται από τη γεωμετρία και την απόσβεση του δωματίου μέσω απορρόφησης. Το πόσο ισχυρή είναι η επιρροή ενος μεμονωμενου room mode εξαρτάται από τη θέση της πηγής ήχου και του δέκτη.



Ενα ποσοστο της παραμορφωσης της καμπυλης προκαλειται επισης απο τον χρονο αντιχησης του δωματιου καθως η ενεργεια του πεδιου διαχυσης συμμετεχει στην μετρηση. Εντονες κορυφές ή βυθίσεις στο χρόνο αντήχησης μπορεί να έχουν μια διόλου ευκαταφρόνητη επίδραση στην μορφη της καμπυλης.Όπως έχει ήδη περιγραφεί σε προηγούμενο κεφαλαιο, ο χρόνος αντήχησης πρέπει να είναι γραμμικός, τουλάχιστον στο μεσαίο εύρος συχνοτήτων, δηλαδή ανεξάρτητος από τη συχνότητα. Στο εύρος των υψηλών συχνοτήτων, η φυσική πτώση του χρόνου αντήχησης που συμβαίνει στα περισσότερα δωμάτια σε συνδυασμό με την ακτινοβολια του μεγαφώνου που γινεται κατευθυντικη έχει επίσης ως αποτέλεσμα μια φυσική πτώση της καμπυλης στο φασμα των υψηλων συχνοτητων. Στο εύρος των χαμηλών συχνοτήτων, μπορεί να παρατηρηθεί το αντίθετο αποτέλεσμα λόγω της συχνής αύξησης του χρόνου αντήχησης.



Εξομαλυνση με εκουαλαιζερ.

Εαν η βελτιωση με μια παθητικη ακουστικη φροντιδα απαιτει πολυ κοπο κτλπ. Και δεν ειναι δυνατη μια βελτιωση με βελτιστοποιηση της τοποθετησης τοτε το πραφανες βημα ειναι διαρθωθουν οι παραμορφωσεις ηλεκτροακουστικα με ισοσταθμιση. Η επιλογη ενος σωστου συστηματος ισοσταθμισης ειναι τοσο σημαντικη οσο και η επιλογη του σωστου controller για την διαχειριση των μπασων.

Το αν ένα γραφικό ή παραμετρικό εκουαλαιζερ είναι η καλύτερη επιλογή εξαρτάται κυρίως από την εμπειρία του χρηστη. Ενας γραφικο εκουαλαιζερ συνιστάται γενικά για άπειρους τεχνικούς, καθώς η διαδικασία είναι πιο διαισθητική και ο βαθμός παρέμβασης είναι πολύ πιο ξεκάθαρος αναγνωρίσιμος απευθείας στη συσκευή. Πάνω απ 'όλα, είναι πολύ πιο εύκολο να χρησιμοποιήσετε τετοιου ειδους ισοσταθμιστές για να μάθετε μερικούς βασικούς κανόνες που εάν παρατηρηθούν, οι ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορεί να προκύψουν ως αποτέλεσμα της ισοσταθμισης διατηρούνται εντός ορίων.

Οι παραμετρικοί ισοσταθμιστές, από την άλλη πλευρά, προσφέρουν πιο βαθιές και λεπτομερείς επιλογές για παρέμβαση στην καμπυλη, αλλά τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν εάν η παρέμβαση είναι πολύ εκτεταμένη είναι αντίστοιχα μεγαλύτερα.



Ενα μεγαλο πληθος φαινομενων που οδηγουν σε παραμορφωσεις εξαρτωνται απο την θεση.

Ας παρουμε για παραδειγμα το φαινομενο comb filter που εξετασαμε προηγουμενως.Καταληξαμε στο συμπερασμα οτι οι βυθισεις και οι κορυφες που εμφανιζονται στο συχνοτικο ευρος εξαρτωνται απο την δεδομενη καθυστερηση του ανακλωμενου ηχου σε συγκριση με τον αμεσο και επομενως απο την θεση του ακροατη στο σωματιο.

Εαν μια βυθιση που προκαλειται απο το συγκερκιμενο φαινομενο αντισταθμιζεται απο ενα ηλεκτρικο φιλτρο αυτο θα εχει το ιδιο αποτελεσμα σε καθε αλλο σημειο του δωματιου. Ωστοσο κατι τετοιο δεν ειναι επιθυμητο για τα περισσοτερα απο τα υπολοιπα σημεια αφου ειτε δεν εχουμε το φαινομενο ειτε εμφανιζεται σε αλλη συχνοτητα λογω της διαφορετικης καθυστερησης μεταξυ αμεσης και εμμεσης ακτινοβολιας.

Στην χειροτερη περιπτωση θα μπορουσε σε ενα σημειο στην ιδια συχνοτητα που μετρηθηκε μια βυθιση στο σημειο ακροασης και εξομαλυνθηκε με ενα φιλτρο να εμφανιζεται τωρα μια κορυφη ενος comb filter με συνεπεια σε αυτο το σημειο να αρθροιζονται δημιουργωνοντας εν τελει μια ακομη μεγαλυτερη κορυφη.

Η ισοσταθμιση επομενως οδηγει ναι μεν σε μια εξομαλυνση της καμπυλης και επομενως σε μια βελτιωση των συνθηκων ακροασης στο ιδιο το σημειο ακροασης αλλα παραλληλα οδηγει σε μια μη ελεγχομενη και μια γενικα δυσμενη αλλαγη της καμπυλης στο υπολοιπο δωματιο. Επομενως θα πρεπει να συγκεκριμενα φαινομενα να μην εξομαλυνονται ή να εξομαλυνονται με ηπιο τροπο.

Εδω απαιτουνται συμβιβασμοι. Μια προσεγγιση που δεν εξαλειφει εντελως το προβλημα αλλα τουλαχιστον το μειωνει σημαντικα ειναι η αξιολογηση οχι μονον στο σημειο ακροασης αλλα και σε αλλες θεσεις στον χωρο.

Όταν χρησιμοποιείτε ισοσταθμιστές, πρέπει πάντα να γνωρίζετε ότι κάθε αναλογικό και κάθε συμβατικό ψηφιακό φίλτρο επηρεάζει επίσης τη φάση και συνεπώς το group delay

Επομένως, δεν είναι δυνατή η εξομαλυνση της καμπύλης με συμβατικούς ισοσταθμιστές χωρίς ταυτόχρονη, συνήθως δυσμενή επίδραση στη χρονική συμπεριφορά.

Τα φίλτρα FIR αποτελούν εξαίρεση εδώ. Με τα φίλτρα FIR, είναι δυνατό να επηρεαστεί ειδικά η καμπύλη χωρίς να επηρεαστεί αρνητικά η χρονική συμπεριφορά. Ωστόσο, αυτό συνεπάγεται μια συνολική καθυστέρηση στη συσκευή προβολής. Ωστόσο, η χρήση φίλτρων FIR όχι μόνο προσφέρει νέες δυνατότητες στην εξισορρόπηση των ηχείων στο χώρο, αλλά ανοίγει και εντελώς νέες δυνατότητες σχεδίασης στη σύλληψη των μεγαφώνων.



Δεν έχει νόημα να εξισορροπηθει η πτώση της καμπυλης που εμφανίζεται στο εύρος υψηλών συχνοτήτων λόγω της αυξανόμενης δέσμης του μεγαφώνου και της φυσικής πτώσης του χρόνου αντήχησης στις υψηλές συχνότητες.

Ακόμη και μια μικρή αύξηση στο εύρος των χαμηλών συχνοτήτων, που προκαλείται από την αύξηση του χρόνου αντήχησης ειδικά σε μικρά δωμάτια, δεν χρειάζεται να «παραμορφωθεί».

Ωστόσο, στην περίπτωση πολύ έντονων room modes, μπορεί να είναι λογικό να μειωθεί ελαφρώς η ηχητική ισχύς που εκπέμπεται από το μεγάφωνο στο εύρος χαμηλής συχνότητας, προκειμένου να μειωθεί η διέγερση των ενοχλητικων modes και, συνεπώς να μειωθει το μπουμαρισμα.

Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η ισοσταθμιση δεν αλλάζει μόνο την ηχητική ενέργεια της αμεσης ακτινοβολιας και των πρώιμων ανακλάσεων, αλλά και την ενέργεια της αντιχησης στο πεδιο της διαχυσης. Ωστόσο, το πεδίο διάχυσης εχει κατά κανόνα διαφορετική φασματική κατανομή που καθορίζεται λιγότερο από τα «πρώιμα» φαινόμενα (όπως μεμονωμένες αντανακλάσεις) και πολύ περισσότερο από τα «όψιμα» φαινόμενα στο δωμάτιο (δηλ. την αντήχηση και την ταλαντωση των room modes). Αυτό σημαίνει ότι μια επίδραση μπορεί να οδηγήσει σε μια δυσμενή αλλαγή στη φασματική κατανομή της ενέργειας διάχυτου πεδίου. Και εδώ απαιτούνται συμβιβασμοί και λεπτομερής εξέταση των ακουστικών δεδομενων.

Συνεχιζεται....

 

[Ν.Κ.]

Εάν η ακουστική εντύπωση είναι σωστή, η ισοσταθμιση είναι επίσης σωστή

Δεν θα θέλαμε να εξετάσουμε λεπτομερώς τα επιμέρους προβλήματα που προκύπτουν, η πολυπλοκότητα των φαινομενων θα ξεπερνούσε πολύ το πεδίο εφαρμογής.

Τελικά, είναι η ακουστική εντύπωση που μετράει και περιέχει όλες τις σχετικές παραμέτρους. Χρειάζομαι λοιπόν ηχητικό υλικό με το οποίο είμαι πολύ εξοικειωμένος -π.χ. CD ή DVD, τα οποία γνωρίζω πολύ καλά από άλλες αίθουσες και τα οποία ξέρω ακριβώς πώς ακούγονται σε βέλτιστες συνθήκες.

Η ισοσταθμιση δεν είναι μια καθαρά τεχνική διαδικασία, ούτε μια καθαρή «μετρηση», αλλά απαιτεί ενδελεχή εξέταση της ακουστικής εντύπωσης που αποκτάται. Ένα αποτέλεσμα που με την πρώτη ματιά φαίνεται τεχνικά άψογο μπορεί να δώσει εντελώς λανθασμένη ακουστική εντύπωση. Ωστόσο, αυτή η αξιολόγηση απαιτεί κάποια εμπειρία. Μια καθαρά τεχνική ισοσταθμιση χωρίς περαιτέρω εξέταση της ακουστικής και χωρίς επαρκή αξιολόγηση της ηχητικής εικόνας, δηλαδή μια "ίσιωση της απόκρισης συχνότητας" οδηγεί σε αποδεκτό αποτέλεσμα σε πολύ λίγες περιπτώσεις. Ένα ουσιαστικό αποτέλεσμα μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω μιας επαναληπτικής διαδικασίας – δηλαδή μέσω της αλληλεπίδρασης της μέτρησης και της ακουστικής εντύπωσης.

Είναι κυρίως οι << τασεις>> στο φάσμα που <<βγαζουν ματι>> και εχει νόημα να εξομαλυνθουν και όχι η λεπτή δομή της καμπυλης. Θα πρέπει να αποφεύγονται παρεμβάσεις πολύ στενής ζώνης με παραμετρικούς ισοσταθμιστές. Κατ' αρχήν, όλες οι επεμβάσεις θα πρέπει να γίνονται εξίσου για όλα τα κανάλια, εφόσον δεν υπάρχουν μεγάλες ασυμμετρίες που σχετίζονται με το χώρο. Εάν είναι δυνατόν, η εξίσωση θα πρέπει να περιορίζεται στο εύρος των χαμηλών συχνοτήτων, αλλά σε κάθε περίπτωση στο εύρος κάτω από περίπου 1 kHz. Η προδιαγραφή μέγιστης αύξησης ή μείωσης, π.χ. το πολυ ±3 dB δεν έχει αποδειχθεί χρήσιμο στην πράξη. Στο εύρος μεσαίας συχνότητας, οι παρεμβάσεις ±1 dB συχνά υπερβαίνουν τα όρια, στο εύρος κάτω από περίπου 100 Hz είναι συχνά δυνατές αυξήσεις ή μειώσεις πολύ πάνω από 3 dB χωρίς προβλήματα. Αυτό είναι τελικά θέμα εμπειρίας.

Συμπερασμα

Σε πολλές περιπτώσεις, η ισοσταθμιση είναι ένας τρόπος βελτίωσης της αναπαραγωγής που θα μπορούσε να επιτευχθεί πολυ δυσκολα με παθητικη φροντιδα και είναι σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις ένα λογικό μέτρο για την τελικη φαση της διαμορφωσης ενος δωματιου επισκοπησης.

Η ισοσταθμιση δεν μπορεί να υποκαταστήσειτην ακουστικη φροντιδα ενος χωρου, αλλά σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να θεωρηθεί ως συμπλήρωμα των μέτρων που λαμβάνονται, τα οποία θα πρέπει να λαμβανονται μετα από την βελτιστοποίηση του χώρου και των θέσεων των ηχείων.

πριν περασουμε στην ακουστικη φροντιδα θα κανουμε μια αναφορα στο μπας μανατζμεντ....

 

[Ν.Κ.]

Μπας Μανατζμεντ

Για πολλούς, το υπογούφερ εξακολουθεί να είναι απλώς μια λύση ανάγκης για την επέκταση προς τα κατω του εύρους συχνοτήτων των μεγαφώνων όταν δεν είναι δυνατή η χρήση ηχειων που μπορούν να εκπέμπουν ολόκληρο το εύρος συχνοτήτων για οικονομικούς λογους ή λογους γεωμετριας.

