Spinorama,ή πώς θα έπρεπε να διαλέγουμε τα ηχεία μας...

Bhutia

Hidden Guru
Editor
Μηνύματα
16.932
Reaction score
54.806
Σε αυτό το νήμα θα εκθέσουμε εν συντομία τι είναι το ανοίκειο σε πολλούς ακροαματικόφιλους spinorama και γιατί θα έπρεπε ν'απασχολεί οποιονδήποτε υποψήφιο αγοραστή ηχείων.

Ως πρόλογος αναφέρεται ότι τα σχετικά με τη σύστασή του δεδομένα έχουν θεμελιωθεί πέραν οποιασδήποτε αμφισβήτησης από καταξιωμένες μελέτες από επιστήμονες όπως οι Δόκτορες Floyd Toole & Sean Olive που δεν είχαν μείνει σε θεωρητικό πεδίο,αλλά βασίζονταν πάνω απ'όλα σε ομάδες ακροατών κάθε κατηγορίας υπό συνθήκες διπλής τυφλής δοκιμής.

Η αξιολόγηση μέσω spinorama ισχύει απαράβατα για οποιαδήποτε κατηγορία ηχείων,είτε οικιακής είτε επαγγελματικής χρήσης.Όποιος ισχυρίζεται ότι κάποιο ηχείο μπορεί να έχει παραβατικό spinorama για τον τάδε ή δείνα λόγο που υποτίθεται θα το εξισορροπούσε σε ανάγκες ή γούστα ιδιαίτερων χρηστών είτε είναι άσχετος είτε εξαπατά συνειδητά.

Για τη δημιουργία μιας παράστασης spinorama απαιτούνται πολλαπλές λήψεις υπό διαφορετικές γωνίες πάνω σε οριζόντιο και κατακόρυφο άξονα και αυστηρά υπό συνθήκες ανηχοϊκές ή ψευδοανηχοϊκές,αφού δεν γίνεται να υπεισέρχεται στα εξαγόμενα στοιχεία η παραμικρή ανταπόκριση από συγκεκριμένο χώρο.Ελλείψει ανηχοϊκού θαλάμου,για τη δημιουργία ψευδοανηχοϊκών συνθηκών απαιτούνται συσκευές τύπου Klippel με λογισμικό που φτιάχνει κατά τη λήψη χρονικά ΄΄παράθυρα΄΄ όπου δεν θα ίσχυε ανταπόκριση από το χώρο.

Στην επόμενη εικόνα οι κουκκίδες αναπαριστούν διαδοχικές θέσεις λήψης πάνω στα οβελιαία επίπεδα όπως εκείνα καθορίζονται από τη θέση του tweeter για το εκάστοτε μετρούμενο ηχείο.

1639830521013.png


Το spinorama είναι μια παράσταση περιέχουσα στο άνω τμήμα τέσσαρες καμπύλες απόκρισης και στο κάτω τμήμα συνήθως δύο καμπύλες ΄΄δεικτών΄΄ προερχόμενες από αλγεβρική πράξη μεταξύ των άνω τεσσάρων.Βλέπουμε για παράδειγμα τη μέτρηση από ένα ακριβό audiophile ηχείο :
1639831378566.png


Ας πάρουμε τις καμπύλες με τη σειρά...Η πρώτη καμπύλη με μαύρο χρώμα αναπαριστά την on-axis απόκριση υπό γωνία 0 μοιρών σε οριζόντιο και κατακόρυφο άξονα...Έχει τη μεγαλύτερη βαρύτητα κατά το λογαριασμό για την απόδοση δεδομένου ηχείου,αφού οι έντονες ανισορροπίες πάνω σε αυτήν είναι δείγμα κακής σχεδίασης από το ξεκίνημα ενώ οι απόπειρες προσαρμογής σε δεδομένο χώρο μέσα από ισοστάθμιση στις περισσότερες περιπτώσεις τείνουν να είναι ανώφελες - όπως θα φανεί στη συνέχεια...Garbage in-garbage out ,όπως αρέσκονται να λένε αρκετοί ακροαματικόφιλοι...

Σημειώνεται εδώ ότι κακή on-axis απόκριση σε συγκεκριμένο setup μπορεί κάλλιστα να προκύψει λ.χ. και από ηχείο που θα είχε καλό μεν spinorama,αλλά του οποίου η εμπέδηση θα είχε μεγάλες διακυμάνσεις που θα χαλούσαν την ποιότητα οδήγησης από τελικό ενισχυτή με σχετικά υψηλή αντίσταση εξόδου,όπως οι λυχνιακές υλοποιήσεις στην πλειοψηφία τους...

Η δεύτερη καμπύλη (πράσινη) αναπαριστά το λεγόμενο ΄΄ακροαματικό παράθυρο΄΄ (listening window)...Αυτή είναι ο μέσος όρος 9 μετρήσεων στις εξής θέσεις λήψης: 0 μοίρες, συν/πλην 10 συν/πλην 20,συν/πλην 30 μοίρες off-axis στο οριζόντιο επίπεδο και συν/πλην 10 μοίρες στο κατακόρυφο επίπεδο...Αυτές οι θέσεις αντιστοιχούν σε περιθώριο γωνιών υπό τις οποίες μπορεί να βρεθεί η κεφαλή του κεντρικού ακροατή καθώς και οι κεφαλές από διπλανούς του συνυπάρχοντες ακροατές...

Η καμπύλη αυτή πρέπει ιδανικά να είναι όσο πιο κοντιινή γίνεται (διαφορά τάξης 1 dB )ως προς την πρώτη...Αποκλίσεις τάξης από 2 dB και άνω και σε εύρος ανώτερο της μισής οκτάβας φανερώνουν ελαττώματα στην υλοποίηση που θα υποβαθμίζουν την ακροαματική απόδοση υπό οποιεσδήποτε συνθήκες,αφού έστω κι ευρισκόμενος πάνω στο MLP ο κεντρικός ακροατής δεν γίνεται να κρατιόταν...μαρμαρωμένος ή ΄΄στήλη άλατος΄΄.