Αυτό που είναι ελάχιστα γνωστό: Η διαχείριση μπάσων που χρησιμοποιείται επιδέξια είναι ένα πολύ ευέλικτο εργαλείο, ειδικά σε μικρά (και συνήθως προβληματικά στις χαμηλες συχνότητες) δωμάτια, για τη θεμελιώδη βελτίωση της συμπεριφοράς της αποκρισης στις χαμηλες συχνοτητες.

Η διαχείριση μπάσων δεν υποκαθιστά την κλασικη παθητικη φροντιδα, αλλά προσφέρει έναν αποτελεσματικό και οικονομικά αποδοτικό τρόπο υποστήριξης των μετρων παθητικης φροντιδας.

Η βασική ιδέα της διαχείρισης των μπάσων βασίζεται στη γνώση ότι οι χαμηλές συχνότητες δεν μπορούν να εντοπιστούν. Με βαση αυτη την προυποθεση δεν είναι απολύτως απαραίτητο να εκπέμπονται οι χαμηλες συχνοτητες από την ίδια θέση που εκπεμπονται οι μεσαιες και υψηλες συχνοτητες. Αυτό καθιστά δυνατό τον διαχωρισμό τους χρησιμοποιώντας ένα crossover και την αναπαραγωγή τους μαζί μέσω ενός κοινού υπογούφερ.

Το αν στην πραγματικότητα δεν μπορούν να εντοπιστούν σήματα χαμηλής συχνότητας εξαρτάται πρώτα από όλα από το πόσο χαμηλής συχνότητας είναι τα σήματα, αλλά κυρίως από το μέγεθος και τον ακουστικό σχεδιασμό του δωματίου και τον τύπο και τη θέση των πηγών ήχου. Τα απαραίτητα φίλτρα και οι επιλογές σύνδεσης για τη διαχείριση των μπάσων υπάρχουν συχνά ήδη στο υπογούφερ. Εάν δεν παρέχεται η επιλογή, η επεξεργασία του σήματος μπορεί να πραγματοποιηθεί από έναν εξωτερικό διαχειριστη μπάσων.

Όπως έχει ήδη περιγραφεί σε προηγούμενα κεφαλαια, η τοποθέτηση των ηχειων και η θέση ακρόασης προσφέρει τη δυνατότητα να ασκηθεί σημαντική επίδραση στη διέγερση του δωματίου από τα μεγάφωνα.

Ειδικά σε μικρά δωμάτια, η τοποθέτηση των ηχειων και της θεσης ακροασης έχει μεγάλη αντίκτυπο. Με τη μετατόπιση των μεγαφώνων και του σημείου ακρόασης, μπορεί να βελτιστοποιηθεί ιδιαίτερα η αναπαραγωγή χαμηλών συχνοτήτων. Κανονικά υπάρχουν πρακτικά όρια στη μετακίνηση των μεγαφώνων λόγω του μεγέθους του δωματίου, των γεωμετρικών προδιαγραφών και των τεχνικών εγκαταστάσεων.

Όπως είναι γνωστό, στην εκπομπη ακτινοβολιας απο 2 καναλια (στερεο) είναι υψίστης σημασίας να τοποθετούνται τα μεγάφωνα και το σημείο ακρόασης στις γωνίες ενός ισόπλευρου τριγώνου, δηλαδή σε γωνία 60° μεταξύ τους. Η κορυφαία προτεραιότητα κατά το σχεδιασμό των χώρων επισκοπησης/studio είναι η συμμετρία του χωρου. Αυτό σημαίνει ότι οι επιλογές για την αλλαγή των θέσεων περιορίζονται στη μετακίνηση του σημείου ακροασης/επισκοπησης πιο μπροστά ή πιο πίσω, στην αλλαγή του πλάτους της στρεοφωνικης εικονας ή στην περιστροφή ολόκληρηςτης διαταξης.

Στην διαταξη 5.1, τα ηχεία βρισκονται σε κύκλο γύρω από το σημείο ακρόασης, γεγονός που περιορίζει περαιτέρω τη δυνατότητα να μετακινήσετε οτιδήποτε. Ωστόσο, η τοποθέτηση του υπογούφερ είναι σχετικά ελεύθερη, η βέλτιστη θέση του μπορεί να προσδιοριστεί με ακουστική μέτρηση. Ετσι η τοποθέτηση του υπογούφερ προσφέρει έναν επιπλέον βαθμό ελευθερίας στην ακουστική σχεδίαση του δωματίου και η αποκριση μπορεί να βελτιστοποιηθεί σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό.

Μετά τη βελτιστοποίηση, το υπογούφερ σπάνια βρίσκεται ακριβώς στη μέση του δωματίου, καθώς εκεί εμφανίζεται η ελαχιστη ηχητικη πιεση για έναν σχετικά μεγάλο ιδιοσυχνοτητων στις οποίες ένα συμβατικό υπογούφερ μπορεί να διεγείρει ελάχιστα το ηχητικό πεδίο, με αποτέλεσμα να εμφανιζονται βυθισεις στην αποκριση . Ωστόσο, κατά την τοποθέτηση θα πρέπει να έχετε πάντα υπόψη τη σχέση φάσης μεταξύ του υπογούφερ και των κύριων ηχείων για να αποφύγετε δυσμενείς παρεμβολές. Στην προσαρμογή της φάσης θα έρθουμε στο επόμενο επεισόδιο. Ένα άλλο πλεονέκτημα της διαχείρισης μπάσων είναι ότι εφόσον το εύρος χαμηλής συχνότητας όλων των καναλιών εκπέμπεται μέσω του ίδιου μεγαφώνου και στην ίδια θέση στο δωμάτιο, η αποκριση όλων των καναλιών σε αυτό το εύρος συχνοτήτων είναι αναγκαστικά ίδια. Με την λειτουργία των ηχείων χωρις σαμπ κατι τετοιο είναι σχεδόν αδύνατο λόγω της διαφορετικής θέσης των πηγών ήχου στο ηχητικό πεδίο.


Κρίσιμο: η συχνότητα διαχωρισμού

Η συχνότητα crossover καθορίζει την επιτυχία της διαχείρισης των μπάσων. Μια μεταβλητή συχνότητα crossover προσφέρει έναν επιπλέον βαθμό ελευθερίας, αλλά θα πρέπει να λάβετε υπόψη μερικά βασικά πράγματα όταν κάνετε την επιλογή σας. Συχνότητες crossover στην περιοχή από 80 Hz έως 160 Hz είναι συνηθισμένες. Εάν η συχνότητα crossover του υπογούφερ είναι πολύ υψηλή, το υπογούφερ γινεται αντιληπτο ως πηγη στον χωρο. Η ηχητικη εικόνα καταρρέει. Η βέλτιστη συχνότητα crossover εξαρτάται από το μέγεθος του δωματίου, απο τον βαθμο αποσβεσης του χωρου, το στερεοφωνικό πλάτος, το ειδος των ηχειων και τη θέση του υπογούφερ. Η εμπειρία έχει δείξει ότι είναι πιο δύσκολο να εντοπιστεί το υπογούφερ σε μικρά δωμάτια, δηλαδή υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία στην τοποθέτηση και η συχνότητα crossover μπορεί να ρυθμιστεί ελαφρώς υψηλότερα.

Τα καλύτερα αποτελέσματα επιτυγχάνονται συνήθως με συχνότητες crossover από 80 έως 90 Hz. Ωστόσο, κάποιος πρέπει να πάρει την σωστη απόφαση μετρώντας και ακούγοντας εκτενώς. Είναι σημαντικό να ρυθμίσετε τη θέση φάσης του υπογούφερ σε εκείνη των κύριων ηχείων, έτσι ώστε τα σήματα από το υπογούφερ και τα κύρια ηχεία να προστίθενται σωστά γύρω από τη συχνότητα αποκοπης και να μην ακυρώνονται μεταξύ τους. Μια κατάλληλη συσκευή μέτρησης είναι χρήσιμη κατά τη ρύθμιση και τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης μπάσων. Κατά κανόνα, είναι λογικό να λάβετε επαγγελματική βοήθεια μαζί με μια συσκευή μέτρησης.

Το πρώτο βήμα για τη βελτιστοποίηση του συστήματος είναι η σωστή τοποθέτηση του υπογούφερ. Η διέγερση του ηχητικού πεδίου στις χαμηλές συχνότητες, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη θέση του μεγαφώνου εντός της κατανομής των room modes και τις σχετιζομενες με αυτα αντιστασεις ( impedance) του ηχητικού πεδίου.

Η βάση για την τέλεια λειτουργία της διαχείρισης των μπάσων είναι μια καθαρή προσθήκη των σημάτων από το υπογούφερ και τα κύρια ηχεία για να σχηματιστεί ένα συνολικό σήμα χωρίς άλματα της Amplitude και της φασης στην περιοχή της συχνότητας crossover. Το υπογούφερ τοποθετείται συχνά στη μέση μεταξύ των δύο κύριων ηχείων με την ελπίδα να επιτευχθεί τέλεια προσθήκη των σημάτων.

Δεδομένου ότι ολόκληρη η διαταξη πρέπει να είναι τοποθετημενη συμμετρικά στο δωμάτιο, το υπογούφερ βρίσκεται σε αυτήν την περίπτωση ακριβώς στη μέση μεταξύ των δύο πλευρικών τοιχωμάτων. Ετσι ομως προκύπτει μια ελάχιστη ηχητική πίεση στην οποία ένα συμβατικό υπογούφερ ως μονοπολική πηγή δεν μπορεί ή απλώς διεγείρει ελάχιστα το ηχητικό πεδίο.

Το ίδιο ισχύει για όλα τα room modes περιττής τάξης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια μη ισορροπημένη διέγερση του ηχητικού πεδίου. Η τοποθέτηση του υπογούφερ στη μέση του δωματίου είναι επομένως εξαιρετικά δυσμενής από την άποψη της κυματικής θεωρίας.

Επισης με το υπογούφερ τοποθετημένο εκτός του κεντρου του δωματιου, υπάρχει στο σημειο ακροασης μια συνεχής καθυστέρηση μεταξύ της άφιξης του σήματος από τα κύρια ηχεία και του σήματος του υπογούφερ (η οποία πρέπει αργότερα να διορθωθεί ρυθμίζοντας τη φάση του υπογούφερ).

Δεν αναμένεται ενας άμεσος εντοπισμός του υπογούφερ με επαρκώς χαμηλή συχνότητα αποκοπης και με υπογούφερ υψηλής ποιότητας, οταν οι μη γραμμικές παραμορφώσεις και ο εσφαλμένος εντοπισμός λόγω στοιχείων σήματος υψηλής συχνότητας διατηρούνται εντός ορίων. Στην πράξη, επομένως, προβλήματα προκύπτουν μόνο με ακραίες θέσεις υπογούφερ, π.χ. πολύ έξω από το στερεοφωνικο πεδιο ή στο πίσω μέρος του δωματίου.

Ως αποτέλεσμα, είναι δυνατό σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις χωρίς κανένα πρόβλημα να πάρετε το υπογούφερ από τη μέση του δωματίου και να το τοποθετήσετε στο σημείο του δωματίου όπου μπορεί να διεγείρει το ηχητικό πεδίο πιο ομοιόμορφα στο εύρος συχνοτήτων του. Εάν είστε κάτοχος μιας κατάλληλης συσκευής μέτρησης και είστε εξοικειωμένοι με τα βασικά της τεχνολογίας μέτρησης, θα πρέπει να προσδιορίσετε αυτήν τη θέση με τη βοήθειά της ή ακόμη καλύτερα με τη βοήθεια ενός ειδικού με μια συσκευή μέτρησης και στη συνέχεια να την επαληθεύσετε με ενδελεχεις δοκιμες ακροασης.

Μετά τη μέτρηση, το υπογούφερ βρίσκεται στις περισσότερες των περιπτωσεων στην περιοχή μεταξύ του άξονα συμμετρίας του δωματίου και του αριστερού ή δεξιού κύριου ηχείου. Μόλις βρεθεί η βέλτιστη θέση για το υπογούφερ, το μόνο που μένει είναι να ρυθμίσετε τη θέση φάσης και τη στάθμη των μεμονωμένων ηχειων . Η μέτρηση πραγματοποιείται χωριστά για κάθε μεμονωμένο κανάλι. Αυτό σημαίνει ότι το υπογούφερ και ένα από τα κύρια ηχεία είναι πάντα ενεργά.

Συνεχιζεται

 

[Ν.Κ.]

Φάση και σταθμη

Πρώτον, η στάθμη του υπογούφερ θα πρέπει να ρυθμιστεί κατά προσέγγιση, ετσι ώστε στο πεδιο συχνοτητων που λειτουργει να έχει παρόμοια <<ευαισθησια/αισθηση>> ως μεμονωμένο κύριο ηχείο. Στη συνέχεια μπορεί να ρυθμιστεί η φαση. Όσο περισσότερο διαφέρουν οι γωνίες φάσης των σημάτων από το υπογούφερ και το κύριο μεγάφωνο στην περιοχή της συχνότητας crossover, τόσο πιο βαθιά είναι η πτώση στην καμπυλη αποκρισης που προκαλείται από την παρεμβολή των δύο σημάτων. Εάν τα σήματα βρίσκονται σε αντίθετη φάση θα ακυρωθούν στο μέγιστο. Η φάση του υπογούφερ μεταβάλλεται πλέον έως ότου προστεθούν σωστά τα σήματα τα οποία είναι τώρα σε φάση με αποτέλεσμα μια ισορροπημένη καμπύλη στο εύρος συχνοτήτων crossover χωρίς σημαντικές βυθίσεις στην καμπυλη αποκρισης.

Φυσικά, η μέτρηση δεν πρέπει να γίνεται μόνο απευθείας στο σημείο ακρόασης, αλλά και στον περιβάλλοντα χώρο. Δυστυχώς, δεν συμβαίνει πάντα ότι οι βέλτιστες ρυθμίσεις υπογούφερ για ένα κανάλι παρέχουν απαραίτητα τα καλύτερα αποτελέσματα για ένα άλλο κανάλι. Σε αυτή την περίπτωση, πρέπει να γίνουν συμβιβασμοί μεταξύ των επιμέρους καναλιών. Η στάθμη των επιμέρους συστημάτων ηχείων προσαρμόζεται στη συνέχεια με τέτοιο τρόπο ώστε καμπυλη αποκρισης να έχει μια συνεχεια σταθερή πρόοδο με μια εξισορροπηση των επιμέρους περιοχών συχνοτήτων.

Εκτός από τη ρύθμιση των σχετικης σταθμης των μεμονωμένων ηχειων, θα πρέπει επίσης να μετρώνται οι απολυτες σταθμες των καναλιών αναπαραγωγής για να διασφαλίζεται η συμβατότητα μεταξύ των διαφορετικών συστημάτων αναπαραγωγής.

Οι σταθμες αναφορας εξαρτώνται από το φορματ που πρόκειται να αναπαραχθεί. Εκτός από τη διαδικασία με μετρησεις, υπάρχει φυσικά και η δυνατότητα ρύθμισης των παραμέτρων του συστήματος με τη χρήση ακουστικών τεστ. Ορισμένοι κατασκευαστές προσφέρουν CD και DVD με σήματα για περισσότερο ή λιγότερο χρήσιμες διαδικασίες ρύθμισης. Ωστόσο, τα καλύτερα αποτελέσματα επιτυγχάνονται συνήθως συνδυάζοντας μια βαθμονόμηση με κατάλληλες συσκευές μέτρησης και εκτενείς δοκιμές ακρόασης. Τελικά, μένει να πούμε ότι ένα σύστημα διαχείρισης μπάσων που χρησιμοποιείται με κάποια ακουστική κατανόηση και είναι σωστά βαθμονομημένο σε πολλές περιπτώσεις προσφέρει λύση σε ακουστικά προβλήματα στις χαμηλες συχνότητες και μπορεί να επιφέρει σημαντικές βελτιώσεις στην αναπαραγωγή. Ωστόσο, πρέπει πάντα να γνωρίζει κανείς ότι δεν υποκαθιστά την ακουστικη φροντιδα ενος χωρου.



Το μονον που μενει ειναι να περασουμε στο τελευταιο και αναποφευκτο σταδιο της παθητικης φροντιδας ενος χωρου........

 

[Ν.Κ.]

Οσον αφορα την παθητικη φροντιδα χωρων θα επικεντρωθουμε στους ...συνηθεις υποπτους. Τα πανελ απορροφησης και τους διαχυτες.

Για την απορροφηση αντληθηκαν πληροφοριες απο αντιχτοιχο κειμενο του περιοδικου Sound & Recording ενω για την διαχυση απο αλλον συνδεσμο με ενδιαφερουσα προσεγγιση, απο εναν λατρη της διαχυσης θα λεγαμε.

Απορροφηση

Raumakustik: Das Studio, der Eierkarton, die Absorber und Architektur

Für jeden Hobby-Recordisten und alle, die es mindestens etwas enthusiastischer betreiben, stellt sich irgendwann Fragen nach der richtigen Position der Monitore, Absorber bzw. Diffusor, Bassfallen oder gar für die Architektur ganzer Regien und Aufnahmeräumen. Ob du nun nach einfachen und...

www.soundandrecording.de

Η ποσοτητα της απορροφησης δεν σημαινει απο μονη της κατι.

Σε πολλές περιπτώσεις, η διαδικασία για τα μέτρα ακουστικής φροντιδας δωματίου μοιάζει ως εξης: Αγοράζω μια κουτα με αφρωδες υλικο, κολλάω τα πάνελ στον τοίχο και..... εκπλησσομαι .

Ο χρόνος αντήχησης του δωματίου είναι χαμηλότερος από πριν, τα Flatterechos είναι πιο αδύναμα και αν είμαι τυχερός έχει εξαφανιστεί τουλάχιστον το μέρος των ενοχλητικών ανακλάσεων που ακούγονται ως ηχώ. Όμως τα πραγματικά προβλήματα του δωματίου, πάνω απ' όλα η συμπεριφορά του στις χαμηλες συχνοτητες εξακολουθούν να υπάρχουν μόνο που τώρα ακούγονται πιο καθαρά από πριν. Και το δωμάτιο ακούγεται <<μουντο>>. Η αιτία είναι απλή: τα μέτρα που λαβαμε εχουν επιδραση μόνο στο ανώτερο εύρος συχνοτήτων. Η περιοχή μεσαίας και χαμηλής συχνότητας παραμένει αμετάβλητη. Για να κατανοήσουμε την επίδραση ενός απορροφητή σε έναν χώρο, είναι απαραίτητο να λάβουμε υπόψη τις βασικές αρχές της ηχοαπορρόφησης και συνεπώς τις ιδιότητες του απορροφητή. Οι ιδιότητες ενός απορροφητή χαρακτηρίζονται ποσοτικά από τον βαθμό απορρόφησής του. Η απορρόφηση μιας επιφάνειας ορίζεται ως ο λόγος της ηχητικής ενέργειας που απορροφάται από την επιφάνεια προς την ηχητική ενέργεια που προσπίπτει στην επιφάνεια:

Πλήρης απορρόφηση σημαίνει α = 1, πλήρης ανάκλαση σημαίνει α = 0. Ο βαθμός απορρόφησης εξαρτάται από τη συχνότητα και συνήθως μετράται στο <<δωμάτιο αντήχησης>> σύμφωνα με το DIN EN 20354.

Υπάρχουν δύο βασικές αρχές απορρόφησης που είναι σχετικές στην πράξη: απορροφητές ευρείας ζώνης γνωστοί επίσης ως πορώδεις απορροφητές (broadband absorber) καθως και απορροφητές συντονισμού (Resonanzabsorber). Με την ευρεία έννοια, όλες οι κατασκευές απορροφητών μπορούν να αναχθούν σε μία από τις δύο λειτουργικές αρχές ή σε συνδυασμό των δύο αρχών. Στη συνέχεια, θέλουμε να ασχοληθούμε με τον πρώτο από τους δύο μηχανισμούς, τους πορωδεις απορροφητες ευρειας ζωνης.

Όλοι οι απορροφητές ευρειας ζωνης έχουν ένα χαρακτηριστικό βαθμό απορρόφησης: χαμηλή απορρόφηση στις χαμηλες συχνοτητες και αύξηση προς υψηλές συχνότητες. Ωστόσο, διαφέρουν σημαντικά στις παραμέτρους της καμπύλης βαθμού απορρόφησης, δηλαδή στη συχνότητα αποκοπής, στην κλιση της καμπύλης και στο επίπεδο του μέγιστου βαθμού απορρόφησης που επιτυγχάνεται.

Η κύρια λειτουργία των πορωδών απορροφητών βασίζεται στην τριβή των μορίων του αέρα στις ίνες του απορροφητή και στην προκύπτουσα μετατροπή της ηχητικής ενέργειας σε θερμότητα.

Δεδομένου ότι η τριβή συνδέεται πάντα με την κίνηση, οι πορώδεις απορροφητές επιτυγχάνουν την υψηλότερη αποτελεσματικότητά τους στις περιοχές μέγιστης κίνησης των σωματιδίων στο ηχητικό πεδίο, δηλαδή στα σημεια οπου η ταχυτητα του ηχητικού πεδίου (v) ειναι μεγιστη (velocity maxima) και τα οποια βρισκονται σε απόσταση από τον τοίχο και εξαρταται αυτη η αποσταση απο την συχνότητα που πρέπει να απορροφηθεί. Επομένως για αποτελεσματική απορρόφηση χαμηλών συχνοτήτων με την χρηση πανελ απορροφησης είναι απαραίτητα μεγαλα πάχη στρώσης ή μεγάλες αποστάσεις απο τον τοιχο.

Εκτός από την απορρόφηση μέσω τριβής, άλλοι μηχανισμοί λαμβάνουν χώρα επίσης σε πορώδεις απορροφητές, συμπεριλαμβανομένων των διεργασιών ανταλλαγής θερμότητας και των κραδασμών του σκελετού του απορροφητή, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη βελτιστοποίηση της κατασκευής ειδικά στην περιοχή χαμηλής συχνότητας.

Κατ' αρχήν μια αύξηση στο πάχος του υλικού απορροφησης επεκτεινει το εύρος λειτουργιας του προς χαμηλότερες συχνότητες. Τα λεπτά στρώματα απορροφούν μόνο υψηλές συχνότητες.

Τα μεγάλα πάχη είναι απαραίτητα για την απορρόφηση των χαμηλών συχνοτήτων. Εκτός από το πάχος του υλικού, ο βαθμός απορρόφησης που επιτυγχάνεται εξαρτάται και από μια άλλη παράμετρο που καθορίζεται από το υλικό που χρησιμοποιείται, την αντίσταση ροής. Η αντίσταση ροής είναι η αντίσταση του υλικου σε μια δεδομενη ροή. Για να το θέσω μεταφορικά, αυτό σημαίνει ότι όσο πιο δύσκολο είναι να φυσήξετε μέσα από το υλικό τόσο μεγαλύτερη είναι η αντίσταση ροής. Ο καθοριστικός παράγοντας για τη λειτουργία του απορροφητή είναι η προσαρμογή της ειδικής κατά μήκος αντίστασης ροής στο πάχος της στρώσης της χρησιμοποιούμενης κατασκευής. Αυτό σημαίνει ότι τα υλικά των οποίων οι αντιστάσεις ροής είναι βελτιστοποιημένες για χρήση σε λεπτές στρώσεις για την απορρόφηση μεσαίων και υψηλών συχνοτήτων είναι συχνά ακατάλληλα για χρήση σε κατασκευές απορρόφησης με παχιά στρώματα λόγω της υψηλής αντίστασής τους στη ροή. Τα ειδικά «ακουστικά πάνελ» που μπορείτε να αγοράσετε σε καταστήματα δομικών υλικών είναι συνήθως σχεδιασμένα για λεπτά στρώματα, έχουν υψηλή αντίσταση ροής και είναι ιδανικά για απορρόφηση μεσαίων και υψηλών συχνοτήτων. Αλλά εάν θέλετε να κατασκευάσετε έναν απορροφητή ευρείας ζώνης με μεγάλο πάχος στρώματος για να καλύψετε επίσης το εύρος χαμηλής συχνότητας θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε ένα υλικό με χαμηλότερη αντίσταση ροής. (σημ. του μεταφραστη- υλικα με χαμηλη αντισταση ροης ειναι για παραδειγμα ο πετροβαμβακας κτλπ)


Απόσβεση ανεξάρτητα από τη συχνότητα

Δεδομένου ότι στοχος στον ακουστικού σχεδιασμο ενος στουντιο δεν είναι να εξαλείψει εντελώς τον ήχο του δωματίου αλλά να δώσει στο δωμάτιο όσο το δυνατόν πιο καθολικές τονικές ιδιότητες και να δημιουργήσει ένα ηχητικό πεδίο αναφοράς θα λεγαμε, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί οτι η αποσβεση στον χωρο θα πρεπει να ειναι όσο το δυνατόν ανεξάρτητη από τη συχνότητα. Όταν χρησιμοποιείτε πορώδεις απορροφητές είναι σημαντικό να προσεξετε ότι υλικά με μικρο πάχος όπως για παράδειγμα χαλιά ελαφριές κουρτίνες κτλπ δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για μεγάλες επιφάνειες καθώς η σχεδόν αποκλειστική απορρόφηση υψηλών συχνοτήτων θα προκαλούσε υπερβολική απόσβεση του δωματίου στο εύρος υψηλών συχνοτήτων κάτι που τελικά θα οδηγούσε σε θαμπή/μουντη ηχητική εντύπωση. Εάν ολόκληρη η επιφάνεια του δαπέδου είναι καλυμμένη με μοκέτα τοτε στουντιο με χαμηλά ύψη οροφής συχνά έχουν ήδη υπερβολική απόσβεση από την απορρόφηση του χαλιού στο εύρος των υψηλών συχνοτήτων χωρίς περαιτέρω μέτρα απορρόφησης.

Και ορισμένες ενοχλητικές επιπτώσεις όπως για παράδειγμα comb filters μπορούν φυσικά να καταπολεμηθούν αποτελεσματικά μόνο εάν οι απορροφητές που χρησιμοποιούνται έχουν επίσης επαρκή βαθμό απορρόφησης στο αντιστοιχο εύρος συχνοτήτων.


Ο όρος "συχνότητα αποκοπής" χρησιμοποιείται πολύ διαφορετικά στη βιβλιογραφία σε σχέση με τους απορροφητές και κυρίως στις πληροφορίες που παρέχονται από τους κατασκευαστές στοιχείων απορρόφησης. Τελικά, μια αξιόπιστη δήλωση σχετικά με την απόδοση ενός απορροφητή ευρείας ζώνης δίνεται μόνο από την καμπύλη βαθμού απορρόφησης. Δηλώσεις μεμονωμένων τιμών ή τιμών που έχουν υπολογιστεί κατά μέσο όρο σε μεγάλες περιοχές συχνοτήτων δεν επαρκούν για χρήση στο στούντιο. Το διάγραμμα 1 (βλεπε πανω) δείχνει μερικούς τυπικούς απορροφητές: δύο διαφορετικά χαλιά με 3 mm και 7 mm, ένα σύνθετο πάνελ αφρωδους υλικου 7 cm και μια βαριά κουρτίνα που είναι κρεμασμένη σε τρία στρώματα στο απόσταση 20 cm από τον τοίχο. Με τη βελτιστοποίηση των κατασκευών, με κατάλληλη στρώση υλικών, μπορούν να επιτευχθούν επίπεδα απορρόφησης άνω των 0,9 σε εύρος συχνοτήτων έως και 100 Hz με βάθος κατασκευής του ακουστικά αποτελεσματικού τμήματος 16 cm.