Η τρίτη κατά σειρά καμπύλη (κόκκινη) αναπαριστά το περιθώριο ΄΄πρώιμων ανακλάσεων΄΄ (early reflections)...Αυτή είναι ο μέσος όρος από σετ άλλων οκτώ μετρήσεων,υπό ανώτερες γωνίες απόκλισης :συν/πλην 40 μοίρες ,συν/πλην 60 μοίρες,συν.πλην 80 μοίρες από τον οριζόντιο άξονα και συν/πλην 50 μοίρες από τον κατακόρυφο.Αυτές οι θέσεις αντιστοιχούν σε ηχητική ενέργεια που θα πηγαίνει στα πλησιέστερα τοιχωματικά όρια ή μεγάλες κοντινές στα ηχεία επιφάνειες,επιστρέφοντας ανακλώμενη στον ακροατή μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα...

Θέλουμε την τρίτη καμπύλη να έχει διαδρομή όσο πιο πιστή γίνεται ως προς τη μορφή της πρώτης,μολονότι καθώς ανέρχονται οι οκτάβες και αυξάνεται η κατευθυντικότητα θα εμφανίζεται στις συμβατικές υλοποιήσεις κάποια διαφορά στάθμης σε dB.Έχει διαπιστωθεί ότι όσο πιο πολύ μοιάζει η ανακλώμενη ενέργεια που επιστρέφει γρήγορα στον ακροατή με την άμεσα εκπεμπόμενη από το ηχείο,τόσο πιο ικανοποιητική θα είναι η ακροαματική απόδοση,με την αντιλαμβανόμενη τονική ισορροπία και στερεοφωνική απεικόνιση - εννοείται εφόσον η on-axis απόκριση δεν θα παρουσίαζε ανωμαλίες...

Η τέταρτη (μπλε) από τις ανώτερες καμπύλες είναι ο ΄΄ζυγισμένος΄΄ μέσος όρος από το σύνολο μετρήσεων όπως θα έχουν προκύψει με λήψεις απ'όλες τις κατευθύνσεις σε καθεμία κουκκίδα από την αρχική εικόνα...Ορίζεται ως καμπύλη ΄΄ηχητικής ισχύος΄΄ (sound power),συμβολίζοντας το μέσο όρο ηχητικής ενέργειας που διασπείρεται προς όλες τις κατευθύνσεις μέσα στο χώρο ακρόασης.Μολονότι η κλίση της συνήθως γίνεται πιο κατηφορική καθώς ανέρχονται οι οκτάβες,θέλουμε ιδανικά να έχει παραλληλία στη μορφή με τις τρεις προηγούμενες,δηλαδή να μην εμφανίζει ανεβοκατεβάσματα ανύπαρκτα στις προηγούμενες...

Πάμε τώρα στις δύο κατώτερες καμπύλες...Η πρώτη (μωβ) συμβολίζει το ΄΄δείκτη κατευθυντικότητας΄΄ (Directivity Index) και οι τιμές που λαμβάνει σε κάθε συχνότητα είναι η διαφορά σε dB της καμπύλης ΄΄ηχητικής ισχύος΄΄ από την πρώτη on-axis απόκριση.Εάν στη θέση της on-axis χρησιμοποιηθεί η πράσινη καμπύλη ΄΄ηχητικού παραθύρου΄΄,τότε ανισορροπίες που θα ίσχυαν αποκλειστικά στην on-axis χωρίς όμως να επεκτείνονταν πέραν αυτής θα απαλείφονται...

Η δεύτερη κατά σειρά (πορτοκαλί) είναι ο δείκτης ΄΄κατευθυντικότητας ως προς τις πρώιμες ανακλάσεις΄΄ και λαμβάνει τιμές σε dB ίσες με τη διαφορά της καμπύλης ηχητικής ισχύος από την κόκκινη καμπύλη των πρώιμων ανακλάσεων...

Οι καμπύλες DI τείνουν να ξεκινούν από μηδενικές τιμές στο κάτω άκρο του ακουστού φάσματος - εξαιρούνται τα δίπολα - ενώ βαίνουν ανερχόμενες καθώς οδεύουμε στις υψηλές οκτάβες...Όσο ανεβαίνει η τιμή του DI ιδίως καθώς ανερχόμαστε στις οκτάβες,τόσο περιορισμένη θα γίνεται η διασπορά του ηχείου.Τιμή τάξης 0 dB σημαίνει παντοκατευθυντική εκπομπή,ενώ τιμή τάξης 10 dB φανερώνει πολύ περιορισμένη διασπορά.

Σε αυτές τις καμπύλες δεν θέλουμε μονάχα χαμηλότερες τιμές,αλλά και ομαλότητα στη γενική τους μορφή χωρίς έντονες κι εκτεταμένες διακυμάνσεις....Η αξιολόγηση των DI γίνεται πιο περίπλοκη,αφού μικρές διακυμάνσεις στις καμπύλες DI είναι δυνατόν να περνάνε απαρατήρητες,ανάλογα πάντα με τον τρόπο που θ'αλληλεπιδρά το ηχείο με συγκεκριμένο χώρο ακρόασης.

Τα πειραματικά δεδομένα έχουν δείξει ότι ηχεία συμβατικής αρχιτεκτονικής με τιμές DI σε ζώνη 5-7 dB κρίνονται προτιμότερα ανεξαιρέτως απ'όλους τους ακροατές.Όπως έχει εξηγηθεί πολλές φορές στο παρελθόν,υπό τυπικές συνθήκες ακρόασης βρισκόμαστε σε αποστάσεις από τα ηχεία όπου επικρατεί η ενέργεια από το πεδίο αντήχησης έναντι της άμεσης,οπότε η αντιλαμβανόμενη τονική ισορροπία συναρτάται με την κατανομή ενέργειας που θα διασπείρεται στο σύνολο των κατευθύνσεων off-axis.Αυτό που ακούμε σε συνεχή κατάσταση εκτός των δυναμικών κορυφώσεων θα είναι ουσιαστικά ...η off-axis συμπεριφορά του ηχείου.