Το πόση επιφάνεια απορρόφησης έχει νόημα σε ένα δωμάτιο και από ποια ποσότητα είναι υπερβολικά αποσβεσμένο ένα δωμάτιο μπορεί να φανεί στον σχεδιασμό από τον υπολογισμό του χρόνου αντήχησης του δωματίου, που προκύπτει από τη συνολική επιφάνεια των απορροφητών που χρησιμοποιούνται.



Το επομενο κεφαλαιο ειναι αφιερωμενο στην διαχυση....

 

[Ν.Κ.]

Διάχυση

https://www.akustik-module.de/raumakustik-ratgeber/diffusor/

Η δήλωση «Η αναλογία απορρόφησης προς διάχυση πρέπει να ταιριαζει » είναι ένας επίμονος μύθος. Αν ισχυε κατι τετοιο τοτε θα οδηγουμασταν στο ακολουθο συμπερασμα ...Δεδομένου ότι η απορρόφηση είναι περιορισμένη, η διάχυση θα πρέπει επίσης να είναι περιορισμένη. Για τις υπόλοιπες περιοχές, τα αντίστοιχα λεία τοιχώματα θα ήταν το βέλτιστο απο θεμα ακουστικης!

Μια αίθουσα ακρόασης εξοπλισμένη με πολλές επιφάνειες που διαχεουν δεν οδηγεί σε " χυλό ήχου", αλλά σε πιο ομοιόμορφη κατανομή της έντασης του ήχου στο δωμάτιο. Όπως ένα ηχειο, οι διαχυτές δεν μπορούν να προσθέσουν επιπλέον ηχητική ενέργεια στο δωμάτιο. Η ποιότητα της υπάρχουσας αντήχησης βελτιώνεται, οι αντανακλάσεις κόβονται και φτάνουν στο αυτί αργότερα. Η επίδραση του εσφαλμένου εντοπισμού της κατεύθυνσης διαφορων ηχων που προκαλείται από ισχυρές διακριτές ανακλάσεις μειώνεται. Το ίχνος αντήχησης το οποίο μειώνεται πιο ομοιόμορφα με την πάροδο του χρόνου γίνεται αντιληπτό ως πιο φυσικό και πιο ευχάριστο.

Όσον αφορά τη διάχυση, οι άνθρωποι συχνά μιλούν μόνο για το κερασάκι στην τούρτα της ακουστικής του δωματίου κάτι που νομίζω ότι είναι λάθος. Σχεδόν όλοι οι μηχανικοί ήχου επιβεβαιώνουν τη θετική επίδραση των διαχυτών και τους χρησιμοποιουν προθυμα. Οι αίθουσες κλασικής μουσικής δεν είναι διακοσμημένες μόνο με πολυάριθμα στολίδια για οπτικούς λόγους. Το «λευκό δέρμα» της Elbphilharmonie του Αμβούργου είναι ένας εξαιρετικά μεγάλος διαχυτης και αποδεικνύει ότι ένα τέτοιο δωμάτιο μπορεί επίσης να ακούγεται πολύ καθαρό / λεπτομερές / αναλυτικό. Η καλή διάχυση σε μια αίθουσα ακρόασης είναι αυτό που κάνει δυνατή την πραγματικά χαλαρή ακρόαση μουσικής για μένα. Επομένως θεωρώ ότι η καλή διάχυση του ήχου είναι τουλάχιστον εξίσου σημαντική με την απορροφηση για μια σωστη αναπαραγωγη. Το αναμφισβήτητο μειονέκτημα είναι το σημαντικό κόστος των καλών διαχυτών.

Ο πιο συνηθισμένος σχεδιασμός είναι ο λεγόμενος QRD (quadratic residue diffusor) από τον φυσικό Manfred Schroeder. Η δομή του αποτελείται από μεμονωμένους θαλάμους διαφορετικών βάθους, που ο καθένας χωρίζεται από ένα λεπτό τοίχωμα.

Για μια καλή ηχητικη αναπαράσταση της χωρικοτητας θα πρέπει για τους διαχυτες να επιδιώκεται η χαμηλότερη δυνατή αποτελεσματική συχνότητα. Τα 800 Hz ως κατωτατο οριο θεωρούνται ως η ελάχιστη τιμή. Το - ακουστικά αποτελεσματικό - βάθος καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη χαμηλότερη αποτελεσματική συχνότητα των διαχυτών.

Επιπλέον θα πρέπει ενας διαχυτης να έχει όσο το δυνατόν πιο ομοιογενή συμπεριφορά διαχυσης. Θεωρητικά μια σχεδίαση QRD-7 περιορίζεται ως προς το εύρος ζώνης στις 2,75 οκτάβες - με βέλτιστη αναλογία πλάτους θαλάμου και αποτελεσματικό ακουστικο βάθος. Στην πράξη ωστόσο ένας καλός σχεδιασμός έχει ως αποτέλεσμα ένα αποτελεσματικό εύρος άνω των τεσσάρων οκτάβων. Αυτό είναι αρκετά ευρυζωνικό ώστε να μπορεί κανεις με ένα QRD-7 να καλύψει καλά τη συνιστώμενη ανώτερη αποτελεσματική συχνότητα τουλάχιστον των 4 kHz. Οι διαχυτές QRD-7 είναι ένας καλός συμβιβασμός μεταξύ της αποτελεσματικότητας, της τιμής και των απαιτήσεων του χώρου.



Κατασκευή • 1-D & 2-D

Πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ 1-D(διαχυση σε ένα επίπεδο) και της 2-D κατασκευής (διαχυση προς όλες τις κατευθύνσεις).
Για επιφάνειες τοίχου, ένας διαχύτης 1-D είναι η καλύτερη επιλογή. Η ηχητική ενέργεια πρέπει να παραμένει στην περιοχή ακρόασης και να μην διαχεεται όπως συμβαίνει με τους 2-D διαχυτες προς όλες τις κατευθύνσεις για να απορροφηθεί ξανά στην οροφή ή στο δάπεδο. Ωστόσο, συνιστώνται 2-D διαχυτές στην οροφή και στις επιφανειες τοιχων πάνω από την περιοχή ακρόασης δλδ στην υψηλότερη περιοχή του δωματίου. Σε πολύ μικρά δωμάτια συνισταται η τοποθετηση διαχυτων τυπου 2-D επίσης στον τοίχο στο επιπεδο ακρόασης. Συνιστώνται ιδιαίτερα τα βιβλία του Floyd E. Toole για αυτό το θέμα. Ένας 2-D διαχύτης απαιτεί επίσης ένα σημαντικά μεγαλύτερο συνολικό βάθος προκειμένου να επιτύχει την ίδια χαμηλότερη αποτελεσματική συχνότητα σε σχεση με εναν διαχυτη 1-D. Δεν είναι απλα τυχαιο οτι διαχυτές 1-D χρησιμοποιούνται στον πίσω τοίχο στα περισσότερα στούντιο ηχογράφησης και προτείνονται επίσης απο επαγγελματιες που ασχολουνται με την ακουστικη.



Ελάχιστη απόσταση • Υλικό

Συχνά δεν αναφέρεται μια φυσική ελάχιστη απόσταση από τον διαχυτη. Ο ήχος χρειάζεται κάποια απόσταση για να διασκορπιστεί. Όσο χαμηλότερη είναι η χαμηλότερη αποτελεσματική συχνότητα, τόσο μεγαλύτερη είναι η απαιτούμενη ελάχιστη απόσταση. Κανονικά αυτό είναι περίπου 1 έως 2 μέτρα (δύο έως τρεις φορές το μήκος κύματος της χαμηλότερης ενεργού συχνότητας). Ορισμένοι πάροχοι υποδεικνύουν τη χαμηλότερη αποτελεσματική συχνότητα και μερικές φορές επίσης τη σχετική απόσταση. Δυσπιστια εμφανιζεται οταν ένας κατασκευαστής διαφημίζει έναν 2-D διαχύτη βάθους 10 cm με χαμηλότερη ενεργή συχνότητα 500 Hz και η ελάχιστη απόσταση μπορεί στη συνέχεια να μειωθεί στα 0,2 m χάρη στο "υλικό υψηλής τεχνολογίας" που χρησιμοποιείται. Ένας τέτοιος σούπερ διαχύτης απλά δεν είναι φυσικά δυνατός.

Ένας διαχυτης θα πρέπει να αποτελείται από σκληρο υλικό για να μην λειτουργεί υπερβολικά ως απορροφητής – πιθανον σε μια στενής ζώνης συχνοτητων. Το κόντρα πλακέ και το MDF είναι καλό στη χρήση, το EPS (Expanded polystyrene) δεν είναι στην πραγματικότητα το καλύτερο υλικό. Για λόγους ασφαλείας, σίγουρα μπορείτε να κάνετε μια εξαίρεση στο ταβάνι, πάνω από τα κεφάλια σας. Το EPS μπορεί επίσης να γίνει πολύ πιο σκληρό όσον αφορά τον ήχο με μια πρόσθετη επίστρωση. Οι διαχυτες κόντρα πλακέ μπορει να συντονιζουν εάν οι τοίχοι είναι πολύ λεπτοί και να χρωματίσουν έτσι τον ήχο. Τεχνικά ένας διαχύτης από σκυρόδεμα ή γυψο θα ήταν ίσως ο καλύτερος. Ηχητικά, δεν είμαι πραγματικά σίγουρος αν αυτά τα σκληρά υλικά είναι καλύτερα από το ξύλο. Από την εμπειρία μου, τα δωμάτια με πολύ σκληρές επιφάνειες σχεδόν πάντα τείνουν να έχουν ένα (υπερβολικά) αναλυτικό ηχητικό μοτίβο, ανεξάρτητα από το αν είναι λείες τοίχοι ή επιφάνειες που διαχέονται καλά. Ένα καλό παράδειγμα αυτού είναι η Elbphilharmonie του Αμβούργου με το "λευκό δέρμα" των επιφανειών 2D διαχυτών από γύψο.



Φθηνές εναλλακτικές λύσεις

Με πολύ περιορισμένο προϋπολογισμό τα βιβλία ή τα ράφια δίσκων στην αίθουσα ακρόασης είναι μια επιλογή πουδεν πρεπει να απορριψετε. Η διάχυση δεν θα είναι ιδιαίτερα ομοιόμορφη και θα υπάρχει υψηλό ποσοστό πρόσθετης απορρόφησης. Ωστόσο, αυτό εξακολουθεί να είναι σημαντικά καλύτερο από τον ήχο λείων επιφανειων. Τα βιβλία δεν πρέπει να τοποθετούνται τακτοποιημένα το ένα δίπλα στο άλλο, αλλά μάλλον χαοτικά αν είναι δυνατόν, έτσι ώστε να δημιουργούνται επιφάνειες διαφορετικού βάθους. Μια άλλη φθηνή και καλή εναλλακτική λύση για τους βελτιστοποιημένους "διαχυτές υψηλής απόδοσης" είναι οι κυρτές επιφάνειες από καμπύλες μεγάλες ξύλινες ή ινοσανίδες, οι λεγόμενοι Poly Diffusors.


Προτασεις• Τοποθέτηση & αριθμός

Η καλή διάχυση στην αίθουσα ακρόασης συχνά θεωρείται ως το τελευταίο βήμα. Για μένα είναι, δίπλα στην απορρόφηση των μπάσων, το καθοριστικό μέτρο ακουστικης φροντιδας. Το πόση επιφάνεια διαχυσης θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε κατά τη βελτιστοποίηση της ακουστικής του δωματίου εξαρτάται κυρίως από το μέγεθος του δωματίου, τις οπτικές πτυχές και φυσικά τον προϋπολογισμό. Ενα τυπικο μεγεθος για μια αίθουσα ακρόασης 20 τετραγωνικών μέτρων είναι δύο έως τρία τετραγωνικά μέτρα επιφάνειας διαχύτη - αλλά περισσότερα μπορούν να έχουν μόνο θετική επίδραση στην αναπαραγωγή του ήχου.


Η κλασική θέση για 1-D diffusers στο στούντιο ηχογράφησης είναι ο πίσω τοίχος (απέναντι από τα μεγάφωνα - πίσω από τον ακροατή). Από την άλλη πλευρά για ιδιωτική μουσική ευχαριστηση συχνά προτιμάται ο μπροστινός τοίχος μεταξύ των ηχειων. Συχνά προτείνω διαχυτές στα σημεία ανάκλασης των πλευρικών τοιχωμάτων (όχι στο στούντιο ηχογράφησης) - αντί για τους πορώδεις απορροφητές που χρησιμοποιούνται συχνά σε αυτό το σημείο. Εκτός από τις γωνίες του δωματίου - οι οποίες θα πρέπει να προορίζονται για την απορρόφηση των μπάσων - είναι δυνατές πολλές θέσεις για διαχυτές.

Το ειδικο αφιερωμα κλεινει με την περιληψη της διαλεξης που εδωσε ο μηχανικος ακουστικης και υπευθυνος του γραφειου mbakustik Markus Bertram.

https://www.mbakustik.de/en/


Σωστη Μετρηση ενος οικιακου στουντιο
Εξοπλισμος-Μεθοδολογια-Στοχοι

 

[Ν.Κ.]

Μονη της η ακροαση δεν επαρκει για να εκτιμησουμε πως συμπεριφερεται ο χωρος ή τα ηχεια μεσα σ αυτον και αυτο ειναι το πλεονεκτημα μιας μετρησης η οποια ειναι αντικειμενικη. Φυσικα μπορει κανεις να κανει λαθη κατα την διαρκεια μιας μετρησης αλλα σε καθε περιπτωση ειναι κατι αντικειμενικο.

Επιπλεον θα πρεπει κανεις να αναρωτηθει ποιες ειναι οι απαιτησεις του, για παραδειγμα ποσο καλο θα πρεπει να ειναι το περιβαλλον ακροασης και αν ειναι απαραιτητος ενας ιδανικος χωρος με ιδανικα ηχεια εντος του χωρου ή αν μπορει κανεις σε καθε χωρο να εργαστει διοτι ο εγκεφαλος μας μπορει ολα να τα εξισορροπησει.

Φυσικα η απαντηση βρισκεται καπου στην μεση. Δεν υπαρχει ιδανικος χωρος αλλα και ενας χωρος που εμφανιζει χτυπητες ατελειες και προβληματα κανει πολυ δυσκολο και κουραστικο εως αδυνατο να δουλεψουμε σοβαρα πανω στον ηχο. Εαν εχω την απαιτηση να εργαστω σοβαρα τοτε θα πρεπει να εχω και τον καταλληλο χωρο.



Απο την στιγμη που θελουμε να προβουμε σε μετρησεις του χωρου χρειαζομαστε φυσικα ενα μικροφωνο που δεν χρειαζεται να ειναι ακριβο. Τα λαθη που θα μετρησουμε δεν συγκρινονται σε μεγεθο με τις πιθανες ατελειες που μπορει να εχει ενα φθηνο μικροφωνο και ακομη και με ενα μικροφωνο των 50 ευρω μπορουμε να κανουμε την δουλεια μας. Αυτο θα πρεπει να ειναι σφαιρικης μορφης. Χρειαζομαστε επισης ενα σοφτγουερ (το REW για παραδειγμα) εναν υπολογιστη και ενα audio interface.

Η επομενη ερωτηση εχει να κανει με την θεση που θα τοποθετηθει το μικροφωνο. Η πρωτη θεση ειναι ασφαλως η θεση ακροασης αλλα ειναι κατι παραπανω απο συμβουλη περα απο αυτη την θεση να πραγματοποιηθουν μετρησεις και σε αλλες θεσεις για 2 βασικους λογους.

Ο ενας ειναι οτι συχνα εμφανιζονται φαινομενα (οπως μια ανακλαση) σε μια θεση που σε μια αλλη θεση απουσιαζουν και ξεκινα κανεις να ερμηνευει δεδομενα που απο τεχνικης σκοπιας αποτυπονονται αλλα δεν ειναι σημαντικα για μας. Ο αλλος λογος ειναι οτι με περισσοτερες μετρησεις μπορω να μαθει κανεις καλυτερα πως συμπεριφερεται ο χωρος του και να δει πιο καλα τι συμβαινει σε μια θεση που απεχει για παραδειγμα απο την κεντρικη 25εκ πιο μπροστα πιο πισω ή πιο πανω.

Η καψα του μικροφωνου θα πρεπει να τοποθετηθει κατακορυφα κοιταζοντας προς το ταβανι διοτι αυτο που πρωτιστως μας ενδιαφερει ειναι τα πραγματα που συμβαινουν στο οριζοντιο επιπεδο και εξαιτας των χαρακτηριστικων του μικροφωνου που δεν ειναι ιδανικη σφαιρα θα εχω με αυτη την κατακορυφη τοποθετηση την μικροτερη αποκλιση στο επιπεδο που μας ενδιαφερει.

Κατοπιν θα πρεπει να πραγματοποιησουμε για καθε θεση μια μετρηση για το αριστερο καναλι μια για το δεξι καναλι και μια και με τα 2 μαζι.Εξαιρετικα σημαντικο ειναι επισης να καταγραψουμε αναλυτικα τα χαρακτηριστικα της καθε μετρησης. Θα πρεπει να καταγραφουν ολα τα δεδομενα καθε μετρσης οπως για παραδειγμα η θεση της μετρησης, το ειδος της μετρησης (ανοικτη ή κλειστη πορτα για παραδειγμα) κτλπ διοτι αυτη η διαδικασια μετρησεων για την ακουστικη βελτιωση του χωρου μπορει να διαρκεσει αρκετο καιρο ειδικα σε μη καθαρα επαγγελματικο επιπεδο.

Αφου ολοκληρωθει μια μετρηση εχει κανεις στην διαθεση του τα αποτελεσματα αυτης: Frequency response, Waterfall Graph. , Impulse response & Reverberation time.

Στην ανωθεν αποκριση που προεκυψε απο μετρηση και των 2 ηχειων φαινεται μια βυθιση στα 10kHz που εχει την πολυ απλη εξηγηση οτι το μικροφωνο δεν βρισκοταν ακριβως στην μεση μεταξυ των ηχειων. Αυτη η βυθιση δεν εμφανιζεται κατοπιν στις μετρησεις των ξεχωριστων καναλιων κατι που μας οδηγει στο συμπερασμα οτι το μικροφωνο δεν βρισκοταν ακριβως στην μεση.

Φυσικα η αποκριση που εξεταζουμε δεν ειναι μια ιδανικη αποκριση αλλα εαν εστιασουμε την προσοχη μας στις χαμηλες συχνοτητες μεχρι τα 200Hz θα δουμε οτι λειτουργει ικανοποιητικα και εαν κοιταξω τα δεδομενα χωρις καθολου εξομαλυνση ( χωρις smoothing) θα ανακαλυψω καποιες αποκλισεις για παραδειγμα στα 5kHz τις οποιες ομως δεν ακουει κανεις. Το να εξεταζουμε δεδομενα χωρις εξομαλυνση δεν εχει πραγματικα καποια λογικη ενω μια εντονη εξομαλυνση μας αφαιρει πληροφοριες. Επομενως θα πρεπει να σκεφτουμε τι ειδους εξομαλυνση θα επιλεξουμε για να οδηγηθουμε σε αξιοπιστα συμπερασματα.

Συνηθως επιλεγουμε για τις χαμηλες συχνοτητες μια εξομαλυνση 1/12 οκταβα και πανω απο 200Hz ειναι προτιμοτερο να επιλεγουμε 1/3 οκταβα ή και 1/6.

Κατοπιν μπορουμε να εξετασουμε το πεδιο του χρονου την Impulse response και απο το γραφημα μπορει κανεις να δει οτι ο συγκεκριμενος χωρος ειναι πολυ καλος διοτι υπαρχουν ελαχιστες ανακλασεις. Στην περιπτωση απεικονισης μια ισχυρης ανακλασης και υπολογιζοντας με την βοηθεια του διαγραμματος την αποσταση που διανυει θα επρεπε να ερευνησουμε τωρα απο ποια επιφανεια θα μπορουσε να προερχεται. Θα μπορουσε κανεις να χρησιμοποιησει ενα στρωμα πανω σε υποπτες επιφανειες και να βρει την αιτια.

Το επομενο εργαλειο αναλυσης ειναι το Waterfall γραφημα οπου μπορει κανεις να μελετησει τα προβληματα του χωρου στις χαμηλες συχνοτητες.

Στην περιπτωση που εξεταζουμε προκειται για εναν αδειο χωρο χωρις την παραμικρη ακουστικη φροντιδα οπου η ιδιαιτεροτητα του ειναι οτι συνδεεται στο πισω μερος με εναν ακομη δωματιο κατι που περιπλεκει την κατασταση. Επειδη υπηρχε και μια διαχωριστικη πορτα πραγματοποιηθηκαν μετρησεις τοσο με κλειστη οσο και με ανοικτη την πορτα. Ως εργαλειο μελετης χρησιμοποιησαμε ενα σοφτγουερ προσομοιωσης για να κατανοησουμε τι συμβαινει στον χωρο στις διαφορες συχνοτητες. Σε μια τετοια πολυπλοκη κατασταση ειναι εξαιρετικα δυσκολο να κατανοησει κανεις την συμπεριφορα του χωρου με μια απλη μετρηση.

Παρολα αυτα ειναι το Waterfall γραφημα ενα σημαντικο εργαλειο για να δει κανεις τι κανει ο χωρος στις χαμηλες συχνοτητες.

Οι μετρησεις των πραγματικων χρονων αντιχησης γινεται με την χρηση δωδεκαεδρικων ηχειων. Παρολα αυτα ειναι σημαντικο ακομη και με την συμβατικη απλη μετρηση να μην εχει ο χρονος αντιχησης αυξομειωσεις

Μια καλη συμβουλη ειναι παραλληλα με τις μετρησεις να κανουμε και ακροασεις, να βλεπουμε εαν μπορουμε να ακουμε αυτο που μετραμε και αν μετραμε αυτο που ακουμε.

Επισης δεν θα πρεπει καποιος να υπερβαλει με υπεραναλυσεις δεδομενων που δεν εχουν στην πραγματικοτητα ουσια. Σωστο ειναι να κοιταει κανεις την μεγαλη εικονα και να επικεντρωνεται στα 3-4 εργοταξια που πρεπει να <<δουλευτουνι>>.

Ξερω αρκετους κατοχους στουντιο που σχολουνται οι ιδιοι με το θεμα των μετρησεων και δεν μπορουν να ξεφυγουν απο αυτη την λειτουργια <<επισκευης>>. Το καλυτερο ειναι να αφιερωσει κανεις χρονο για την βελτιωση και στο τελος να κλεισει οριστικα το κεφαλαιο και να επικεντρωθει στην πραγματικη του εργασια.

Τελος

 

[Geoch]

Φίλε Ν.Κ μετά από 10 χρόνια συμμετοχής, είναι το πρώτο like που παἰρνεις απο ᾽μἐνα.
Να ᾽σαι καλά, σ' ευχαριστώ.

 

[Ν.Κ.]

Όποιος ενδιαφέρεται για πάνελ απορρόφησης και θέλει να βρει τον βαθμό απορρόφησης στο φάσμα των συχνοτήτων για διάφορα πάχη και αντιστάσεις ροής του υλικού υπάρχει ο παρακάτω υπολογιστής.

Porous Absorber Calculator

 

[thva]

Κοίτα ρε γμτ, περίμενα να ολοκληρώσεις την ανάλυση σου για να κάνω λίγο πλάκα ποστάροντας το επόμενο : (αλλά με πρόλαβες (μου το χάλασες) στο τσάκ με το τελευταίο σου πόστ και την φωτό του δωδεκάεδρου).

Clarity Indices (C50, C80), Intelligibility Indices (AlCons, STI, RASTI etc.), Reverberation Time (RT60), Early Decay Time (EDT), Soundproofing Power, Impulse Response, Intensity (G).

Outline - GSR

www.outline.it

 

[Ν.Κ.]

Ξεχασαμε την ακουστικη δωματιου επισκοπησης ηχου για πολυκαναλα συστηματα.

Raumakustik: Das Studio, der Eierkarton, die Absorber und Architektur

Für jeden Hobby-Recordisten und alle, die es mindestens etwas enthusiastischer betreiben, stellt sich irgendwann Fragen nach der richtigen Position der Monitore, Absorber bzw. Diffusor, Bassfallen oder gar für die Architektur ganzer Regien und Aufnahmeräumen. Ob du nun nach einfachen und...

www.soundandrecording.de

Ακουστική δωματίου σε χωρους επισκοπησης ήχου πολυκαναλικων συστηματων

Εδω δεν θα θέλαμε να ασχοληθούμε με τις διαφορετικές μορφές φορματ αλλά μάλλον να αναρωτηθούμε πώς μπορεί πραγματικά να εφαρμοστεί το όλο θέμα στο στούντιο, τι πρέπει να ληφθεί υπόψη και τι πρέπει να αποφευχθεί με κάθε κόστος.

Από τις σκέψεις που γίνονται από κοινού με τον πελάτη πριν από την κατασκευή ενός νέου δωματίου ελέγχου στις περισσότερες περιπτώσεις αποκτά κανείς τη γνώση ότι το δωμάτιο πρέπει να είναι βέλτιστα εξοπλισμένο για στερεοφωνική αναπαραγωγή δύο καναλιών και ότι θα πρέπει να γίνονται συμβιβασμοί εάν είναι απαραίτητο για αναπαραγωγή πολλαπλών καναλιών . Σε πολλές περιπτώσεις, η αναπαραγωγή πολλαπλών καναλιών παρέχεται ως επιλογή ούτως ή άλλως και ενόψει μελλοντικών εξελίξεων σίγουρα δεν θα είχε νόημα να μην είναι τουλάχιστον ανοιχτη αυτη η επιλογή προσθήκης ενός πολυκαναλικου συστηματος στο μελλον. Αυτό ωστόσο σημαίνει ότι ηδη θα πρεπει να προβληματιστει κανεις κατα την αρχικη διαμορφωση του δωματιου με την μελλοντικη προοπτικη χρηση ενος πολυκαναλικου συστηματος.

Εξετάζοντας τη σημασία των διαφορετικών μορφών διαταξης ενος πολυκαναλικου συστηματος είναι σαφές ότι η πιο σημαντική διάταξη στο στούντιο με εξαίρεση τις μορφές αμιγούς κινηματογράφου είναι η διάταξη 5.1 ITU.



Για το λόγο αυτό θέλουμε να περιορίσουμε προς το παρόν τις σκέψεις μας σε αυτή την διαταξη.

Το σημαντικοτερο απ ολα: Τα πέντε κύρια ηχεια είναι σε κύκλο και επομένως βρίσκονται στην ίδια απόσταση από το σημείο ακρόασης. Εάν αυτό δεν είναι δυνατό για κάποιο λόγο τα μεγάφωνα που βρίσκονται πιο κοντά στο σημείο ακρόασης πρέπει να καθυστερήσουν χρονικα.