Υλοποιήσεις με ανώμαλα σπινοράματα τείνουν να είναι και...ανώμαλα ηχεία.Όσο εύκολο εντυπωσιασμό και να προσφέρουν,αναμένεται αργά ή γρήγορα να κουράσουν και να προβληματίσουν τους κατόχους τους οι οποίοι ενδεχομένως θ'αρχίσουν να ψάχνονται με μαγικά καλώδια και λοιπά ΄΄ματζούνια΄΄ στην προσπάθεια να εξομαλύνουν αδιόρθωτες από την αρχή καταστάσεις.Άμα κιόλας αποπειραθούμε να διορθώσουμε κάποια ανωμαλία πάνω στην on-axis απόκριση σε τέτοιες περιπτώσεις,η ισοστάθμιση θα οδηγεί σε ακόμα εντονότερη ανωμαλία σε προβληματικές ζώνες...

Στο παρακάτω παράδειγμα,κάθε απόπειρα εξομάλυνσης στην on-axis απόκριση θα ρίχνει σε αχανή βάραθρα τις τρεις παρακάτω καμπύλες,αυξάνοντας παράλληλα την κλίση και τις διακυμάνσεις στα DI...Τέτοιο ηχείο δεν αναμένεται ν'ακουστεί ουδέτερο ή ξεκούραστο σε κανέναν χώρο...
1639839313903.png


Στο επόμενο παράδειγμα βλέπουμε άλλο ένα ηχείο περιωπής που έχει μεν αποκλίσεις εκ της ουδετερότητας στην απόκριση,αλλά επιδέχεται διόρθωση μέσω ισοστάθμισης,αφού εμφανίζεται ικανοποιητική συνάφεια ανάμεσα στην on-axis και τις τρεις παρακάτω από αυτήν καμπύλες:
1639839799176.png
 
Last edited:

Bhutia

Hidden Guru
Editor
Μηνύματα
16.932
Reaction score
54.806
Ας εξετάσουμε κατόπιν τη δημοφιλή τακτική του ακραίου toeing-out σε διάφορα ηχεία σε σχέση με την προσλαμβανόμενη εντύπωση ότι διευρύνεται έτσι η στερεοφωνική σκηνή...Εάν διαχειριζόμαστε ηχεία με ανώμαλο spinorama,αυτό που γίνεται τότε είναι να δεχόμαστε σε μεγαλύτερο βαθμό off-axis άμεση ηχητική ενέργεια,της οποίας η σύσταση αναμένεται να προσεγγίζει - εφόσον το ηχείο δεν θα παρουσίαζε τρελές ανωμαλίες - την κατανομή ενέργειας προς ευρύτερες γωνίες στο χώρο αντί της αντίστοιχης on-axis...Δηλαδή προσπαθούμε ασυναίσθητα να εξομοιώσουμε το πεδίο άμεσης ενέργειας με το πεδίο αντήχησης,προσπαθώντας με την πρόσθετη απόκλιση να μετριάσουμε την εγγενή ανισορροπία του ηχείου...

Συμπληρώνουμε και με τις εφαρμογές οικιακού κινηματογράφου...Σ'ένα πολυκαναλικό setup ναι μεν έχουμε περισσότερες πηγές άμεσου ήχου,όμως αυτές εκπέμπουν συνήθως διαφοροποιημένο περιεχόμενο...Δεχόμενοι ότι τα επιμέρους κανάλια θα εξυπηρετούνταν από ομοειδείς ηχειακές μονάδες,όταν τα ηχεία που απαρτίζουν το setup παρουσιάζουν ανώμαλο spinorama τότε η σχηματιζόμενη ηχόσφαιρα αναμένεται να μην έχει ομοιογένεια στο σύνολο των θέσεων και να αλλοιώνεται εύκολα με μικρές μετακινήσεις της κεφαλής.

Επειδή ένα απαιτητικό πολυκαναλικό setup αξιώσεων προϋποθέτει αρκετά χαμηλούς χρόνους αντήχησης,αναμένεται η αντιλαμβανόμενη τονική ισορροπία όπως παρέχεται από την on-axis εκπομπή να χαλάει λιγότερο ...Το μόνο αμφίβολο στοιχείο έγκειται στο κατά πόσον τηρούνται οι κανόνες για χαμηλά RT ενώ το πιο πιθανό στοιχείο είναι ότι ηχεία με ανώμαλο spinorama διακρίνονται αρκετές φορές και από ανωμαλίες στην...on-axis απόκρισή των... :sneaky:

Στο παρακάτω παράδειγμα έχουμε ένα ΄΄κινηματογραφικό΄΄ ηχείο με ΄΄δύσκολο΄΄ spinorama,το οποίο θα επιδεχόταν εξομάλυνση μέσω ισοστάθμισης με τίμημα όμως απώλεια ανώτερη των 10 dB στο ωφέλιμο δυναμικό εύρος του setup...
1639845449472.png
 
Last edited:






Μηνύματα
2.340
Reaction score
4.902
Ikea SYMFONISK Speaker Lamp
Βαθμολογία -0.6
Ναι μείον!
Βλέπω όμως τις "ψαροκασέλες" Harbeth monitor 30, σε πολύ καλή θέση με score 5.1 (ίδιο με τα Kali IN-8 και καλύτερο από κάποια ADAM)!
 

costas EAR

Δόκτωρ ΔιαXύσιος
Editor
Μηνύματα
51.104
Reaction score
124.664
Αντε, ξεκινάω να τα χώνω.