Επισης: Και τα πέντε κανάλια είναι πανομοιότυπα όσον αφορά την αποκριση τους στο συχνοτικο φασμα και τον τροπο διασπορας/κατευθυντικοτητας τους. Υπάρχει ένα ξεχωριστό κανάλι χαμηλής συχνότητας, το ".1" ως το λεγόμενο LFE (εφέ χαμηλής συχνότητας), το οποίο μεταδίδει πρόσθετα σήματα χαμηλής συχνότητας στην περιοχή συχνοτήτων από 20 Hz έως 120 Hz και δεν πρέπει να συγχέεται με το υπογούφερ στη διαχείριση μπάσων. Αυτή η διάταξη ακρόασης ορίζεται στο ITU-R BS.775-1 (πολυκαναλικό στερεοφωνικό ηχοσύστημα με και χωρίς συνοδευτική εικόνα) και υιοθετείται σε διάφορες άλλες οδηγίες για πολυκαναλική αναπαραγωγή σύμφωνα με τις οποίες το κανάλι LFE αρχικά δεν παρέχεται σε μορφή ITU.

Ο κύκλος ακρόασης με τις επιτρεπόμενες θέσεις των ηχείων φαίνεται στο σχήμα μας. Μπορείτε να τηρείτε και να δινετε σημασια στα πρότυπα και τις οδηγίες οπως εσεις νομιζετε- η εμπειρία έχει δείξει ότι οι αποκλίσεις από την προβλεπόμενη διάταξη οδηγούν γρήγορα σε μια μη ικανοποιητική εικόνα ήχου, ειδικά όταν πρόκειται για τις αποστάσεις μεταξύ των μεμονωμένων μεγαφώνων. Από την άλλη πλευρά οι οριζόντιες γωνίες των πίσω καναλιών για παράδειγμα είναι σχετικά μη κρίσιμες.

Ωστόσο, τα περισσότερα δωμάτια εχουν φυσικα γωνιες γεγονός που αναπόφευκτα οδηγεί σε διαφορετική διάταξη των μεγαφώνων σε σχέση με τα τοιχωματικα ορια με συνεπεια να οδηγουμαστε σε διαφορετική συμπεριφορά αναπαραγωγής στα μεμονωμένα κανάλια ειδικά στο εύρος των χαμηλών συχνοτήτων. Τα σχήματα δωματίων που προσφέρουν στην πραγματικότητα τις ίδιες γεωμετρικές συνθήκες για όλα τα κανάλια συνήθως οδηγούν σε πολύ δυσμενή ακουστική δωματίου. Η πιο εμφανής μορφή χώρου που θα πρόσφερε την ίδια διάταξη στους τοίχους του δωματίου για όλα τα κανάλια είναι ο κύλινδρος. Ωστόσο, η ακουστική συμπεριφορά ενός κυλινδρικού δωματίου λόγω των κοίλων επιφανειών, της σύμπτωσης των φυσικών συχνοτήτων πολλών αξόνων δωματίου και της προκύπτουσας δυσμενούς φυσικής κατανομής συχνοτήτων είναι πολύ αμφισβητήσιμη και μπορεί να ελεγχθεί μονον με υπερβολικη προσπάθεια. Και ακόμη κι αν ήταν δυνατό να επιτευχθεί μια απολύτως πανομοιότυπη τοποθέτηση όλων των καναλιών στο δωμάτιο αυτό θα καταστρεφόταν από ακουστικά όχι ευκαταφρόνητες εγκαταστάσεις όπως μίκτες, οθόνες κ.λπ. Ειδικά η κάλυψη του δαπέδου από την κονσολα για τα μπροστινά κανάλια δημιουργεί ήδη μια σημαντική ασυμμετρία μεταξύ του μπροστινού και του πίσω καναλιού.Επομένως, η απαίτηση για απολύτως πανομοιότυπη αναπαραγωγή δεν μπορεί να εκπληρωθεί στην πράξη.



Σχεδιασμος δωματιου

Τις τελευταίες δεκαετίες, έχουν αναπτυχθεί διάφορες ιδέες για την κατασκευή χώρων στερεοφωνικού ελέγχου οι οποίες παρείχαν πολύ διαφορετικές προσεγγίσεις για τη γεωμετρία του δωματίου και την κατανομή της απόσβεσης του δωματίου. Πάνω από όλα, εξαπλώθηκε το Live End Dead End που παρουσίασε ο Don Davis τη δεκαετία του 1970, στο οποίο η μπροστινή περιοχή του δωματίου σχεδιάστηκε να είναι εξαιρετικά απορροφητική και η πίσω περιοχή να εκτελει χρεη διαχυσης.

Στη δεκαετία του 1980, ακολούθησε ο σχεδιασμος Non-Environment προς την αντίθετη κατεύθυνση όπου τα ηχεία εισάγονται σε μια ανακλαστική μπροστινή κατασκευή της οποίας η γεωμετρία κατευθύνει όλες τις ανακλάσεις στην απορροφητική πίσω περιοχή του δωματίου.

Υπήρχαν καλοί λόγοι για την ανάπτυξη αυτών των ιδεών ακουστικης συμπεριφορας του δωματίου επειδή και οι δύο τύποι δωματίων υπόσχονται καλά αποτελέσματα για στερεοφωνική αναπαραγωγή δύο καναλιών όταν σχεδιάζονται και εκτελούνται σωστά. Αλλά: Και με τις δύο το δωμάτιο έχει σαφώς κατευθυνόμενες συνθήκες δωματίου-ακουστικής. Εάν ένα δωμάτιο είναι ακουστικά σχεδιασμένο με διαφορετικό τρόπο στην μπροστινή περιοχή από ό,τι στο πίσω μέρος, δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι ένα μεγάφωνο τοποθετημένο ελεύθερα στην πίσω περιοχή του δωματίου θα έχει τις ίδιες ιδιότητες μετάδοσης του ηχου με ένα μεγάφωνο που καθεται στην μπροστινή περιοχή του χωρου. Ο εντοιχισμος/τοποθετηση των πίσω ηχείων σε κατασκευή παρόμοια με αυτή του μπροστινού δωματίου λόγω της προκυπτουσας γεωμετριας δεν φέρνει ικανοποιητικά αποτελέσματα τοσο ακουστικά οσο και εργονομικά.

Επίσης, οι χώροι στούντιο σχεδιάζονται συνήθως για μερικά χρόνια και η δέσμευση για μια συγκεκριμένη διάταξη αναπαραγωγής με εντiχοισμο των rear-ηχείων θα περιόριζε άσκοπα την ευελιξία για μια προσαρμογη σε μελλοντικές εξελίξεις. (σημ. λογικα εννοει μελλοντικη αναβαθμιση σε 7.1 κτλπ)

Έτσι, όταν πρόκειται για την κατασκευή δωματίων για την αναπαραγωγή 5.1 στην πιο καθαρή μορφή η λογική συνέπεια είναι να τοποθετηθούν ξανά ελεύθερα τα μεγάφωνα στον χωρο και να παρέχουμε στα δωμάτια ακουστική δωματίου που δεν έχει προτιμηση προς καποια κατεύθυνση οπως για παραδειγμα το δωματιο ελέγχου ήχου HDTV από τα στούντιο nobeo στο Hürth. Τα μεγάφωνα στέκονται ελεύθερα στο δωμάτιο, η ακουστική του δωματίου είναι σχεδιασμένη χωρίς καμία προτίμηση σχετικά με την κατεύθυνση του δωματίου.

Σε πολλές περιπτώσεις ωστόσο τα δωμάτια εξακολουθούν να σχεδιάζονται και να κατασκευάζονται σύμφωνα με δοκιμασμένες ιδέες για βάσιμους λόγους καθώς η αναπαραγωγή ιδιαίτερα στο εύρος των χαμηλών συχνοτήτων είναι πολύ πιο ισορροπημένη όταν εντοιχιζονται στο μπροστινο μερος του δωματιου σε σχεση με μια ελευθερη τοποθετηση.

Προσαρμόζοντας τα κλασσικα κονσεπτ είναι πολύ πιθανό να επιτευχθούν εξαιρετικά αποτελέσματα τόσο για αναπαραγωγή δύο καναλιών όσο και για πολυκάναλη αναπαραγωγή.

Η φωτογραφία δείχνει τη μεγάλη αίθουσα ελέγχου ήχου στα Teldex Studios στο Βερολίνο. Λόγω της απαίτησης για βέλτιστη αναπαραγωγή χαμηλών συχνοτήτων ελήφθη κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού η απόφαση να εντοιχιστουν τα μπροστινά ηχεία σε μια <<σκληρη επιφανεια>>. Μια σχεδόν συμμετρική αναπαραγωγή του μπροστινού και του πίσω καναλιού είναι εγγυημένη εδώ από τα μεγάλα πεδία απορρόφησης στα σημεια ανακλασης στο μπροστινο μερος και από μια στοχευμένη κλίση των πίσω ηχείων.

Φυσικά, η συμπεριφορά ανάκλασης πρεπει πλέον να βελτιστοποιείται οχι μονον για δύο αλλά για πέντε κανάλια. Η βελτιστοποίηση του ηχητικού πεδίου πρέπει να είναι πολύ πιο εκτεταμενη. Ωστόσο αυτό συνεπάγεται υψηλότερες απαιτήσεις για την ακουστική σχεδίαση του δωματίου. Στο στούντιο είναι επομένως πιο σημαντικό από ποτέ να εξαντληθούν όλες οι διαθέσιμες δυνατότητες προκειμένου να δημιουργηθούν συνθήκες αναπαραγωγής που να είναι ποιοτικά συγκρίσιμες με εκείνες ενός υψηλής ποιότητας στερεοφωνικού δωματίου δύο καναλιών. Αυτό περιλαμβάνει σύγχρονες μεθόδους προσομοίωσης που επιτρέπουν εκτεταμένη βελτιστοποίηση της γεωμετρίας του δωματίου, αποτελεσματικούς μηχανισμούς και κατασκευές για την απόσβεση του ηχητικού πεδίου αλλά και μέτρα υποστήριξης όπως στοχευμένη (και μετρημένη) διαχείριση μπάσων/ Bass-Management και εάν χρειάζεται μέτρια εξομαλυνση των ηχειων (ΕQ). Καθενα από αυτά τα μέτρα απαιτεί εντατική εξέταση των δεδομενων. Αλλά τότε <<ο κυκλος ταιριάζει στο τετράγωνο>>.

 

[Ν.Κ.]

να και μια αποψη ενος στουντιο στο βερολινο /Immersive Lab απο τον ιδιοκτητη και μηχανικο μιξεων Εric Horstmann οπου αναλυει ολα αυτα που σχετιζονται με το στουντιο και τον εξοπλισμο αυτου. Τον συγκεκριμενο τον εχει πετυχει σε διαφορα βιντεακια της επισημης σελιδας της τζενελεκ. καπου θα πρεπει να χωρεσουμε και αυτο το αξιολογο βιντεακι.
Αναποφευκτα γινεται αναφορα και στην ακουστικη φροντιδα του δωματιου που χρησιμοποιειται για πολυκαναλες παραγωγες DB Atmos.

Οπως μπορει κανεις να προσεξει η ακουστικη φροντιδα ειναι εκτεταμενη χωρις καποιον συγκεκριμενο προσανατολισμο.

 

[thva]

να και μια αποψη ενος στουντιο στο βερολινο /Immersive Lab απο τον ιδιοκτητη και μηχανικο μιξεων Εric Horstmann οπου αναλυει ολα αυτα που σχετιζονται με το στουντιο και τον εξοπλισμο αυτου. Τον συγκεκριμενο τον εχει πετυχει σε διαφορα βιντεακια της επισημης σελιδας της τζενελεκ. καπου θα πρεπει να χωρεσουμε και αυτο το αξιολογο βιντεακι.
Αναποφευκτα γινεται αναφορα και στην ακουστικη φροντιδα του δωματιου που χρησιμοποιειται για πολυκαναλες παραγωγες DB Atmos.

Οπως μπορει κανεις να προσεξει η ακουστικη φροντιδα ειναι εκτεταμενη χωρις καποιον συγκεκριμενο προσανατολισμο.
View attachment 265359

View attachment 265360

Μία φορά να δούμε μετρήσεις απο αυτά τα στούντιο που διαφημίζονται στο youtube αλλά και όλα (εκτός απο κανά δυο, πολλών εκατομμυρίων ευρώ).... θα υπάρξει ποτέ ;

¨Εχω ένα προαίσθημα πως όχι, αλλιώς θα είχαμε ήδη δεί τόσες δεκαετίες.

 

[Ν.Κ.]

Μία φορά να δούμε μετρήσεις απο αυτά τα στούντιο που διαφημίζονται στο youtube αλλά και όλα (εκτός απο κανά δυο, πολλών εκατομμυρίων ευρώ).... θα υπάρξει ποτέ ;

¨Εχω ένα προαίσθημα πως όχι, αλλιώς θα είχαμε ήδη δεί τόσες δεκαετίες.