Όποιος ισχυρίζεται ότι κάποιο ηχείο μπορεί να έχει παραβατικό spinorama για τον τάδε ή δείνα λόγο που υποτίθεται θα το εξισορροπούσε σε ανάγκες ή γούστα ιδιαίτερων χρηστών είτε είναι άσχετος είτε εξαπατά συνειδητά.
Ναι ρε μάστορα, ναι Χρυσόστομε, αλλά αυτά δε τα'πες στον άλλο τον κακομοίρη που πήγε κι ακροάσθηκε χρεπονταμπλεγιου που στο σπινοραμα είναι σα καμπγια με διάρροια.

Οεο.
 

daharis666

Επαγγελματίας Crystalator Μονολιθίξ
Moderator
Μηνύματα
37.636
Reaction score
77.056
Βλέπω όμως τις "ψαροκασέλες" Harbeth monitor 30, σε πολύ καλή θέση με score 5.1 (ίδιο με τα Kali IN-8 και καλύτερο από κάποια ADAM)!
μην κοιτάτε μόνο βαθμολογίες….δεν είμαστε στο 2000 κ στην εποχή των «τηλεφωνικών» καταλογων του hitech …..μπείτε μέσα στις μετρήσεις κ εξερευνήσετε τα + κ - της κάθε κατασκευής
 

n_olympios

Μαντιναδόρος!
Moderator
Μηνύματα
5.852
Reaction score
12.416
μην κοιτάτε μόνο βαθμολογίες….δεν είμαστε στο 2000 κ στην εποχή των «τηλεφωνικών» καταλογων του hitech …..
Ωραία ήταν και τότε... Αντί για σπινόραμα είχαμε Σπινουλόραμα!
 


Σταύρος Λαγκαδιανός

Το αγοράκι με τα σπίρτα
Μηνύματα
8.135
Reaction score
26.694
Πάντως, οι μετρήσεις δεν είναι όλες από το ίδιο εργαστήριο, ορισμένες μάλιστα είναι από τις εταιρείες. Συνεπώς δεν μπορεί να γίνει επακριβής σύγκριση.
Εμένα εκείνο που μού έκανε εντύπωση ήταν:
Το Perlisten r5t καλύτερη βαθμολογία και μεγαλύτερο Bass extension από το Perlisten r7t και είναι μετρήσεις που δίνει η ίδια η Perlisten !!
Επίσης το Kii Three, χωρίς το ΒΧΤ, μετρήθηκε (όχι από την Κιι) σαφώς καλύτερα από τα δύο παραπάνω (που ήταν, επαναλαμβάνω, μετρήσεις της ίδιας της εταιρείας τους) ιδιαίτερα στην Bass extension !!
 

Μηνύματα
27.076
Reaction score
25.010
Ναι Σταύρο τα είδα και εγώ αυτά που λες , αλλά νόμισα προς στιγμήν , ότι κάνω εγώ λάθος.
Οντως κάποιες μετρήσεις είναι από τους ίδιους τους κατασκευαστές , πράγμα λίγο περίεργο , τουλάχιστον θα έλεγα.
 

Μηνύματα
2.340
Reaction score
4.902
Σε αυτό το νήμα θα εκθέσουμε εν συντομία τι είναι το ανοίκειο σε πολλούς ακροαματικόφιλους spinorama και γιατί θα έπρεπε ν'απασχολεί οποιονδήποτε υποψήφιο αγοραστή ηχείων.

Ως πρόλογος αναφέρεται ότι τα σχετικά με τη σύστασή του δεδομένα έχουν θεμελιωθεί πέραν οποιασδήποτε αμφισβήτησης από καταξιωμένες μελέτες από επιστήμονες όπως οι Δόκτορες Floyd Toole & Sean Olive που δεν είχαν μείνει σε θεωρητικό πεδίο,αλλά βασίζονταν πάνω απ'όλα σε ομάδες ακροατών κάθε κατηγορίας υπό συνθήκες διπλής τυφλής δοκιμής.

Η αξιολόγηση μέσω spinorama ισχύει απαράβατα για οποιαδήποτε κατηγορία ηχείων,είτε οικιακής είτε επαγγελματικής χρήσης.Όποιος ισχυρίζεται ότι κάποιο ηχείο μπορεί να έχει παραβατικό spinorama για τον τάδε ή δείνα λόγο που υποτίθεται θα το εξισορροπούσε σε ανάγκες ή γούστα ιδιαίτερων χρηστών είτε είναι άσχετος είτε εξαπατά συνειδητά.

Για τη δημιουργία μιας παράστασης spinorama απαιτούνται πολλαπλές λήψεις υπό διαφορετικές γωνίες πάνω σε οριζόντιο και κατακόρυφο άξονα και αυστηρά υπό συνθήκες ανηχοϊκές ή ψευδοανηχοϊκές,αφού δεν γίνεται να υπεισέρχεται στα εξαγόμενα στοιχεία η παραμικρή ανταπόκριση από συγκεκριμένο χώρο.Ελλείψει ανηχοϊκού θαλάμου,για τη δημιουργία ψευδοανηχοϊκών συνθηκών απαιτούνται συσκευές τύπου Klippel με λογισμικό που φτιάχνει κατά τη λήψη χρονικά ΄΄παράθυρα΄΄ όπου δεν θα ίσχυε ανταπόκριση από το χώρο.

Στην επόμενη εικόνα οι κουκκίδες αναπαριστούν διαδοχικές θέσεις λήψης πάνω στα οβελιαία επίπεδα όπως εκείνα καθορίζονται από τη θέση του tweeter για το εκάστοτε μετρούμενο ηχείο.

View attachment 233223

Το spinorama είναι μια παράσταση περιέχουσα στο άνω τμήμα τέσσαρες καμπύλες απόκρισης και στο κάτω τμήμα συνήθως δύο καμπύλες ΄΄δεικτών΄΄ προερχόμενες από αλγεβρική πράξη μεταξύ των άνω τεσσάρων.Βλέπουμε για παράδειγμα τη μέτρηση από ένα ακριβό audiophile ηχείο :
View attachment 233236

Ας πάρουμε τις καμπύλες με τη σειρά...Η πρώτη καμπύλη με μαύρο χρώμα αναπαριστά την on-axis απόκριση υπό γωνία 0 μοιρών σε οριζόντιο και κατακόρυφο άξονα...Έχει τη μεγαλύτερη βαρύτητα κατά το λογαριασμό για την απόδοση δεδομένου ηχείου,αφού οι έντονες ανισορροπίες πάνω σε αυτήν είναι δείγμα κακής σχεδίασης από το ξεκίνημα ενώ οι απόπειρες προσαρμογής σε δεδομένο χώρο μέσα από ισοστάθμιση στις περισσότερες περιπτώσεις τείνουν να είναι ανώφελες - όπως θα φανεί στη συνέχεια...Garbage in-garbage out ,όπως αρέσκονται να λένε αρκετοί ακροαματικόφιλοι...

Σημειώνεται εδώ ότι κακή on-axis απόκριση σε συγκεκριμένο setup μπορεί κάλλιστα να προκύψει λ.χ. και από ηχείο που θα είχε καλό μεν spinorama,αλλά του οποίου η εμπέδηση θα είχε μεγάλες διακυμάνσεις που θα χαλούσαν την ποιότητα οδήγησης από τελικό ενισχυτή με σχετικά υψηλή αντίσταση εξόδου,όπως οι λυχνιακές υλοποιήσεις στην πλειοψηφία τους...

Η δεύτερη καμπύλη (πράσινη) αναπαριστά το λεγόμενο ΄΄ακροαματικό παράθυρο΄΄ (listening window)...Αυτή είναι ο μέσος όρος 9 μετρήσεων στις εξής θέσεις λήψης: 0 μοίρες, συν/πλην 10 συν/πλην 20,συν/πλην 30 μοίρες off-axis στο οριζόντιο επίπεδο και συν/πλην 10 μοίρες στο κατακόρυφο επίπεδο...Αυτές οι θέσεις αντιστοιχούν σε περιθώριο γωνιών υπό τις οποίες μπορεί να βρεθεί η κεφαλή του κεντρικού ακροατή καθώς και οι κεφαλές από διπλανούς του συνυπάρχοντες ακροατές...

Η καμπύλη αυτή πρέπει ιδανικά να είναι όσο πιο κοντιινή γίνεται (διαφορά τάξης 1 dB )ως προς την πρώτη...Αποκλίσεις τάξης από 2 dB και άνω και σε εύρος ανώτερο της μισής οκτάβας φανερώνουν ελαττώματα στην υλοποίηση που θα υποβαθμίζουν την ακροαματική απόδοση υπό οποιεσδήποτε συνθήκες,αφού έστω κι ευρισκόμενος πάνω στο MLP ο κεντρικός ακροατής δεν γίνεται να κρατιόταν...μαρμαρωμένος ή ΄΄στήλη άλατος΄΄.

Η τρίτη κατά σειρά καμπύλη (κόκκινη) αναπαριστά το περιθώριο ΄΄πρώιμων ανακλάσεων΄΄ (early reflections)...Αυτή είναι ο μέσος όρος από σετ άλλων οκτώ μετρήσεων,υπό ανώτερες γωνίες απόκλισης :συν/πλην 40 μοίρες ,συν/πλην 60 μοίρες,συν.πλην 80 μοίρες από τον οριζόντιο άξονα και συν/πλην 50 μοίρες από τον κατακόρυφο.Αυτές οι θέσεις αντιστοιχούν σε ηχητική ενέργεια που θα πηγαίνει στα πλησιέστερα τοιχωματικά όρια ή μεγάλες κοντινές στα ηχεία επιφάνειες,επιστρέφοντας ανακλώμενη στον ακροατή μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα...

Θέλουμε την τρίτη καμπύλη να έχει διαδρομή όσο πιο πιστή γίνεται ως προς τη μορφή της πρώτης,μολονότι καθώς ανέρχονται οι οκτάβες και αυξάνεται η κατευθυντικότητα θα εμφανίζεται στις συμβατικές υλοποιήσεις κάποια διαφορά στάθμης σε dB.Έχει διαπιστωθεί ότι όσο πιο πολύ μοιάζει η ανακλώμενη ενέργεια που επιστρέφει γρήγορα στον ακροατή με την άμεσα εκπεμπόμενη από το ηχείο,τόσο πιο ικανοποιητική θα είναι η ακροαματική απόδοση,με την αντιλαμβανόμενη τονική ισορροπία και στερεοφωνική απεικόνιση - εννοείται εφόσον η on-axis απόκριση δεν θα παρουσίαζε ανωμαλίες...

Η τέταρτη (μπλε) από τις ανώτερες καμπύλες είναι ο ΄΄ζυγισμένος΄΄ μέσος όρος από το σύνολο μετρήσεων όπως θα έχουν προκύψει με λήψεις απ'όλες τις κατευθύνσεις σε καθεμία κουκκίδα από την αρχική εικόνα...Ορίζεται ως καμπύλη ΄΄ηχητικής ισχύος΄΄ (sound power),συμβολίζοντας το μέσο όρο ηχητικής ενέργειας που διασπείρεται προς όλες τις κατευθύνσεις μέσα στο χώρο ακρόασης.Μολονότι η κλίση της συνήθως γίνεται πιο κατηφορική καθώς ανέρχονται οι οκτάβες,θέλουμε ιδανικά να έχει παραλληλία στη μορφή με τις τρεις προηγούμενες,δηλαδή να μην εμφανίζει ανεβοκατεβάσματα ανύπαρκτα στις προηγούμενες...