Δες και εδω...πως παιζει μπαλιτσα ο συγκεκριμενος

Dolby Atmos

Αντιληπτό ήταν , στο δικό μου χώρο τουλάχιστον που είναι και μεγάλος . Η ταλαιπωρία , και το κόστος δεν μου άρεσαν . Με τα μικρά control now , νιαούριζαν γάτες πάνω απο το κεφάλι μου. Με τα μεγάλα , ήταν καλύτερα τα πράγματα ,αλλά , δύσκολο το όλο εγχείρημα και δεν μου άρεσε και οπτικά , 4...

www.avsite.gr

 

[thva]

Δες και εδω...πως παιζει μπαλιτσα ο συγκεκριμενος

Dolby Atmos

Αντιληπτό ήταν , στο δικό μου χώρο τουλάχιστον που είναι και μεγάλος . Η ταλαιπωρία , και το κόστος δεν μου άρεσαν . Με τα μικρά control now , νιαούριζαν γάτες πάνω απο το κεφάλι μου. Με τα μεγάλα , ήταν καλύτερα τα πράγματα ,αλλά , δύσκολο το όλο εγχείρημα και δεν μου άρεσε και οπτικά , 4...

www.avsite.gr

Τι δίνει μετρήσεις απο τον χώρο του σε αυτό ;

 

[Ν.Κ.]

Three Rooms and Five Loudspeakers

https://www.bksv.com/media/doc/17-197.pdf

 

[thva]

Three Rooms and Five Loudspeakers
View attachment 269016

https://www.bksv.com/media/doc/17-197.pdf

Αυτή έκανε και μετρητές Geiger.

 

[Ν.Κ.]

Ο κυριος Jochen Veith ασχολειται πανω απο 25 χρονια με την σχεδιαση στουντιακων χωρων και οχι μονον, ασχολειται εως και με οικιακους κινηματογραφους. Εχει ενα πολυ καλο ονομα παγκοσμιως θα μπορουσαμε να πουμε.
Επομενως εχει εξαιρετικο ενδιαφερον η αποψη του πανω σε θεματα ακουστικης και σχεδιασμου.

JV.ACOUSTICS – Audio- & Acoustic Consulting by Jochen Veith

www.jv-acoustics.de

Α μερος της συνεντευξης

Σε ενα δωματιο επισκοπησης ηχου θα πρεπει οι συνθηκες ακροασης να βελτιωθουν. Τι κάνεις?

Υπάρχουν διάφορες παράμετροι που επηρεαζουν την ποιοτητα οσον αφορα την ακροαση σε ενα δωματιο. Αυτοι περιλαμβάνουν τον χρόνο αντήχησης, το μοτίβο ανάκλασης, τη λειτουργία μεταδοσης στη θέση ακρόασης κ.λπ. Επηρεάζουν τον ήχο, τη στερεοφωνική εικόνα, την διαβαθμιση των χαμηλων συχνοτητων αλλα και την δυνατοτητα ακρόασης του χρόνου αντήχησης και του μοτίβου ανάκλασης της ιδιας της εγγραφής.

Αν πρέπει να βελτιστοποιήσω ένα δωμάτιο, κάνω κάποιες ακουστικές μετρήσεις στην περιοχή της
θέση ακρόασης για να γνωρίσω και να κατανοήσω την αίθουσα. Για παράδειγμα, γιατί υπάρχει μια πτώση ή μια αύξηση στην απόκριση συχνότητας σε ορισμένες συχνότητες και από πού προέρχονται αυτές οι αποκλίσεις;

Είναι υπευθυνη η κονσολα μιξης,η θέση των ηχείων, εξαρτάται από τη θέση ακρόασης ή απ την γεωμετρια της αιθουσας γενικα; Γιατί η στερεοφωνική εικόνα ή το μπασο δεν λειτουργουν οπως πρεπει κτλπ.

Οι διαταραχές στο ανώτερο εύρος συχνοτήτων οφειλονται συχνά λόγω ενοχλητικών ανακλάσεων ή ασυμμετριών, οι οποίες συνήθως μπορούν να διορθωθούν σχετικά εύκολα στο δωμάτιο. Κατι τετοιο ειναι πιο δύσκολο στη μεσαία περιοχή συχνοτήτων. Εδώ οι λόγοι είναι συχνά φαινόμενα περίθλασης στο μπροστινό άκρο της κονσόλας μίξης. Σε χαμηλές συχνότητες, κάτω από περίπου 200 Hz, συχνά γίνεται δύσκολο γιατί το δωμάτιο στο σύνολό του παίζει σημαντικο ρόλο. Και θα ήθελα να μπω σε περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με αυτό.

Χωρική γεωμετρία και σχήμα

Οι ακόλουθες εκτιμήσεις περιλαμβάνονται στην ανάλυση. Το δωμάτιο έχει μια συγκεκριμένη γεωμετρία που δυστυχώς είναι συχνά δεδομένη. Όπως είπα, τα προβλήματα εμφανίζονται κυρίως στις συχνότητες κάτω από 200 Hz. Σε αυτό το εύρος συχνοτήτων οι ιδιορυθμοι του χωρου ρυθμίζουν τη συμπεριφορά του δωματίου.

Για να πληρούνται οι προϋποθέσεις για την επιτευξη ευνοϊκων συνθηκων ακροασης θα έπρεπε η γεωμετρια του χωρου να επιτρέπει την υψηλότερη δυνατή πυκνότητα σε ιδιορυθμους. Μου ζητείται ξανά και ξανά να φτιάξω ένα δωμάτιο χωρίς ιδιορυθμους αλλά αυτό ειναι αδυνατον. Κάθε χωρος αναλογα το σχημα που εχει δημιουργει Modes αλλά η υψηλή πυκνότητα αυτων είναι πιο σημαντική.

(Μπορει κανεις να μπει στον παρακατω συνδεσμο και να δοκιμασει διαφορετικες διαστασεις χωρου. Θα διαπιστωσει οτι αλλαζει και η πυκνοτητα των ιδιορυθμων)
https://amcoustics.com/tools/amroc?l=400&w=500&h=250&re=DIN 15996 - Studio


Αν βαθμολογήσω ένα δωμάτιο ή ένα σχήμα δωματίου τότε μια γεωμετρία κύβου θα έπαιρνε τον βαθμό 6. Αλλά αν έδινα σε ένα δωμάτιο βαθμό 6 για τη γεωμετρία του τότε αυτό το δωμάτιο δεν θα μπορέσει ποτέ να πάρει βαθμό 1 οσα μετρα και αν εφαρμοσω για την βελτιστοποιηση του. Είμαι παγιδευμένος από τη γεωμετρία του δωματίου. Μπορώ να βελτιώσω κάποιες παραμέτρους, αλλά ο χώρος δεν θα είναι ποτέ βέλτιστος αν δεν ταιριάζει η βασική γεωμετρία.


Τοποθέτηση των ηχειων και θέση ακρόασης

Στη συνέχεια, αξιολογώ τη θέση των ηχείων και την θέση ακρόασης στον χωρο.

Μπορώ να επιρρεασω σε μεγαλο βαθμο τη λειτουργία μεταδοσης μεταξύ του ηχείου και της θέσης ακρόασης μεσω της τοποθετησης τους στον χωρο.

Εάν γίνουν σε αυτο το σταδιο λάθη δεν μπορούν πλέον αργότερα να αντισταθμιστουν. Και πάλι μπορώ να χρησιμοποιήσω το σύστημα βαθμολόγησης. Εδώ πρέπει να βρω το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα υπό τις δεδομένες συνθήκες. Μπορω ομως πολυ ευκολα απο μια δεδομενη καλη προδιαγραφη χωρου λογω γεωμετριας να πετυχω εξαιτιας μιας δυσμενούς τοποθέτησης των ηχειων ή και της θεσης ακροασης μια πολυ ασχημη βαθμολογία.

Κατά κανόνα ομως εχω συχνά μόνο λίγα περιθώρια για να μετακινησω ενα ηχειο ή την θεση ακροασης. Είμαι κάπως παγιδευμένος θα λεγαμε απο άλλες απαιτήσεις όπως στερεοφωνική τοποθέτηση, έπιπλα κ.λπ.

Η πηγή ήχου μας είναι σχεδόν πάντα πηγή πίεσης. Εάν λοιπον η πηγή είναι κακώς τοποθετημένη στο πεδίο σε μια συγκεκριμένη συχνότητα τοτε δεν θα μπορεσει να μεταφερει στον χωρο την απαιτουμενη ενεργεια.

Με άλλα λόγια: εάν το μεγάφωνο βρίσκεται σε ζώνη μη ηχητικης πιεσης αλλα σε ζωνη υψηλης ταχυτητας τοτε η θέση ακρόασης είναι εντελώς αδιαφορη επειδή αυτή η συχνότητα είναι και θα παραμείνει μη- ακουστη. Είναι σαν να τραβάτε ένα κουπί στο νερό. Εάν μετακινήσω το ηχείο και το μεταφερω για μια συγκεκριμένη συχνότητα σε μια ζώνη πίεσης, τότε μπορεί να διεγειρει το δωμάτιο.

Ηχητικη πιεση και <<ταχυτητα>>

Τα αυτιά μας είναι δέκτες πίεσης. Εαν κάθομαι σε μια ζωνη υψηλης ταχυτητας ενος συγκεκριμένου ιδιορυθμου τοτε δεν ακούω αυτή τη συχνότητα ούτε καν εάν το μεγάφωνο έχει διεγειρει καλα τον ιδιορυθμο. Οπότε πρέπει να αλλάξω την θεση ακρόασης για να ακούσω αυτήν τη συχνότητα.

Ωστόσο, κάθε ιδιορυθμος έχει διαφορετικό μοτίβο ταχύτητας και ζώνες πίεσης. Και κάθε ζώνη έχει τη δική της φάση.

Η ακριβής τοποθέτηση της θέσης ακρόασης και των ηχειων είνα εξαιρετικά σημαντικη για να ακούτε όλες τις συχνότητες όσο ειναι δυνατον στην ιδια ενταση.

Όπως είπα υπάρχουν φυσικά ορισμένοι περιορισμοί όσον αφορά την τοποθέτηση. Οι αποστάσεις των ηχείων πρέπει να είναι σωστές για την στρεοφωνικη εικονατα ηχεία δεν μπορούν να , ρυθμιστούν σε οποιοδήποτε ύψος , να κρεμαστουν κ.λπ.

Επιπλέον υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη: Η κονσολα μίξης, που τώρα είναι εξοπλισμένο με πολλές οθόνες, δημιουργεί ανακλάσεις, πρόκειται να εγκατασταθεί επιπλέον οθόνη 5,1, ο προϋπολογισμός είναι περιορισμένος, ο χώρος δεν μπορεί ή δεν πρέπει να τροποποιηθει δομικα κτλπ.

Ωστόσο πρέπει να βρω μια λογική λύση για το δωμάτιο που να λαμβάνει υπόψη όλους τους παράγοντες. Δεν μπορώ να βελτιστοποιήσω μόνο μία παράμετρο. Είναι απαραίτητο να επιτευχθει μια ισορροπια σε ολες τις παραμετρους.



Ακουστικη φροντιδα δωματιου

Το τρίτο βημα είναι στη συνέχειαη ακουστικη φροντιδα του δωματιου. Τα προηγουμενα αποτελέσματα σε σχέση με τη γεωμετρία του δωματίου και την τοποθέτηση των ηχειων και της θέσης ακρόασης αποτελούν προϋπόθεση για την περαιτέρω διαδικασία. Δεν μπορώ να επιδιορθώσω μεγάλα σφάλματα στη γεωμετρία ή την τοποθέτηση με μετρα ακουστικης φροντιδας.

Ωστόσο τα μετρα αυτα επηρεάζουν πλέον και το υπολοιπο εύρος συχνοτήτων.

Για παράδειγμα πρέπει να επιτυχω έναν χρόνο αντήχησης που είναι ομοιόμορφος σε όλο το εύρος συχνοτήτων. Επιλέγω απορροφητικό υλικό που μετριαζει όλες τις ομάδες συχνοτήτων ομοιόμορφα στο χώρο. Διαφορετικά θα υπάρχει χρωματισμός που δεν είναι επιθυμητός για την αξιολόγηση του ήχου.

Μπορεί να είναι απαραίτητο να μειωθεί η σταθμη των πρώτων ανακλάσεων γιατί διαφορετικά αλλοιωνουν το μοτίβο ανακλασεων της εγγραφής ή το καλυπτουν. Τότε ο ηχολήπτης δεν μπορεί πλέον να κρίνει το δωμάτιο που πραγματοποιηθηκε η ηχογραφηση.

Ηλεκτρονική ισοσταθμιση

Όταν έχω φτάσει στο τέλος των ακουστικών δυνατοτήτων του δωματίου μου, μπορώ να σκεφτώ την ισοσταθμιση ενος ηχειου. Εάν το επίπεδο των μπάσων είναι πολύ ισχυρό λόγω της τοποθέτησης των μεγαφώνων, για παράδειγμα όταν είναι εγκατεστημένα σε τοίχους, μπορείτε εύκολα να μειώσετε το επίπεδο στα μπάσα.

Ένας ισοσταθμιστής μπορεί να χρησιμοποιηθεί οταν κανεις γνωριζει την αιτία της αύξησης στην σταθμη. Στη συνέχεια μπορείτε να το αντιμετωπίσετε ανάλογα.

Οι ακυρώσεις που προκαλούνται από ανακλάσεις ή βυθισεις που σχετίζονται με ιδιορυθμους στη θέση ακρόασης δεν μπορούν να αντισταθμιστούν με χρηση ισοσταθμισης. Σε τέτοιες περιπτώσεις μπορώ να δωσω πολυ ενταση στο ηχειο, τίποτα από αυτην δεν θα φτάσει στη θέση ακρόασης. Οι ακυρωσεις ειναι ακυρωσεις και οι περιοχες υψηλης ταχυτητας ειναι περιοχες υψηλης ταχυτητας

Χρωματισμός που προκαλείται από ανομοιόμορφους χρόνους αντήχησης μπορεί επίσης να αντισταθμιστεί μόνο σε περιορισμένο βαθμό με το EQ.

Υπάρχουν ορισμένοι πελάτες που απορρίπτουν αυστηρά τη χρήση ενός EQ σε οποιαδήποτε μορφή. Δέχονται αυτου του ειδους τον κυματισμο επειδή θέλουν να ακούσουν το ηχείο όπως ακούγεται στην πραγματικότητα, δηλαδή ακατέργαστο και ανόθευτο.

Με τα ενεργά ηχεία, μπορείτε να ρυθμίσετε το επίπεδο του γούφερ. Αλλά αυτό δεν είναι τίποτα άλλο από ένα EQ.


Συμπέρασμα

Υπάρχουν τρία βασικά μέτρα για τη βελτιστοποίηση ενός δωματίου: η γεωμετρία του δωματίου, συμπεριλαμβανομένης της τοποθέτησης των ηχειων και της θέσης ακρόασης, η ακουστική φροντιδα του δωματίου και ηηλεκτρονική εξισορρόπηση. Κανένα από αυτά τα μέτρα δεν μπορεί να αντικαταστησει τα αλλα πληρως.

 

[Ν.Κ.]

B Μερος και ακολουθει το 3ο και .....τελευταιο

Μη συμμετρικά δωμάτια

Υπάρχουν δωμάτια που είναι μη συμμετρικα πλευρικα δεξιά/αριστερά, δηλαδή το δωματιο ειναι πιο φαρδυ αριστερά παρά δεξιά ή αντίστροφα. Σε αυτήν την περίπτωση το αριστερό ηχείο διεγείρει το δωμάτιο διαφορετικά στην περιοχή των μπάσων από ό,τι το αριστερο ηχείο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα εντελώς διαφορετικές λειτουργίες μετάδοσης μεταξύ των ηχειων και της θέσης ακρόασης σε ορισμένες ομάδες συχνοτήτων.
Συνέπεια: Το μπασο περιπλανιεται περα δωθε και αυτό ακούγεται σχεδόν σαν Phasing.

Για να διορθωθεί αυτό το εφέ θα πρέπει κάποιος να αναδιατάξει το δωμάτιο έτσι ώστε να γίνει συμμετρικό αριστερά/δεξιά. Αλλά αυτό συνήθως ειναι αδυνατον.

Εδώ η χρήση υπογούφερ μπορεί να είναι η λύση. Το εύρος συχνοτήτων μέχρι τη συχνότητα αποκοπης , η οποία θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν χαμηλότερη, αποσυνδεεται και τοτε μπορει κανεις να τοποθετησει το υπογουφερ βελτιστα.

Σε πολυκάναλες εφαρμογές γίνεται ακόμα πιο δύσκολο. Μπορεί να ακούγεται το ίδιο το δεξί και το αριστερό ηχείο, αλλά το κέντρικο διεγείρει το δωμάτιο με εντελώς διαφορετικό τρόπο.
Και τα ηχεία surround βρισκονται σε σχέση με τη γεωμετρία του δωματίου σε εντελως διαφορετικη θεση. Επομένως, όλα τα ηχεία έχουν διαφορετική συμπεριφορά μετάδοσης στις χαμηλές συχνότητες. Σε ορισμένες περιπτώσεις βοηθάει εδώ μόνο μια διαχείριση των μπάσων(bass management). Όλες οι συχνότητες κάτω των 60 Hz αναπαραγονται μέσω ενός υπογούφερ. Δεν είναι η καλύτερη λύση ομως συχνά δεν υπάρχει άλλος τρόπος.

Τι δεν μπορεί να διορθωθεί;

Κατα βαση τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν προηγουμένως από λανθασμενη γεωμετρία του δωματίου, την θεση των ηχειων και τη θέση ακρόασης δεν μπορούν πλέον να διορθωθούν.

Εάν, για παράδειγμα, μια συγκεκριμένη συχνότητα δεν ειναι ακουστη επειδή η πηγή είναι σε πεδιο μέγιστης ταχύτητας, δεν μπορεί κανεις να τοποθετησει έναν resonator και έτσι να επηρεάσει τόσο έντονα τον ιδιορυθμο ή και να αποδυναμώσει το πεδιο <<ταχυτητας>> ετσι ώστε να έχετε ξανά ικανοποιητικη σταθμη σε αυτή τη συχνότητα. Αυτό δεν λειτουργεί ή τουλάχιστον είναι πρακτικά αδύνατο να γίνει. Αυτή είναι ακόμα μια ευρέως διαδεδομένη παρανόηση.

Οταν μια μεμονωμένη συχνότητα έχει στενή ζώνη βυθισης, τότε δεν έχει τόσο δραματικό αποτέλεσμα στον ηχο. Μόνο οταν σε ενα ευρος συχνοτητων περισσοτερες συχνοτητες δεν ειναι ακουστες τοτε δημιουργειται στον ηχο μια ξεκαθαρα ακουστη τρυπα. Μπορούν να εμφανιστούν πτώσεις έως και 20 dB και εξαφανιζονται τοτε ολοκληρα τριτα.

Τι γίνεται με χωρους πολλων εφαρμογων?

Για χρόνια βρισκομαι αντιμετωπος με το καθήκον να μην χρησιμοποιώ στούντιο ηχογράφησης για μια συγκεκριμένη εφαρμογή όπως για την κατασκευή μουσικής παραγωγής ή μίξης ταινιών, αλλά απαιτούνται όλο και περισσότερες πολυλειτουργικές αίθουσες.

Θα πρέπει να είναι δυνατές τηλεοπτικές μίξεις καθώς και η παραγωγή μουσικής ή τηλεοπτικών σποτ, mastering ή και post production. Ακόμη και μικρές κινηματογραφικες μιξεις θα πρέπει να είναι δυνατές. Ξαφνικά έχεις πολλές απαιτήσεις και μάλιστα συνηθως εχουμε να κανουμε με μια μεταβαλλόμενη θέση ακρόασης καθως και με διαφορετικα συστηματα ηχειων. Η διαταξη των ηχείων που προορίζεται για στερεοφωνικές εφαρμογές θα πρεπει να ταιριαζει και για 5.1 μουσικες μιξεις ή 5.1 μίξεις τηλεόρασης. Εκεί πρεπει να βρεθει ενας συμβιβασμος.

 

[Ν.Κ.]

Στην ιδανική περίπτωση, θα πρέπει να μπορει κανεις να αποθηκεύσει τις διαφορετικες διαταξεις ηχείων με ρυθμίσεις στους ηλεκτρονικούς ισοσταθμιστές. Ο πελάτης μπορεί να αλλάξει όπως απαιτείται και έχει πάντα τη βέλτιστη αναπαραγωγη για την αντίστοιχη εφαρμογή.

Εδώ μπαίνουν στο παιχνίδι για μένα τα αυτόματα συστήματα διόρθωσης χωρου γιατί συνήθως προσφέρουν την επιλογή αποθήκευσης των διαφόρων διαταξεων. Αυτό είναι ένα σημαντικό χαρακτηριστικό που εφαρμόζεται στα συστήματα.

Τι μπορεί να κάνει ένα σύστημα διόρθωσης χωρου;

Μιλήσαμε για τις δυνατότητες της ακουστικήςτου χωρου. Μπορώ μόνο να επαναλάβω ότι θα πρέπει να προσπαθήσει κανεις να ελέγξει όσο το δυνατόν περισσότερο τη γεωμετρία του δωματίου, τη θέση των ηχειων,τη θέση ακρόασης καθώς και την ακουστική του δωματίου.

Διαφορετικά ακόμα και με αυτόματο σύστημα θα είναι δύσκολο να φτάσεις σε ένα καλό επίπεδο.

Έχω δουλέψει συχνά με συστήματα αυτόματης ισοσταθμισης.Από τη μία πλευρά, είναι πολύ ενδιαφέροντα γιατί μπορείς συχνά να προσθέσεις το περίφημο κερασάκι στην τούρτα στην ακουστική ενος στούντιο που είναι ήδη καλή. Ή ακόμα και σε περιπτώσεις που δεν μπορούν να ληφθούν άλλα μέτρα.

Αλλά μερικές φορές δεν είναι μόνο ευλογία αλλά και κατάρα. Μερικοί πελάτες περιμένουν πάρα πολλά από αυτό. Πολλοί πιστεύουν ότι μπορούν να τοποθετήσουν τα ηχεία τους οπουδήποτε σε ένα δωμάτιο που αντηχει και παρεμβαλοντας ένα σύστημα διόρθωσης χωρου να τα ταιριαξουν ολα.

Δεν είναι ακριβώς έτσι. Όλα όσα περιέγραψα στην αρχή πρέπει να ληφθούν υπόψη αν θέλει κανεις να έχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Όταν φτιάχνεις ένα στούντιο και καταλήγεις να βασίζεσαι στο σύστημα τοτε εχεις αποτυχει.Φυσικά ορισμένα πράγματα βελτιώνονται και οι τοπικές ανανακλάσεις μπορούν να κατασταλουν αλλά ό,τι δεν υπάρχει δεν μπορεί να επινοηθεί και ο μεγάλος χρόνος αντήχησης ή η ηχώ δεν θα εξαφανιστούν.

Μέρος της δουλειάς μου είναι η δημιουργία οικιακών κινηματογράφων εξαιρετικά υψηλής ποιότητας. Ο εξοπλισμός και η ακουστική είναι εν μέρει καλύτερα από ό,τι σε ορισμένα δωμάτια στον επαγγελματικό χώρο.

Οι επεξεργαστές συστημάτων home cinema είναι σχεδόν όλοι εξοπλισμένοι με αυτόματα συστήματα διόρθωσης δωματίου. Μερικές φορές τα επαγγελματικά στούντιο χρησιμοποιούν αυτά τα καταναλωτικά προϊόντα για να τσεκαρουν τις παραγωγές.

Τότε έρχομαι αντιμέτωπος με αυτά τα συστήματα, παίρνω αποτελέσματα και συχνά δεν μπορώ ούτε να ελέγξω τι έχουν μετρήσει τα συστήματα ούτε μπορώ να καταλάβω τα αποτελέσματα αφού μερικές φορές δεν μπορεί κανεις να έχει πρόσβαση στα μεμονωμένα κανάλια, πόσο μάλλον όχι με αναλογικό σήμα. Για να μην πω ότι θα μπορούσε να παρέμβει κανείς. Κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες γίνονται διορθώσεις που δεν είναι καθόλου επιθυμητές, αλλά δεν μπορώ να τις αλλάξω.







Αλλά είχα επίσης πολύ καλές εμπειρίες με συστήματα ισοσταθμισης χωρου. Θυμάμαι ένα στούντιο σε μια αραβική χώρα που έπρεπε να βελτιστοποιήσουμε. Απαιτήθηκε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εργασία μετατροπής. Μετά από αυτό δουλέψαμε με ένα τρινοφ και ήταν εκπληκτικό τι αποτελέσματα πήραμε. Όλοι ήταν ενθουσιασμένοι με το τι θα μπορούσε να πάρει κανεις από αυτό τον χωρο συνολικά.

Άλλοι πελάτες, για τους οποίους τελικά θέλαμε να δουλέψουμε με ένα σύστημα διόρθωσης δωματίου, απέρριψαν την ηχητική εντύπωση του "ομαλού σιδερωμένου" ήχου. Σε μια σύγκριση ακρόασης, στην οποία ο χρήστης αξιολόγησε το δωμάτιο μία φορά με και μία χωρίς το σύστημα διόρθωσης αποφάσισε σαφώς να μην το κάνει. Ο πελάτης ήθελε να ακούσει τον χαρακτήρα του ηχειου όσο πιο καθαρά γινόταν. Κατά τη γνώμη του ο χαρακτήραςτου ηχειου χανεται, ο χωρος ακουγεται <<συγκρατημενος>>. Το δωμάτιο και το σύστημα ηχείων ήταν υψηλών προδιαγραφών για αυτόν τον πελάτη.

Υπάρχουν επίσης στούντιο όπου απαιτείται να ρυθμίσω τα πάντα βέλτιστα, ώστε να μην είναι απαραίτητη η χρηση ισοσταθμιστη.


Σε ένα στούντιο ως πειραματισμο και παιχνιδι χρησιμοποιησαμε το αυτοματο συστημα διορθωσης και παραλληλα για το ιδιο συστημα καναμε την διορθωση χειροκινητα αφού αναλύσαμε το δωμάτιο, ρυθμιζοντας πολύ απαλά τα φίλτρα. Συγκρίναμε τα αποτελέσματα και όλοι οι εμπλεκόμενοι προτίμησαν τις χειροκίνητες διορθώσεις μας γιατί το αποτέλεσμα σε αυτή την περίπτωση ακουγόταν πολύ πιο ευχάριστο και όμορφο.

Στη συνέχεια, κοίταξα τα φίλτρα του συστήματος αυτοματης διορθωσης του χωρου και συνειδητοποίησα γιατί το αποτέλεσμα δεν ήταν ικανοποιητικό. Ποτέ δεν θα επέλεγα τα φίλτρα που έχουν οριστεί εκεί ακόμη και από απόσταση. Τα μεμονωμένα φίλτρα είχαν πολύ στενό εύρος ζώνης και χρησιμοποιήθηκαν με μεγάλες αλλαγές σταθμης.

Ένα αυτόματο σύστημα διόρθωσης δωματίου είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο.

Όμως όπως πάντα πρέπει να είμαι ξεκάθαρος για το τι θέλω και τι κάνω. Το βλέπω ως μια καλή προσθήκη σε καλά δωμάτια και συστήματα ηχειων και ως έναν τρόπο για να επιτύχει καποιος ένα καλό αποτέλεσμα σε δύσκολες συνθήκες, π.χ. με ένα προσωρινά εγκατεστημένο δωμάτιο ελέγχου ήχου (πισω απο την σκηνη).

Πάντα όμως πρέπει να αναλύω αυτό που συμβαίνει και να το συγκρίνω με αυτό που θέλω να πετύχω.