Πάμε τώρα στις δύο κατώτερες καμπύλες...Η πρώτη (μωβ) συμβολίζει το ΄΄δείκτη κατευθυντικότητας΄΄ (Directivity Index) και οι τιμές που λαμβάνει σε κάθε συχνότητα είναι η διαφορά σε dB της καμπύλης ΄΄ηχητικής ισχύος΄΄ από την πρώτη on-axis απόκριση.Εάν στη θέση της on-axis χρησιμοποιηθεί η πράσινη καμπύλη ΄΄ηχητικού παραθύρου΄΄,τότε ανισορροπίες που θα ίσχυαν αποκλειστικά στην on-axis χωρίς όμως να επεκτείνονταν πέραν αυτής θα απαλείφονται...

Η δεύτερη κατά σειρά (πορτοκαλί) είναι ο δείκτης ΄΄κατευθυντικότητας ως προς τις πρώιμες ανακλάσεις΄΄ και λαμβάνει τιμές σε dB ίσες με τη διαφορά της καμπύλης ηχητικής ισχύος από την κόκκινη καμπύλη των πρώιμων ανακλάσεων...

Οι καμπύλες DI τείνουν να ξεκινούν από μηδενικές τιμές στο κάτω άκρο του ακουστού φάσματος - εξαιρούνται τα δίπολα - ενώ βαίνουν ανερχόμενες καθώς οδεύουμε στις υψηλές οκτάβες...Όσο ανεβαίνει η τιμή του DI ιδίως καθώς ανερχόμαστε στις οκτάβες,τόσο περιορισμένη θα γίνεται η διασπορά του ηχείου.Τιμή τάξης 0 dB σημαίνει παντοκατευθυντική εκπομπή,ενώ τιμή τάξης 10 dB φανερώνει πολύ περιορισμένη διασπορά.

Σε αυτές τις καμπύλες δεν θέλουμε μονάχα χαμηλότερες τιμές,αλλά και ομαλότητα στη γενική τους μορφή χωρίς έντονες κι εκτεταμένες διακυμάνσεις....Η αξιολόγηση των DI γίνεται πιο περίπλοκη,αφού μικρές διακυμάνσεις στις καμπύλες DI είναι δυνατόν να περνάνε απαρατήρητες,ανάλογα πάντα με τον τρόπο που θ'αλληλεπιδρά το ηχείο με συγκεκριμένο χώρο ακρόασης.

Τα πειραματικά δεδομένα έχουν δείξει ότι ηχεία συμβατικής αρχιτεκτονικής με τιμές DI σε ζώνη 5-7 dB κρίνονται προτιμότερα ανεξαιρέτως απ'όλους τους ακροατές.Όπως έχει εξηγηθεί πολλές φορές στο παρελθόν,υπό τυπικές συνθήκες ακρόασης βρισκόμαστε σε αποστάσεις από τα ηχεία όπου επικρατεί η ενέργεια από το πεδίο αντήχησης έναντι της άμεσης,οπότε η αντιλαμβανόμενη τονική ισορροπία συναρτάται με την κατανομή ενέργειας που θα διασπείρεται στο σύνολο των κατευθύνσεων off-axis.Αυτό που ακούμε σε συνεχή κατάσταση εκτός των δυναμικών κορυφώσεων θα είναι ουσιαστικά ...η off-axis συμπεριφορά του ηχείου.

Υλοποιήσεις με ανώμαλα σπινοράματα τείνουν να είναι και...ανώμαλα ηχεία.Όσο εύκολο εντυπωσιασμό και να προσφέρουν,αναμένεται αργά ή γρήγορα να κουράσουν και να προβληματίσουν τους κατόχους τους οι οποίοι ενδεχομένως θ'αρχίσουν να ψάχνονται με μαγικά καλώδια και λοιπά ΄΄ματζούνια΄΄ στην προσπάθεια να εξομαλύνουν αδιόρθωτες από την αρχή καταστάσεις.Άμα κιόλας αποπειραθούμε να διορθώσουμε κάποια ανωμαλία πάνω στην on-axis απόκριση σε τέτοιες περιπτώσεις,η ισοστάθμιση θα οδηγεί σε ακόμα εντονότερη ανωμαλία σε προβληματικές ζώνες...

Στο παρακάτω παράδειγμα,κάθε απόπειρα εξομάλυνσης στην on-axis απόκριση θα ρίχνει σε αχανή βάραθρα τις τρεις παρακάτω καμπύλες,αυξάνοντας παράλληλα την κλίση και τις διακυμάνσεις στα DI...Τέτοιο ηχείο δεν αναμένεται ν'ακουστεί ουδέτερο ή ξεκούραστο σε κανέναν χώρο...
View attachment 233263

Στο επόμενο παράδειγμα βλέπουμε άλλο ένα ηχείο περιωπής που έχει μεν αποκλίσεις εκ της ουδετερότητας στην απόκριση,αλλά επιδέχεται διόρθωση μέσω ισοστάθμισης,αφού εμφανίζεται ικανοποιητική συνάφεια ανάμεσα στην on-axis και τις τρεις παρακάτω από αυτήν καμπύλες:
View attachment 233264
Κατανοήσαμε την αξία του σπινοράματος και τον τρόπο καταγραφής του. Όμως δεν έχω καταλάβει ποια συστατικά του ηχείου επηρεάζουν το σπινοραμα. Τα μεγάφωνα; Το σχήμα της καμπίνας; Το κροσόβερ; Το που θα τοποθετηθούν τα ηχεία;
 

Bhutia

Hidden Guru
Editor
Μηνύματα
16.932
Reaction score
54.806
Κατανοήσαμε την αξία του σπινοράματος και τον τρόπο καταγραφής του. Όμως δεν έχω καταλάβει ποια συστατικά του ηχείου επηρεάζουν το σπινοραμα. Τα μεγάφωνα; Το σχήμα της καμπίνας; Το κροσόβερ; Το που θα τοποθετηθούν τα ηχεία;
Η μεθοδολογία του spinorama έχει πια ενταχθεί στα επίσημα standards για μοντέλα ηχείων από οργανισμούς όπως το ANSI και ο αντίστοιχος για τις καταναλωτικές ηλεκτρονικές συσκευές στις ΗΠΑ...

Τα δεδομένα για το spinorama προκύπτουν όπως αναφέρθηκε από (ψευδο)ανηχοϊκές μετρήσεις.Τα δε προερχόμενα από μεγάλες εταιρείες όπως η Harman έχουν εξαχθεί από λήψεις σε πραγματικό ανηχοϊκό θάλαμο.Οι ψευδοανηχοϊκές λήψεις δεν λογαριάζονται με κατώτερη αξιοπιστία,τουλάχιστον όχι από τις μεσαίες και άνω οκτάβες όπου επικεντρώνεται το ενδιαφέρον...Συμβαίνει επειδή σε αυτές τις ζώνες οι ιδιότητες από το ίδιο το ηχείο θα καθορίζουν την αντιλαμβανόμενη ποιότητα κατά την ακρόαση σε ποικιλία χώρων,ενώ στις χαμηλές οκτάβες καθορίζεται εκείνη από τις ακουστικές ιδιότητες καθενός χώρου.

Κατά τις λήψεις εξασφαλίζονται συνθήκες καλής οδήγησης για καθένα δοκίμιο,οπότε το spinorama συνδέεται αποκλειστικά με το ίδιο το ηχείο και όχι άλλες συσκευές στην αλυσίδα όπως πηγές,ενισχυτές,καλώδια και τα συναφή.
Ένα ιδιαίτερο στοιχείο εδώ είναι το ενδεχόμενο να υπονομεύεται μια καλή επίδοση spinorama με πλημμελείς συνθήκες οδήγησης στο ηχείο από πλευράς δεδομένου χρήστη,συναρτώμενες κυρίως προς ενισχυτικά με αρκετά υψηλή τιμή στην αντίσταση εξόδου η οποία θα έδινε ανεπιθύμητες διακυμάνσεις στην on-axis απόκριση.Εννοείται ότι τέτοιου είδους διακυμάνσεις θα είχαν εκ των πραγμάτων οριζόντια επίδραση στη μορφή των καμπυλών που αποτελούν το spinorama.

Εάν κι εφόσον η on-axis απόκριση εμφανίζει ικανοποιητικό βαθμό ομαλότητας,τότε η πρώτη καμπύλη του DI περιστρεφόμενη κατά 180 μοίρες ως προς τον άξονά της θα μας δείχνει χονδρικά το πώς πρέπει να βγαίνει η απόκριση του ηχείου σε ποικιλία διαφορετικών χώρων,εννοείται χωρίς να είχαν εκείνοι θεμελιώδεις ανισορροπίες στη δική τους ακουστική συμπεριφορά.Εδώ υπεισέρχεται άλλο ένα ιδιαίτερο στοιχείο,αφού μια ολότελα ακατάλληλη διαρρύθμιση ως προς τα ηχεία και τη θέση ακρόασης μπορεί με τη σειρά της να υπονομεύσει την ευνοϊκή απόδοση από ένα ομαλό spinorama,ξανά με οριζόντια επίδραση στη μορφή των επιμέρους καμπυλών αποκλειστικά γι αυτήν την ενιαία οντότητα.

Υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρούνται στοιχειώδεις απαιτήσεις κατά την οδήγηση και διαρρύθμιση στο setup,η ποιότητα στο spinorama θα εξαρτάται από οποιονδήποτε παράγοντα επηρεάζει την on -axis & off-axis απόκριση αποκλειστικά στην ίδια την ηχειακή υλοποίηση και όχι σχετικούς με άλλους κρίκους της αλυσίδας.

Οι ζητούμενοι παράγοντες συναρτώνται με τα χαρακτηριστικά των επιμέρους μεγαφώνων,την αρχιτεκτονική τους,τη μορφή στην ίδια τη μπάφλα και την καμπίνα ηχείου,τις παραμέτρους υλοποίησης στο crossover,γνωστές τεχνικές για έλεγχο διασποράς σε συγκεκριμένα περιθώρια ώστε να ελέγχονται τα φαινόμενα περίθλασης.

Κάποιοι κατασκευαστές μπορεί να βγάζουν εν γνώσει τους μοντέλα με ανωμαλίες στο spinorama,με σκοπό τον γρήγορο εντυπωσιασμό υποψήφιων αγοραστών σε πλαίσιο επίδειξης.Αυτές οι ανωμαλίες όμως τείνουν να κουράζουν σε βάθος χρόνου,εφόσον εννοείται θα ισχύουν πάντα ικανοποιητικές συνθήκες κατά την οδήγηση και διαρρύθμιση δεδομένου setup...Διότι άμα δεν ισχύουν,τότε η προοπτική ν'αντιστάθμιζαν υπό χαοτική σύγκλιση οι ανωμαλίες στο spinorama άλλες υφιστάμενες ανισορροπίες ισοδυναμεί με πιθανότητες παιγνίου...joker πάνω στην υψηλή ηχητική...απιστία.:sneaky:

Για να διαπιστώσουμε πόσο ισχνές είναι οι πιθανότητες,εφόσον οι συνθήκες οδήγησης στο ηχείο δεν θα ήταν προβληματικές με κάποιον χαοτικό τρόπο ,για ν'αντισταθμιζόταν πιθανή ανισορροπία στην on-axis απόκριση με ευνοϊκή αλλοίωση στο spinorama αποκλειστικά εννοείται για την εξεταζόμενη περίπτωση,θα έπρεπε η διαρρύθμιση στο χώρο να ήταν τέτοια ώστε τα ισχύοντα RT σε ευρεία ζώνη γύρω από την κεντρική θέση ακρόασης να είχαν κατανομή ανά οκτάβα σαν αντίστροφο είδωλο της καμπύλης DI από το spinorama του ηχείου...
Ωών κουρέματα...
Άλλη περίπτωση να είχαμε nearfield συνθήκη ακρόασης για μια και μοναδική θέση ακροατή με υπερίσχυση της άμεσης ενέργειας αλλά με την απαίτηση η on-axis απόκριση να ήταν εξαρχής αρκετά ομαλή...Μόνο που η μέριμνα για υψηλή ομαλότητα στην on-axis τείνει ν'αντικατοπτρίζεται και στην off-axis,οπότε δεν θα υπήρχε εξαρχής λόγος γι αντιστάθμιση σ'ένα καλό spinorama...
Ραπανάκια για την όρεξη...
Αντε, ξεκινάω να τα χώνω.
Ναι ρε μάστορα, ναι Χρυσόστομε, αλλά αυτά δε τα'πες στον άλλο τον κακομοίρη που πήγε κι ακροάσθηκε χρεπονταμπλεγιου που στο σπινοραμα είναι σα καμπγια με διάρροια.
Οεο.
Κατατίθενται δεδομένα με απλές εξηγήσεις...Από εκεί και πέρα,τα χρήματα και το ακουστικό αισθητήριο ανήκουν σε καθέναν υποψήφιο αγοραστή...Όσο αντικανονικό θεωρώ το να ωθείς κάποιον σε ανώμαλα ηχεία μέσα από γλαφυρές περιγραφές (όρα διαδικτυακές προσωπικότητες τύπου Part Time Audiophile),άλλο τόσο κρίνω το ν'αποθαρρύνεις κάποιον από το να κάνει αυτό που θέλει έχοντας υπακούσει στο δικό του αισθητήριο,αφού ακόμα και στη χειρότερη έκβαση δεν θα έχει βλάψει άλλους.
 
Last edited:

Μηνύματα
5.280
Reaction score
6.428
Εδώ υπεισέρχεται άλλο ένα ιδιαίτερο στοιχείο,αφού μια ολότελα ακατάλληλη διαρρύθμιση ως προς τα ηχεία και τη θέση ακρόασης μπορεί με τη σειρά της να υπονομεύσει την ευνοϊκή απόδοση από ένα ομαλό spinorama,ξανά με οριζόντια επίδραση στη μορφή των επιμέρους καμπυλών αποκλειστικά γι αυτήν την ενιαία οντότητα.
ειδικα στην οφαξις ''με τους τεραστιους χωρους και τα απομακρισμενα τοιχωματικα ειδικα πλαινα ορια'' οπως ειναι δηλαδη οι περισσοτερες των περιπτωσεων :laugh:
μαλλον θα επελεγα εγω με τη ομαλοτερη αποκριση ον αξις μεν αλλα με τη χειροτερη πολικη αποκριση...:whistling:
 

Bhutia

Hidden Guru
Editor
Μηνύματα
16.932
Reaction score
54.806
ειδικα στην οφαξις ''με τους τεραστιους χωρους και τα απομακρισμενα τοιχωματικα ειδικα πλαινα ορια'' οπως ειναι δηλαδη οι περισσοτερες των περιπτωσεων :laugh:
μαλλον θα επελεγα εγω με τη ομαλοτερη αποκριση ον αξις μεν αλλα με τη χειροτερη πολικη αποκριση...:whistling:
Πρέπει σε κάθε περίπτωση να γνωρίζουμε πώς ορίζεται η έννοια του ΄΄χειρότερου΄΄.Παραδείγματος χάριν κυκλοφορούν οικιακές υλοποιήσεις έχουσες περιορισμένη διασπορά προβλεπόμενη εκ της σχεδίασης,ενώ υπάρχουν ως πρότυπο και οι γνωστές συστοιχίες ΡΑ ηχείων.Το στοιχείο που θα ενδιέφερε είναι ο έλεγχος στη διασπορά με τρόπο προβλεπόμενο ως προς την off-axis εκπομπή που θα έδινε σταθερή συνάφεια με την on-axis.Αν αφήνονται εκτός ελέγχου και συνάφειας,τότε οποιαδήποτε επέμβαση στην on-axis απόκριση θα δημιουργεί πρόσθετη ανωμαλία στην off-axis,δηλαδή το τμήμα που ακούμε σε συνεχόμενη βάση.

Ενδεχόμενη επέμβαση στην on-axis μπορεί να προέλθει όχι μόνο ελέω ισοστάθμισης,αλλά και με την επιλογή λυχνιακών ενισχυτών...Με άλλα λόγια προμηθεύεται ο χρήστης τον λυχνιακό τελικό για όποια στοιχεία θα του άρεσαν περισσότερο σε μια επίδειξη,καταλήγοντας όμως να ξεφεύγει το αρχικό όραμα ακόμα...χειρότερα ως προς εκείνο που τελικά θ'ακούει με τα δικά του ηχεία και χώρο. :sneaky:

Όλα γίνονται αλληλένδετα με τρόπους...αναπάντεχους.
 


Μηνύματα
16.478
Reaction score
30.451
Κατανοήσαμε την αξία του σπινοράματος και τον τρόπο καταγραφής του.
Στην επόμενη εικόνα οι κουκκίδες αναπαριστούν διαδοχικές θέσεις λήψης πάνω στα οβελιαία επίπεδα ...
Εγώ πάντως ,το μόνο που κατανόησα, ήταν αυτό με τον οβελία!

ovelias.jpg
 


Staff online

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ

Threads
171.311
Μηνύματα
2.858.170
Members
37.893
Νεότερο μέλος
k.dimitriadis
Top